< लूका 6 >

1 फिरी सै सब्ते दे रोजे खेतरां चे होईकरी चलया था, कने उदे चेले बेलां तोड़ी-तोड़ी करी कने हथा ने मल्ली-मल्ली करी खांदे जा दे थे।
و واقع شد در سبت دوم اولین که او از میان کشت زارها می‌گذشت و شاگردانش خوشه‌ها می‌چیدند و به کف مالیده می‌خوردند.۱
2 तालू फरीसियाँ चे कोई बोलणा लग्गे, “तुसां सै कम्म कजो करदे न जड़ा सब्ते दे रोज करणा ठीक नी है?”
و بعضی از فریسیان بدیشان گفتند: «چرا کاری می‌کنید که کردن آن در سبت جایز نیست.»۲
3 यीशुऐ उना जो जबाब दिता, की तुसां ऐ नी पढ़या, कि राजा दाऊदे जालू सै कने उदे साथी भूखे थे तां उना क्या किता?
عیسی در جواب ایشان گفت: «آیا نخوانده ایدآنچه داود و رفقایش کردند در وقتی که گرسنه بودند،۳
4 दाऊद कियां परमेश्वरे दे घरे गिया, कने भेंट चढ़ाईयां रोटियां लेईकरी खादियां कने अपणे साथियां जो भी दितियां, जिना जो सिर्फ याजक लोक ही खाई सकदे थे?
که چگونه به خانه خدا درآمده نان تقدمه را گرفته بخورد و به رفقای خود نیز داد که خوردن آن جز به کهنه روا نیست.»۴
5 कने यीशुऐ उना ने बोलया, “मैं माणुऐ दा पुत्र ऐ बोलणे दा हक रखदा है कि लोकां जो सब्ते बाले रोजे क्या करणा चाईदा कने क्या नी करणा चाईदा।”
پس بدیشان گفت: «پسر انسان مالک روز سبت نیز هست.»۵
6 कने इक दिन इयां होया की सै कुसी होर सब्ते दे रोजे यहूदी जंज घर च जाई करी उपदेश देणा लग्गा; कने ओथु इक माणु था, जिदा सज्जा हथ सुक्या था।
و در سبت دیگر به کنیسه درآمده تعلیم می‌داد و در آنجا مردی بود که دست راستش خشک بود.۶
7 व्यवस्था जो सिखाणे बालयां कने फरीसी उस पर दोष लगाणे दे मोके दीया ताका पर थे, की दिखदे न की सै सब्त दे रोजे ठीक करदा है की नी।
و کاتبان و فریسیان چشم بر اومی داشتند که شاید در سبت شفا دهد تا شکایتی بر او یابند.۷
8 पर सै उना दे बिचार जाणदा था; तांई तां उनी सुक्यो हथे बाले माणुऐ जो बोलया, “उठ, खड़ोई जा।” सै उठी होया।
او خیالات ایشان را درک نموده، بدان مرد دست خشک گفت: «برخیز و در میان بایست.» در حال برخاسته بایستاد.۸
9 यीशुऐ उना जो बोलया, “मैं तुसां ला ऐ पुछदा है की सब्त दे रोजे क्या ठीक है, भला करणा या बुरा करणा; जान बचणा या मारणा?”
عیسی بدیشان گفت: «از شما چیزی می‌پرسم که در روزسبت کدام رواست، نیکویی‌کردن یا بدی، رهانیدن جان یا هلاک کردن؟»۹
10 तालू यीशुऐ उना लोकां पासे दिखया। कने उस माणुऐ जो बोलया, “अपणा हथ कर रुआं।” उनी किता, कने उदा हथ खरा होई गिया।
پس چشم خود را بر جمیع ایشان گردانیده، بدو گفت: «دست خود را دراز کن.» او چنان کرد و فور دستش مثل دست دیگر صحیح گشت.۱۰
11 पर ऐ दिखीकरी फरीसी कने मूसा दी व्यवस्था जो सिखाणे बाले बड़े गुस्सा होई गे कने अपु चे बोलणा लग्गे की असां यीशुऐ दा क्या करन?
