Yəhya 6
1 Bu hadisələrdən sonra İsa Qalileya – Tiberiya gölünün o biri sahilinə keçdi.
After this, Jesus went to the other side of the Sea of Galilee, also called the Sea of Tiberias.
2 Böyük bir izdiham Onun ardınca gedirdi, çünki Onun xəstələrlə göstərdiyi əlamətləri görürdü.
A great multitude was following Him, because they were seeing the signs that He was performing on those who were sick.
3 İsa dağa çıxıb şagirdləri ilə oturdu.
Jesus went up on a mountain side, and sat down with His disciples.
4 Yəhudilərin Pasxa bayramı yaxınlaşırdı.
The Jewish Passover Feast was near.
5 İsa başını qaldıraraq böyük bir izdihamın yanına gəldiyini görüb Filipə dedi: «Haradan çörək alıb bu adamları yedirək?»
Jesus looked up, and saw that a great multitude was coming to Him, so He asked Philip, “Where can we buy bread, so that these may eat?”
6 Bu sözləri onu sınamaq məqsədi ilə söylədi, çünki Özü nə edəcəyini bilirdi.
He said this to test him, for He knew what He would do.
7 Filip Ona cavab verdi: «Bunlara iki yüz dinarlıq çörək də çatmaz ki, hərəsi bir tikə yemək yesin».
Philip answered, “Two hundred denarii worth of bread wouldn’t even be enough for everyone to receive a little!”
8 Şagirdlərindən biri olan Şimon Peterin qardaşı Andrey Ona dedi:
One of Jesus’ disciples, Andrew, Simon Peter’s brother, said to Him,
9 «Burada beş kiçik arpa çörəyi ilə iki balığı olan bir oğlan var, amma bu qədər adam üçün bunlar nədir ki?»
“There is a boy here who has five barley loaves and two fish, but what is that among so many people?”
10 İsa «xalqı yerə oturdun» dedi. Ora otla örtülmüşdü. Xalq da oturdu. Kişilərin sayı beş minə yaxın idi.
Jesus said, “Have the people sit down.” There was plenty of grass there, so the men sat down, in number about five thousand.
11 O zaman İsa çörəkləri götürüb şükür edərək balıqlarla birgə, oturanlara – hər kəsə istədiyi qədər payladı.
Jesus took the loaves, and when He had given thanks, He distributed them to the disciples, and the disciples to those sitting down. He did likewise with the fish, as much as they wanted.
12 Onlar yeyib-doyandan sonra İsa şagirdlərinə dedi: «Artıq qalan hissələri toplayın ki, heç bir şey zay olmasın».
When they were filled, He told His disciples, “Gather up the leftover pieces, so that nothing may be wasted.”
13 Bunları topladılar və beş arpa çörəyini yeyənlərin qabağından qalan hissələrdən on iki zənbil doldurdular.
Therefore they gathered them up, and filled twelve baskets with the pieces of the five barley loaves, which were left over by those who had eaten.
14 O zaman İsanın göstərdiyi əlaməti görən adamlar «Həqiqətən, dünyaya gəlməli olan peyğəmbər Budur!» deyirdi.
When the people saw the sign which He had performed, they said, “This is truly the Prophet who is to come into the world.”
15 İsa bildi ki, adamlar gəlib Onu padşah etmək üçün zorla aparmağa hazırlaşır, buna görə də təkbaşına dağa çəkildi.
When Jesus perceived that they meant to come and take Him by force to make Him king, He withdrew again to the mountain by Himself.
16 Axşam çatanda İsanın şagirdləri gölə enib
When evening came, Jesus’ disciples went down to the sea,
17 bir qayığa mindilər. Onlar gölün o biri sahilində olan Kefernahuma gedirdilər. Qaranlıq düşmüşdü, amma İsa hələ onların yanına gəlməmişdi.
got into the boat, and went over the sea toward Capernaum. It was already dark, and Jesus had not come to them.
18 Güclü külək əsdiyindən göl dalğalanırdı.
The sea arose because a great wind was blowing.
