Lukas 20
1 Eta guertha cedin egun hetataric batez, harc populua iracasten çuela templean, eta euangelizatzen cegoela, ethor baitzitecen Sacrificadore principalac eta Scribác, Ancianoequin,
有一天，耶穌在殿裏教訓百姓，講福音的時候，祭司長和文士並長老上前來，
2 Eta erran cieçoten, Erraguc cer authoritatez gauça horiac eguiten dituán, edo nor den hiri authoritate hori eman drauana.
問他說：「你告訴我們，你仗着甚麼權柄做這些事？給你這權柄的是誰呢？」
3 Eta ihardesten çuela Iesusec erran ciecén, Interrogaturen çaituztet nic-ere çuec gauça batez: erradaçue bada niri,
耶穌回答說：「我也要問你們一句話，你們且告訴我。
4 Ioannesen baptismoa cerutic cen, ala guiçonetaric?
約翰的洗禮是從天上來的？是從人間來的呢？」
5 Eta hec baciharducaten berén artean, cioitela, Baldin erran badeçagu, Cerutic: erranen du, Cergatic beraz eztuçue sinhetsi hura?
他們彼此商議說：「我們若說『從天上來』，他必說：『你們為甚麼不信他呢？』
6 Eta baldin badarragu, Guiçonetaric: populu guciac lapidaturen gaitu: ecen segur daducate, Ioannes Propheta cela.
若說『從人間來』，百姓都要用石頭打死我們，因為他們信約翰是先知。」
7 Ihardets ceçaten bada, etzaquitela nondic cen.
於是回答說：「不知道是從哪裏來的。」
8 Orduan Iesusec erran ciecén, Nic-ere eztrauçuet erranen cer authoritatez gauça hauc eguiten ditudan.
耶穌說：「我也不告訴你們，我仗着甚麼權柄做這些事。」
9 Orduán has cedin populuari comparatione hunen erraiten, Guiçon batec landa ceçan mahastibat, eta aloca ciecén hura laborariey, eta dembora lucez campoan egon cedin.
耶穌就設比喻對百姓說：「有人栽了一個葡萄園，租給園戶，就往外國去住了許久。
10 Eta sasoinean igor ceçan laborari hetara cerbitzaribat, mahastico fructutic lemotençat: baina hec hura cehaturic igor ceçaten hutsic.
到了時候，打發一個僕人到園戶那裏去，叫他們把園中當納的果子交給他；園戶竟打了他，叫他空手回去。
11 Eta continua ceçan berce cerbitzari baten igortera: baina hec haur-ere cehaturic eta gaizqui tractaturic igor ceçaten hutsic.
又打發一個僕人去，他們也打了他，並且凌辱他，叫他空手回去。
12 Eta continua ceçan herenaren igortera: baina hec haur-ere çaurthuric egotz ceçaten campora.
又打發第三個僕人去，他們也打傷了他，把他推出去了。
13 Orduan erran ceçan mahasti iabeac, Cer eguinen dut? igorriren dut neure seme maitea: aguian haur dacussatenean ohoraturen duté:
園主說：『我怎麼辦呢？我要打發我的愛子去，或者他們尊敬他。』
14 Baina hura ikussiric laborariéc propos eduqui ceçaten, cioitela, Haur da primua: çatozte, hil deçagun haur, heretagea gure dençat.
不料，園戶看見他，就彼此商量說：『這是承受產業的，我們殺他吧，使產業歸於我們！』
15 Eta egotziric hura mahastitic campora, hil ceçaten. Cer bada eguinen draue hæy mahasti iabeac?
於是把他推出葡萄園外，殺了。這樣，葡萄園的主人要怎樣處治他們呢？
16 Ethorriren da eta deseguinen ditu laborari hec, eta emanen draue mahastia berce batzuey. Eta haur ençun çutenean erran ceçaten, Hala guertha eztadila.
他要來除滅這些園戶，將葡萄園轉給別人。」聽見的人說：「這是萬不可的！」
17 Harc orduan hetarat behaturic dio, Cer da bada scribatua den hura, Edificaçaléc arbuyatu duten harria cantoin buru eguin içan da?
耶穌看着他們說：「經上記着： 匠人所棄的石頭 已作了房角的頭塊石頭。 這是甚麼意思呢？
18 Harri haren gainera eroriren den gucia, çathicaturen da: eta noren gainera eroriren baita, hura du chehecaturen.
凡掉在那石頭上的，必要跌碎；那石頭掉在誰的身上，就要把誰砸得稀爛。」
19 Orduan aiher ciraden Sacrificadore principalac eta Scribac haren gainean escuén eçartera ordu hartan berean: baina populuaren beldur citecen: ecen eçagutu vkan çutén hayén contra erran çuela comparatione haur.
文士和祭司長看出這比喻是指着他們說的，當時就想要下手拿他，只是懼怕百姓。
20 Eta hura gogoatzen çutela, igor citzaten espiác iusto ciradela irudi eguiten çutela, hura hitzean hatzaman leçatençat, Gobernadorearen seignorián eta botherean eçar leçatençat.
於是窺探耶穌，打發奸細裝作好人，要在他的話上得把柄，好將他交在巡撫的政權之下。
21 Eta hec interroga ceçaten hura, cioitela, Magistruá, baceaquiagu vngui erraiten eta iracasten duala, eta ezagoela personara behá, baina Iaincoaren bidea eguiazqui iracasten duala.
