Lukas 22
1 Eta cen hurbiltzen altchagarri gaberico oguién bestá, Bazco erraiten dena:
除酵节（又名逾越节）近了。
2 Eta çabiltzan Sacrificadore principalac eta Scribác nolatan hura hil ahal leçaqueten: ecen populuaren beldur ciraden.
祭司长和文士想法子怎么才能杀害耶稣，是因他们惧怕百姓。
3 Baina Satan sar cedin Iudas icen goiticoz Iscariot deitzen cenera cein baitzén hamabién contuco.
这时，撒但入了那称为加略人犹大的心；他本是十二门徒里的一个。
4 Eta hura ioanic minça cedin Sacrificadore principalequin eta capitainequin nola hura liura lieçaqueen.
他去和祭司长并守殿官商量，怎么可以把耶稣交给他们。
5 Eta aleguera citecen, eta accorda citecen hari diru emaitera.
他们欢喜，就约定给他银子。
6 Eta harc prometta ceçan: eta gendetzeric ezlicenean haren hæy liuratzeco dembora propiren bilha çabilan.
他应允了，就找机会，要趁众人不在跟前的时候把耶稣交给他们。
7 Ethor cedin bada altchagarri gaberico oguién eguna, ceinetan hil behar baitzen Bazcoa.
除酵节，须宰逾越羊羔的那一天到了。
8 Eta igor citzan Pierris eta Ioannes, cioela, Ioanic appain ieçaguçue Bazcoa ian deçagunçat.
耶稣打发彼得、约翰，说：“你们去为我们预备逾越节的筵席，好叫我们吃。”
9 Eta hec erran cieçoten, Non nahi duc appain deçagun?
他们问他说：“要我们在哪里预备？”
10 Harc erran ciecén, Huná, hirian sarthu eta, bathuren çaiçue guiçombat, pegarbat vr daramala: hari çarreitzate sarthuren den etchera:
耶稣说：“你们进了城，必有人拿着一瓶水迎面而来，你们就跟着他，到他所进的房子里去，
11 Eta erroçue etcheco aitafamiliari, Magistruac erraiten drauc, Non da neure discipuluequin Bazcoa ianen dudan ostatua?
对那家的主人说：‘夫子说：客房在哪里？我与门徒好在那里吃逾越节的筵席。’
12 Eta harc eracutsiren drauçue gambera handibat apprestatua: han appain eçaçue Bazcoa.
他必指给你们摆设整齐的一间大楼，你们就在那里预备。”
13 Orduan ioanic eriden citzaten gauça guçiac erran cerauen beçala: eta appain ceçaten Bazcoa.
他们去了，所遇见的正如耶稣所说的；他们就预备了逾越节的筵席。
14 Bada ordu hura ethorri eta, iar cedin mahainean, eta hamabi Apostoluac harequin.
时候到了，耶稣坐席，使徒也和他同坐。
15 Eta erran ciecén, Desirez desiratu vkan dut Bazco hunen çuequin iatera, nic suffri deçadan baino lehen.
耶稣对他们说：“我很愿意在受害以先和你们吃这逾越节的筵席。
16 Ecen erraiten drauçuet, guehiagoric eztudala ianen hunetaric, compli daiteno Iaincoaren resumán.
我告诉你们，我不再吃这筵席，直到成就在 神的国里。”
17 Eta copa harturic gratiác rendatu cituenean erran ceçan, Har eçaçue haur, eta parti eçaçue çuen artean.
耶稣接过杯来，祝谢了，说：“你们拿这个，大家分着喝。
18 Ecen erraiten drauçuet eztudala edanen aihenaren fructutic, Iaincoaren resumá ethor daiteno.
我告诉你们，从今以后，我不再喝这葡萄汁，直等 神的国来到。”
19 Eta harturic oguia, gratiác rendatu cituenean, hauts ceçan: eta eman ciecén, cioela, Haur da ene gorputza çuengatic emaiten dena: haur eguiçue ene memoriotan.
