ՄԱՏԹԷՈՍ 27
1 Երբ առտու եղաւ, բոլոր քահանայապետներն ու ժողովուրդին երէցները խորհրդակցեցան Յիսուսի դէմ՝ որ մեռցնեն զայն:
Ekuseni ngovivi bonke abaphristi abakhulu labadala babantu benza isinqumo sokumbulala uJesu.
2 Երբ կապեցին զայն, տարին եւ մատնեցին Պոնտացի Պիղատոս կառավարիչին:
Bambopha, bamqhuba, bamnikela kuPhilathu umbusi.
3 Այն ատեն Յուդա, որ մատնեց զայն, տեսնելով որ դատապարտուեցաւ՝ զղջաց, վերադարձուց երեսուն կտոր արծաթը քահանայապետներուն ու երէցներուն,
Kwathi uJudasi, owayemnikele, esebona ukuthi uJesu wayesegwetshiwe, wadabuka ngokuzisola, wabuyisela inhlamvu zesiliva ezingamatshumi amathathu kubaphristi abakhulu labadala.
4 եւ ըսաւ. «Մեղանչեցի՝ անմեղ արիւն մատնելով»: Անոնք ըսին. «Մեզի ի՞նչ, դո՛ւն անդրադարձիր»:
Wathi, “Ngenze isono, ngoba nginikele igazi elingelacala.” Baphendula bathi, “silani lalokho thina? Lokho kungumlandu wakho.”
5 Ան ալ ձգեց արծաթը տաճարին մէջ, դուրս ելաւ, ու գնաց՝ խեղդեց ինքզինք:
Ngakho uJudasi wayiphosela ethempelini leyomali wahamba. Wasuka lapho wayazibophela.
6 Քահանայապետներն ալ առնելով արծաթը՝ ըսին. «Արտօնուած չէ դնել ատիկա կորբանին մէջ՝՝, քանի որ արիւնի գին է»:
Abaphristi abakhulu bazidobha inhlamvu zemali lezo bathi, “Kungaphandle komthetho ukufaka imali le esitsheni somnikelo ngoba yimali yegazi.”
7 Եւ խորհրդակցեցան, ու գնեցին անով բրուտին արտը՝ օտարականներու գերեզմանատուն ըլլալու համար:
Ngakho basebemisa ukuyisebenzisa ukuthenga isiqinti sombumbi sibe yindawo yamangcwaba abantu bezizweni.
8 Ուստի այդ արտը կոչուեցաւ «Արիւնի արտ» մինչեւ այսօր:
Yikho yabizwa ngokuthi yiNsimu yeGazi kuze kube namuhla.
9 Այն ատեն իրագործուեցաւ Երեմիա մարգարէին միջոցով ըսուած խօսքը. «Եւ առին երեսուն կտոր արծաթը, գինը անոր՝ որ գնահատուած էր, որ Իսրայէլի որդիներէն ոմանք գնահատեցին,
Kwasekugcwaliseka okwakhulunywa nguJeremiya umphrofethi ukuthi: “Bathatha inhlamvu zesiliva ezingamatshumi amathathu, intengo eyamiswa ngaye ngabantu bako-Israyeli,
10 ու տուին զայն բրուտին արտին, ինչպէս Տէրը հրամայեց ինծի»:
bazisebenzisa ukuthenga insimu yombumbi, njengokulaywa kwami yiNkosi.”
11 Յիսուս կայնեցաւ կառավարիչին առջեւ: Կառավարիչը հարցուց անոր. «Դո՞ւն ես Հրեաներուն թագաւորը»: Յիսուս ըսաւ անոր. «Դո՛ւն կ՚ըսես»:
Ngalesosikhathi uJesu wamiswa phambi kombusi, umbusi wasebuza wathi, “Uyinkosi yamaJuda na?” “Njengoba usitsho,” kuphendula uJesu.
12 Բայց ոչինչ պատասխանեց՝ երբ կ՚ամբաստանուէր քահանայապետներէն ու երէցներէն:
Wayesithi nxa ethonisiswa ngabaphristi abakhulu labadala angaze aphendula.
13 Այն ատեն Պիղատոս ըսաւ անոր. «Չե՞ս լսեր, ո՜րքան կը վկայեն քեզի դէմ»:
UPhilathu wasembuza wathi, “Awubuzwa yini ubufakazi abakwethesa bona?”
14 Բայց չպատասխանեց անոր. ո՛չ մէկ խօսք ըսաւ, այնպէս որ կառավարիչը մեծապէս զարմացաւ:
Kodwa uJesu wathula, kazaphendula lamlandu munye, okwamangalisa umbusi kakhulu.