19 Onlar beləcə avar çəkib iyirmi beş ya otuz stadi gedəndən sonra gördülər ki, İsa gölün üstü ilə yeriyir və qayığa yaxınlaşır. Qorxdular,
When they had rowed about twenty-five or thirty stadia, they saw Jesus walking on the sea and drawing near the boat. They were terrified,
20 amma İsa onlara «Mənəm, qorxmayın» dedi.
but He told them, “It’s me. Don’t be afraid.”
21 Onda şagirdlər Onu məmnunluqla qayığa götürdülər. Sonra qayıq o andaca getdikləri sahilə çatdı.
Then they willingly took Him into the boat, and immediately the boat was at the land where they were going.
22 Ertəsi gün gölün o biri sahilində qalan xalq başa düşdü ki, orada yalnız bir qayıqolub, İsa Öz şagirdləri ilə həmin qayığa minməyib, şagirdləri Onsuz gedib.
The next day, the crowd that had stayed on the other side of the sea saw that there had been only one boat there. They also saw that Jesus had not gone in the boat with His disciples, but that His disciples had gone away alone.
23 O arada Tiberiyadan digər qayıqlar Rəbb şükür edəndən sonra yemək yedikləri yerin yaxınlığına gəldilər.
Then some other boats from Tiberias landed near the place where the people had eaten the bread after the Lord had given thanks.
24 Beləcə xalq İsanın da, şagirdlərinin də orada olmadığını görüb qayıqlara minərək İsanı axtara-axtara Kefernahuma gəldi.
When the crowd saw that neither Jesus nor His disciples were there, they got into the boats and went to Capernaum looking for Jesus.
25 İsanı gölün o biri sahilində görəndə «Rabbi, buraya nə vaxt gəldin?» deyə soruşdular.
When they found Him on the other side of the sea, they asked Him, “Rabbi, when did you come here?”
26 İsa onlara cavab olaraq dedi: «Doğrusunu, doğrusunu sizə deyirəm: əlamətlər gördüyünüz üçün deyil, çörək yeyib doyduğunuz üçün Məni axtarırsınız.
Jesus answered, “Most assuredly, I tell you, you are looking for me, not because you saw the signs, but because you ate the loaves and were filled.
27 Keçib-gedən yemək üçün deyil, əbədi həyat verən, daim qalan yemək üçün işlər görün, onu sizə Bəşər Oğlu verəcək. Çünki Ata Allah Ona Öz möhürünü vurub». (aiōnios g166)
Don’t labor for perishable food, but for the food which endures to everlasting life, which the Son of Man will give you, because God the Father has set His seal on Him.” (aiōnios g166)
28 Onlar İsadan soruşdular: «Allahın istədiyi işləri görmək üçün biz nə edək?»
Then they asked Him, “What must we do to do God’s works?”
29 İsa onlara cavab verdi: «Allahın istədiyi iş budur: Onun göndərdiyi Şəxsə iman edin».
Jesus answered them, “This is God’s work, that you believe in Him who He has sent.”
30 Onlar İsaya dedilər: «Sən nə əlamət göstərərsən ki, görüb Sənə inanaq? Nə iş görəcəksən?
Therefore they asked Him, “What sign will You perform then, that we may see it and believe You? What work will You do?
31 Ata-babalarımız çöldə manna yedi; bu barədə yazılıb: “Onlara yemək üçün göydən çörək verdi”».
Our ancestors ate the manna in the wilderness. As it’s written, ‘He gave them bread from Heaven to eat.’”
32 Onda İsa onlara dedi: «Doğrusunu, doğrusunu sizə deyirəm: sizə göydən çörək verən Musa deyildi, göydən həqiqi çörəyi sizə verən Atamdır.
Jesus told them, “Most assuredly, I tell you, Moses didn’t give you the bread from Heaven, but my Father gives you the true bread from Heaven.
33 Çünki Allahın çörəyi budur ki, göydən enir və dünyaya həyat verir».
For God’s bread is He who comes down from Heaven and gives life to the world.”
34 Ona dedilər: «Ağa, Sən daim bizə bu çörəyi ver».
Then they said to Him, “Lord, give us this bread forever.”
35 İsa onlara dedi: «Həyat çörəyi Mənəm. Mənim yanıma gələn heç vaxt acmaz, Mənə iman edən heç vaxt susamaz.
