< मत्‌ती 5 >

1 ईसु माणहु ना मेळा ने देखीन बड़ा पोर चड़ ज्‌यो, अने तां बह ज्‌यो। ता तीना चेला तीनीन्‌तां आया।
Videns autem Jesus turbas, ascendit in montem, et cum sedisset, accesserunt ad eum discipuli ejus,
2 अने तीहयो तीमने आहयु केतो जाय्‌न ह़ीकापण आपवा बाज ज्‌यो;
et aperiens os suum docebat eos dicens:
3 “जुगाळा से तीहया जे मन ना गरीब से! काहाके ह़रग नु राज तीमनुत से।”
Beati pauperes spiritu: quoniam ipsorum est regnum cælorum.
4 “जुगाळा से तीहया, जे दुखी हय्‌न रड़े काहाके तीमने सांती जड़हे।”
Beati mites: quoniam ipsi possidebunt terram.
5 “जुगाळा से तीहया जे नीचळा से! काहाके आहयी धरती ना हकदार्‌या से।”
Beati qui lugent: quoniam ipsi consolabuntur.
6 “जुगाळा से तीहया, जे धरमीपणा ना भुकला अने तरहेला से! काहाके भगवान तीमने नीरहा कर देहे।”
Beati qui esuriunt et sitiunt justitiam: quoniam ipsi saturabuntur.
7 “जुगाळा से तीहया, जे गीणाळ्‌ळा से! काहाके भगवान तीमनी पोर गीण करहे।”
Beati misericordes: quoniam ipsi misericordiam consequentur.
8 “जुगाळा से तीहया, जीमना मन चोखला से! काहाके तीहया भगवान ने देखहे।”
Beati mundo corde: quoniam ipsi Deum videbunt.
9 “जुगाळा से तीहया, जे मेळ कराव्‌वा वाळा से! काहाके तीहया भगवान ना सोरा केवायहे।”
Beati pacifici: quoniam filii Dei vocabuntur.
10 “जुगाळा से तीहया, जे धरमीपणा ना कारण दुख झेले, काहाके ह़रग नु राज तीमनुत से।”
Beati qui persecutionem patiuntur propter justitiam: quoniam ipsorum est regnum cælorum.
11 “जुगाळा से तमु, जत्‌यार माणहु मारीन करते तमारी नामबद्‌दी करे अने वेला पाड़े, अने तमारी पोर आखी भातीन कुहराय करीन झुटो गुनो लगाड़े।
Beati estis cum maledixerint vobis, et persecuti vos fuerint, et dixerint omne malum adversum vos mentientes, propter me:
12 तमु खुस रेजो अने खुसी मनावजो काहाके तमारी वाटु ह़रग मे घणु मोटु ईलाम से। काहाके आहयीत रीते भगवान वगे गेथा केण्‌या माणहु ने वेला पाड़ता हता।”
gaudete, et exsultate, quoniam merces vestra copiosa est in cælis. Sic enim persecuti sunt prophetas, qui fuerunt ante vos.
13 तमु धरती नु खारलु मीठु से। कदीम खारलु मीठु नु खारापण जत रेय, ता तीने कानी बी चीज वेर खारु नी कर सके, अने तीहयु कंय काम नु नी रेय। अने तीहयु बारथु नाखवा अने माणहु ना पोग तळे कचरायवा वाटु से।
Vos estis sal terræ. Quod si sal evanuerit, in quo salietur? ad nihilum valet ultra, nisi ut mittatur foras, et conculcetur ab hominibus.
14 तमु कळी नु वीजाळु से। जे ह़ेर बड़ा पोर वहलु से तीहयु ह़ताये नी।
Vos estis lux mundi. Non potest civitas abscondi supra montem posita,
15 माणहु दीवो धपाड़ीन कांगणी तळे नी मेले, बाखीन दीवलाय पोर मेले, ता तीहयो दीवो आखा घोरल्‌या ने वीजाळु आपे।
neque accendunt lucernam, et ponunt eam sub modio, sed super candelabrum, ut luceat omnibus qui in domo sunt.