又拿起饼来，祝谢了，就擘开，递给他们，说：“这是我的身体，为你们舍的，你们也应当如此行，为的是记念我。”
20 Halaber copa-ere eman ciecén, affal ondoan cioela, Copa haur da Testamentu berria ene odolean, cein çuengatic issurten baita.
饭后也照样拿起杯来，说：“这杯是用我血所立的新约，是为你们流出来的。
21 Badaric-ere huná, ni traditzen nauenaren escua, enequin da mahainean.
看哪，那卖我之人的手与我一同在桌子上。
22 Eta segur guiçonaren Semea, ordenatu içan den beçala badoa: guciagatic-ere maledictione guiçon hari, ceinez traditzen baita.
人子固然要照所预定的去世，但卖人子的人有祸了！”
23 Orduan hec has cequizquión bata berceari galde eguiten elkarren artean, eya cein cen hetaric hura eguinen luena.
他们就彼此对问，是哪一个要做这事。
24 Eta guertha cedin contentionebat-ere hayén artean, cein hetaric estimaturen cen guehien.
门徒起了争论，他们中间哪一个可算为大。
25 Baina harc erran ciecén, Nationén reguéc seignoriatzen dute hayén gainean, eta hayén gainean authoritate dutenac, vnguiguile deitzen dirade.
耶稣说：“外邦人有君王为主治理他们，那掌权管他们的称为恩主。
26 Baina çueçaz ezta hala: aitzitic çuen arteco handiena biz chipién beçala: eta gobernatzen duena, cerbitzatzen duena beçala.
但你们不可这样；你们里头为大的，倒要像年幼的，为首领的，倒要像服事人的。
27 Ecen cein da handiago, mahainean iarriric dagoena, ala cerbitzun ari dena? eza mahainean iarriric dagoena? Bada ni naiz çuen artean cerbitzatzen ari dena beçala.
是谁为大？是坐席的呢？是服事人的呢？不是坐席的大吗？然而，我在你们中间如同服事人的。
28 Eta çuec çarete enequin iraun duçuenac ene tentationétan.
我在磨炼之中，常和我同在的就是你们。
29 Nic bada disposatzen drauçuet resumá, niri neure Aitac disposatu vkan drautan beçala.
我将国赐给你们，正如我父赐给我一样，
30 Ian deçaçuençat eta edan ene mahainean ene resumán, eta iar çaitezten thronoén gainean iugeatzen dituçuela Israeleco hamabi leinuac.
叫你们在我国里，坐在我的席上吃喝，并且坐在宝座上，审判以色列十二个支派。”
31 Erran ceçan halaber Iaunac, Simon, Simon, huná, Satanec bihiaren ançora çuen bahatzeco desira dic:
主又说：“西门！西门！撒但想要得着你们，好筛你们像筛麦子一样；
32 Baina nic othoitze eguin diat hiregatic, falta eztadin hire fedea: hic bada noizpait conuertituric confirmaitzac eure anayeac.
但我已经为你祈求，叫你不至于失了信心。你回头以后，要坚固你的弟兄。”
33 Eta harc erran cieçón, Iauna, prest nauc hirequin eta presoindeguira eta heriora ioaitera:
彼得说：“主啊，我就是同你下监，同你受死，也是甘心！”
34 Baina Iesusec erran ceçan, Hiri diossat Pierris, eztic ioren egun oillarrac, hiruretan ni neçaguála vka deçaqueán baino lehen.
耶稣说：“彼得，我告诉你，今日鸡还没有叫，你要三次说不认得我。”
35 Guero erran ciecén, Çuec igorri çaituztedanean mulsa eta maleta eta çapata gabe, deusen falta içan çarete? Eta hec erran ceçaten, Deusen-ere.
耶稣又对他们说：“我差你们出去的时候，没有钱囊，没有口袋，没有鞋，你们缺少什么没有？”他们说：“没有。”
36 Erran ciecén bada, Baina orain mulsa duenac, har beça, halaber maleta-ere: eta eztuenac, sal beça bere arropá, eta eros beça ezpatabat.
耶稣说：“但如今有钱囊的可以带着，有口袋的也可以带着，没有刀的要卖衣服买刀。
37 Ecen erraiten drauçuet oraino behar dela nitan complitu scribaturic dagoen haur, Eta gaichtoequin contatu içan da. Ecen segur niçazco gaucéc fin hartzen duté.