اما ایشان ازحماقت پر گشته به یکدیگر می‌گفتند که «باعیسی چه کنیم؟»۱۱
12 उदे बाद यीशु धारा पर प्राथना करणे तांई गिया, कने परमेश्वरे ने प्राथना करणे च सारी रात बिताई।
و در آن روزها برفراز کوه برآمد تا عبادت کند وآن شب را در عبادت خدا به صبح آورد.۱۲
13 जालू दिन होया, तां उनी अपणे चेलयां जो सदीकरी उना चे बाहरा चुणी ले, कने उना जो प्रेरित बोलया।
و چون روز شد، شاگردان خود را پیش طلبیده دوازده نفر از ایشان را انتخاب کرده، ایشان را نیزرسول خواند.۱۳
14 कने सै ऐ न: शमौन जिदा ना उनी पतरस भी रखया; कने उदा भाई अन्द्रियास, कने याकूब, कने यूहन्ना, कने फिलिप्पुस, कने बरतुलमै,
یعنی شمعون که او را پطرس نیز نام نهاد و برادرش اندریاس، یعقوب و یوحنا، فیلپس و برتولما،۱۴
15 कने मत्ती, कने थोमा, कने हलफई दा पुत्र याकूब, कने शमौन जिसयो जेलोतेस बोलदे न,
متی و توما، یعقوب ابن حلفی و شمعون معروف به غیور.۱۵
16 कने याकूब दा पुत्र यहूदा, कने यहूदा इस्करियोती, जड़ा उसयो पकड़वाणे बाला बणया।
یهودا برادریعقوب و یهودای اسخریوطی که تسلیم‌کننده وی بود.۱۶
17 तालू सै उना सोगी उतरिकरी चौरस दिया जगा पर खड़ोता, कने उदे चेलयां दी मती भीड़ कने सारे यहूदिया प्रदेश, कने यरूशलेम शेहर, कने सूर कने सैदा शेहरां दे कने समुद्रे दे बखे ला बतेरे लोक,
و با ایشان به زیر آمده، بر جای همواربایستاد. و جمعی از شاگردان وی و گروهی بسیاراز قوم، از تمام یهودیه و اورشلیم و کناره دریای صور و صیدون آمدند تا کلام او را بشنوند و ازامراض خود شفا یابند.۱۷
18 जड़े उदी सुणना कने अपणियां बमारियां ला ठीक होणे तांई उस बाल आयो थे, ओथु थे। कने बुरियां आत्मा दे सताये होऐ लोक भी ठीक होंदे थे।
و کسانی که از ارواح پلید معذب بودند، شفا یافتند.۱۸
19 कने सारे उसयो छूणा चांदे थे, क्योंकि उसला शक्ति निकलदी थी जड़ी सबना जो ठीक करदी थी।
و تمام آن گروه می‌خواستند او را لمس کنند. زیرا قوتی از وی صادر شده، همه را صحت می‌بخشید.۱۹
20 तालू उनी अपणे चेलयां पासे दिखीकरी बोलया, “धन्य न तुसां, जड़े दीन न, क्योंकि परमेश्वरे दा राज्य तुहाड़ा है।”
پس نظر خود را به شاگردان خویش افکنده، گفت: «خوشابحال شما‌ای مساکین زیراملکوت خدا از آن شما است.۲۰
21 “धन्य न तुसां, जड़े की हुण भूखे न; क्योंकि तुसां रजाऐ जाणे न। धन्य न तुसां, जड़े की हुण रोंदे न, क्योंकि तुसां हसणा है।”
خوشابحال شماکه اکنون گرسنه‌اید، زیرا که سیر خواهید شد. خوشابحال شما که الحال گریانید، زیرا خواهیدخندید.۲۱
