ՄԱՏԹԷՈՍ 27
1 Երբ առտու եղաւ, բոլոր քահանայապետներն ու ժողովուրդին երէցները խորհրդակցեցան Յիսուսի դէմ՝ որ մեռցնեն զայն:
early morning then to be counsel/council to take all the/this/who high-priest and the/this/who elder: Elder the/this/who a people according to the/this/who Jesus so to kill it/s/he
2 Երբ կապեցին զայն, տարին եւ մատնեցին Պոնտացի Պիղատոս կառավարիչին:
and to bind it/s/he to lead away and to deliver (it/s/he Pontius *K) Pilate the/this/who ruler
3 Այն ատեն Յուդա, որ մատնեց զայն, տեսնելով որ դատապարտուեցաւ՝ զղջաց, վերադարձուց երեսուն կտոր արծաթը քահանայապետներուն ու երէցներուն,
then to perceive: see Judas the/this/who (to deliver *NK+o) it/s/he that/since: that to condemn to repent (to turn *N+kO) the/this/who thirty money the/this/who high-priest and (the/this/who *k) elder: Elder
4 եւ ըսաւ. «Մեղանչեցի՝ անմեղ արիւն մատնելով»: Անոնք ըսին. «Մեզի ի՞նչ, դո՛ւն անդրադարձիր»:
to say to sin to deliver blood (innocent *NK+O) the/this/who then to say which? to/with me you to see: see
5 Ան ալ ձգեց արծաթը տաճարին մէջ, դուրս ելաւ, ու գնաց՝ խեղդեց ինքզինք:
and to throw/lay down the/this/who money (toward the/this/who temple *N+kO) to leave and to go away to strangle
6 Քահանայապետներն ալ առնելով արծաթը՝ ըսին. «Արտօնուած չէ դնել ատիկա կորբանին մէջ՝՝, քանի որ արիւնի գին է»:
the/this/who then high-priest to take the/this/who money to say no be permitted to throw: put it/s/he toward the/this/who Corban since honor blood to be
7 Եւ խորհրդակցեցան, ու գնեցին անով բրուտին արտը՝ օտարականներու գերեզմանատուն ըլլալու համար:
counsel/council then to take to buy out from it/s/he the/this/who Field (of blood) the/this/who Potter (Field) toward burial (place) the/this/who foreign
8 Ուստի այդ արտը կոչուեցաւ «Արիւնի արտ» մինչեւ այսօր:
therefore to call: call the/this/who field that Field (of blood) (Field of) Blood until the/this/who today
9 Այն ատեն իրագործուեցաւ Երեմիա մարգարէին միջոցով ըսուած խօսքը. «Եւ առին երեսուն կտոր արծաթը, գինը անոր՝ որ գնահատուած էր, որ Իսրայէլի որդիներէն ոմանք գնահատեցին,
then to fulfill the/this/who to say through/because of Jeremiah the/this/who prophet to say and to take the/this/who thirty money the/this/who honor the/this/who to honor which to honor away from son Israel
10 ու տուին զայն բրուտին արտին, ինչպէս Տէրը հրամայեց ինծի»:
and to give it/s/he toward the/this/who field the/this/who Potter (Field) as/just as to direct me lord: God
11 Յիսուս կայնեցաւ կառավարիչին առջեւ: Կառավարիչը հարցուց անոր. «Դո՞ւն ես Հրեաներուն թագաւորը»: Յիսուս ըսաւ անոր. «Դո՛ւն կ՚ըսես»:
the/this/who then Jesus (to stand *N+kO) before the/this/who ruler and to question it/s/he the/this/who ruler to say you to be the/this/who king the/this/who Jew the/this/who then Jesus to assert (it/s/he *ko) you to say
12 Բայց ոչինչ պատասխանեց՝ երբ կ՚ամբաստանուէր քահանայապետներէն ու երէցներէն:
and in/on/among the/this/who to accuse it/s/he by/under: by the/this/who high-priest and (the/this/who *ko) elder: Elder none to answer
13 Այն ատեն Պիղատոս ըսաւ անոր. «Չե՞ս լսեր, ո՜րքան կը վկայեն քեզի դէմ»:
then to say it/s/he the/this/who Pilate no to hear how much/many? you to testify against
14 Բայց չպատասխանեց անոր. ո՛չ մէկ խօսք ըսաւ, այնպէս որ կառավարիչը մեծապէս զարմացաւ:
and no to answer it/s/he to/with nor one declaration so to marvel the/this/who ruler greatly
