Süleymanin Məsəlləri 24

1 Pis adamlara qibtə etmə, Onlara qoşulmaq istəmə.

Ne porte pas envie aux hommes méchants, et ne désire pas d’être avec eux;

2 Çünki ürəklərində zalımlığı fikirləşər, Dilləri qəddarlıqdan danışar.

Parce que leur âme médite des rapines, et que leurs lèvres parlent fraudes.

3 Ev hikmətlə tikilər, Dərrakə ilə möhkəmlənər.

C’est par la sagesse que se bâtira une maison, et par la prudence qu’elle s’affermira.

4 Mənzillər bilik vasitəsilə, Hər cür dəyərli, yaxşı şeylərlə dolar.

Par la science, les celliers se rempliront de toute sorte de biens précieux et très beaux.

5 Hikmətli kişi qüvvətli olar, Bilikli adam öz gücünü artırar.

L’homme sage est puissant, et l’homme instruit est robuste et vigoureux.

6 Düzgün məsləhətlə müharibə edə bilərsən, Doğru nəsihət verən çoxdursa, qələbəyə çatarsan.

Parce que c’est avec réflexion que s’entreprend une guerre; et que le salut sera où il y a beaucoup de conseils.

7 Səfeh üçün hikmət əlçatmazdır, Darvazada susub ağzını açmır.

Bien élevée est pour l’insensé la sagesse à la porte de la ville, il n’ouvrira pas la bouche.

8 Şər quran fitnəkar adlanar,

Celui qui pense à faire le mal sera appelé insensé.

9 Səfehin pis əməlləri günah sayılar, Rişxəndçilər insanlarda ikrah yaradar.

La pensée de l’insensé est péché; et c’est l’abomination des hommes, que le médisant.

10 Dar gündə taqətdən düşsən, Necə də zəif adamsan!

Si, fatigué au jour de l’angoisse, tu désespères, ta force sera diminuée.

11 Ölümə aparılanları qurtar, Qırğın təhlükəsi altında olanları geri çək.

Arrache au péril ceux qui sont conduits à la mort, et, ceux que l’on traîne à la destruction, ne cesse pas de les délivrer.

12 Desən ki, bax bundan xəbərim yox idi, Ürəkləri yoxlayan bunu görməzmi? Canını qoruyan bunu bilməzmi? İnsan əməlinə görə Ondan əvəz almazmı?

Si tu dis: Les forces me manquent; celui qui observe le cœur le discerne lui-même, rien ne trompe le conservateur de ton âme; et il rendra à l’homme selon ses œuvres.

13 Oğlum, bal ye, xeyri var, Şanı balının şirin dadı damağında qalar.

Mange, mon fils, le miel, parce qu’il est bon, et le rayon doux à ton gosier.

14 Bil ki, hikmət də canın üçün belə olar, Onu tapsan, nəticəsi də var, Ümidin boşa çıxmaz.

Telle est la doctrine de la sagesse à ton âme: quand tu l’auras trouvée, tu auras à tes derniers moments l’espérance et ton espérance ne périra pas.

15 Ey şər insan, salehin yurdu üçün pusqu qurma, Onun evini soyma.

Ne dresse pas d’embûches, et ne cherche pas l’impiété dans la maison du juste, et ne détruis pas son repos.

16 Saleh yeddi dəfə yıxılsa belə, yenə qalxar, Şər insan büdrəsə, bəlaya düçar olar.

Car le juste tombera sept fois et se relèvera; mais les impies seront abattus dans le malheur.

17 Düşməninin yıxılmasına sevinmə, Onun büdrəməsinə görə ürəyin fərəhlənməsin.

Lorsque ton ennemi sera tombé, ne Le réjouis pas: et qu’à sa ruine ton cœur n’exulte pas;

18 Yoxsa Rəbb görər, bundan xoşu gəlməz, Düşmənin üzərindən qəzəbini götürər.

De peur que le Seigneur ne le voie, et que cela ne lui déplaise; et qu’il ne retire de lui sa colère.

19 Pislik edənlərə görə qəzəblənmə, Şər insanlara qibtə etmə,

Ne dispute pas avec les hommes très méchants; et ne porte pas envie aux impies;

20 Çünki pis insanın axırı yoxdur, Şər adamın çırağı sönər.

Parce qu’ils n’ont pas l’espérance des choses futures, les méchants, et que la lampe des impies s’éteindra.

21 Oğlum, Rəbdən və padşahdan qorx, Xəyanətkarlarla yoldaş olmaqdan çəkin.

Crains, mon fils, le Seigneur et le roi, et ne te lie pas avec les médisants;

22 Onların bəlası qəfildən gəlir. Hər ikisinin verəcəyi cəzanı kim bilir?

Parce que tout à coup s’élèvera leur perte, et la ruine de l’un et de l’autre, qui la connaît?

23 Bu sözləri də hikmətlilər deyib: Məhkəmədə tərəfkeşlik etmək yaxşı deyil.

Voici aussi pour les sages: Faire acception de la personne dans le jugement n’est pas bon.

24 Pis insana «sən salehsən» deyəni xalqlar qınayar, Ümmətlər lənət yağdırar.

Quant à ceux qui disent à l’impie: Tu es juste; les peuples les maudiront et les tribus les détesteront.

25 Amma onu danlayanlar xeyir tapar, Başlarından bol bərəkət yağar.

Ceux qui le reprennent seront loués; et sur eux viendra la bénédiction.

26 İnsana doğru cavab verən Sanki onun üzündən öpər.

Il baisera les lèvres, celui qui répond des paroles droites.

27 Əvvəlcə çöldəki işini qurtar, Zəmi sal, sonra evini tik.

Prépare au dehors ton œuvre, et avec soin cultive ton champ; afin qu’ensuite tu bâtisses ta maison.

28 Qonşunun əleyhinə haqsız şahidlik etmə, Qoy dilindən yalan söz çıxmasın.

Ne sois pas témoin sans raison contre ton prochain; et ne séduis personne par tes lèvres.

29 Demə: «Mənə etdiyini mən də ona edəcəyəm, Onun əməlinin əvəzini verəcəyəm».

Ne dis pas: Comme il m’a fait, ainsi je lui ferai: je rendrai à chacun selon son œuvre.

30 Tənbəlin zəmisindən, Qanmazın üzümlüyündən keçdim.

J’ai passé dans le champ du paresseux, et par la vigne de l’insensé:

31 Gördüm hər yanı tikan basıb, Gicitkən bürüyüb, daşı-divarı uçub.

Et voilà que tout était rempli d’orties; et que les épines en avaient couvert la surface, et que la muraille de pierres était détruite.

32 Baxaraq ona diqqət yetirdim, Bundan ibrət götürdüm:

Ce qu’ayant vu, je l’ai mis dans mon cœur, et par cet exemple je me suis instruit.

33 Bir az da uzanıb yuxuya dalsan, Əl-qolunu uzadaraq yatsan,

Tu dormiras un peu, dis-je, tu sommeilleras modérément, tu mettras faiblement les mains l’une dans l’autre, afin que tu reposes:

34 Yoxsulluq üstünə soyğunçu kimi, Ehtiyac üstünə quldur kimi hücum çəkər.

Et viendra à toi, comme un coureur, la détresse; et la mendicité, comme un homme armé.