我告诉你们，经上写着说：‘他被列在罪犯之中。’这话必应验在我身上，因为那关系我的事必然成就。”
38 Eta hec erran ceçaten, Iauna, huná bi ezpata hemen. Eta harc erran ciecén, Asco da.
他们说：“主啊，请看！这里有两把刀。”耶稣说：“够了。”
39 Guero ilkiric parti cedin costumatu beçala Oliuatzetaco mendirát: eta iarreiqui içan çaizcan bere discipuluac-ere.
耶稣出来，照常往橄榄山去，门徒也跟随他。
40 Eta leku hartara ethorri cenean, erran ciecén, Othoitz eguiçue sar etzaitezten tentationetan.
到了那地方，就对他们说：“你们要祷告，免得入了迷惑。”
41 Orduan hura vrrund cedin hetaric harri iraitzi baten inguruä, eta belhauricaturic othoitz eguiten çuen,
于是离开他们约有扔一块石头那么远，跪下祷告，
42 Cioela, Aitá, baldin nahi baduc iragan eçac copa haur eneganic: badaric-ere ez ene vorondatea baina hirea eguin bedi.
说：“父啊！你若愿意，就把这杯撤去；然而，不要成就我的意思，只要成就你的意思。”
43 Eta aguer cequión Aingueruä cerutic hura confortatzen çuela.
有一位天使从天上显现，加添他的力量。
44 Eta hersturatan iarriric othoitze eguiten çuen cineçago, eta cen haren icerdia odol chorta gatzatu lurrera erorten diradenac beçala.
耶稣极其伤痛，祷告更加恳切，汗珠如大血点滴在地上。
45 Guero orationetic iaiquiric ethor cedin bere discipuluetara, eta eriden citzan tristez lo ceunçala.
祷告完了，就起来，到门徒那里，见他们因为忧愁都睡着了，
46 Eta erran ciecén, Cergatic lo çaunçate? iaiqui çaitezte, eta othoitz eguiçue sar etzaitezten tentationetan.
就对他们说：“你们为什么睡觉呢？起来祷告，免得入了迷惑！”
47 Eta hura oraino minço cela, huná, compainiabat, eta Iudas deitzen cena, hamabietaric bat, hayén aitzinean ethorten cen, eta hurbil cequion Iesusi pot leguionçát.
说话之间，来了许多人。那十二个门徒里名叫犹大的，走在前头，就近耶稣，要与他亲嘴。
48 Eta Iesusec erran ciecón, Iudas, pot batez guiçonaren Semea traditzen duc?
耶稣对他说：“犹大！你用亲嘴的暗号卖人子吗？”
49 Orduan haren aldean ciradenéc ikussiric cer ethorteco cen, erran cieçoten, Iauna, ioren dugu ezpataz?
左右的人见光景不好，就说：“主啊！我们拿刀砍可以不可以？”
50 Eta io ceçan hetaric batec Sacrificadore principalaren cerbitzaria, eta edequi cieçon escuineco beharria.
内中有一个人把大祭司的仆人砍了一刀，削掉了他的右耳。
51 Baina ihardesten çuela Iesusec erran ceçan, Vtzitzaçue eguitera hunadrano. Eta haren beharria hunquiric, senda ceçan hura.
耶稣说：“到了这个地步，由他们吧！”就摸那人的耳朵，把他治好了。
52 Guero erran ciecén Iesusec harengana ethorri ciraden Sacrificadore principaley, eta templeco capitainey, eta Ancianoey, Gaichtaguin baten ondoan beçala ilki içan çarete ezpatequin eta vhequin?
耶稣对那些来拿他的祭司长和守殿官并长老说：“你们带着刀棒出来拿我，如同拿强盗吗？
53 Egun oroz çuequin nincela templean, eztituçue escuac hedatu ene gainera: baina haur da çuen oren hura, eta ilhumbearen botherea.