16 दीवा नु वीजाळु नी तेम भबलीन तमारा भला काम बी माणहु अगळ उजन्‌ता हयवा देवो। तीनी सी तीहया तमारा भला काम ने देखीन ह़रगे वाळा तमारा भगवान बाह नी बड़ाय करे।
Sic luceat lux vestra coram hominibus: ut videant opera vestra bona, et glorificent Patrem vestrum, qui in cælis est.
17 तमु ईसम ना ह़मजो के मुसान लीखली सास्‌तर ने अने भगवान वगे गेथा केण्‌या माणहुन सास्‌तर ने खत्‌तम करवा आवलो। मे तीमने खत्‌तम नी, बाखीन पुरी करवा आवलो से।
Nolite putare quoniam veni solvere legem aut prophetas: non veni solvere, sed adimplere.
18 मे तमने ह़ाचलीन केम, के जत्‌यार लग ह़रग अने धरती खत्‌तम नी हय जाय, मुसा नी लीखली सास्‌तर ना बोल नी एकीक वात अने एकीक अक्‌सर पुरो हया वगर नी टळे।
Amen quippe dico vobis, donec transeat cælum et terra, jota unum aut unus apex non præteribit a lege, donec omnia fiant.
19 एतरे जे कोय आहया हुकम मे गेथा काना बी नान्‌ला हुकम ने पाळवा सोड़ देय, तीहयो ह़रग राज मे नानो केवायहे। पण जे कोय तीहया हुकम ने पाळ्‌या करहे अने तीमने ह़ीकाड़हे, तीहयो ह़रग ना राज मे मोटो केवायहे।
Qui ergo solverit unum de mandatis istis minimis, et docuerit sic homines, minimus vocabitur in regno cælorum: qui autem fecerit et docuerit, hic magnus vocabitur in regno cælorum.
20 मे तमने केम, कदीम तमु चोखली सास्‌तर ह़ीकाड़न्‌या गेथा अने फरीसी माणहु गेथा वदीन धरमपणा मे नी चालो ता तमु ह़रग राज मे नी भराय सके।
Dico enim vobis, quia nisi abundaverit justitia vestra plus quam scribarum et pharisæorum, non intrabitis in regnum cælorum.
21 तमु ह़मळी लेदला से, तमारा आड़ा-बुड़ा ने आहयु केदलु हतु के मारजो नी, जे कोय मारहे ता कोरट-कचवरी मे नीयाव ना दाड़े डंड नी लायक ठेरहे।
Audistis quia dictum est antiquis: Non occides: qui autem occiderit, reus erit judicio.
22 पण मे तमने केम जे कोय आह़फा ना भाय पोर रीह करहे तीने कोरट-कचवरी मे नीयाव ना दाड़े डंड नी लायक ठेरहे। अने कदीम कोय आह़फा ना भाय ने रीकामा, केहे तीहयो मोट्‌ली पंचु मे डंड नी लायक ठेरहे; अने जे कोय आह़फा ना भाय ने ए गांडा, केहे तीहयो नरक नी आक्‌ठी नो डंड नी लायक ठेरहे। (Geenna g1067)
Ego autem dico vobis: quia omnis qui irascitur fratri suo, reus erit judicio. Qui autem dixerit fratri suo, raca: reus erit concilio. Qui autem dixerit, fatue: reus erit gehennæ ignis. (Geenna g1067)
23 कदीम तमु वेदी पोर आह़फा नी भेट चड़ाव्‌वा लाय र्‌या हय, अने तां ह़ारीक तमने आहयु फोम आवे के मारा भाय ना मन मे मारी भणी गेथु कंय वीरोद से।
Si ergo offers munus tuum ad altare, et ibi recordatus fueris quia frater tuus habet aliquid adversum te:
24 ता तु आह़फा नी भेट तांत वेदी अगळ रेवा दीन पेले आह़फा भाय ह़ाते मेळ कर ले अने अळतेण आवीन भेट ने चड़ावो।
relinque ibi munus tuum ante altare, et vade prius reconciliari fratri tuo: et tunc veniens offeres munus tuum.