15 Տօնին ատենը կառավարիչը սովորութիւն ունէր բանտարկեալ մը արձակել բազմութեան, ո՛վ որ ուզէին:
according to then festival to have a custom the/this/who ruler to release: release one the/this/who crowd prisoner which to will/desire
16 Այն ատեն ունէին երեւելի բանտարկեալ մը՝ Բարաբբա կոչուած:
to have/be then then prisoner notable to say: call (Jesus *NO) Barabbas
17 Ուրեմն երբ հաւաքուեցան՝ Պիղատոս ըսաւ անոնց. «Ո՞վ կ՚ուզէք որ արձակեմ ձեզի. Բարաբբա՞ն, թէ Յիսուսը՝ որ Քրիստոս կը կոչուի»:
to assemble therefore/then it/s/he to say it/s/he the/this/who Pilate which? to will/desire to release: release you (Jesus *NO) (the/this/who *no) Barabbas or Jesus the/this/who to say: call Christ
18 Քանի որ գիտէր թէ նախանձի՛ համար մատնած էին զայն:
to perceive: know for that/since: that through/because of envy to deliver it/s/he
19 Երբ ինք բազմած էր դատարանը, իր կինը մէկը ղրկեց իրեն եւ ըսաւ. «Դուն գործ մի՛ ունենար այդ արդարին հետ, որովհետեւ այսօր շատ չարչարուեցայ երազիս մէջ՝ անոր պատճառով»:
to sit then it/s/he upon/to/against the/this/who judgement seat to send to/with it/s/he the/this/who woman: wife it/s/he to say nothing you and the/this/who just that much for to suffer today according to dream through/because of it/s/he
20 Բայց քահանայապետներն ու երէցները համոզեցին բազմութիւնը, որ Բարաբբա՛ն խնդրեն եւ Յիսուսը կորսնցնեն:
the/this/who then high-priest and the/this/who elder: Elder to persuade the/this/who crowd in order that/to to ask the/this/who Barabbas the/this/who then Jesus to destroy
21 Կառավարիչը ըսաւ անոնց. «Այս երկուքէն ո՞վ կ՚ուզէք՝ որ արձակեմ ձեզի»:
to answer then the/this/who ruler to say it/s/he which? to will/desire away from the/this/who two to release: release you the/this/who then to say (the/this/who *no) Barabbas
22 Անոնք ըսին. «Բարաբբա՛ն»: Պիղատոս ըսաւ անոնց. «Հապա ի՞նչ ընեմ Յիսուսը՝ որ Քրիստոս կը կոչուի»:
to say it/s/he the/this/who Pilate which? therefore/then to do/make: do Jesus the/this/who to say Christ to say (it/s/he *k) all to crucify
23 Բոլորն ալ ըսին անոր. «Թող խաչուի»: Իսկ կառավարիչը ըսաւ. «Բայց ի՞նչ չարիք ըրած է»: Անոնք ա՛լ աւելի կ՚աղաղակէին. «Թող խաչուի»:
the/this/who then (ruler *k) to assert which? for evil/harm: evil to do/make: do the/this/who then excessively to cry to say to crucify
24 Պիղատոս՝ տեսնելով թէ անօգուտ է, այլ մանաւանդ աղմուկ կը բարձրանայ՝՝, ջուր առաւ, ձեռքերը լուաց բազմութեան առջեւ եւ ըսաւ. «Ես անպարտ եմ այդ արդարին արիւնէն. դո՛ւք անդրադարձէք»:
to perceive: see then the/this/who Pilate that/since: that none to help but more: rather commotion to be to take water to wash off the/this/who hand (opposite *NK+o) the/this/who crowd to say innocent to be away from the/this/who blood (the/this/who just *KO) this/he/she/it you to appear
25 Ամբողջ ժողովուրդը պատասխանեց. «Ատոր արիւնը թող ըլլայ մեր վրայ ու մեր զաւակներուն վրայ»:
and to answer all the/this/who a people to say the/this/who blood it/s/he upon/to/against me and upon/to/against the/this/who child me
26 Այն ատեն Բարաբբա՛ն արձակեց անոնց, եւ խարազանելով Յիսուսը՝ յանձնեց անոնց որպէսզի խաչուէր:
then to release: release it/s/he the/this/who Barabbas the/this/who then Jesus to whip to deliver in order that/to to crucify
27 Այն ատեն՝ կառավարիչին զինուորները առին Յիսուսը պալատէն ներս, ու զինուորներուն ամբողջ գունդը հաւաքեցին անոր շուրջ:
then the/this/who soldier the/this/who ruler to take the/this/who Jesus toward the/this/who praetorium to assemble upon/to/against it/s/he all the/this/who band
28 Մերկացնելով զայն՝ հագցուցին անոր որդան կարմիր վերարկու մը,
and to strip it/s/he robe scarlet to put on it/s/he
29 եւ հիւսելով փուշէ պսակ մը՝ դրին անոր գլուխը, ու եղէգ մը՝ անոր աջ ձեռքը. եւ ծնրադրելով անոր առջեւ՝ կը ծաղրէին զայն ու կ՚ըսէին. «Ողջո՜յն, Հրեաներո՛ւ թագաւոր»:
and to weave crown out from a thorn to put/lay on upon/to/against (the/this/who head *N+kO) it/s/he and reed/stick/pen (in/on/among the/this/who right *N+kO) it/s/he and to kneel before it/s/he (to mock *N+kO) it/s/he to say to rejoice (the/this/who *k) (king *N+kO) the/this/who Jew
30 Եւ թքնելով անոր վրայ՝ կ՚առնէին եղէգը ու կը զարնէին անոր գլուխին:
and to spit on/at toward it/s/he to take the/this/who reed/stick/pen and to strike toward the/this/who head it/s/he
31 Երբ ծաղրեցին զայն, հանեցին վրայէն վերարկուն, հագցուցին անոր իր հանդերձները, ու տարին զայն՝ որպէսզի խաչեն:
and when to mock it/s/he to strip it/s/he the/this/who robe and to put on it/s/he the/this/who clothing it/s/he and to lead away it/s/he toward the/this/who to crucify
32 Դուրս ելլելով՝ գտան կիւրենացի մարդ մը՝ Սիմոն անունով, եւ ստիպեցին զայն որ վերցնէ անոր խաչը:
to go out then to find/meet a human Cyrene name Simon this/he/she/it to force in order that/to to take up the/this/who cross it/s/he
33 Երբ եկան տեղ մը՝ Գողգոթա կոչուած, որ կը նշանակէ՝ Գանկի տեղ,
and to come/go toward place to say: call Golgotha (which *N+kO) to be Skull place to say: call
34 տուին անոր լեղիով խառնուած քացախ՝ որպէսզի խմէ: Երբ համտեսեց՝ չուզեց խմել:
to give it/s/he to drink (wine *N+KO) with/after gall to mix and to taste no (to will/desire *N+kO) to drink
35 Ապա խաչեցին զայն, ու վիճակ ձգելով՝ բաժնեցին անոր հանդերձները. (որպէսզի իրագործուի մարգարէին միջոցով խօսուածը. «Իմ հանդերձներս բաժնեցին իրենց մէջ, եւ իմ պատմուճանիս վրայ վիճակ ձգեցին»: )
to crucify then it/s/he to divide the/this/who clothing it/s/he to throw: throw lot (in order that/to to fulfill the/this/who to say by/under: by the/this/who prophet to divide the/this/who clothing me themself and upon/to/against the/this/who clothing me to throw: throw lot *K)
36 Ու նստած՝ կը պահէին զայն.
and to sit to keep: guard it/s/he there
37 եւ անոր գլուխին վրայ դրին իր ամբաստանագիրը. «Ա՛յս է Յիսուսը, Հրեաներուն թագաւորը»:
and to put/lay on above the/this/who head it/s/he the/this/who cause/charge it/s/he to write this/he/she/it to be Jesus the/this/who king the/this/who Jew
38 Այն ատեն երկու աւազակներ խաչուեցան անոր հետ, մէկը՝ աջ կողմը, միւսը՝ ձախ կողմը:
then to crucify with it/s/he two robber/rebel one out from right and one out from left/south
39 Անոնք որ կ՚անցնէին՝ կը հայհոյէին անոր, իրենց գլուխը կը շարժէին
the/this/who then to pass by/through to blaspheme it/s/he to move the/this/who head it/s/he
40 ու կ՚ըսէին. «Դո՛ւն, որ կը քակէիր տաճարը եւ կը կառուցանէիր երեք օրուան մէջ, փրկէ՛ դուն քեզ: Եթէ Աստուծոյ Որդին ես, իջի՛ր այդ խաչէն»:
and to say the/this/who to destroy/lodge the/this/who temple and in/on/among Three day to build to save you if son to be the/this/who God (and *n) to come/go down away from the/this/who cross
41 Նմանապէս քահանայապետներն ալ՝ դպիրներուն ու երէցներուն հետ ծաղրելով կ՚ըսէին.
