< Luc 1 >

1 Kalz o vezañ kemeret ar garg da skrivañ istor an traoù c'hoarvezet, hag anavezet mat evit bezañ gwir en hon touez,
Since many have undertaken to set in order a narrative concerning those matters which have been fulfilled among us,
2 hervez m'o deus degaset deomp ar re o deus o gwelet adalek ar penn-kentañ, hag a zo bet ministred ar Ger,
even as those who from the beginning were eyewitnesses and servants of the word delivered them to us,
3 kredet em eus ivez, Teofil mat-meurbet, e tleen o skrivañ dit dre urzh, goude bezañ graet un enklask pizh warno holl, gant evezh,
it seemed good to me also, having traced the course of all things accurately from the first, to write to you in order, most excellent Theophilus;
4 evit ma'c'h anavezi ar wirionez diwar-benn ar pezh a zo bet desket dit.
that you might know the certainty concerning the things in which you were instructed.
5 En amzer Herodez, roue Judea, e oa ur beleg anvet Zakaria, eus lignez Abia; e wreg a oa eus lignez Aaron, hag en em c'halve Elizabed.
There was in the days of Herod, the king of Yehuda, a certain priest named Zekharya, of the division of Awiya. He had a wife of the daughters of Ahrun, and her name was Elishava.
6 Reizh e oant o-daou dirak an Aotrou, hag e heulient holl gourc'hemennoù hag urzhioù an Aotrou, en un doare divlam.
They were both righteous before God, walking blamelessly in all the commandments and ordinances of the Lord.
7 N'o devoa ket a vugale, rak Elizabed a oa gaonac'h, hag o-daou, e oant aet war an oad.
But they had no child, because Elishava was barren, and they both were well advanced in years.
8 Erruout a reas, evel ma rae Zakaria e garg a veleg dirak Doue, hervez urzh e dro,
Now it happened, while he was performing the priest's office before God in the order of his division,
9 ma voe galvet dre ar sord, hervez giz ar velegiezh, da vont e-barzh templ an Aotrou, evit deviñ an ezañs.
according to the custom of the priest's office, his lot was to enter into the temple of the Lord and burn incense.
10 An holl bobl a oa er-maez o pediñ, d'an eur ma teved an ezañs.
And the whole crowd of people were praying outside at the hour of incense.
11 Neuze un ael eus an Aotrou en em ziskouezas dezhañ en e sav, en tu dehou da aoter an ezañs.
An angel of the Lord appeared to him, standing on the right side of the altar of incense.
12 Zakaria, o welout anezhañ, a voe trubuilhet, hag ar spont a grogas ennañ.
Zekharya was troubled when he saw him, and fear fell upon him.
13 Met an ael a lavaras dezhañ: Zakaria, na'z pez ket aon, rak da bedenn a zo bet selaouet, Elizabed a c'hano dit ur mab, hag e roi dezhañ an anv a Yann.
But the angel said to him, "Do not be afraid, Zekharya, because your request has been heard, and your wife, Elishava, will bear you a son, and you are to name him Yukhanan.
14 Bez' e vo evidout un abeg a joa hag a laouenidigezh, ha kalz en em laouenaio eus e c'hanedigezh.
You will have joy and gladness; and many will rejoice at his birth.
15 Rak bras e vo dirak an Aotrou; n'evo na gwin, nag evaj kreñv ebet, ha leuniet e vo eus ar Spered-Santel adalek kof e vamm;
For he will be great in the sight of the Lord, and he must never drink wine or strong drink, and he will be filled with the Rukha d'Qudsha, even from his mother's womb.
16 distreiñ a raio kalz eus bugale Israel d'an Aotrou o Doue,
He will turn many of the people of Israyel to the Lord, their God.
17 hag e valeo dirazañ e spered hag e nerzh Elia, evit treiñ kalonoù an tadoù ouzh ar vugale, hag ar re disentus ouzh furnez ar re reizh, evit aozañ d'an Aotrou ur bobl tuet mat.
He will go before him in the spirit and power of Eliya, 'to turn the hearts of the fathers to the children,' and the disobedient to the wisdom of the just; to make ready a people prepared for the Lord."
18 Zakaria a lavaras d'an ael: A betra ec'h anavezin kement-se? Rak me a zo kozh, ha va gwreg a zo aet war an oad?
Zekharya said to the angel, "How can I be sure of this? For I am an old man, and my wife is well advanced in years."
