Süleymanin Məsəlləri 24

1 Pis adamlara qibtə etmə, Onlara qoşulmaq istəmə.

Nie zazdrość złym ludziom ani nie pragnij z nimi przebywać;

2 Çünki ürəklərində zalımlığı fikirləşər, Dilləri qəddarlıqdan danışar.

Ich serce bowiem obmyśla przemoc, a ich wargi mówią o krzywdzie.

3 Ev hikmətlə tikilər, Dərrakə ilə möhkəmlənər.

Dom buduje się mądrością, a umacnia się rozumem.

4 Mənzillər bilik vasitəsilə, Hər cür dəyərli, yaxşı şeylərlə dolar.

Dzięki wiedzy komory będą napełnione wszelkimi kosztownymi i przyjemnymi bogactwami.

5 Hikmətli kişi qüvvətli olar, Bilikli adam öz gücünü artırar.

Mądry człowiek jest silny, a mąż, który ma wiedzę, dodaje siły.

6 Düzgün məsləhətlə müharibə edə bilərsən, Doğru nəsihət verən çoxdursa, qələbəyə çatarsan.

Bo dzięki mądrej radzie poprowadzisz wojnę, a mnóstwo doradców [da ci] wybawienie.

7 Səfeh üçün hikmət əlçatmazdır, Darvazada susub ağzını açmır.

Mądrość jest dla głupca zbyt wzniosła; nie otwiera ust swoich w bramie.

8 Şər quran fitnəkar adlanar,

Kto knuje zło, będzie zwany złośliwym.

9 Səfehin pis əməlləri günah sayılar, Rişxəndçilər insanlarda ikrah yaradar.

Obmyślanie głupoty [jest] grzechem, a szyderca budzi odrazę w ludziach.

10 Dar gündə taqətdən düşsən, Necə də zəif adamsan!

Jeśli w dniu ucisku ustaniesz, twoja siła jest słaba.

11 Ölümə aparılanları qurtar, Qırğın təhlükəsi altında olanları geri çək.

[Jeśli] odmówisz ratunku prowadzonym na śmierć i tym, którzy idą na stracenie;

12 Desən ki, bax bundan xəbərim yox idi, Ürəkləri yoxlayan bunu görməzmi? Canını qoruyan bunu bilməzmi? İnsan əməlinə görə Ondan əvəz almazmı?

Jeśli powiesz: Nie wiedzieliśmy o tym; czy ten, który waży serca, nie rozumie? A ten, który strzeże twojej duszy, nie pozna? I czy nie odda człowiekowi według jego uczynków?

13 Oğlum, bal ye, xeyri var, Şanı balının şirin dadı damağında qalar.

Synu mój, jedz miód, bo jest dobry, i plaster miodu słodki dla twojego podniebienia.

14 Bil ki, hikmət də canın üçün belə olar, Onu tapsan, nəticəsi də var, Ümidin boşa çıxmaz.

Tak [będzie] poznanie mądrości dla twojej duszy; jeśli ją znajdziesz, będzie nagroda, a twoja nadzieja nie będzie zawiedziona.

15 Ey şər insan, salehin yurdu üçün pusqu qurma, Onun evini soyma.

Nie czyhaj, niegodziwcze, przed mieszkaniem sprawiedliwego, nie burz miejsca jego odpoczynku;

16 Saleh yeddi dəfə yıxılsa belə, yenə qalxar, Şər insan büdrəsə, bəlaya düçar olar.

Bo sprawiedliwy upada siedem razy, jednak znowu powstaje; a niegodziwi popadną w nieszczęście.

17 Düşməninin yıxılmasına sevinmə, Onun büdrəməsinə görə ürəyin fərəhlənməsin.

Nie ciesz się, gdy twój nieprzyjaciel upadnie, i niech twoje serce się nie raduje, gdy się potknie;

18 Yoxsa Rəbb görər, bundan xoşu gəlməz, Düşmənin üzərindən qəzəbini götürər.

Aby PAN tego nie widział i nie uznał za zło, i nie odwrócił od niego swojego gniewu.

19 Pislik edənlərə görə qəzəblənmə, Şər insanlara qibtə etmə,

Nie gniewaj się z powodu złoczyńców ani nie zazdrość niegodziwym;

20 Çünki pis insanın axırı yoxdur, Şər adamın çırağı sönər.

Bo zły nie otrzyma nagrody, pochodnia niegodziwych zostanie zgaszona.

21 Oğlum, Rəbdən və padşahdan qorx, Xəyanətkarlarla yoldaş olmaqdan çəkin.

Synu mój, bój się PANA i króla, a nie przestawaj z chwiejnymi;

22 Onların bəlası qəfildən gəlir. Hər ikisinin verəcəyi cəzanı kim bilir?

Bo ich nieszczęście nastąpi nagle, a któż zna upadek obydwóch?

23 Bu sözləri də hikmətlilər deyib: Məhkəmədə tərəfkeşlik etmək yaxşı deyil.

I to też [należy] do mądrych. Niedobrze jest mieć wzgląd na osobę w sądzie.

24 Pis insana «sən salehsən» deyəni xalqlar qınayar, Ümmətlər lənət yağdırar.

Kto mówi niegodziwemu: Jesteś sprawiedliwy, tego będą ludzie przeklinać, a narody będą się nim brzydzić.

25 Amma onu danlayanlar xeyir tapar, Başlarından bol bərəkət yağar.

A ci, którzy [go] strofują, będą szczęśliwi i przyjdzie na nich obfite błogosławieństwo.

26 İnsana doğru cavab verən Sanki onun üzündən öpər.

Pocałują wargi tego, który daje słuszną odpowiedź.

27 Əvvəlcə çöldəki işini qurtar, Zəmi sal, sonra evini tik.

Przygotuj swoją pracę na zewnątrz, a wykonuj ją na swoim polu, a potem buduj swój dom.

28 Qonşunun əleyhinə haqsız şahidlik etmə, Qoy dilindən yalan söz çıxmasın.

Nie bądź bez powodu świadkiem przeciw swemu bliźniemu ani nie oszukuj swymi wargami.

29 Demə: «Mənə etdiyini mən də ona edəcəyəm, Onun əməlinin əvəzini verəcəyəm».

Nie mów: Zrobię mu, jak on mi zrobił, oddam temu człowiekowi według jego uczynku.

30 Tənbəlin zəmisindən, Qanmazın üzümlüyündən keçdim.

Szedłem koło pola leniwego i koło winnicy nierozumnego;

31 Gördüm hər yanı tikan basıb, Gicitkən bürüyüb, daşı-divarı uçub.

A oto wszystko zarosło cierniem, pokrzywy pokryły wszystko, a kamienny mur był zburzony.

32 Baxaraq ona diqqət yetirdim, Bundan ibrət götürdüm:

Spojrzałem i rozważałem w sercu; obejrzałem i wyciągnąłem naukę.

33 Bir az da uzanıb yuxuya dalsan, Əl-qolunu uzadaraq yatsan,

Trochę snu, trochę drzemania, trochę założenia rąk, by odpocząć;

34 Yoxsulluq üstünə soyğunçu kimi, Ehtiyac üstünə quldur kimi hücum çəkər.

A twoje ubóstwo przyjdzie jak podróżny, a niedostatek – jak mąż uzbrojony.