Jesus told them, “I am the bread of life. Whoever comes to me will never be hungry, and whoever believes in me will never be thirsty.
36 Lakin sizə dedim ki, Məni görürsünüz, amma iman etmirsiniz.
As I told you, you have seen me, and yet you still don’t believe.
37 Atanın Mənə verdiyi şəxslərin hamısı yanıma gələcək və yanıma gələni heç vaxt kənara atmaram.
All that the Father gives me will come to me, and whoever comes to me I will never drive away.
38 Çünki Öz iradəmi deyil, Məni Göndərənin iradəsini yerinə yetirmək üçün göydən enmişəm.
I have come down from Heaven, not to do my own will, but the will of Him who sent me.
39 Məni Göndərənin iradəsi budur ki, Mənə verdiyi şəxslərin heç birini həlak olmağa qoymayım, lakin son gündə onları dirildim.
This is the will of the Father who sent me, that of all He has given me I should lose none, but should raise them up at the last day.
40 Çünki Atamın iradəsi budur ki, Oğulu görüb Ona iman edən hər şəxs əbədi həyata malik olsun və Mən onu son gündə dirildim». (aiōnios g166)
This is also the will of Him who sent me, that everyone who sees the Son and believes in Him may have everlasting life; and I will raise them up at the last day.” (aiōnios g166)
41 Bunun cavabında Yəhudilər İsanın «göydən enmiş çörək Mənəm» sözünə görə deyinib
The Jews then grumbled about Jesus, because He said, “I am the bread which came down from Heaven.”
42 dedilər: «Bu, ata-anasını tanıdığımız, Yusifin Oğlu olan İsa deyilmi? İndi necə olur ki, “göydən enmişəm” deyir?»
They were saying, “Isn’t this Jesus, the son of Joseph, whose father and mother we know? How can He claim, ‘I have come down from Heaven’?”
43 İsa onlara cavab verdi: «Öz-özünüzə deyinməyin.
Jesus answered, “Stop grumbling among yourselves.
44 Əgər Məni göndərən Ata bir kəsi cəzb etməsə, o Mənim yanıma gələ bilməz. Yanıma gələni isə Mən son gündə dirildəcəyəm.
No one can come to me unless drawn by the Father who sent me, and I will raise that person up on the last day.
45 Peyğəmbərlərin kitablarında yazılıb: “Onların hamısını Allah öyrədəcək”. Atadan eşidib öyrənən hər kəs Mənim yanıma gəlir.
It’s written in the prophets, ‘They will all be taught by God.’ Everyone who has heard and learned from the Father comes to me.
46 Əlbəttə, Allahdan gələn Şəxsdən savayı Atanı heç kəs görməyib, yalnız O, Atanı görüb.
Nobody has seen the Father except the one who is from God. He has seen the Father.
Most assuredly, I tell you, everyone who believes in me has everlasting life. (aiōnios g166)
48 Həyat çörəyi Mənəm.
I am the bread of life.
49 Ata-babalarınız çöldə manna yedilər və öldülər.
Your forefathers ate manna in the wilderness, but they died.
50 Bu isə göydən enən elə bir çörəkdir ki, ondan yeyən şəxs heç vaxt ölməz.
This is the bread which comes down from Heaven, so that one may eat of it and not die.
51 Göydən enmiş canlı çörək Mənəm. Əgər kimsə bu çörəkdən yesə, əbədi yaşayar. Dünyanın həyatı üçün verəcəyim çörək Öz ətimdir». (aiōn g165)
I am the living bread that came down from Heaven. Whoever eats of this bread will live forever. The bread that I will give for the life of the world is my flesh.” (aiōn g165)
52 Bunun cavabında Yəhudilər «Bu Adam yemək üçün Öz ətini bizə necə verə bilər?» deyib bir-birləri ilə mübahisə etdilər.
Therefore the Jews argued among themselves, saying, “How can this Man give us His flesh to eat?”
53 Onda İsa onlara dedi: «Doğrusunu, doğrusunu sizə deyirəm: Bəşər Oğlunun ətindən yeyib qanından içməsəniz, daxilinizdə həyat olmayacaq.
Then Jesus told them, “Most assuredly, I tell you, unless you eat the flesh of the Son of Man, and drink His blood, you have no life in you.