19 An ael a respontas dezhañ: Me eo Gabriel, an hini a chom dirak Doue; degaset on bet evit komz ouzhit ha disklêriañ dit ar c'heloù mat-mañ.
The angel answered him, "I am Gavriel, who stands in the presence of God. I was sent to speak to you, and to bring you this good news.
20 Ha setu, te a ya da vezañ mut, ha ne c'helli ken komz, betek an deiz ma c'hoarvezo an traoù-mañ, abalamour ne'c'h eus ket kredet da'm c'homzoù, hag a erruo en o amzer.
And look, you will be silent and not able to speak, until the day that these things will happen, because you did not believe my words, which will be fulfilled in their proper time."
21 Koulskoude, ar bobl a c'hortoze Zakaria, hag a oa souezhet ma talee en templ.
The people were waiting for Zekharya, and they were wondering why he was delayed in the temple.
22 Pa voe deuet er-maez, ne c'helle ket komz outo, hag ec'h anavezjont en devoa bet ur welidigezh en templ, rak dre sinoù en roe da gompren dezho; hag e chomas mut.
When he came out, he could not speak to them, and they perceived that he had seen a vision in the temple. He continued making signs to them, and remained mute.
23 Pa voe echuet deizioù e garg, ez eas d'e di.
It happened, when the days of his service were fulfilled, he departed to his house.
24 Un nebeut amzer goude, Elizabed, e wreg, en em gavas dougerez, hag en em guzhas e-pad pemp miz, o lavarout:
After these days Elishava, his wife, conceived, and she hid herself five months, saying,
25 Evel-se eo, en deus graet an Aotrou em c'heñver en deizioù-mañ, m'en deus sellet ouzhin, evit lemel an dismegañs a oa warnon dirak an dud.
"Thus has the Lord done to me in the days in which he looked at me, to take away my disgrace among people."
26 Er c'hwec'hvet miz, Doue a gasas an ael Gabriel en ur gêr a C'halilea galvet Nazared,
Now in the sixth month, the angel Gavriel was sent from God to a city of Galila, named Natsrath,
27 d'ur werc'hez a zlee dimeziñ d'un den anvet Jozef, eus tiegezh David; ar werc'hez-se a oa anvet Mari.
to a virgin pledged to be married to a man whose name was Yauseph, of the house of Dawid. The virgin's name was Maryam.
28 An ael, o vezañ aet el lec'h ma oa, a lavaras dezhi: Da saludiñ a ran, te a zo bet resevet en gras, an Aotrou a zo ganit. [Benniget out e-touez ar gwragez.]
Having come in, the angel said to her, "Greetings, favored one. The Lord is with you."
29 O vezañ gwelet an ael, e voe trubuilhet gant e gomzoù, hag e soñje enni ec'h-unan petra a c'helle ar salud-se bezañ.
But when she saw him, she was greatly troubled at the saying, and considered what kind of greeting this might be.
30 Neuze an ael a lavaras dezhi: Mari, na'z pez ket aon, rak kavet ec'h eus gras dirak Doue.
The angel said to her, "Do not be afraid, Maryam, for you have found favor with God.
31 Setu, te a vo dougerez, hag e c'hani ur mab, hag e c'halvi e anv Jezuz.
And look, you will conceive in your womb, and bring forth a son, and will call his name 'Yeshua.'
32 Bras e vo, hag e vo galvet mab an Uhelañ-Meurbet, hag an Aotrou Doue a roio dezhañ tron David e dad.
He will be great, and will be called the Son of the Most High. The Lord God will give him the throne of his father, Dawid,
33 Ren a raio da virviken war diegezh Jakob, hag e ren n'en devo ken a fin. (aiōn g165)
and he will reign over the house of Yaquv forever. There will be no end to his Kingdom." (aiōn g165)
34 Neuze Mari a lavaras d'an ael: Penaos e c'hoarvezo kement-se, pa n'anavezan gwaz ebet?
Maryam said to the angel, "How can this be, seeing I am a virgin?"
35 An ael a respontas dezhi: Ar Spered-Santel a zeuio warnout, ha galloud an Uhelañ-Meurbet a c'holoio ac'hanout gant e skeud; dre-se ar bugel santel a vo ganet ac'hanout a vo galvet Mab Doue.
The angel answered her, "The Rukha d'Qudsha will come on you, and the power of the Most High will overshadow you. Therefore also the holy one who is born will be called the Son of God.