22 “धन्य न तुसां, जालू माणुऐ दे पुत्रे दिया बजा ने लोकां तुहांजो ने दुशमणी रखणी है, कने तुसां जो कडी देणा, कने तुहाड़ी निंदा करणी, कने तुहाड़ा ना बुरा समझीकरी तुहांजो बडी देणा है।”
خوشابحال شما وقتی که مردم بخاطرپسر انسان از شما نفرت گیرند و شما را از خودجدا سازند و دشنام دهند و نام شما را مثل شریربیرون کنند.۲۲
23 “उस रोजे खुश होनयो, क्योंकि तुहाड़े तांई स्वर्गे च बडा इनाम है। उना दे बाप-दादे भी परमेश्वरे दा संदेश देणेबालयां सोगी इयां ही करदे थे।”
در آن روز شاد باشید و وجدنمایید زیرا اینک اجر شما در آسمان عظیم می‌باشد، زیرا که به همینطور پدران ایشان با انبیاسلوک نمودند.۲۳
24 “पर तुहाड़े तांई बड़ी बुरी सजा होणी जड़े बड़े अमीर न, क्योंकि तुहांजो पेहले ही अपणी खुशी मिली गियो है।”
«لیکن وای بر شما‌ای دولتمندان زیرا که تسلی خود را یافته‌اید.۲۴
25 “तुहाड़े तांई बड़ी बुरी सजा होणी जड़े हुण रजी करी खांदे न, क्योंकि उना भूखे रेणा है। तुहाड़े तांई बड़ी बुरी सजा होणी; जड़े हुण हसदे न, क्योंकि बादे च शोक करणा कने रोणा है।”
وای بر شما‌ای سیرشدگان، زیرا گرسنه خواهید شد. وای بر شماکه الان خندانید زیرا که ماتم و گریه خواهید کرد.۲۵
26 “तुहाड़े तांई बड़ी बुरी सजा होणी, जालू सारे माणु तुहांजो खरा बोलगे, क्योंकि तुहाड़े पूर्वजां उना लोकां दे बारे च खरियाँ गल्लां बोलियां जड़े परमेश्वरे दे संदेश देणेबाले झूठे लोक थे। इसला पता चलदा की तुसां भी परमेश्वरे दे संदेश देणेबाले झूठे लोक न।”
وای بر شما وقتی که جمیع مردم شما راتحسین کنند، زیرا همچنین پدران ایشان با انبیای کذبه کردند.۲۶
27 पर तुसां सुणने बालयां जो मैं बोलदा है, की अपणे दुश्मणा ने प्यार रखा; जड़े तुहांजो ने बैर करन, उना दा भला करा।
«لیکن‌ای شنوندگان شما را می‌گویم دشمنان خود را دوست دارید و با کسانی که ازشما نفرت کنند، احسان کنید.۲۷
28 जड़े तुहांजो श्राप देन, उना जो आशीष दिया; जड़े तुहाड़ी बेजती करन, उना तांई प्राथना करा।
و هر‌که شما رالعن کند، برای او برکت بطلبید و برای هرکه با شماکینه دارد، دعای خیر کنید.۲۸
29 जड़ा तेरिया इकी खाडिया पर थपड़ मारगा तां तू दूजी भी उस पासे करी दे, कने जड़ा तेरी चादर खोई ले, उसयो अपणा कुरता देणे ला भी मत रोक।
و هرکه بر رخسارتو زند، دیگری را نیز به سوی او بگردان و کسی‌که ردای تو را بگیرد، قبا را نیز از او مضایقه مکن.۲۹
30 जड़ा कोई तिजो ला मंगे, उसयो देई दे; कने जड़ा तेरी चिज खोई ले, उसला मंगदा मत।
هرکه از تو سوال کند بدو بده و هر‌که مال تو راگیرد از وی باز مخواه.۳۰
31 कने जियां तुसां चांदे न की लोक तुहांजो ने करन, तुसां भी उना ने तदिया ही करा।
