ՅՈՎՀԱՆՆՈԻ 11
1 Մարիամի եւ անոր քրոջ՝ Մարթայի գիւղէն, Բեթանիայէն, Ղազարոս անունով մէկը հիւանդ էր:
Now a certain man was sick, Lazarus of Bethany, of the village of Mary and Martha her sister.
2 (Ասիկա այն Մարիամն էր՝ որ օծեց Տէրը օծանելիքով ու սրբեց անոր ոտքերը իր մազերով. անոր եղբայրը՝ Ղազարոս հիւանդ էր: )
And Mary was she who anointed the Lord with perfume, and wiped his feet with her hair—whose brother Lazarus was sick.
3 Ուրեմն իր քոյրերը մարդ ղրկեցին անոր եւ ըսին. «Տէ՛ր, ահա՛ ան՝ որ դուն կը սիրես՝ հիւանդ է»:
The sisters, therefore, sent out unto him, saying—Lord, see! he whom thou tenderly lovest, is sick.
4 Երբ Յիսուս լսեց՝ ըսաւ. «Այս հիւանդութիւնը մահուան համար չէ՝ հապա Աստուծոյ փառքին համար, որպէսզի Աստուծոյ Որդին փառաւորուի անով»:
But Jesus hearing, said—This sickness, is not unto death, but for the glory of God, —that the Son of God may be glorified thereby.
5 Արդարեւ Յիսուս կը սիրէր Մարթան եւ անոր քոյրն ու Ղազարոսը:
Now Jesus loved Martha, and her sister, and Lazarus.
6 Ուրեմն երբ լսեց թէ հիւանդ է, եղած տեղը երկու օր ալ մնաց.
When, therefore, he heard that he was sick, then, indeed, he abode in the place where he was, two days.
7 յետոյ ըսաւ աշակերտներուն. «Եկէ՛ք, դարձեալ Հրէաստան երթանք»:
Then, after this, he saith unto the disciples—Let us be leading on into Judaea, again.
8 Աշակերտները ըսին իրեն. «Ռաբբի՛, Հրեաները հի՛մա կը փնտռէին քեզ՝ քարկոծելու համար, ու դա՞րձեալ հոն կ՚երթաս»:
The disciples say unto him—Rabbi! just now, were the Jews seeking to stone thee—and, again, goest thou thither?
9 Յիսուս պատասխանեց. «Օրը տասներկու ժամ չէ՞: Եթէ մէկը ցերեկը քալէ՝ չի սայթաքիր, որովհետեւ այս աշխարհի լոյսը կը տեսնէ.
Jesus answered—Are there not, twelve hours, in the day? If one walk in the day, he doth no stumble, because, the light of this world, he seeth;
10 բայց եթէ մէկը գիշերուան մէջ քալէ՝ կը սայթաքի, որովհետեւ իրեն հետ լոյս չկայ»:
But, if one walk in the night, he stumbleth, because, the light, is not in him.
11 Այս բաները խօսելէ ետք՝ ըսաւ անոնց. «Ղազարոս՝ մեր բարեկամը՝ քնացած է. բայց կ՚երթա՛մ՝ որպէսզի արթնցնեմ զայն»:
These things, he said, and, after this, he saith unto them—Lazarus, our dear friend, hath fallen asleep; but I am going, that I may awake him.
12 Իր աշակերտները ըսին. «Տէ՛ր, եթէ քնացած է՝ պիտի առողջանայ»:
The disciples, therefore, said unto him—Lord! if he have fallen asleep, he will recover.
13 Յիսուս կը խօսէր անոր մահուան մասին, բայց անոնք կը կարծէին թէ քունո՛վ հանգստանալուն մասին կը խօսէր:
But Jesus had spoken concerning his death; whereas, they, supposed that, concerning the taking of rest in sleep, he had been speaking.
14 Այն ատեն Յիսուս բացորոշապէս ըսաւ անոնց. «Ղազարոս մեռաւ.
Jesus, therefore, then, said unto them, plainly, —Lazarus, died;
15 ու ես ուրախ եմ ձեզի համար՝ որ հոն չէի, որպէսզի դուք հաւատաք. բայց եկէ՛ք՝ երթանք անոր»:
and I rejoice, for your sake—that ye may believe, —that I was not there; but let us be going unto him.
16 Թովմաս, որ Երկուորեակ կը կոչուէր, ըսաւ աշակերտակիցներուն. «Մե՛նք ալ երթանք՝ որպէսզի մեռնինք անոր հետ»:
Thomas, therefore, the one called Didymus, said unto his fellow-disciples—Let, us also, be going, that we may die with him.
17 Երբ Յիսուս եկաւ, գտաւ որ ան արդէն չորս օրէ ի վեր գերեզմանը դրուած էր:
Jesus, therefore, coming, found that, four days already, had he been in the tomb.
18 Բեթանիա Երուսաղէմի մօտ էր՝ տասնհինգ ասպարէզի չափ.
Now Bethany was near Jerusalem, about fifteen furlongs off;
19 եւ Հրեաներէն շատեր եկած էին Մարթայի ու Մարիամի, որպէսզի սփոփեն զանոնք իրենց եղբօր համար:
and, many from among the Jews, had come unto Martha and Mary, that they might console them concerning their brother.
20 Ուստի՝ երբ Մարթա լսեց թէ Յիսուս կու գայ՝ գնաց դիմաւորելու զայն. բայց Մարիամ նստած էր տան մէջ:
Martha, therefore, when she heard that Jesus was coming, went to meet him; but, Mary, in the house, remained sitting.
21 Մարթա ըսաւ Յիսուսի. «Տէ՛ր, եթէ հոս ըլլայիր, եղբայրս չէր մեռներ.
