ՂՈԻԿԱՍ 24
1 Մէկշաբթի օրը՝ առտուն շատ կանուխ՝ եկան գերեզմանը, ու բերին այն բոյրերը՝ որ պատրաստած էին. ուրիշ ոմանք ալ եկան անոնց հետ:
NOW on the first day of the week, at the earliest dawn of day, they came to the sepulchre, bringing the aromatics which they had prepared, and certain others with them.
2 Գտան քարը՝ գերեզմանէն մէկդի գլորուած,
And they found the stone rolled away from the sepulchre.
3 ու ներս մտնելով՝ հոն չգտան Տէր Յիսուսի մարմինը:
And on entering, found not the body of the Lord Jesus.
4 Երբ մեծ տարակոյսի մէջ էին այս մասին, ահա՛ երկու մարդիկ՝ լուսափայլ տարազով՝ հասան անոնց:
And it came to pass, as they were in the greatest perplexity concerning this matter, then behold, two men stood by them in refulgent garments:
5 Քանի վախցած ըլլալով՝ խոնարհեցուցին իրենց երեսները դէպի գետին, այդ մարդիկը ըսին անոնց. «Ինչո՞ւ ողջը կը փնտռէք մեռելներուն մէջ:
and when they were exceedingly terrified, and inclined their face to the earth, they said unto them, Why seek ye the living among the dead?
6 Ան հոս չէ, հապա յարութիւն առաւ. յիշեցէ՛ք թէ ի՛նչպէս խօսեցաւ ձեզի, երբ դեռ Գալիլեայի մէջ էր, ըսելով.
he is not here; he is risen: remember how he spoke to you, while he was yet in Galilee,
7 “Մարդու Որդին պէտք է որ մատնուի մեղաւոր մարդոց ձեռքը, խաչուի, եւ յարութիւն առնէ երրորդ օրը”»:
saying, That the Son of man must be delivered up into the hands of sinful men, and be crucified, and the third day rise again.
8 Այն ատեն յիշեցին անոր խօսքերը,
And they remembered his declarations,
9 ու վերադառնալով գերեզմանէն՝ պատմեցին այս բոլորը տասնմէկին եւ ուրիշներու:
and returning from the sepulchre, told all these things to the eleven, and to the rest.
10 Այս կիներն էին՝ Մարիամ Մագդաղենացին, Յովհաննա, Յակոբոսի մայրը՝ Մարիամ, եւ անոնց հետ ուրիշներ ալ, որոնք պատմեցին այս բաները առաքեալներուն:
Now there were Mary Magdalene, and Joanna, and Mary the mother of James, and the other women who were with them, that told these things to the apostles.
11 Սակայն ասոնց առջեւ զառանցանք թուեցան անոնց խօսքերը, ու չէին հաւատար անոնց:
And their declarations seemed in their view as a mere fancy, and they gave them no credence.
12 Բայց Պետրոս կանգնեցաւ եւ վազեց դէպի գերեզմանը. ծռելով՝ տեսաւ թէ լաթերը առանձին դրուած էին, ու գնաց՝ ինքնիրեն զարմանալով այդ պատահածին վրայ:
Then Peter rising up, ran off to the sepulchre, and leaning forward saw the linen clothes laid separately, and went away wondering in himself what was become of him.
13 Եւ ահա՛ նոյն օրը աշակերտներէն երկուքը կ՚երթային Էմմաւուս անունով գիւղ մը, որ Երուսաղէմէն վաթսուն ասպարէզ հեռու էր:
And behold, two of them were going the same day to a village, distant about sixty furlongs from Jerusalem, called Emmaus.
14 Անոնք կը խօսէին իրարու հետ այս բոլոր պատահարներուն մասին:
And they were conversing with each other, concerning all those things which had happened.
15 Մինչ անոնք կը խօսակցէին ու կը վիճաբանէին, Յիսուս ինք ալ՝ մօտենալով՝ կ՚երթար անոնց հետ.
And it came to pass, as they were conversing together, and talking the matter over, even Jesus himself drew near, and walked on with them.
16 բայց անոնց աչքերը ծածկուած էին, որպէսզի չճանչնան զինք:
But their eyes were under a restraint, that they might not discover him.
17 Եւ ըսաւ անոնց. «Ինչի՞ մասին կը խօսակցիք՝ իրարու հետ քալելով, ու տրտում ալ էք»:
And he said unto them, What are these discourses that ye interchange among you, as ye are walking, and bear such a face of dejection?
18 Անոնցմէ մէկը՝ որուն անունը Կղէովպաս էր, պատասխանեց անոր. «Միայն դո՞ւն ես որ՝ Երուսաղէմի մէջ պանդխտացած ըլլալով՝ չես գիտեր թէ ինչե՜ր պատահեցան հոն, այս օրերս»:
Then one of them, named Cleopas, answering said, Art thou the only sojourner at Jerusalem, who hath not known the singular events of those days?