similarly (then *ko) and the/this/who high-priest to mock with/after the/this/who scribe and elder: Elder (and Pharisee *O) to say
42 «Ուրիշները փրկեց, ինքզի՛նք չի կրնար փրկել: Եթէ Իսրայէլի թագաւոր է, հի՛մա թող իջնէ խաչէն, եւ հաւատանք իրեն:
another to save themself no be able to save (if *k) king Israel to be to come/go down now away from the/this/who cross and to trust (in) (upon/to/against *no) (it/s/he *N+kO)
43 Աստուծոյ վստահած էր. հի՛մա թող ազատէ զինք՝ եթէ կ՚ուզէ զինք, որովհետեւ ըսաւ. “Ես Աստուծոյ Որդին եմ”»:
to persuade upon/to/against the/this/who God to rescue now (it/s/he *ko) if to will/desire it/s/he to say for that/since: that God to be son
44 Իրեն հետ խաչուած աւազակներն ալ նոյնպէս կը նախատէին զայն:
the/this/who then it/s/he and the/this/who robber/rebel the/this/who to crucify with (with *no) it/s/he to revile (it/s/he *N+kO)
45 Վեցերորդ ժամէն՝՝ մինչեւ իններորդ ժամը՝ խաւար եղաւ ամբողջ երկրին վրայ:
away from then sixth hour darkness to be upon/to/against all the/this/who earth: country until hour ninth (hour)
46 Ժամը իննի ատենները Յիսուս բարձրաձայն աղաղակեց. «Էլի՜, Էլի՜, լամա՞ սաբաքթանի», որ ըսել է. «Իմ Աստուա՜ծս, իմ Աստուա՜ծս, ինչո՞ւ լքեցիր զիս»:
about then the/this/who ninth (hour) hour (to cry out *NK+o) the/this/who Jesus voice/sound: voice great to say (Eli Eli *NK+o) why? sabachthani this/he/she/it to be God me God me in order that/to which? me to leave behind
47 Հոն կայնողներէն ոմանք՝ երբ լսեցին՝ ըսին. «Ասիկա Եղիա՛ն կը կանչէ»:
one then the/this/who there to stand to hear to say that/since: that Elijah to call this/he/she/it
48 Իսկոյն անոնցմէ մէկը վազեց, առաւ սպունգ մը, լեցուց քացախով, եւ անցընելով եղէգի մը՝ տուաւ անոր որ խմէ:
and immediately to run one out from it/s/he and to take sponge to fill and/both vinegar and to put on reed/stick/pen to water it/s/he
49 Միւսները ըսին. «Թո՛ղ, տեսնենք թէ Եղիա պիտի գա՞յ՝ փրկելու զայն»:
the/this/who then remaining (to say *NK+o) to release: leave to perceive: see if to come/go Elijah to save it/s/he (another then to take spear to pierce it/s/he the/this/who side and to go out water and blood *O)
50 Յիսուս դարձեալ բարձրաձայն աղաղակեց ու հոգին աւանդեց:
the/this/who then Jesus again to cry voice/sound: voice great to release: permit the/this/who spirit/breath: spirit
51 Եւ ահա՛ տաճարին վարագոյրը երկուքի պատռեցաւ՝ վերէն վար, երկիրը շարժեցաւ, ժայռերը ճեղքուեցան,
and look! the/this/who curtain the/this/who temple to split away from from above/again until under toward two and the/this/who earth: planet to shake and the/this/who rock to split
52 գերեզմանները բացուեցան, ու շատ մը սուրբ ննջեցեալներու մարմիններ յարութիւն առին.