25 तारो वेरी तने थाणा मे लीन जवा वखत वाट्‌येत हय, ता तीने छोटोत आह़फा नो दोस्‌तीदार बणाय ले कंखर तीहयो तने नीयाव करन्‌या ना हात मे कर देय, अने नीयाव करन्‌यो तने सीपायड़ा ना हात मे कर देय, अने सीपायड़ा तने जेल मे कुंड देय।
Esto consentiens adversario tuo cito dum es in via cum eo: ne forte tradat te adversarius judici, et judex tradat te ministro: et in carcerem mittaris.
26 मे तने ह़ाचलीन केम, तु जेल सी तां लग नी छुट सकतो जांह तक तु पाय-पाय नी आप देय।
Amen dico tibi, non exies inde, donec reddas novissimum quadrantem.
27 तमु जाणो के आहयु केदलु से, छीनाळु नी करजो,
Audistis quia dictum est antiquis: Non mœchaberis.
28 पण मे तमने केम, जे कोय कानी बयर भणी तीनी ह़ाते छीनाळु करवा नो वीच्‌यार करीन देखे, ता तीहयो आह़फा ना मन मे तीनी ह़ाते छीनाळु कर लेदलो से।
Ego autem dico vobis: quia omnis qui viderit mulierem ad concupiscendum eam, jam mœchatus est eam in corde suo.
29 कदीम तमारो जमण्‌यो डोळो तमने पाप करावे, ता तीने काडीन नाख देवो। काहाके वारु ते आहयुत से के तमारा डील मे ना एक अंग खुट जाय, पण तमारु आखु डील नरक मे नी आक्‌ठी मे नी नखाये। (Geenna g1067)
Quod si oculus tuus dexter scandalizat te, erue eum, et projice abs te: expedit enim tibi ut pereat unum membrorum tuorum, quam totum corpus tuum mittatur in gehennam. (Geenna g1067)
30 अने कदीम तमारो जमण्‌यो हात पाप करे, ता तीने वाडीन नाख देवो; वारु आहयुत से के तमारा डील मे नु भले एक अंग खुट जाय, पण तमारु आखु डील नरक मे नी नखाये। (Geenna g1067)
Et si dextra manus tua scandalizat te, abscide eam, et projice abs te: expedit enim tibi ut pereat unum membrorum tuorum, quam totum corpus tuum eat in gehennam. (Geenna g1067)
31 आहयु बी केदलु हतु के, जे कोय आह़फा नी लाडी ने सोड़े तीहयो तीने सोड़वा नी चीट्‌ठी लीखीन पुरावा भेळ आप देवा जोवे।
Dictum est autem: Quicumque dimiserit uxorem suam, det ei libellum repudii.
32 बाखीन मे तमने केम, छीनाळा नी वात ने सोड़ीन काना बी बीजा कारण सी, जे आह़फा नी लाडी ने सोड़े; ता तीहयो तीने छीनाळु करावे, अने जे कोय तीहयी छुट्‌ली बयर सी वेवा करे, तीहयो बी छीनाळु करे।
Ego autem dico vobis: quia omnis qui dimiserit uxorem suam, excepta fornicationis causa, facit eam mœchari: et qui dimissam duxerit, adulterat.
33 तमु आहयु बी ह़मळी र्‌या के आड़ा-बुड़ा सी केदलु हतु के झुटी ह़ाम नी खाजो, पण मालीक सी करली ह़ाम ने पुरी करजो।
Iterum audistis quia dictum est antiquis: Non perjurabis: reddes autem Domino juramenta tua.
34 पण मे तमने केम ह़ाम नी खाजो। ह़रग नी ह़ाम बी नी खाजो, काहाके ह़रग भगवान नी राजगादी से;
Ego autem dico vobis, non jurare omnino, neque per cælum, quia thronus Dei est:
35 धरती नी ह़ाम नी खाजो, काहाके तीहयी तीनो पोग मेलवा नो पाटलो से। यरुसलेम नी ह़ाम नी खाजो, काहाके यरुसलेम मोट्‌ला राजा नु ह़ेर से।
neque per terram, quia scabellum est pedum ejus: neque per Jerosolymam, quia civitas est magni regis:
36 अने आह़फा ना मुंडा नी बी ह़ाम नी खाजो, काहाके तमने मुंडा नो एक बी नीम्‌बाळा धोळा नीता काळा नी कराये।
neque per caput tuum juraveris, quia non potes unum capillum album facere, aut nigrum.
