ՄԱՏԹԷՈՍ 5
1 Տեսնելով բազմութիւնները՝ լեռը ելաւ: Երբ նստաւ, իր աշակերտները քովը գացին,
anantara. m sa jananivaha. m niriik. sya bhuudharopari vrajitvaa samupavive"sa|
2 եւ իր բերանը բանալով՝ կը սորվեցնէր անոնց ու կ՚ըսէր.
tadaanii. m "si. sye. su tasya samiipamaagate. su tena tebhya e. saa kathaa kathyaa ncakre|
3 «Երանի՜ հոգիով աղքատներուն, որովհետեւ երկինքի թագաւորութիւնը անո՛նցն է:
abhimaanahiinaa janaa dhanyaa. h, yataste svargiiyaraajyam adhikari. syanti|
4 Երանի՜ սգաւորներուն, որովհետեւ անո՛նք պիտի մխիթարուին:
khidyamaanaa manujaa dhanyaa. h, yasmaat te saantvanaa. m praapsanti|
5 Երանի՜ հեզերուն, որովհետեւ անո՛նք պիտի ժառանգեն երկիրը:
namraa maanavaa"sca dhanyaa. h, yasmaat te mediniim adhikari. syanti|
6 Երանի՜ անոնց՝ որ անօթութիւն ու ծարաւ ունին արդարութեան, որովհետեւ անո՛նք պիտի կշտանան:
dharmmaaya bubhuk. sitaa. h t. r.saarttaa"sca manujaa dhanyaa. h, yasmaat te paritarpsyanti|
7 Երանի՜ ողորմածներուն, որովհետեւ անո՛նք ողորմութիւն պիտի գտնեն:
k. rpaalavo maanavaa dhanyaa. h, yasmaat te k. rpaa. m praapsyanti|
8 Երանի՜ անոնց՝ որ սիրտով մաքուր են, որովհետեւ անո՛նք պիտի տեսնեն Աստուած:
nirmmalah. rdayaa manujaa"sca dhanyaa. h, yasmaat ta ii"scara. m drak. syanti|
9 Երանի՜ խաղաղարարներուն, որովհետեւ անո՛նք Աստուծոյ որդիներ պիտի կոչուին:
melayitaaro maanavaa dhanyaa. h, yasmaat ta ii"scarasya santaanatvena vikhyaasyanti|
10 Երանի՜ անոնց՝ որ հալածուած են արդարութեան համար, որովհետեւ երկինքի թագաւորութիւնը անո՛նցն է:
dharmmakaara. naat taa. ditaa manujaa dhanyaa, yasmaat svargiiyaraajye te. saamadhikaro vidyate|
11 Երանի՜ ձեզի, երբ կը նախատեն ձեզ ու կը հալածեն, եւ ստութեամբ ձեզի դէմ ամէն տեսակ չար խօսքեր կ՚ըսեն՝ իմ պատճառովս:
yadaa manujaa mama naamak. rte yu. smaan nindanti taa. dayanti m. r.saa naanaadurvvaakyaani vadanti ca, tadaa yuya. m dhanyaa. h|
12 Ուրախացէ՛ք եւ ցնծացէ՛ք, որովհետեւ ձեր վարձատրութիւնը շատ է երկինքը. քանի որ ա՛յս կերպով հալածեցին ձեզմէ առաջ եղած մարգարէները»:
tadaa aanandata, tathaa bh. r"sa. m hlaadadhva nca, yata. h svarge bhuuyaa. msi phalaani lapsyadhve; te yu. smaaka. m puraatanaan bhavi. syadvaadino. api taad. rg ataa. dayan|
13 «Դո՛ւք էք երկրի աղը. եթէ աղը կորսնցնէ իր համը, ինք ինչո՞վ պիտի աղուի: Անկէ ետք ո՛չ մէկ ազդեցութիւն կ՚ունենայ, հապա դուրս կը նետուի եւ կը կոխկռտուի մարդոց ոտքին տակ:
yuya. m medinyaa. m lava. naruupaa. h, kintu yadi lava. nasya lava. natvam apayaati, tarhi tat kena prakaare. na svaaduyukta. m bhavi. syati? tat kasyaapi kaaryyasyaayogyatvaat kevala. m bahi. h prak. septu. m naraa. naa. m padatalena dalayitu nca yogya. m bhavati|
