ՂՈԻԿԱՍ 7
1 Երբ լմնցուց իր բոլոր խօսքերը ժողովուրդին ականջներուն ըսելը՝ մտաւ Կափառնայում:
And when he completed all his sayings in the ears of the people, he entered into Capernaum.
2 Հարիւրապետի մը ծառան, որ սիրելի էր իրեն, ծանրօրէն հիւանդացած ըլլալով՝ վախճանելու մօտ էր:
And a certain centurion's bondman faring badly was going to perish, who was esteemed by him.
3 Երբ լսեց Յիսուսի մասին, Հրեաներէն քանի մը երէցներ ղրկելով՝ թախանձեց անոր, որ գայ եւ ապրեցնէ իր ստրուկը:
And having heard about Jesus, he sent elders of the Jews to him who asked him that, having come, he would save his bondman.
4 Անոնք ալ եկան Յիսուսի, փութաջանութեամբ կ՚աղաչէին անոր ու կ՚ըսէին. «Ան՝ որուն պիտի ընես այս շնորհքը՝ արժանի է,
And when they came to Jesus they urged him earnestly, saying, He is worthy for whom thou may offer this,
5 որովհետեւ կը սիրէ մեր ազգը, եւ ի՛նք կառուցանեց ժողովարանը մեզի համար»:
for he loves our nation, and he himself built the synagogue for us.
6 Յիսուս գնաց անոնց հետ, ու երբ տունէն շատ հեռու չէր, հարիւրապետը քանի մը բարեկամներ ղրկեց եւ ըսաւ անոր. «Տէ՛ր, մի՛ անհանգստանար, որովհետեւ ես արժանի չեմ որ դուն մտնես իմ յարկիս տակ.
And Jesus went with them. And when he was now not far distant from the house, the centurion sent friends to him, saying to him, Lord, be not troubled, for I am not worthy that thou should come under my roof.
7 ուստի ես ալ արժանի չնկատեցի զիս՝ գալու քեզի. հապա ըսէ՛ խօսք մը՝՝, ու ծառաս պիտի բժշկուի:
Therefore neither did I consider myself worthy to come to thee, but speak by word, and my boy will be healed.
8 Որովհետեւ ես ալ իշխանութեան տակ դրուած մարդ մըն եմ, եւ զինուորներ ունիմ իմ հրամանիս տակ: Ասոր կ՚ըսեմ. “Գնա՛”, ու կ՚երթայ. եւ միւսին. “Եկո՛ւր”, ու կու գայ. եւ ստրուկիս. “Ըրէ՛ այս բանը”, ու կ՚ընէ»:
For I also am a man set under authority, having soldiers under myself. And I say to this man, Go, and he goes, and to another, Come, and he comes, and to my bondman, Do this, and he does.
9 Յիսուս լսելով ասիկա՝ զարմացաւ անոր վրայ, եւ դառնալով իրեն հետեւող բազմութեան՝ ըսաւ. «Ձեզի կը յայտարարեմ թէ Իսրայէլի մէջ անգամ ես չգտայ ա՛յսչափ մեծ հաւատք»:
And when Jesus heard these things, he marveled him, and having turned around to the multitude who followed him, he said, I say to you, not even in Israel have I found such great faith.
10 Պատգամաւորները տուն վերադարձան, եւ առողջացած գտան հիւանդ ծառան:
And those who were sent, having returned to the house, found the bondman who was feeble, being well.
11 Հետեւեալ օրը կ՚երթար քաղաք մը՝ որուն անունը Նային էր: Անոր հետ կ՚երթային իր աշակերտներէն շատերը, նաեւ մեծ բազմութիւն մը:
And it came to pass on the next day that he went to a city called Nain, and a considerable number of his disciples went with him, also a large multitude.
12 Երբ մօտեցաւ քաղաքին դրան, ահա՛ մեռել մը դուրս կը հանէին, իր մօր մէկ հատիկ որդին: Ան այրի էր, ու քաղաքէն մեծ բազմութիւն մը անոր հետ էր:
Now when he came near to the gate of the city, behold, an only begotten son who died was being carried out for his mother. And she was a widow, and a considerable crowd of the city was with her.