奸細就問耶穌說：「夫子，我們曉得你所講所傳都是正道，也不取人的外貌，乃是誠誠實實傳上帝的道。
22 Bide dugu eman tributic Cesari, ala ez?
我們納稅給凱撒，可以不可以？」
23 Eta adituric hayén fineciá, erran ciecén, Cergatic tentatzen nauçue?
耶穌看出他們的詭詐，就對他們說：
24 Eracustaçue dinerobat: norenac ditu imagina eta scribua? Eta ihardesten çutela erran ceçaten, Cesarenac.
「拿一個銀錢來給我看。這像和這號是誰的？」他們說：「是凱撒的。」
25 Orduan erran ciecén, Renda ietzoçue beraz Cesaren diradenac, Cesari: eta Iaincoaren diradenac, Iaincoari.
耶穌說：「這樣，凱撒的物當歸給凱撒，上帝的物當歸給上帝。」
26 Eta ecin haren hitza reprehenditu vkan duté populuaren aitzinean: eta miraz iarriric haren repostaren gainean ichil citecen.
他們當着百姓，在這話上得不着把柄，又希奇他的應對，就閉口無言了。
27 Orduan hurbil cequizquion Sadduceu batzu (ceinéc vkatzen baituté resurrectionea) eta interroga ceçaten.
撒都該人常說沒有復活的事。有幾個來問耶穌說：
28 Cioitela, Magistruá, Moysesec scribatu diraucuc, Baldin cembeiten anayea hil badadi emazte duelaric, eta haourric gabe hil badadi, har deçan haren anayeac haren emaztea, eta eguin dieçón leinu bere anayeri.
「夫子！摩西為我們寫着說：『人若有妻無子就死了，他兄弟當娶他的妻，為哥哥生子立後。』
29 Bada çazpi anaye içan dituc, eta hetaric lehena emazte harturic hil içan duc, haourric gabe.
有弟兄七人，第一個娶了妻，沒有孩子死了；
30 Eta har ciecán hura bigarrenac, hura-ere hil cidian haourric gabe.
第二個、第三個也娶過她；
31 Guero herenac har cieçán hura, eta halaber çazpiec-ere: eta etzeçatean haourric vtzi, eta hil cituán.
那七個人都娶過她，沒有留下孩子就死了。
32 Eta gucién ondoan hil ciedián emaztea-ere.
後來婦人也死了。
33 Resurrectionean bada hetaric ceinen emazte içanen da? ecen çazpiéc vkan dié hura emazte
這樣，當復活的時候，她是哪一個的妻子呢？因為他們七個人都娶過她。」
34 Orduan ihardesten çuela erran ciecén Iesusec, Mundu hunetaco haourréc hartzen duté ezconçaz eta hartzen dirade. (aiōn g165)
耶穌說：「這世界的人有娶有嫁； (aiōn g165)
35 Baina secula haren, eta hiletaco resurrectionaren vkaiteco digne eridenen diradenéc, eztuté harturen ezconçaz, ez eztirade harturen. (aiōn g165)
惟有算為配得那世界，與從死裏復活的人也不娶也不嫁； (aiōn g165)
36 Ecen guehiagoric ecin hil daitezque: ecen Aingueruèn pare dirade: eta Iaincoaren seme dirade, resurrectionezco seme diradenaz gueroz.
因為他們不能再死，和天使一樣；既是復活的人，就為上帝的兒子。
37 Eta hilac resuscitatzen diradela, Moysesec-ere eracutsi vkan du berro aldean, dioenean Iauna dela Abrahamen Iaincoa, eta Isaac-en Iaincoa, eta Iacob-en Iaincoa.
至於死人復活，摩西在荊棘篇上，稱主是亞伯拉罕的上帝，以撒的上帝，雅各的上帝，就指示明白了。
38 Bada Iaincoa ezta hilena, baina viciena: ecen guciac hari vici çaizquio.
上帝原不是死人的上帝，乃是活人的上帝；因為在他那裏，人都是活的。」
39 Eta ihardesten çutela Scribetaric batzuc erran ceçaten, Magistruá, vngui erran duc.
有幾個文士說：「夫子！你說得好。」
40 Eta guehiagoric etziraden ausartzen deusez haren interrogatzera.
以後他們不敢再問他甚麼。
41 Eta erran ciecén, Nola erraiten duté Christ Dauid-en seme dela?
耶穌對他們說：「人怎麼說基督是大衛的子孫呢？
42 Ikussiric ecen Dauid-ec berac dioela Psalmuén liburuän, Erran drauca Iaunac ene Iaunari, Iar adi ene escuinean,
詩篇上大衛自己說： 主對我主說： 你坐在我的右邊，
43 Eçar ditzaquedano hiré etsayac hire oinén scabella.
等我使你仇敵作你的腳凳。
44 Dauid-ec beraz Iaun hura deitzen du, eta nola da haren semé?
大衛既稱他為主，他怎麼又是大衛的子孫呢？」
45 Eta populu guciac ençuten çuela, erran ciecén bere discipuluey.
眾百姓聽的時候，耶穌對門徒說：
46 Beguirauçue Scriba arropa lucequin ebili nahi diradenetaric, eta on dariztenetaric salutationey merkatuetan, eta lehen cadirey synagoguetan, eta lehen placey banquetetan.
「你們要防備文士。他們好穿長衣遊行，喜愛人在街市上問他們安，又喜愛會堂裏的高位，筵席上的首座；
47 Ceinéc iresten baitituzte ema alhargunén etcheac, are luçaqui othoitz eguin irudiz: hec recebituren duté damnatione handiagoa.
他們侵吞寡婦的家產，假意作很長的禱告。這些人要受更重的刑罰！」