19 Ան ալ ըսաւ անոնց. «Ի՞նչ»: Անոնք ալ ըսին անոր. «Ինչ որ կը վերաբերի Նազովրեցի Յիսուսի, որ գործով ու խօսքով եղաւ զօրաւոր մարգարէ մը՝ Աստուծոյ եւ ամբողջ ժողովուրդին առջեւ.
And he said to them, Of what sort? and they said to him, Those which relate to Jesus the Nazarean, who was a man, a prophet, mighty in word and deed before God and all the people:
20 ի՜նչպէս քահանայապետներն ու մեր պետերը մահուան մատնեցին զայն, եւ խաչեցին:
and how our chief priests and rulers delivered him up to a sentence of death, and crucified him.
21 Իսկ մենք կը յուսայինք թէ ի՛նքն էր որ պիտի ազատագրէր Իսրայէլը: Բացի այս բոլորէն՝ այս երրորդ օրն է, որ այս բաները պատահեցան:
But we had entertained hopes that this was the person who should have redeemed Israel: and ah! besides all these things, to-day concludes that third day since these things were done.
22 Նոյնիսկ մեր մէջէն քանի մը կիներ շշմեցուցին մեզ. անոնք առտու կանուխ գացին գերեզմանը,
And indeed, certain women belonging to us exceedingly amazed us who were very early at the sepulchre;
23 ու չգտնելով անոր մարմինը՝ եկան եւ ըսին թէ հրեշտակներու տեսիլք ալ տեսան, որոնք ըսեր են թէ “ան ողջ է”:
and not finding his body, came, saying, that they had also seen a vision of angels, who told them that he was alive.
24 Մեզմէ ոմանք ալ գացին գերեզմանը, ու ա՛յնպէս գտան՝ ինչպէս ըսին այդ կիները. սակայն չտեսան զինք»:
And some of those who were with us went to the sepulchre, and found every thing just as the women had said: but him they did not see.
25 Ան ալ ըսաւ անոնց. «Ո՛վ յիմարներ եւ դանդաղամիտներ՝ հաւատալու այն բոլոր բաներուն, որ մարգարէները խօսեցան:
And he said unto them, O ye void of understanding, and slow of heart to believe all that the prophets have spoken!
26 Միթէ Քրիստոս պէտք չէ՞ր այսպէս չարչարուէր, ու մտնէր իր փառքը»:
Ought not the Messiah to suffer these things, and to enter into his glory?
27 Եւ սկսելով Մովսէսէն ու բոլոր Մարգարէներէն՝՝, կը մեկնէր անոնց՝ ի՛նչ որ գրուած էր իր մասին բոլոր Գիրքերուն մէջ:
And beginning from Moses and all the prophets, he explained to them in all the scriptures, the things relating to himself.
28 Երբ մօտեցան այն գիւղին՝ ուր կ՚երթային, ինք կը ձեւացնէր թէ պիտի երթար աւելի՛ հեռաւոր տեղ մը:
And they drew nigh to the village, whither they were going: and he was proceeding on, as if going farther.
29 Բայց ստիպեցին զինք՝ ըսելով. «Մնացի՛ր մեր քով, որովհետեւ իրիկունը մօտ է եւ օրը՝ մթնցած»: Ու մտաւ՝ մնալու անոնց հետ:
And they warmly pressed him, saying, Stay with us: for the evening draws on, and the day declines. And he went in to stay with them.
30 Երբ սեղան նստաւ՝՝ անոնց հետ, առաւ հացը, օրհնեց, եւ կտրելով տուաւ անոնց:
And it came to pass, when he was sitting down at table with them, taking up a loaf, he blessed it, and breaking, distributed it to them.
31 Այն ատեն անոնց աչքերը բացուեցան ու ճանչցան զինք, իսկ ինք աներեւոյթ եղաւ անոնցմէ:
Then their eyes were opened, and they knew him; and he became invisible to them.
32 Անոնք ալ ըսին իրարու. «Մեր սիրտերը չէի՞ն բորբոքեր մեր ներսը՝ երբ ինք կը խօսէր ճամբան մեզի հետ, ու Գիրքերը կը բացատրէր մեզի»:
And they said to each other, Did not our hearts burn within us, as he talked with us on the road, and as he distinctly opened to us the scriptures?
33 Եւ կանգնեցան, նոյն ժամուն վերադարձան Երուսաղէմ, ու համախմբուած գտան տասնմէկը եւ անոնց հետ եղողները,
And rising up the same hour, they returned to Jerusalem, and found the eleven and those who were with them crowded together,
34 որոնք կ՚ըսէին. «Ի՛րապէս Տէրը յարութիւն առաւ ու երեւցաւ Սիմոնի»:
saying, The Lord is risen assuredly, and hath appeared to Simon.
35 Իրենք ալ պատմեցին ինչ որ պատահեցաւ ճամբան, եւ թէ ի՛նչպէս ինքզինք ճանչցուց իրենց՝ հացը կտրած ատեն:
Then these recounted what had passed on the road, and how he was known to them by the breaking of the bread.