و چنانکه می‌خواهیدمردم با شما عمل کنند، شما نیز به همانطور باایشان سلوک نمایید.۳۱
32 अगर तुसां अपणे ने प्यार रखणेबाले ने प्यार रखन, तां तुहाड़ी क्या बड़ाई? क्योंकि पापी भी तां अपणे ने प्यार रखणे बालयां सोगी प्यार रखदे न।
«زیرا اگر محبان خود را محبت نمایید، شما را چه فضیلت است؟ زیرا گناهکاران هم محبان خود را محبت می‌نمایند.۳۲
33 कने अगर तुसां अपणे ने भलाई करणे बाले ने ही भलाई करदे न, तां तुहाड़ी कोई कजो बड़ाई करे? क्योंकि पापी भी तां इयां ही करदे न।
و اگر احسان کنید با هر‌که به شما احسان کند، چه فضیلت دارید؟ چونکه گناهکاران نیز چنین می‌کنند.۳۳
34 कने अगर तुसां उसयो ही उधार दिन्दे न, जिसला बापस मिलणे दी आस रखदे न, तां तुहाड़ी कोई कजो बड़ाई करे? क्योंकि पापी भी पापियां जो उधार दिन्दे न, ताकि उतणा ही बापस मिल्ले।
واگر قرض دهید به آنانی که امید بازگرفتن از ایشان دارید، شما را چه فضیلت است؟ زیرا گناهکاران نیز به گناهکاران قرض می‌دهند تا از ایشان عوض گیرند.۳۴
35 अपणे दुश्मणा ने प्यार रखा, कने भलाई करा, कने फिरी बापस नी मिलणे दी इच्छा नी रखीकरी उधार दिया; कने तुहाड़े तांई बडा इनाम होणा है; कने तुसां परम प्रधान परमेश्वर दे सन्तान बणना, क्योंकि सै उना पर जड़े परमेश्वरे दा धन्यबाद नी करदे न कने बुरे लोकां पर भी दया करदे न।
بلکه دشمنان خود را محبت نمایید واحسان کنید و بدون امید عوض، قرض دهید زیراکه اجر شما عظیم خواهد بود و پسران حضرت اعلی خواهید بود چونکه او با ناسپاسان وبدکاران مهربان است.۳۵
36 जियां तुहाड़ा पिता दयाबान है, तियां ही तुसां भी दयाबान बणा।
پس رحیم باشید چنانکه پدر شما نیز رحیم است.۳۶
37 “कुसी पर दोष मत लगा; तां तुहांजो पर भी परमेश्वरे दोष नी लगाणा: कुसी जो सजा नी देणी, तुसां भी दुजयां जो माफ करगे तां तुहांजो भी परमेश्वरे माफ करणा।”
«داوری مکنید تا بر شما داوری نشود وحکم مکنید تا بر شما حکم نشود و عفو کنید تاآمرزیده شوید.۳۷
38 दिया करा, तां तुहांजो भी मिलणा। लोकां पूरा नाप दबाई-दबाई करी कने हिलाई-हिलाई करी कने उभरदा होया तुहाड़िया गोदा च पांणा, क्योंकि जिस नापे ने तुसां नापदे न, उसी नापे ने तुहाड़े तांई भी नापया जाणा।
بدهید تا به شما داده شود. زیرا پیمانه نیکوی افشرده و جنبانیده و لبریز شده را در دامن شما خواهند گذارد. زیرا که به همان پیمانه‌ای که می‌پیمایید برای شما پیموده خواهدشد.»۳۸
39 फिरी यीशुऐ उना ने न इक होर कहाणी बोली: क्या कोई अन्ना माणु, कुसी अन्ने जो रस्ता दसी सकदा है? क्या इना दोना खड्डे च नी पोंणा?