54 Mənim ətimdən yeyib qanımdan içən əbədi həyata malikdir və Mən onu son gündə dirildəcəyəm. (aiōnios g166)
Whoever eats my flesh and drinks my blood has eternal life, and I will raise that person up at the last day, (aiōnios g166)
55 Çünki Mənim ətim həqiqi yemək, qanım da həqiqi içkidir.
for my flesh is true food, and my blood is true drink.
56 Mənim ətimdən yeyib qanımdan içən Məndə qalır, Mən də onda qalıram.
One who eats my flesh and drinks my blood lives in me, and I in that person.
57 Var olan Ata Məni göndərdiyi kimi, Mən də Atanın sayəsində yaşadığım kimi Məndən yeyən də Mənim sayəmdə yaşayacaq.
Just as the living Father sent me, and I live because of the Father, so the one who feeds on me will live because of me.
58 Göydən enmiş çörək budur, ata-babalarınızın yediyi kimi deyil. Onlar öldülər, amma bu çörəyi yeyən əbədi yaşayacaq». (aiōn g165)
This is the bread which came down from Heaven, not like the manna your forefathers ate, and died. A person who eats this bread will live forever.” (aiōn g165)
59 İsa bu sözləri Kefernahumda, sinaqoqda təlim öyrədərkən söylədi.
He said this while teaching in the synagogue at Capernaum.
60 Şagirdlərindən bir çoxu bu sözləri eşidəndə dedi: «Bu söz qəlizdir. Bunu kim anlaya bilər?»
Therefore when many of His disciples heard this, they said, “This is a hard teaching. Who can stand to hear it?”
61 Lakin İsa şagirdlərinin buna görə deyindiklərini duyaraq onlara dedi: «Bu söz sizi büdrədirmi?
Jesus, aware that his disciples were complaining about this, asked them, “Does this offend you?
62 Yaxşı, bəs Bəşər Oğlunun əvvəllər olduğu yerə qalxdığını görsəniz, necə?
What if you saw the Son of Man ascend to where He was before?
63 Həyat verən Ruhdur, cismani təbiətinsə heç faydası yoxdur. Sizə söylədiyim sözlər Ruh və həyat gətirir.
The Spirit gives life. The flesh profits nothing. The words that I speak to you are spirit and life.
64 Lakin sizin aranızda iman etməyənlər də var». Çünki İsa iman etməyənlərin və Ona xəyanət edəcək adamın kim olduğunu əvvəlcədən bilirdi.
Yet there are some of you who don’t believe.” Jesus knew from the beginning who didn’t believe, and who would betray Him.
65 O dedi: «Buna görə də sizə söylədim ki, əgər Ata bir kəsə imkan verməsə, o Mənim yanıma gələ bilməz».
He said, “For this reason I have told you, that no one can come to me, unless it has been granted by the Father.”
66 Bunlardan sonra şagirdlərinin çoxu İsadan ayrılıb daha Onunla gəzmirdi.
Because of this, many of His disciples turned back and didn’t walk with him any more.
67 Onda İsa On İki şagirdə dedi: «Yoxsa siz də Məni tərk etmək istəyirsiniz?»
Then Jesus asked the twelve, “Do you want to go away, too?”
68 Şimon Peter Ona cavab verdi: «Ya Rəbb, biz kimin yanına gedək? Əbədi həyatın sözlərini söyləyən Sənsən. (aiōnios g166)
Simon Peter answered Him, “Lord, who will we go to? You have words of eternal life. (aiōnios g166)
69 Biz də iman etmişik və bilirik ki, Allahın Müqəddəsi Sənsən».
We have come to believe and know that You are the Christ, the Son of the living God.”
70 İsa onlara dedi: «Siz On İki şagirdi Mən seçmədimmi? Amma sizdən biri iblisdir».
Jesus answered, “Didn’t I choose you, the twelve, yet one of you is a slanderer?”
71 O bu sözləri Şimon İskaryot oğlu Yəhuda barədə söylədi, çünki On İki şagirddən biri olduğu halda İsaya xəyanət edəcəkdi.
He was speaking of Judas Iscariot, Simon’s son, for he, one of the twelve, was going to betray him.