15 Տօնին ատենը կառավարիչը սովորութիւն ունէր բանտարկեալ մը արձակել բազմութեան, ո՛վ որ ուզէին:
Kwakungumkhuba wakhe umbusi ukuthi ngomkhosi akhulule isibotshwa esikhethwe lixuku labantu.
16 Այն ատեն ունէին երեւելի բանտարկեալ մը՝ Բարաբբա կոչուած:
Ngalesosikhathi kwakulesibotshwa esasigange kubi, sithiwa nguJesu isibongo saso singuBharabhasi.
17 Ուրեմն երբ հաւաքուեցան՝ Պիղատոս ըսաւ անոնց. «Ո՞վ կ՚ուզէք որ արձակեմ ձեզի. Բարաբբա՞ն, թէ Յիսուսը՝ որ Քրիստոս կը կոչուի»:
Kuthe abantu sebebuthene uPhilathu wababuza wathi, “Lifuna ngilikhululele wuphi na, uBharabhasi loba uJesu othiwa nguKhristu?”
18 Քանի որ գիտէր թէ նախանձի՛ համար մատնած էին զայն:
Ngoba wayesazi ukuthi kwakungenxa yomhawu okwenza banikela uJesu kuye.
19 Երբ ինք բազմած էր դատարանը, իր կինը մէկը ղրկեց իրեն եւ ըսաւ. «Դուն գործ մի՛ ունենար այդ արդարին հետ, որովհետեւ այսօր շատ չարչարուեցայ երազիս մէջ՝ անոր պատճառով»:
Kwathi uPhilathu esahlezi esihlalweni sakhe sokwahlulela, umkakhe wamthumela ilizwi wathi: “Ungayingeni indaba yomuntu lowo ongelacala, ngoba lamuhla ngihluphekile kakhulu ngaye emaphutsheni.”
20 Բայց քահանայապետներն ու երէցները համոզեցին բազմութիւնը, որ Բարաբբա՛ն խնդրեն եւ Յիսուսը կորսնցնեն:
Kodwa abaphristi abakhulu labadala bakhuthaza abantu ukuthi bacele uBharabhasi, bathi uJesu kabulawe.
21 Կառավարիչը ըսաւ անոնց. «Այս երկուքէն ո՞վ կ՚ուզէք՝ որ արձակեմ ձեզի»:
Wabuza umbusi wathi, “Lifuna ngilikhululele wuphi phakathi kwalaba ababili na?” Baphendula bathi, “UBharabhasi.”
22 Անոնք ըսին. «Բարաբբա՛ն»: Պիղատոս ըսաւ անոնց. «Հապա ի՞նչ ընեմ Յիսուսը՝ որ Քրիստոս կը կոչուի»:
UPhilathu wabuza wathi, “Pho ngenzeni ngoJesu othiwa nguKhristu?” Bonke bamphendula bathi, “Mbethele!”
23 Բոլորն ալ ըսին անոր. «Թող խաչուի»: Իսկ կառավարիչը ըսաւ. «Բայց ի՞նչ չարիք ըրած է»: Անոնք ա՛լ աւելի կ՚աղաղակէին. «Թող խաչուի»:
UPhilathu wabuza wathi, “Yindaba? Woneni?” Kodwa bamemeza ngamandla bathi, “Mbethele!”
24 Պիղատոս՝ տեսնելով թէ անօգուտ է, այլ մանաւանդ աղմուկ կը բարձրանայ՝՝, ջուր առաւ, ձեռքերը լուաց բազմութեան առջեւ եւ ըսաւ. «Ես անպարտ եմ այդ արդարին արիւնէն. դո՛ւք անդրադարձէք»:
Kwathi uPhilathu esebona ukuthi akusela enye indlela, kwasekuzavuka isiyaluyalu, wathatha amanzi wageza izandla zakhe phambi kwexuku wathi, “Angilacala ngegazi lalumuntu. Ngumlandu wenu!”
25 Ամբողջ ժողովուրդը պատասխանեց. «Ատոր արիւնը թող ըլլայ մեր վրայ ու մեր զաւակներուն վրայ»:
Bonke abantu bamphendula bathi, “Yekela igazi lakhe libe phezu kwethu laphezu kwabantwabethu!”
26 Այն ատեն Բարաբբա՛ն արձակեց անոնց, եւ խարազանելով Յիսուսը՝ յանձնեց անոնց որպէսզի խաչուէր:
Wasebakhululela uBharabhasi. Wathi uJesu katshaywe, wasemnikeza ukuba abethelwe.