我天天同你们在殿里，你们不下手拿我。现在却是你们的时候，黑暗掌权了。”
54 Orduan hatzamanic hura eraman ceçaten, eta sar eraci ceçaten Sacrificadore subiranoaren etchean. Eta Pierris iarreiquiten çayón vrrundanic.
他们拿住耶稣，把他带到大祭司的宅里。彼得远远地跟着。
55 Eta sua viztu çutenean salaren erdian, eta elkarrequin iarri ciradenean, iar cedin Pierris-ere hayén artean.
他们在院子里生了火，一同坐着；彼得也坐在他们中间。
56 Eta ikussi çuenean hura nescato batec su bazterrean iarria, hari begui eratchequiric erran ceçan, Haur-ere harequin cen:
有一个使女看见彼得坐在火光里，就定睛看他，说：“这个人素来也是同那人一伙的。”
57 Baina vka ceçan harçaz, cioela, Emazteá, eztinat eçagutzen hura.
彼得却不承认，说：“女子，我不认得他。”
58 Eta appur baten buruän bercebatec hura ikussiric erran ceçan, Hi-ere hetaric aiz. Baina Pierrisec diotsa, Guiçoná, ez nauc.
过了不多的时候，又有一个人看见他，说：“你也是他们一党的。”彼得说：“你这个人！我不是。”
59 Eta quasi oren baten buruän, berce batec seguratzen çuen, cioela, Segurqui haur-ere harequin cen: ecen Galileano da.
约过了一小时，又有一个人极力地说：“他实在是同那人一伙的，因为他也是加利利人。”
60 Eta Pierrisec dio, Guiçoná, etzeaquiat cer erraiten duán. Eta bertan oraino hura minço cela, io ceçan oillarrac.
彼得说：“你这个人！我不晓得你说的是什么！”正说话之间，鸡就叫了。
61 Orduan itzuliric Iaunac Pierrisganat beha ceçan: eta orhoit cedin Pierris Iaunaren hitzaz, nola erran vkan ceraucan, Oillarrac io deçan baino lehen hiruretan vkaturen nauc.
主转过身来看彼得，彼得便想起主对他所说的话：“今日鸡叫以先，你要三次不认我。”
62 Eta camporat ilkiric Pierrisec nigar eguin ceçan mingui.
他就出去痛哭。
63 Eta Iesus çaducaten guiçonac, truffatzen ciraden harçaz, eta cehatzen çutén:
看守耶稣的人戏弄他，打他，
64 Eta hura inguru estaliric haren beguitharteari ceraunsaten, eta interrogatzen çuten, cioitela, Prophetiza eçac nor den hi io auena.
又蒙着他的眼，问他说：“你是先知，告诉我们打你的是谁？”
65 Eta anhitz berce gauçaric erraiten çutén haren contra desondratzen çutela.
他们还用许多别的话辱骂他。
66 Eta arguitu cenean bil citecen populuco Ancianoac, eta Sacrificadore principalac, eta Scribác, eta eraman ceçaten hura bere conseillu barnera
天一亮，民间的众长老连祭司长带文士都聚会，把耶稣带到他们的公会里，
67 Cioitela, Hi aiz Christ? erran ieçaguc. Eta erran ciecén, Baldin erran badieçaçuet, eztuçue sinhetsiren:
说：“你若是基督，就告诉我们。”耶稣说：“我若告诉你们，你们也不信；
68 Eta baldin interroga baçaitzatet-ere, eznauçue ihardetsiren, ezeta ioaitera vtziren.
我若问你们，你们也不回答。
69 Hemendic harát guiçonaren Semea iarria içanen da Iaincoaren verthutearen escuinean.
从今以后，人子要坐在 神权能的右边。”
70 Orduan erran cieçoten guciéc, Hi aiz bada Iaincoaren Semea? Eta harc erran ciecén, Çuec dioçue ecen ni naicela.
他们都说：“这样，你是 神的儿子吗？”耶稣说：“你们所说的是。”
71 Eta hec erran ceçaten, Cer guehiago testimoniage falta gara? ecen gueuroc ençun dugu beraren ahotic.
他们说：“何必再用见证呢？他亲口所说的，我们都亲自听见了。”