36 Մինչ անոնք այսպէս կը խօսէին, Յիսուս ինք կայնեցաւ անոնց մէջտեղ ու ըսաւ անոնց. «Խաղաղութի՜ւն ձեզի»:
While they were relating these things, Jesus himself stood in the midst of them, and saith unto them, Peace be unto you!
37 Բայց անոնք՝ սարսափած եւ վախցած՝ կը կարծէին թէ ոգի՛ մը կը տեսնեն:
But terrified and affrighted, they thought they saw a spirit.
38 Ըսաւ անոնց. «Ինչո՞ւ վրդոված էք, եւ ինչո՞ւ մտածումներ կը ծագին ձեր սիրտերուն մէջ:
And he said to them, Why are ye under such agitation of mind? and why do reasonings arise in your hearts?
39 Տեսէ՛ք ձեռքերս ու ոտքերս, որ ես ինքս եմ. շօշափեցէ՛ք զիս եւ տեսէ՛ք, որովհետեւ ոգին մարմին ու ոսկորներ չ՚ունենար, ինչպէս կը տեսնէք զիս՝ որ ունիմ»:
look upon my hands and my feet, that it is my very self: handle me, and see; for a spirit hath not flesh and bones, as ye see me have.
40 Ասիկա ըսելով՝ ցուցուց անոնց ձեռքերն ու ոտքերը:
And thus speaking, he exposed to them his hands and his feet.
41 Երբ իրենց ուրախութենէն՝ տակաւին չէին հաւատար եւ զարմանքի մէջ էին, ըսաւ անոնց. «Կերակուր մը ունի՞ք հոս»:
But when they still could not credit it for joy, and marvelled, he said unto them, Have ye here any thing eatable?
42 Անոնք ալ կտոր մը խորոված ձուկ ու մեղրախորիսխ տուին իրեն:
Then they gave him a part of a broiled fish, and a piece of honey-comb.
43 Առաւ, կերաւ անոնց առջեւ,
And receiving it, he did eat in their presence.
44 եւ ըսաւ անոնց. «Ահա՛ւասիկ այն խօսքերը՝ որ ըսի ձեզի, երբ դեռ ձեզի հետ էի. “Պէտք է որ իրագործուին բոլոր բաները՝ որոնք գրուած են իմ մասիս Մովսէսի Օրէնքին մէջ, Մարգարէներուն մէջ եւ Սաղմոսներուն մէջ”»:
And said unto them, These are the sayings which I spake unto you, when I was yet with you, that all things must be fulfilled, which are written in the law of Moses, and in the prophets, and in the Psalms, concerning me.
45 Այն ատեն բացաւ անոնց միտքերը՝ որպէսզի հասկնան Գիրքերը,
Then opened he thoroughly their understanding, that they should understand the scriptures,
46 ու ըսաւ անոնց. «Ա՛յս գրուած է, եւ ա՛յսպէս պէտք էր որ Քրիստոս չարչարուէր, ու մեռելներէն յարութիւն առնէր երրորդ օրը.
and said to them, That thus it is written, and thus must the Messiah suffer, and rise again from the dead the third day
47 եւ անոր անունով ապաշխարութիւն ու մեղքերու ներում քարոզուէր բոլոր ազգերուն մէջ՝ սկսելով Երուսաղէմէն:
and that repentance and remission of sin should be preached in his name unto all nations, beginning from Jerusalem.
48 Դո՛ւք էք այս բաներուն վկաները:
And ye are the witnesses of these things.
49 Եւ ահա՛ ես կը ղրկեմ ձեր վրայ իմ Հօրս խոստումը. բայց դուք կեցէ՛ք Երուսաղէմ քաղաքին մէջ, մինչեւ որ բարձրէն ղրկուած զօրութիւն հագնիք»:
And, behold, I send unto you the promise of my Father: but sit ye down in the city of Jerusalem, until ye shall be endued with power from on high.
50 Ու դուրս հանեց զանոնք՝ մինչեւ Բեթանիա, եւ իր ձեռքերը վերցնելով՝ օրհնեց զանոնք:
And he led them without the city as far as Bethany, and lifting up his hands he blessed them.
51 Մինչ կ՚օրհնէր զանոնք՝ զատուեցաւ անոնցմէ, ու վերացաւ երկինք:
And it came to pass, as he pronounced the benediction upon them, he was parted from them, and taken up into heaven.
52 Անոնք ալ երկրպագելով անոր՝ վերադարձան Երուսաղէմ մեծ ուրախութեամբ:
And they, after paying him their adorations, returned to Jerusalem with vast joy:
53 Եւ ամէն ատեն տաճարին մէջ էին, ու կը գովաբանէին եւ կ՚օրհնէին Աստուած: Ամէն:
and were continually in the temple, praising and blessing God. Amen.