پس برای ایشان مثلی زد که «آیا می‌تواند کور، کور را راهنمایی کند؟ آیا هر دو در حفره‌ای نمی افتند؟۳۹
40 चेला अपणे गुरुऐ ला बडा नी होंदा, पर जड़ा कोई पूरा शिक्षित होंगा, सै ही अपणे गुरुऐ सांई होणा।
شاگرد از معلم خویش بهتر نیست لیکن هر‌که کامل شده باشد، مثل استاد خود بود.۴۰
41 तू कजो अपणे भाईऐ दियां छोटियां-छोटियां गलतियां जो दिखदा है, जड़ियां उदिया हखी च पिये छोटे दे कखे सांई न, कने तिजो अपणियां बडियां-बडियां गलतियां नी मिलदियाँ, जड़ियां तेरियां हखी च इक लठे सांई न।
و چرا خسی را که در چشم برادر تو است می‌بینی و چوبی را که در چشم خود داری نمی یابی؟۴۱
42 जद की तिजो अपणी ही हखी दा लठा नी मिलदा है, तां अपणे भाईये जो कियां बोली सकदा है, भाई रुक मैं तेरी हखी दे तिनके जो कडी दिन्दा है? हे कपटी मने दे लोको पेहले तां अपणी हखी दे लठे जो कडा, तां जड़ा तिनका तेरे भाईऐ दी हखी च है, उसयो ढंगे ने दिखीकरी कडी सकदे न।
و چگونه بتوانی برادر خود را گویی‌ای برادر اجازت ده تا خس را از چشم تو برآورم و چوبی را که در چشم خود داری نمی بینی. ای ریاکار اول چوب را از چشم خود بیرون کن، آنگاه نیکو خواهی دید تا خس را از چشم برادر خودبرآوری.۴۲
43 कोई ऐसा खरा रुख नी है, जड़ा बेकार फल दे, कने ना ही तां कोई बेकार रुख है, जड़ा खरा फल दे।
«زیرا هیچ درخت نیکو میوه بد بارنمی آورد و نه درخت بد، میوه نیکو آورد.۴۳
44 हर कोई रुख अपणे फले ने पछयेणा जांदा है; क्योंकि लोक झिल्लां चे अंजीर नी तोड़दे न, कने ना बेरी दे झीले ला अंगूर तोड़दे न।
زیراکه هر درخت از میوه‌اش شناخته می‌شود از خارانجیر را نمی یابند و از بوته، انگور را نمی چینند.۴۴
45 भला माणु अपणे मने दे भले भंडारे ला खरियाँ गल्लां कडदा है; कने बुरा माणु अपणे मने दे बुरे भंडारे ला बुरियाँ गल्लां ही कडदा है; क्योंकि जड़ा मने च भरुया होंदा हे सेई मुऐ च ओंदा है।
آدم نیکو از خزینه خوب دل خود چیز نیکوبرمی آورد و شخص شریر از خزینه بد دل خویش چیز بد بیرون می‌آورد. زیرا که از زیادتی دل زبان سخن می‌گوید.۴۵
46 जालू तुसां मेरा बोलया नी मंदे, तां कजो मिंजो प्रभु-प्रभु बोलदे न?
«و چون است که مرا خداوندا خداوندامی گویید و آنچه می‌گویم بعمل نمی آورید.۴۶
47 जड़ा कोई मेरे बाल ओंदा है, कने मेरियां गल्लां सुणीकरी उना जो मनदा है, मैं तुहांजो दसदा है की सै कुसदे सांई है?
هر‌که نزد من آید و سخنان مرا شنود و آنها را به‌جا آورد، شما را نشان می‌دهم که به چه کس مشابهت دارد.۴۷
48 सै उस माणुऐ सांई है, जिनी घर बणादे बेले ढुगी जमीन खणीकरी पथरां दी नियां बणाईयां न, कने जालू बाढ़ आई तां पांणी उस घरे ने लग्गा, पर उसयो हिलाई नी सकया, क्योंकि सै पक्का बणया था।
مثل شخصی است که خانه‌ای می‌ساخت و زمین را کنده گود نمود و بنیادش رابر سنگ نهاد. پس چون سیلاب آمده، سیل بر آن خانه زور آورد، نتوانست آن را جنبش دهد زیراکه بر سنگ بنا شده بود.۴۸
49 “पर जड़े सुणीकरी नी मंदे न, सै उस माणुऐ सांई न, जिनी मिटीया पर बिना नियां दा घर बणाया है, जालू उस पर पांणी लगया, तालू सै झट ढेई गिया, कने सै ढेईकरी टूटी भजी गिया।”
لیکن هر‌که شنید وعمل نیاورد مانند شخصی است که خانه‌ای برروی زمین بی‌بنیاد بنا کرد که چون سیل بر آن صدمه زد، فور افتاد و خرابی آن خانه عظیم بود.»۴۹

< लूका 6 >