and the/this/who grave to open and much body the/this/who to sleep holy: saint (to arise *N+kO)
53 եւ գերեզմաններէն ելան անոր յարութենէն ետք, մտան սուրբ քաղաքը ու երեւցան շատերու:
and to go out out from the/this/who grave with/after the/this/who resurrection it/s/he to enter toward the/this/who holy city and to show much
54 Բայց հարիւրապետը եւ անոր հետ Յիսուսը պահողները, երբ տեսան երկրաշարժն ու պատահածները՝ չափազանց վախցան, եւ ըսին. «Ճշմա՛րտապէս ասիկա Աստուծոյ Որդին էր»:
the/this/who then centurion and the/this/who with/after it/s/he to keep: guard the/this/who Jesus to perceive: see the/this/who earthquake and the/this/who (to be *NK+o) to fear very to say truly God son to be this/he/she/it
55 Հոն շատ կիներ կային, որոնք հեռուէն կը նայէին. անոնք Յիսուսի հետեւեր էին Գալիլեայէն՝ իրեն սպասարկելու:
to be then there woman much away from from afar to see/experience who/which to follow the/this/who Jesus away from the/this/who Galilee to serve it/s/he
56 Անոնց մէջ էին Մարիամ Մագդաղենացին, Յակոբոսի ու Յովսէսի մայրը՝ Մարիամ, եւ Զեբեդէոսի որդիներուն մայրը:
in/on/among which to be Mary the/this/who Magdalene and Mary the/this/who the/this/who James and (Joseph *N+kO) mother and the/this/who mother the/this/who son Zebedee
57 Երբ իրիկուն եղաւ՝ հարուստ մարդ մը եկաւ Արիմաթեայէն, որուն անունը Յովսէփ էր, եւ ի՛նք ալ Յիսուսի աշակերտ էր:
evening then to be to come/go a human rich away from Arimathea by name Joseph which and it/s/he (to disciple *N+KO) the/this/who Jesus
58 Ան՝ երթալով Պիղատոսի քով՝ խնդրեց Յիսուսի մարմինը. այն ատեն Պիղատոս հրամայեց՝ որ մարմինը տրուի:
this/he/she/it to come near/agree the/this/who Pilate to ask the/this/who body the/this/who Jesus then the/this/who Pilate to order to pay (the/this/who body *ko)
59 Յովսէփ առաւ մարմինը, փաթթեց մաքուր կտաւով,
and to take the/this/who body the/this/who Joseph to wrap up it/s/he (in/on/among *no) linen clean
60 ու դրաւ իր նոր գերեզմանին մէջ՝ որ փորած էր ժայռի մէջ. եւ մեծ քար մը գլորելով գերեզմանին դուռը՝ գնաց:
and to place it/s/he in/on/among the/this/who new it/s/he grave which to hew in/on/among the/this/who rock and to roll before stone great the/this/who door the/this/who grave to go away
61 Մարիամ Մագդաղենացին ու միւս Մարիամը հոն էին՝ գերեզմանին դիմաց նստած:
to be then there Mary the/this/who Magdalene and the/this/who another Mary to sit opposite the/this/who grave
62 Հետեւեալ օրը, որ Ուրբաթէն ետք էր, քահանայապետներն ու Փարիսեցիները հաւաքուեցան Պիղատոսի քով,
the/this/who then the next day who/which to be with/after the/this/who Preparation to assemble the/this/who high-priest and the/this/who Pharisee to/with Pilate
63 եւ ըսին. «Տէ՛ր, կը յիշենք թէ այդ մոլորեցուցիչը, մինչ տակաւին ողջ էր, կ՚ըսէր. “Յարութիւն պիտի առնեմ երեք օրէն”:
to say lord: master to remember that/since: that that the/this/who deceiving to say still to live with/after Three day to arise
64 Ուրեմն հրամայէ՛, որ գերեզմանը ապահովուի՝ մինչեւ երրորդ օրը. որպէսզի իր աշակերտները չգան գիշերուան մէջ, չգողնան զայն եւ չըսեն ժողովուրդին. “Մեռելներէն յարութիւն առաւ”, ու վերջին մոլորութիւնը աւելի գէշ ըլլայ քան առաջինը»:
to order therefore/then to secure the/this/who grave until the/this/who third day not once/when to come/go the/this/who disciple it/s/he (night *K) to steal it/s/he and to say the/this/who a people to arise away from the/this/who dead and to be the/this/who last/least error worse than the/this/who first
65 Պիղատոս ըսաւ անոնց. «Դուք պահակազօրք ունիք. գացէ՛ք, ապահովեցէ՛ք՝ ի՛նչպէս որ կ՚ուզէք»:
to assert (then *k) it/s/he the/this/who Pilate to have/be guard to go to secure as/when to know
66 Անոնք ալ գացին եւ ապահովեցին գերեզմանը՝ քարը կնքելով ու պահակազօրքով:
the/this/who then to travel to secure the/this/who grave to seal the/this/who stone with/after the/this/who guard