13 Տէրը տեսնելով զայն՝ գթաց անոր վրայ եւ ըսաւ անոր. «Մի՛ լար»:
And when the Lord saw her, he felt compassion toward her, and said to her, Weep not.
14 Ու մօտենալով՝ դպաւ դագաղին. կրողները կանգ առին, եւ ըսաւ. «Երիտասա՛րդ, քեզի՛ կ՚ըսեմ. “Ոտքի՛ ելիր”»:
And having come, he touched the coffin, and the men carrying it stood still. And he said, Young man, I say to thee, arise.
15 Մեռելն ալ ելաւ, նստաւ, եւ սկսաւ խօսիլ. Յիսուս տուաւ զայն իր մօր:
And the dead man sat up, and began to speak. And he gave him to his mother.
16 Վախը համակեց բոլորը, ու Աստուած կը փառաբանէին՝ ըսելով. «Մեծ մարգարէ մը ելած է մեր մէջ, եւ Աստուած այցելած է իր ժողովուրդին»:
And fear seized all. And they glorified God, saying, A great prophet has been raised among us, and, God came to help his people.
17 Անոր մասին այս տարաձայնութիւնը տարածուեցաւ ամբողջ Հրէաստանի մէջ, ու ամբողջ շրջակայքը:
And this report about him went forth in the whole of Judea, and in all the region around.
18 Յովհաննէսի աշակերտները պատմեցին իրեն այս բոլոր բաներուն մասին:
And the disciples of John informed him about all these things.
19 Յովհաննէս ալ իր աշակերտներէն երկուքը կանչեց իրեն ու ղրկեց Յիսուսի՝ ըսելով. «Դո՞ւն ես ան՝ որ պիտի գար, թէ ուրիշի՛ մը սպասենք»:
And having summoned a certain two of his disciples, John sent them to Jesus, saying, Are thou he who comes, or do we look for another man?
20 Երբ այդ մարդիկը եկան անոր քով՝ ըսին. «Յովհաննէս Մկրտիչը մեզ ղրկեց քեզի՝ ըսելով. “Դո՞ւն ես ան՝ որ պիտի գար, թէ ուրիշի՛ մը սպասենք”»:
And when they came to him, they said, John the immerser has sent us to thee, saying, Are thou he who comes, or do we look for another man?
21 Նոյն ժամուն շատեր բժշկեց իրենց ախտերէն, տանջանքներէն եւ չար ոգիներէն, ու շատ կոյրերու տեսութիւն շնորհեց:
And in the same hour he healed many from diseases and plagues and evil spirits. And he granted sight to many blind men.
22 Ապա Յիսուս պատասխանեց անոնց. «Գացէ՛ք, պատմեցէ՛ք Յովհաննէսի ինչ որ տեսաք եւ լսեցիք, թէ կոյրերը կը տեսնեն, կաղերը կը քալեն, բորոտները կը մաքրուին, խուլերը կը լսեն, մեռելները յարութիւն կ՚առնեն, աղքատներուն կ՚աւետարանուի:
And having answered, Jesus said to them, After going, report to John the things that ye saw and heard: the blind see, the lame walk, the lepers are cleansed, and the deaf hear, the dead are raised up, the poor are preached good news.
23 Երանի՜ անոր՝ որ չի գայթակղիր իմ պատճառովս»:
And blessed is he, whoever will not be offended by me.
24 Երբ Յովհաննէսի պատգամաւորները գացին, Յիսուս սկսաւ բազմութիւններուն խօսիլ Յովհաննէսի մասին. «Ի՞նչ տեսնելու գացիք անապատը. հովէն տատանող եղէ՞գ մը:
And after John's messengers departed, he began to say to the multitudes about John, What did ye go out into the wilderness to see? A reed shaken with the wind?
25 Հապա ի՞նչ տեսնելու գացիք. փափուկ հանդերձներ հագած մա՞րդ մը: Ահա՛ անոնք՝ որ փառաւոր պատմուճաններով ու փափկութեան մէջ են, թագաւորական պալատնե՛րն են:
But what did ye go out to see? A man clothed in soft raiment? Behold, those in elegant clothing, and existing in luxury, are in kingly places.