36 Ha setu, Elizabed da geniterv a zoug ivez ur mab en he c'hozhni, hag hemañ eo ar c'hwec'hvet miz eus an hini a oa galvet gaonac'h.
And look, Elishava, your relative, also has conceived a son in her old age; and this is the sixth month with her who was called barren.
37 Rak n'eus netra dibosupl da Zoue.
For with God nothing will be impossible."
38 Ha Mari a lavaras: Setu servijerez an Aotrou, ra vo graet din hervez da gomz. Hag an ael a bellaas diouti.
And Maryam said, "See, the handmaid of the Lord; be it to me according to your word." The angel departed from her.
39 Neuze Mari a savas, hag a yeas buan da vro ar menezioù, en ur gêr eus Bro-Juda,
Maryam arose in those days and went into the hill country with haste, into a city of Yehuda,
40 hag, o vezañ aet e ti Zakaria, e saludas Elizabed.
and entered into the house of Zekharya and greeted Elishava.
41 Kerkent ha ma klevas Elizabed Salud Mari, ar bugel bihan a dridas en he c'hof; hag Elizabed a voe leuniet eus ar Spered-Santel.
It happened, when Elishava heard Maryam's greeting, that the baby leaped in her womb, and Elishava was filled with the Rukha d'Qudsha.
42 Hag o sevel he mouezh, e krias: Te a zo benniget e-touez ar gwragez, ha benniget eo frouezh da gof.
She called out with a loud voice, and said, "Blessed are you among women, and blessed is the fruit of your womb.
43 A-belec'h e teu kement-mañ din, ma teu mamm va Aotrou etrezek ennon?
Why am I so favored, that the mother of my Lord should come to me?
44 Rak mouezh da salud n'he deus ket kentoc'h skoet va divskouarn, m'en deus ar bugel bihan tridet gant levenez em c'hof.
For look, when the voice of your greeting came into my ears, the baby leaped in my womb for joy.
45 Eürus eo an hini he deus kredet, rak graet e vo an traoù a zo bet lavaret dezhi a-berzh an Aotrou.
Blessed is she who believed, for there will be a fulfillment of the things which have been spoken to her from the Lord."
46 Neuze Mari a lavaras: Va ene a veul an Aotrou,
Maryam said, "My soul magnifies the Lord.
47 ha va spered en em laouena e Doue va Salver,
And my spirit rejoices in God my Savior,
48 abalamour m'en deus sellet ouzh izelded e servijerez. Ha setu, diwar vremañ, e vin galvet eürus gant an holl rummadoù,
for he has looked at the humble state of his servant girl. For look, from now on all generations will call me blessed.
49 rak an Holl-C'halloudek en deus graet traoù bras din; e anv a zo santel,
For he who is mighty has done great things for me, and holy is his name.
50 hag e drugarez en em astenn a oad en oad war ar re a zouj anezhañ.
His mercy is for generations of generations on those who fear him.
51 Diskouezet en deus nerzh e vrec'h; stlabezet en deus ar soñjezonoù a rae ar re lorc'hus en o c'halon.
He has shown strength with his arm. He has scattered the proud in the imagination of their hearts.
52 Didronet en deus ar re c'halloudek, ha savet en deus ar re vihan.
He has put down the mighty from their thrones and has exalted the lowly.
53 Leuniet en deus a vadoù a re o devoa naon, ha kaset en deus kuit ar re binvidik er goullo.
He has filled the hungry with good things. He has sent the rich away empty.
54 Sikouret en deus Israel e servijer, o kaout soñj eus e drugarez,
He has given help to Israyel, his servant, that he might remember mercy,
55 evel m'en devoa e lavaret d'hon tadoù, da Abraham ha d'e lignez da viken. (aiōn g165)
As he spoke to our fathers, to Avraham and his offspring forever." (aiōn g165)
56 Mari a chomas gant Elizabed war-dro tri miz; neuze e tistroas d'he zi.
Maryam stayed with her about three months, and then returned to her house.
57 Neuze, amzer Elizabed o vezañ deuet, e c'hanas ur mab.
Now the time that Elishava should give birth was fulfilled, and she brought forth a son.
58 He amezeien hag he c'herent, o vezañ anavezet penaos en devoa an Aotrou diskouezet e drugarez en he c'heñver, en em laouenajont ganti.
Her neighbors and her relatives heard that the Lord had magnified his mercy towards her, and they rejoiced with her.