14 Դո՛ւք էք աշխարհի լոյսը. քաղաք մը՝ որ լերան վրայ կը գտնուի՝՝, չի կրնար պահուիլ:
yuuya. m jagati diiptiruupaa. h, bhuudharopari sthita. m nagara. m gupta. m bhavitu. m nahi "sak. syati|
15 Ու ճրագը չեն վառեր եւ դներ գրուանի տակ, հապա՝ աշտանակի՛ վրայ, որ լուսաւորէ բոլոր տան մէջ եղողները:
apara. m manujaa. h pradiipaan prajvaalya dro. naadho na sthaapayanti, kintu diipaadhaaroparyyeva sthaapayanti, tena te diipaa gehasthitaan sakalaan prakaa"sayanti|
16 Ձեր լոյսը ա՛յնպէս թող փայլի մարդոց առջեւ, որ տեսնեն ձեր բարի գործերը եւ փառաբանեն ձեր Հայրը՝ որ երկինքն է»:
yena maanavaa yu. smaaka. m satkarmmaa. ni vilokya yu. smaaka. m svargastha. m pitara. m dhanya. m vadanti, te. saa. m samak. sa. m yu. smaaka. m diiptistaad. rk prakaa"sataam|
17 «Մի՛ կարծէք թէ եկայ՝ աւրելու Օրէնքը կամ Մարգարէները: Եկայ ո՛չ թէ աւրելու, հապա՝ գործադրելու:
aha. m vyavasthaa. m bhavi. syadvaakya nca loptum aagatavaan, ittha. m maanubhavata, te dve loptu. m naagatavaan, kintu saphale karttum aagatosmi|
18 Որովհետեւ ճշմա՛րտապէս կը յայտարարեմ ձեզի. “Մինչեւ որ երկինքն ու երկիրը անցնին, Օրէնքէն յովտ մը կամ նշանագիր մը պիտի չանցնի՝ մինչեւ որ բոլորն ալ կատարուին”:
apara. m yu. smaan aha. m tathya. m vadaami yaavat vyomamedinyo rdhva. mso na bhavi. syati, taavat sarvvasmin saphale na jaate vyavasthaayaa ekaa maatraa bindurekopi vaa na lopsyate|
19 Ուրեմն ո՛վ որ այս ամենափոքր պատուիրաններէն մէկը լուծէ եւ մարդոց ա՛յնպէս սորվեցնէ, անիկա ամենափոքր պիտի կոչուի երկինքի թագաւորութեան մէջ. բայց ո՛վ որ գործադրէ ու սորվեցնէ, անիկա մեծ պիտի կոչուի երկինքի թագաւորութեան մէջ:
tasmaat yo jana etaasaam aaj naanaam atik. sudraam ekaaj naamapii la. mghate manujaa. m nca tathaiva "sik. sayati, sa svargiiyaraajye sarvvebhya. h k. sudratvena vikhyaasyate, kintu yo janastaa. m paalayati, tathaiva "sik. sayati ca, sa svargiiyaraajye pradhaanatvena vikhyaasyate|
20 Որովհետեւ կը յայտարարեմ ձեզի. “Եթէ ձեր արդարութիւնը չգերազանցէ դպիրներու եւ Փարիսեցիներու արդարութիւնը, բնա՛ւ պիտի չմտնէք երկինքի թագաւորութիւնը”»:
apara. m yu. smaan aha. m vadaami, adhyaapakaphiruu"simaanavaanaa. m dharmmaanu. s.thaanaat yu. smaaka. m dharmmaanu. s.thaane nottame jaate yuuyam ii"svariiyaraajya. m prave. s.tu. m na "sak. syatha|
21 «Լսեր էք թէ ըսուեցաւ նախնիքներուն. “Մի՛ սպաններ”: Ո՛վ որ սպաննէ, արժանի պիտի ըլլայ դատաստանի:
apara nca tva. m nara. m maa vadhii. h, yasmaat yo nara. m hanti, sa vicaarasabhaayaa. m da. n.daarho bhavi. syati, puurvvakaaliinajanebhya iti kathitamaasiit, yu. smaabhira"sraavi|