26 Հապա ի՞նչ տեսնելու գացիք. մարգարէ՞ մը: Այո՛, կը յայտարարեմ ձեզի, աւելի՛ քան մարգարէ մը:
But what did ye go out to see? A prophet? Yea, I say to you, and much more than a prophet.
27 Որովհետեւ ասիկա՛ է ան՝ որուն մասին գրուած է. “Ահա՛ ես կը ղրկեմ իմ պատգամաւորս քու առջեւէդ. ան պիտի պատրաստէ ճամբադ՝ քու առջեւդ”:
This is he about whom it is written, Behold, I send my agent before thy face, who will prepare thy way before thee.
28 Արդարեւ կը յայտարարեմ ձեզի. “Կիներէ ծնածներուն մէջ՝ Յովհաննէս Մկրտիչէն աւելի մեծ մարգարէ չկայ”. սակայն Աստուծոյ թագաւորութեան մէջ՝ ամենէն պզտիկը անկէ աւելի մեծ է»:
For I say to you, among men born of women there is not one prophet greater than John the immerser, yet the smaller in the kingdom of God is greater than he.
29 Երբ ամբողջ ժողովուրդն ու մաքսաւորները լսեցին, արդարացուցին Աստուած՝ որ Յովհաննէսի մկրտութեամբ մկրտուեցան:
And all the people having heard, and the tax collectors who were immersed the immersion of John, justified God.
30 Բայց Փարիսեցիներն ու օրինականները անարգեցին Աստուծոյ ծրագիրը իրենց հանդէպ՝ անկէ չմկրտուելով:
But the Pharisees and the lawyers who were not immersed by him, rejected the purpose of God for themselves.
31 «Ուրեմն որո՞ւ նմանցնեմ այս սերունդին մարդիկը, եւ որո՞ւ կը նմանին:
To what, then will I compare the men of this generation, and to what are they like?
32 Կը նմանին մանուկներու, որոնք հրապարակները նստելով՝ կը գոչեն իրարու եւ կ՚ըսեն. “Սրինգ նուագեցինք ձեզի՝ ու չպարեցիք, ողբացինք ձեզի՝ ու չլացիք”:
They are like children sitting in the marketplace, and calling to each other, and saying, We piped to you, and ye did not dance. We mourned to you, and ye did not weep.
33 Որովհետեւ Յովհաննէս Մկրտիչը եկաւ, ո՛չ հաց կ՚ուտէր եւ ո՛չ գինի կը խմէր, ու կ՚ըսէիք. “Դեւ կայ անոր մէջ”:
For John the immerser has come neither eating bread nor drinking wine, and ye say, He has a demon.
34 Մարդու Որդին եկաւ, կ՚ուտէ եւ կը խմէ, ու կ՚ըսէք. “Ահա՛ շատակեր ու գինեսէր մարդ մը, մաքսաւորներու եւ մեղաւորներու բարեկամ”:
The Son of man has come eating and drinking, and ye say, Behold the man, a glutton and a drunkard, a friend of tax collectors and sinners!
35 Եւ իմաստութիւնը արդարացաւ իր բոլոր զաւակներով»:
And wisdom is justified from all her children.
36 Փարիսեցիներէն մէկը կը թախանձէր՝ որ ան իրեն հետ հաց ուտէ: Ան ալ մտաւ Փարիսեցիին տունը ու սեղան նստաւ:
And a certain man of the Pharisees asked him that he would eat with him. And having entered into the Pharisee's house, he sat down.
37 Քաղաքին մէջ մեղաւոր կին մը կար. երբ գիտցաւ թէ ան սեղան նստած է Փարիսեցիին տունը, անուշահոտ օծանելիքի ալապաստրէ շիշ մը բերաւ,
And behold, a woman in the city who was sinful. And when she knew that he sat in the Pharisee's house, having brought an alabaster cruse of ointment,
38 լալով կեցաւ անոր ոտքերուն քով՝ ետեւի կողմը, եւ սկսաւ արցունքով թրջել անոր ոտքերը: Իր գլուխին մազերով կը սրբէր ու կը համբուրէր անոր ոտքերը, եւ օծանելիքով կ՚օծէր:
and having stood behind near his feet, weeping, she began to wet his feet with the tears, and wiped them with the hair of her head. And she kissed his feet much, and anointed them with the ointment.