37 कदीम तमारी वात “होव हय” ता “होव केजो” अने “नी” हय ता “नी” केजो। काहाके आनी गेथु वदु केय तीहयु बुराय मे गेथु से।
Sit autem sermo vester, est, est: non, non: quod autem his abundantius est, a malo est.
38 “तमु आहयु बी ह़मळी र्‌या के केदलु हतु के ‘एक डोळा बदले, एक डोळो, अने एक दात बदले, एक दात।’”
Audistis quia dictum est: Oculum pro oculo, et dentem pro dente.
39 पण मे तमने केम, काना बी कुहर्‌या माणेह नो वीरोद ना करो; पण कदीम कोय तमारा जमणा गाल्‌या पोर थापड़ देय, ता तीनी भणी बीजु गाल्‌यु बी फीरवी देवो।
Ego autem dico vobis, non resistere malo: sed si quis te percusserit in dexteram maxillam tuam, præbe illi et alteram:
40 कदीम कोय तारी पोर जोर करीन तमारु डगलु मांगे ता तीने आह़फा नो कोट बी आप देवो।
et ei, qui vult tecum judicio contendere, et tunicam tuam tollere, dimitte ei et pallium:
41 अने कदीम कोय तमने जोर करीन एक कीलोमीटर ली जाय ता तीनी ह़ाते बे कीलोमीटर चालीन जावो।
et quicumque te angariaverit mille passus, vade cum illo et alia duo.
42 जे कोय तमारी पांह मांगे, ता तीने आप देवो, अने कोय तमारी पांह उदार मांगे, तीने नी ना केवो।
Qui petit a te, da ei: et volenti mutuari a te, ne avertaris.
43 तमु ह़मळी र्‌या: केदलु हतु के आह़फा ना ह़ाते वाळा ने मोंग करो अने आह़फा ना वेरी सी रीह राखो।
Audistis quia dictum est: Diliges proximum tuum, et odio habebis inimicum tuum.
44 पण मे तमने केम, आह़फा ना वेरी ने मोंग करो। अने जे कोय तमने वेला पाड़े, तीमनी वाटु वीन्‌ती करो।
Ego autem dico vobis: diligite inimicos vestros, benefacite his qui oderunt vos, et orate pro persequentibus et calumniantibus vos:
45 ईसम करीन तमु आह़फा ना ह़रग वाळा भगवान बाह नी अवल्‌यात बण जहु; काहाके तीहयो भोळा अने कुहर्‌या बेम माणहु पोर आह़फा नु दाड़ो उगाड़े अने धरमी अने वण-धरमी बेम माणहु पोर पाणी पाड़े।
ut sitis filii Patris vestri, qui in cælis est: qui solem suum oriri facit super bonos et malos: et pluit super justos et injustos.
46 कदीम तमु तीमनेत मोंग करो, जे तमने मोंग करे, ता तमने ह़ु फोळ जड़हे? एवो मोंग ते फाळो लेवा वाळा बी नी करे।
Si enim diligitis eos qui vos diligunt, quam mercedem habebitis? nonne et publicani hoc faciunt?
47 अने कदीम तमु आह़फा ना भाय ने एतरोत वारु से, के करीन पुछो, ता तमु कानु मोटु काम कर र्‌या? आड़जात्‌या माणहु ईसम नी करे ह़ु?
Et si salutaveritis fratres vestros tantum, quid amplius facitis? nonne et ethnici hoc faciunt?
48 एतरे तमु पुरा पाका बणो, जीसम तमारो ह़रग वाळो बाह पुरो पक्‌को से।
Estote ergo vos perfecti, sicut et Pater vester cælestis perfectus est.

< मत्‌ती 5 >