22 Բայց ես կը յայտարարեմ ձեզի. “Ո՛վ որ զուր տեղը բարկանայ իր եղբօր դէմ՝ արժանի պիտի ըլլայ դատաստանի: Ո՛վ որ "ապուշ" ըսէ իր եղբօր՝ արժանի պիտի ըլլայ ատեանի դատապարտութեան: Ո՛վ որ "յիմար" ըսէ իր եղբօր՝ արժանի պիտի ըլլայ գեհենի կրակին”: (Geenna g1067)
kintvaha. m yu. smaan vadaami, ya. h ka"scit kaara. na. m vinaa nijabhraatre kupyati, sa vicaarasabhaayaa. m da. n.daarho bhavi. syati; ya. h ka"scicca sviiyasahaja. m nirbbodha. m vadati, sa mahaasabhaayaa. m da. n.daarho bhavi. syati; puna"sca tva. m muu. dha iti vaakya. m yadi ka"scit sviiyabhraatara. m vakti, tarhi narakaagnau sa da. n.daarho bhavi. syati| (Geenna g1067)
23 Ուրեմն եթէ քու ընծադ զոհասեղանին վրայ բերես, ու հոն յիշես թէ եղբայրդ բա՛ն մը ունի քեզի դէմ,
ato vedyaa. h samiipa. m nijanaivedye samaaniite. api nijabhraatara. m prati kasmaaccit kaara. naat tva. m yadi do. sii vidyase, tadaanii. m tava tasya sm. rti rjaayate ca,
24 հո՛ն ձգէ ընծադ՝ զոհասեղանին առջեւ. նա՛խ գնա՝ հաշտուէ՛ եղբօրդ հետ, եւ ա՛յն ատեն եկուր՝ որ մատուցանես ընծադ:
tarhi tasyaa vedyaa. h samiipe nijanaivaidya. m nidhaaya tadaiva gatvaa puurvva. m tena saarddha. m mila, pa"scaat aagatya nijanaivedya. m nivedaya|
25 Շուտո՛վ համաձայնէ քու ոսոխիդ հետ, մինչ ճամբան ես անոր հետ, որպէսզի հակառակորդդ չյանձնէ քեզ դատաւորին, ու դատաւորը՝ ոստիկանին, եւ բանտը չնետուիս:
anya nca yaavat vivaadinaa saarddha. m vartmani ti. s.thasi, taavat tena saarddha. m melana. m kuru; no cet vivaadii vicaarayitu. h samiipe tvaa. m samarpayati vicaarayitaa ca rak. si. na. h sannidhau samarpayati tadaa tva. m kaaraayaa. m badhyethaa. h|
26 Ճշմա՛րտապէս կը յայտարարեմ քեզի. “Բնա՛ւ դուրս պիտի չելլես անկէ, մինչեւ որ վճարես վերջին նաքարակիտը”»:
tarhi tvaamaha. m taththa. m braviimi, "se. sakapardake. api na pari"sodhite tasmaat sthaanaat kadaapi bahiraagantu. m na "sak. syasi|
27 «Լսեր էք թէ ըսուեցաւ. “Շնութիւն մի՛ ըներ”:
apara. m tva. m maa vyabhicara, yadetad vacana. m puurvvakaaliinalokebhya. h kathitamaasiit, tad yuuya. m "srutavanta. h;
28 Բայց ես կը յայտարարեմ ձեզի. “Ո՛վ որ կը նայի կնոջ մը՝ անոր ցանկալու համար, արդէ՛ն անիկա իր սիրտին մէջ շնութիւն ըրած է անոր հետ”:
kintvaha. m yu. smaan vadaami, yadi ka"scit kaamata. h kaa ncana yo. sita. m pa"syati, tarhi sa manasaa tadaiva vyabhicaritavaan|
29 Ուստի եթէ աջ աչքդ կը գայթակղեցնէ քեզ, հանէ՛ զայն ու նետէ՛ քեզմէ. որովհետեւ աւելի օգտակար է քեզի՝ որ անդամներէդ մէկը կորսուի, բայց ամբողջ մարմինդ չնետուի գեհենը: (Geenna g1067)