27 Այն ատեն՝ կառավարիչին զինուորները առին Յիսուսը պալատէն ներս, ու զինուորներուն ամբողջ գունդը հաւաքեցին անոր շուրջ:
Amabutho ombusi asemthatha uJesu amngenisa ePhritoriyamu, inkundla yombusi, wabuthanelwa liviyo lonke lamabutho.
28 Մերկացնելով զայն՝ հագցուցին անոր որդան կարմիր վերարկու մը,
Bamkhulula izigqoko zakhe bamgqokisa ijazi elibomvu,
29 եւ հիւսելով փուշէ պսակ մը՝ դրին անոր գլուխը, ու եղէգ մը՝ անոր աջ ձեռքը. եւ ծնրադրելով անոր առջեւ՝ կը ծաղրէին զայն ու կ՚ըսէին. «Ողջո՜յն, Հրեաներո՛ւ թագաւոր»:
basebeseluka umqhele wameva bamethesa wona. Bamphathisa intonga kwesokunene sakhe baguqa phambi kwakhe bamklolodela. Bathi, “Bayethe, Nkosi yamaJuda!”
30 Եւ թքնելով անոր վրայ՝ կ՚առնէին եղէգը ու կը զարնէին անոր գլուխին:
Bamkhafulela, bamthathela lowomqwayi bamtshaya bemphindaphinda ekhanda.
31 Երբ ծաղրեցին զայն, հանեցին վրայէն վերարկուն, հագցուցին անոր իր հանդերձները, ու տարին զայն՝ որպէսզի խաչեն:
Sebemklolodele, bamhlubula ijazi bamgqokisa ezakhe. Basebemqhuba besiya mbethela.
32 Դուրս ելլելով՝ գտան կիւրենացի մարդ մը՝ Սիմոն անունով, եւ ստիպեցին զայն որ վերցնէ անոր խաչը:
Bathi sebephumela ngaphandle bahlangana lendoda yaseKhureni, ethiwa nguSimoni, bayibamba ngamandla ukuthi ithwale isiphambano.
33 Երբ եկան տեղ մը՝ Գողգոթա կոչուած, որ կը նշանակէ՝ Գանկի տեղ,
Bafika endaweni ethiwa kuseGoligotha (okutsho ukuthi “Indawo yoKhakhayi”).
34 տուին անոր լեղիով խառնուած քացախ՝ որպէսզի խմէ: Երբ համտեսեց՝ չուզեց խմել:
Khonapho uJesu bamupha iwayini ukuba anathe, lixutshaniswe lenyongo; kodwa wonela ukulinambitha wasesala ukulinatha.
35 Ապա խաչեցին զայն, ու վիճակ ձգելով՝ բաժնեցին անոր հանդերձները. (որպէսզի իրագործուի մարգարէին միջոցով խօսուածը. «Իմ հանդերձներս բաժնեցին իրենց մէջ, եւ իմ պատմուճանիս վրայ վիճակ ձգեցին»: )
Kwathi sebembethele behlukaniselana izigqoko zakhe ngokwenza inkatho.
36 Ու նստած՝ կը պահէին զայն.
Bahlala phansi bamlinda khonapho.
37 եւ անոր գլուխին վրայ դրին իր ամբաստանագիրը. «Ա՛յս է Յիսուսը, Հրեաներուն թագաւորը»:
Phezu kwekhanda lakhe babeka umbhalo wecala lakhe owawusithi, Lo nguJesu, iNkosi yamaJuda.
38 Այն ատեն երկու աւազակներ խաչուեցան անոր հետ, մէկը՝ աջ կողմը, միւսը՝ ձախ կողմը:
Izigebenga ezimbili zabethelwa kanye laye, esinye ngakwesokunene sakhe, esinye ngakwesokhohlo.
39 Անոնք որ կ՚անցնէին՝ կը հայհոյէին անոր, իրենց գլուխը կը շարժէին
Labo ababesedlula lapho babemhlambaza, benikina amakhanda besithi,
40 ու կ՚ըսէին. «Դո՛ւն, որ կը քակէիր տաճարը եւ կը կառուցանէիր երեք օրուան մէջ, փրկէ՛ դուն քեզ: Եթէ Աստուծոյ Որդին ես, իջի՛ր այդ խաչէն»:
“Wena ozadiliza ithempeli ulakhe ngezinsuku ezintathu, zisindise! Yehla esiphambanweni nxa uyiNdodana kaNkulunkulu!”