39 Երբ զինք հրաւիրող Փարիսեցին տեսաւ, ըսաւ ինքնիրեն. «Եթէ ասիկա մարգարէ ըլլար, պիտի գիտնար թէ ո՛վ եւ ինչպիսի՛ կին է իրեն դպչողը, որովհետեւ մեղաւոր է»:
But when the Pharisee who invited him saw it, he spoke within himself, saying, This man, if he were a prophet, would know who and what kind the woman is who touches him, that she is sinful.
40 Յիսուս պատասխանեց անոր. «Սիմո՛ն, բա՛ն մը ունիմ քեզի ըսելու»: Ան ալ ըսաւ. «Ըսէ՛, վարդապե՛տ»:
And having responded, Jesus said to him, Simon, I have something to say to thee. And he says, speak Teacher.
41 Յիսուս ըսաւ. «Փոխատու մը ունէր երկու պարտապան. մէկը հինգ հարիւր դահեկան կը պարտէր, ու միւսը՝ յիսուն:
There were two debtors to a certain creditor, the one owed five hundred denarii, and the other fifty.
42 Երկուքի՛ն ալ շնորհեց պարտքը, քանի կարողութիւն չունէին վճարելու: Հիմա ըսէ՛, անոնցմէ ո՞վ աւելի պիտի սիրէ զայն»:
And of them not having to repay, he forgave them both. Which of them therefore, do thou say, will love him more?
43 Սիմոն պատասխանեց. «Կ՚ենթադրեմ թէ ա՛ն՝ որուն շատ շնորհեց»: Ան ալ ըսաւ անոր. «Շիտա՛կ դատեցիր»:
And having answered, Simon said, I suppose that it was to whom he forgave more. And he said to him, Thou have judged correctly.
44 Ու դառնալով դէպի այդ կինը՝ ըսաւ Սիմոնի. «Կը տեսնե՞ս այս կինը: Ես տունդ մտայ, եւ դուն ջուր չտուիր ոտքերուս. բայց ասիկա իր արցունքով թրջեց ոտքերս, եւ իր մազերով սրբեց:
And having turned to the woman, he said to Simon, See thou this woman? I entered into thy house; thou gave no water for my feet. But this woman has wet my feet with tears, and wiped them with the hairs of her head.
45 Դուն ինծի համբո՛յր մը չտուիր, բայց ասիկա հոս մտնելէս ի վեր՝ չդադրեցաւ ոտքերս համբուրելէ:
Thou gave me no kiss, but this woman, since I came in, has not ceased kissing my feet much.
46 Դուն գլուխս չօծեցիր անուշահոտ իւղով, բայց ասիկա ոտքե՛րս օծեց անուշահոտ օծանելիքով:
Thou did not anoint my head with olive oil, but this woman has anointed my feet with ointment.
47 Ուստի կը յայտարարեմ քեզի. “Ասոր բազմաթիւ մեղքերը ներուած են, որովհետեւ շատ սիրեց. բայց ա՛ն՝ որուն քիչ կը ներուի, անիկա քիչ կը սիրէ”.
For this reason I say to thee, her many sins are forgiven, because she loved much. But to whom little is forgiven, loves little.
48 Եւ ըսաւ անոր. «Քու մեղքերդ ներուած են»:
And he said to her, Thy sins are forgiven.
49 Իրեն հետ սեղան նստողները սկսան ըսել իրենց մէջ. «Ո՞վ է ասիկա՝ որ մեղքերն ալ կը ներէ»:
And those who sat together began to say within themselves, Who is this who even forgives sins?
50 Իսկ ինք ըսաւ կնոջ. «Հաւատքդ փրկեց քեզ, գնա՛ խաղաղութեամբ»:
And he said to the woman, Thy faith has saved thee. Go in peace.