tasmaat tava dak. si. na. m netra. m yadi tvaa. m baadhate, tarhi tannetram utpaa. tya duure nik. sipa, yasmaat tava sarvvavapu. so narake nik. sepaat tavaikaa"ngasya naa"so vara. m| (Geenna g1067)
30 Եթէ աջ ձեռքդ կը գայթակղեցնէ քեզ, կտրէ՛ զայն ու նետէ՛ քեզմէ. որովհետեւ աւելի օգտակար է քեզի՝ որ անդամներէդ մէկը կորսուի, ու ամբողջ մարմինդ չնետուի գեհենը»: (Geenna g1067)
yadvaa tava dak. si. na. h karo yadi tvaa. m baadhate, tarhi ta. m kara. m chittvaa duure nik. sipa, yata. h sarvvavapu. so narake nik. sepaat ekaa"ngasya naa"so vara. m| (Geenna g1067)
31 «Նաեւ ըսուեցաւ. “Ո՛վ որ արձակէ իր կինը, թող տայ անոր ամուսնալուծումի վկայագիր մը”:
uktamaaste, yadi ka"scin nijajaayaa. m parityakttum icchati, tarhi sa tasyai tyaagapatra. m dadaatu|
32 Բայց ես կը յայտարարեմ ձեզի. “Ո՛վ որ կ՚արձակէ իր կինը՝ առանց պոռնկութեան պատճառի, ի՛նք շնութիւն ընել կու տայ անոր, եւ ո՛վ որ կ՚ամուսնանայ արձակուածին հետ՝ շնութիւն կ՚ընէ”»:
kintvaha. m yu. smaan vyaaharaami, vyabhicaarado. se na jaate yadi ka"scin nijajaayaa. m parityajati, tarhi sa taa. m vyabhicaarayati; ya"sca taa. m tyaktaa. m striya. m vivahati, sopi vyabhicarati|
33 «Լսեր էք դարձեալ թէ ըսուեցաւ նախնիքներուն. “Սուտ երդում մի՛ ըներ, հապա հատուցանէ՛ Տէրոջ ըրած երդումներդ”:
puna"sca tva. m m. r.saa "sapatham na kurvvan ii"scaraaya nija"sapatha. m paalaya, puurvvakaaliinalokebhyo yai. saa kathaa kathitaa, taamapi yuuya. m "srutavanta. h|
34 Բայց ես կը յայտարարեմ ձեզի. “Երբե՛ք երդում մի՛ ընէք, ո՛չ երկինքի վրայ՝ որ Աստուծոյ գահն է,
kintvaha. m yu. smaan vadaami, kamapi "sapatha. m maa kaar. s.ta, arthata. h svarganaamnaa na, yata. h sa ii"svarasya si. mhaasana. m;
35 ո՛չ երկրի վրայ՝ որ անոր ոտքերուն պատուանդանն է, ո՛չ Երուսաղէմի վրայ՝ որ Մեծ Թագաւորին քաղաքն է,
p. rthivyaa naamnaapi na, yata. h saa tasya paadapii. tha. m; yiruu"saalamo naamnaapi na, yata. h saa mahaaraajasya purii;
36 ո՛չ ալ գլուխիդ վրայ երդում ըրէ, որովհետեւ չես կրնար մէ՛կ մազ ճերմկցնել կամ սեւցնել:
nija"sironaamnaapi na, yasmaat tasyaika. m kacamapi sitam asita. m vaa karttu. m tvayaa na "sakyate|
37 Հապա ձեր խօսքը ըլլայ՝ այո՛ն՝ այո՛, եւ ո՛չը՝ ո՛չ. ասկէ աւելին յառաջ կու գայ Չարէն”»:
apara. m yuuya. m sa. mlaapasamaye kevala. m bhavatiiti na bhavatiiti ca vadata yata ito. adhika. m yat tat paapaatmano jaayate|
38 «Լսեր էք թէ ըսուեցաւ. “Աչքի տեղ՝ աչք, եւ ակռայի տեղ՝ ակռայ”:
apara. m locanasya vinimayena locana. m dantasya vinimayena danta. h puurvvaktamida. m vacana nca yu. smaabhira"sruuyata|
39 Բայց ես կը յայտարարեմ ձեզի. “Չարին մի՛ դիմադրեր. հապա ո՛վ որ ապտակէ աջ այտիդ, դարձո՛ւր անոր միւսն ալ:
kintvaha. m yu. smaan vadaami yuuya. m hi. msaka. m nara. m maa vyaaghaatayata| kintu kenacit tava dak. si. nakapole cape. taaghaate k. rte ta. m prati vaama. m kapola nca vyaagho. taya|
40 Եթէ մէկը ուզէ դատ վարել քեզի հետ ու բաճկոնդ առնել, թո՛ղ տուր անոր հանդերձդ ալ:
apara. m kenacit tvayaa saardhda. m vivaada. m k. rtvaa tava paridheyavasane jigh. rtite tasmaayuttariiyavasanamapi dehi|
41 Եւ ո՛վ որ ստիպէ քեզ մղոն մը երթալ, գնա՛ անոր հետ երկու մղոն:
yadi ka"scit tvaa. m kro"sameka. m nayanaartha. m anyaayato dharati, tadaa tena saardhda. m kro"sadvaya. m yaahi|
42 Տո՛ւր քեզմէ ուզողին, ու երես մի՛ դարձներ անկէ՝ որ կ՚ուզէ փոխ առնել քեզմէ”»:
ya"sca maanavastvaa. m yaacate, tasmai dehi, yadi ka"scit tubhya. m dhaarayitum icchati, tarhi ta. m prati paraa. mmukho maa bhuu. h|
43 «Լսեր էք թէ ըսուեցաւ. “Սիրէ՛ ընկերդ եւ ատէ՛ թշնամիդ”:
nijasamiipavasini prema kuru, kintu "satru. m prati dve. sa. m kuru, yadetat purokta. m vacana. m etadapi yuuya. m "srutavanta. h|
44 Բայց ես կը յայտարարեմ ձեզի. “Սիրեցէ՛ք ձեր թշնամիները, օրհնեցէ՛ք ձեզ անիծողները, բարի՛ք ըրէք անոնց՝ որ կ՚ատեն ձեզ, եւ աղօթեցէ՛ք անոնց համար՝ որ կը պախարակեն ու կը հալածեն ձեզ,
kintvaha. m yu. smaan vadaami, yuuya. m ripuvvapi prema kuruta, ye ca yu. smaan "sapante, taana, aa"si. sa. m vadata, ye ca yu. smaan. rtiiyante, te. saa. m ma"ngala. m kuruta, ye ca yu. smaan nindanti, taa. dayanti ca, te. saa. m k. rte praarthayadhva. m|
45 որպէսզի ըլլաք ձեր երկնաւոր Հօր որդիները. որովհետեւ իր արեւը կը ծագեցնէ թէ՛ չարերուն եւ թէ բարիներուն վրայ, եւ անձրեւ կը ղրկէ թէ՛ արդարներուն եւ թէ անարդարներուն վրայ:
tatra ya. h sataamasataa ncopari prabhaakaram udaayayati, tathaa dhaarmmikaanaamadhaarmmikaanaa ncopari niira. m var. sayati taad. r"so yo yu. smaaka. m svargastha. h pitaa, yuuya. m tasyaiva santaanaa bhavi. syatha|
46 Որովհետեւ եթէ դուք սիրէք ձեզ սիրողները, ի՞նչ վարձատրութիւն կ՚ունենաք. մաքսաւորնե՛րն ալ նոյնը չե՞ն ըներ:
ye yu. smaasu prema kurvvanti, yuuya. m yadi kevala. m tevveva prema kurutha, tarhi yu. smaaka. m ki. m phala. m bhavi. syati? ca. n.daalaa api taad. r"sa. m ki. m na kurvvanti?
47 Ու եթէ բարեւէք միայն ձեր եղբայրները, ի՞նչ աւելի կ՚ընէք ուրիշներէն. մաքսաւորնե՛րն ալ նոյնը չե՞ն ըներ:
apara. m yuuya. m yadi kevala. m sviiyabhraat. rtvena namata, tarhi ki. m mahat karmma kurutha? ca. n.daalaa api taad. r"sa. m ki. m na kurvvanti?
48 Ուրեմն դուք կատարեա՛լ եղէք, ինչպէս ձեր երկնաւոր Հայրը կատարեալ է”»:
tasmaat yu. smaaka. m svargastha. h pitaa yathaa puur. no bhavati, yuuyamapi taad. r"saa bhavata|