41 Նմանապէս քահանայապետներն ալ՝ դպիրներուն ու երէցներուն հետ ծաղրելով կ՚ըսէին.
Ngokunjalo abaphristi abakhulu, labafundisi bomthetho kanye labadala bamklolodela.
42 «Ուրիշները փրկեց, ինքզի՛նք չի կրնար փրկել: Եթէ Իսրայէլի թագաւոր է, հի՛մա թող իջնէ խաչէն, եւ հաւատանք իրեն:
Bathi, “Wasindisa abanye, kodwa uyehluleka ukuzisindisa yena! UyiNkosi yako-Israyeli! Kehle manje esiphambanweni ukuze simkholwe.
43 Աստուծոյ վստահած էր. հի՛մա թող ազատէ զինք՝ եթէ կ՚ուզէ զինք, որովհետեւ ըսաւ. “Ես Աստուծոյ Որդին եմ”»:
Uthembele kuNkulunkulu. UNkulunkulu kamsindise phela manje nxa emfuna, ngoba wathi, ‘NgiyiNdodana kaNkulunkulu.’”
44 Իրեն հետ խաչուած աւազակներն ալ նոյնպէս կը նախատէին զայն:
Ngaleyondlela izigebenga ezazibethelwe kanye laye lazo zamthethisa ngenhlamba.
45 Վեցերորդ ժամէն՝՝ մինչեւ իններորդ ժամը՝ խաւար եղաւ ամբողջ երկրին վրայ:
Kusukela emini kwaze kwaba lihola lesithathu emini ubumnyama bembesa lonke ilizwe.
46 Ժամը իննի ատենները Յիսուս բարձրաձայն աղաղակեց. «Էլի՜, Էլի՜, լամա՞ սաբաքթանի», որ ըսել է. «Իմ Աստուա՜ծս, իմ Աստուա՜ծս, ինչո՞ւ լքեցիր զիս»:
Ngehola lesithathu emini uJesu wamemeza ngelizwi elikhulu wathi, “Eloyi, Eloyi, lamasabakithani?” (okutsho ukuthi, “Nkulunkulu wami, Nkulunkulu wami, kungani usungidelile na?”).
47 Հոն կայնողներէն ոմանք՝ երբ լսեցին՝ ըսին. «Ասիկա Եղիա՛ն կը կանչէ»:
Kwathi abanye kwababemi lapho bekuzwa lokho bathi, “Ubiza u-Elija.”
48 Իսկոյն անոնցմէ մէկը վազեց, առաւ սպունգ մը, լեցուց քացախով, եւ անցընելով եղէգի մը՝ տուաւ անոր որ խմէ:
Masinyane omunye wabo wagijima wathatha isipontshi. Wasicwilisa phakathi kwewayini elimunyu, wasixhuma oluthini wasidlulisela kuJesu ukuthi anathe.
49 Միւսները ըսին. «Թո՛ղ, տեսնենք թէ Եղիա պիտի գա՞յ՝ փրկելու զայն»:
Abanengi bathi, “Myekele. Ake sibone ingabe u-Elija uzakuza azomsindisa.”
50 Յիսուս դարձեալ բարձրաձայն աղաղակեց ու հոգին աւանդեց:
UJesu esephindile ukumemeza ngelizwi elikhulu, umoya wakhe waphuma.
51 Եւ ահա՛ տաճարին վարագոյրը երկուքի պատռեցաւ՝ վերէն վար, երկիրը շարժեցաւ, ժայռերը ճեղքուեցան,
Ngalesosikhathi ikhetheni lethempeli laqhekezeka kabili kusukela phezulu kusiya phansi. Umhlaba wazamazama lamatshe aqhekezeka.
52 գերեզմանները բացուեցան, ու շատ մը սուրբ ննջեցեալներու մարմիններ յարութիւն առին.
Amathuna avuleka, izidumbu zabantu abanengi abangcwele abafayo zavuswa kwabafileyo.
53 եւ գերեզմաններէն ելան անոր յարութենէն ետք, մտան սուրբ քաղաքը ու երեւցան շատերու:
Baphuma emathuneni, kwathi ngemva kokuvuka kukaJesu kwabafileyo baya edolobheni elingcwele bavela ebantwini abanengi.
54 Բայց հարիւրապետը եւ անոր հետ Յիսուսը պահողները, երբ տեսան երկրաշարժն ու պատահածները՝ չափազանց վախցան, եւ ըսին. «Ճշմա՛րտապէս ասիկա Աստուծոյ Որդին էր»:
Kwathi ukuba induna yekhulu kanye lalabo ababelinde uJesu bebona ukuzamazama komhlaba kanye lakho konke okwakwenzakele, besaba kakhulu, bababaza bathi, “Ngempela ubeyiNdodana kaNkulunkulu!”