59 O vezañ deuet an eizhvet deiz evit amdroc'hañ ar bugel, e c'halvjont anezhañ Zakaria, eus anv e dad.
It happened on the eighth day, that they came to circumcise the child; and they would have called him Zekharya, after the name of the father.
60 Met e vamm, o kemer ar gomz, a lavaras: Nann, met Yann e vo galvet.
His mother answered, "Not so; but he will be called Yukhanan."
61 Hag e lavarjont dezhi: N'eus den ez kerentiezh hag a zo galvet eus an anv-se.
They said to her, "There is no one among your relatives who is called by this name."
62 Neuze e c'houlennjont dre sin ouzh e dad penaos e felle dezhañ e vije galvet.
They made signs to his father, what he would have him called.
63 Zakaria, o vezañ goulennet taolennoùigoù, a skrivas ar gerioù-mañ: Yann eo e anv. Hag an holl a voe souezhet.
And he asked for a writing tablet, and wrote, "His name is Yukhanan." And they were all amazed.
64 Kerkent e c'henou a zigoras, e deod a ziereas, hag e komze en ur veuliñ Doue.
His mouth was opened immediately, and his tongue freed, and he spoke, blessing God.
65 O holl amezeien a voe leuniet a spont, hag an holl draoù-mañ en em vrude dre holl venezioù Judea.
Fear came on all who lived around them, and all these sayings were talked about throughout all the hill country of Yehuda.
66 An holl re o c'hleve, o mire en o c'halon, hag e lavarent: Petra eta e vo ar bugel bihan-se? Ha dorn an Aotrou a oa warnañ.
All who heard them laid them up in their heart, saying, "What then will this child be?" The hand of the Lord was with him.
67 Neuze Zakaria e dad a voe leuniet eus ar Spered-Santel, hag e tiouganas, o lavarout:
His father, Zekharya, was filled with the Rukha d'Qudsha, and prophesied, saying,
68 Benniget ra vo an Aotrou, Doue Israel, dre ma'z eo deuet da welout ha da zasprenañ e bobl,
"Blessed be the Lord, the God of Israyel, for he has visited and worked redemption for his people;
69 hag abalamour m'en deus savet deomp ur Salver Galloudek e tiegezh David e servijer,
and has raised up a horn of salvation for us in the house of his servant Dawid
70 evel m'en devoa lavaret dre c'henou e brofeded santel, abaoe penn-kentañ ar bed, (aiōn g165)
(as he spoke by the mouth of his holy prophets who have been from of old), (aiōn g165)
71 dre m'en deus hor saveteet a zaouarn hon enebourien, hag eus dorn an holl re a gasae ac'hanomp,
salvation from our enemies, and from the hand of all who hate us;
72 evit ober trugarez e-keñver hon tadoù, o kaout soñj eus e emglev santel,
to show mercy towards our fathers, to remember his holy covenant,
73 eus al le en devoa graet da Abraham hon tad,
the oath which he spoke to Avraham, our father,
74 penaos, o vezañ hon tennet eus dorn hon enebourien, e roje deomp da servijañ anezhañ hep aon,
to grant to us that we, being delivered out of the hand of our enemies, should serve him without fear,
75 er santelezh hag er reizhder dirazañ e-pad holl deizioù hor buhez.
In holiness and righteousness before him all our days.
76 Ha te, bugel bihan, ta a vo galvet profed an Uhelañ-Meurbet; rak te a gerzho dirak dremm an Aotrou, evit kempenn e hentoù,
And you, child, will be called a prophet of the Most High, for you will go before the Lord to make ready his ways,
77 evit reiñ anaoudegezh ar silvidigezh d'e bobl dre pardon eus o fec'hedoù,
to give knowledge of salvation to his people by the forgiveness of their sins,
78 dre garantez trugarezus hon Doue; drezi, ar sav-heol eus an nec'h en deus hor gwelet,
because of the tender mercy of our God, whereby the dawn from on high will visit us,
79 evit sklêrijennañ ar re a zo azezet en deñvalijenn hag e skeud ar marv, hag evit ren hor c'hammedoù e hent ar peoc'h.
to shine on those who sit in darkness and the shadow of death; to guide our feet into the way of peace."
80 Ar bugel bihan a greske hag en em greñvae er spered; hag e chomas el lec'hioù distro betek an deiz ma tlee bezañ diskouezet da Israel.
The child was growing, and becoming strong in spirit, and was in the desert until the day of his public appearance to Israyel.

< Luc 1 >