55 Հոն շատ կիներ կային, որոնք հեռուէն կը նայէին. անոնք Յիսուսի հետեւեր էին Գալիլեայէն՝ իրեն սպասարկելու:
Kwakulabesifazane abanengi, bebukele bebucwala. Babelandele uJesu besuka eGalile ukuthi banakekele izinswelo zakhe.
56 Անոնց մէջ էին Մարիամ Մագդաղենացին, Յակոբոսի ու Յովսէսի մայրը՝ Մարիամ, եւ Զեբեդէոսի որդիներուն մայրը:
Phakathi kwabo kwakuloMariya Magadalini, loMariya unina kaJakhobe loJosefa kanye lonina wamadodana kaZebhediya.
57 Երբ իրիկուն եղաւ՝ հարուստ մարդ մը եկաւ Արիմաթեայէն, որուն անունը Յովսէփ էր, եւ ի՛նք ալ Յիսուսի աշակերտ էր:
Kwathi ilanga selithambeme, kwafika indoda enothileyo yase-Arimathiya, eyayibizwa ngokuthi nguJosefa, yena owayesengumfundi kaJesu.
58 Ան՝ երթալով Պիղատոսի քով՝ խնդրեց Յիսուսի մարմինը. այն ատեն Պիղատոս հրամայեց՝ որ մարմինը տրուի:
Waya kuPhilathu wayacela isidumbu sikaJesu, uPhilathu walaya ukuba asiphiwe.
59 Յովսէփ առաւ մարմինը, փաթթեց մաքուր կտաւով,
UJosefa wasithatha isidumbu wasigoqela ngelembu elihlanzekileyo lelineni,
60 ու դրաւ իր նոր գերեզմանին մէջ՝ որ փորած էր ժայռի մէջ. եւ մեծ քար մը գլորելով գերեզմանին դուռը՝ գնաց:
wayasibeka ethuneni lakhe elitsha ayeligubhe edwaleni. Wagiqela ilitshe elikhulu emlonyeni wethuna wasehamba.
61 Մարիամ Մագդաղենացին ու միւս Մարիամը հոն էին՝ գերեզմանին դիմաց նստած:
UMariya Magadalini lomunye uMariya babehlezi khonapho malungana lethuna.
62 Հետեւեալ օրը, որ Ուրբաթէն ետք էր, քահանայապետներն ու Փարիսեցիները հաւաքուեցան Պիղատոսի քով,
Ngosuku olulandelayo, oluza ngemva kosuku lokuLungisela, abaphristi abakhulu labaFarisi baya kuPhilathu.
63 եւ ըսին. «Տէ՛ր, կը յիշենք թէ այդ մոլորեցուցիչը, մինչ տակաւին ողջ էր, կ՚ըսէր. “Յարութիւն պիտի առնեմ երեք օրէն”:
Bathi, “Nkosi, siyakhumbula ukuthi esaphila umkhohlisi loyana wathi yena, ‘Ngemva kwensuku ezintathu ngizavuka kwabafileyo.’
64 Ուրեմն հրամայէ՛, որ գերեզմանը ապահովուի՝ մինչեւ երրորդ օրը. որպէսզի իր աշակերտները չգան գիշերուան մէջ, չգողնան զայն եւ չըսեն ժողովուրդին. “Մեռելներէն յարութիւն առաւ”, ու վերջին մոլորութիւնը աւելի գէշ ըլլայ քան առաջինը»:
Ngakho yenza ukuthi ithuna lilindwe kuze kube lusuku lwesithathu. Engxenye abafundi bakhe bangeza bantshontshe isidumbu sakhe, batshele abantu ukuthi usevukile kwabafileyo. Inkohliso le ingabambi kakhulu kuleyakuqala.”
65 Պիղատոս ըսաւ անոնց. «Դուք պահակազօրք ունիք. գացէ՛ք, ապահովեցէ՛ք՝ ի՛նչպէս որ կ՚ուզէք»:
UPhilathu waphendula wathi, “Thathani abalindi. Hambani liyevikela ithuna njengokubona kwenu.”
66 Անոնք ալ գացին եւ ապահովեցին գերեզմանը՝ քարը կնքելով ու պահակազօրքով:
Basebehamba ukuyalinda lokuqinisa ithuna ngokubeka uphawu phezu kwelitshe njalo bamisa abalindi.