Martha, therefore, said unto Jesus—Lord! if thou hadst been here, my brother had not died;
22 Բայց գիտեմ թէ հիմա ալ՝ դուն ի՛նչ որ խնդրես Աստուծմէ, Աստուած պիտի տայ քեզի»:
And, now, I know, that, whatsoever thou shalt ask of God, God, will give unto thee.
23 Յիսուս ըսաւ անոր. «Եղբայրդ յարութիւն պիտի առնէ»:
Jesus saith unto her—Thy brother shall rise.
24 Մարթա ըսաւ անոր. «Գիտեմ թէ յարութեան ժամանակը՝ վերջին օրը՝ յարութիւն պիտի առնէ»:
Martha saith unto him, I know that he shall rise, in the resurrection, in the last day.
25 Յիսուս ըսաւ անոր. «Ե՛ս եմ յարութիւնն ու կեանքը: Ա՛ն որ կը հաւատայ ինծի, թէեւ մեռնի՝ պիտի ապրի.
Jesus said unto her—I, am the resurrection, and the life: he that believeth on me, even though he die, shall live again!
And, no one who liveth again and believeth on me, shall in anywise die, unto times age-abiding. Believest thou this? (aiōn g165)
27 Ըսաւ անոր. «Այո՛, Տէ՛ր, ես կը հաւատամ թէ դո՛ւն ես Քրիստոսը՝ Աստուծոյ Որդին, որ աշխարհ պիտի գար»:
She saith unto him—Yea, Lord! I, have believed, that, thou, art the Christ, the Son of God, —He who, into the world, should come.
28 Երբ ըսաւ ասիկա՝ գնաց, ու ծածկաբար կանչեց իր քոյրը՝ Մարիամը, ըսելով. «Վարդապետը եկած է, եւ կը կանչէ քեզ»:
And this saying, she went away, and called Mary her sister, secretly, saying—The teacher, is present, and calleth thee.
29 Երբ ան լսեց՝ շուտով ոտքի ելաւ ու եկաւ անոր քով:
And, she, when she heard, was roused up quickly, and was coming unto him.
30 Յիսուս դեռ եկած չէր գիւղը, հապա այն տեղն էր՝ ուր Մարթա դիմաւորեց զինք:
Not yet, however, had Jesus come into the village, but was still in the place where, Martha, met him.
31 Բայց Հրեաները, որ տան մէջ էին անոր հետ եւ կը սփոփէին զայն, երբ տեսան թէ Մարիամ շուտով կանգնեցաւ ու գնաց, իրենք ալ հետեւեցան անոր՝ ըսելով. «Գերեզմանը կ՚երթայ՝ որպէսզի հոն լայ»:
The Jews, therefore, who were with her in the house and consoling her, seeing Mary, that quickly she arose and went out, followed her, supposing that she was withdrawing unto the tomb, that she might weep there.
32 Իսկ Մարիամ, երբ հասաւ Յիսուսի եղած տեղը ու տեսաւ զինք, անոր ոտքը իյնալով՝ ըսաւ անոր. «Տէ՛ր, եթէ հոս ըլլայիր՝ եղբայրս չէր մեռներ»:
Mary, therefore, when she came where Jesus was, seeing him, fell at his feet, saying unto him—Lord! if thou hadst been here, my brother had not died.
33 Ուրեմն երբ Յիսուս տեսաւ զայն՝ որ կու լար, եւ անոր հետ եկող Հրեաները՝ որոնք կու լային, սրդողեցաւ իր հոգիին մէջ ու վրդովեցաւ,
Jesus, therefore, when he saw her weeping, and the Jews who came with her weeping, was indignant in the spirit, and troubled himself,
34 եւ ըսաւ. «Ո՞ւր դրած էք զայն»: Ըսին իրեն. «Տէ՛ր, եկո՛ւր ու տե՛ս»:
and said—Where have ye laid him? They say unto him—Lord! come and see.
35 Յիսուս լացաւ:
Jesus wept.
36 Ուստի Հրեաները կ՚ըսէին. «Նայեցէ՛ք, ո՜րչափ կը սիրէր զայն»:
The Jews, therefore, were saying—See! how tenderly he loved him!
37 Անոնցմէ ոմանք ալ կ՚ըսէին. «Ասիկա՝ որ կոյրին աչքերը բացաւ, չէ՞ր կրնար այնպէս ընել՝ որ ա՛յս ալ չմեռնէր»:
But, some from among them, said—Could not this man, who opened the eyes of the blind, have caused that, this one also, should not have died?
38 Ուրեմն Յիսուս՝ դարձեալ սրդողելով ինքնիր մէջ՝ գնաց գերեզման. ան քարայր մըն էր, որուն վրայ քար մը դրուած էր:
Jesus, therefore, again, being indignant within himself, cometh unto the tomb. Now it was a cave, and, a stone, was lying thereon.
39 Յիսուս ըսաւ. «Վերցուցէ՛ք այդ քարը»: Մեռելին քոյրը՝ Մարթա՝ ըսաւ անոր. «Տէ՛ր, արդէն նեխած պիտի ըլլայ, որովհետեւ չորս օրուան է»:
Jesus, saith, Take ye away the stone! Martha, the sister of the deceased, saith unto him—Lord! by this time, he stinketh, for it is, four days.
40 Յիսուս ըսաւ անոր. «Քեզի չըսի՞ թէ պիտի տեսնես Աստուծոյ փառքը՝ եթէ հաւատաս»:
Jesus saith unto her—Said I not unto thee, that, if thou wouldst believe, thou shouldst see the glory of God?
41 Ուստի վերցուցին քարը: Յիսուս բարձրացուց իր աչքերը եւ ըսաւ. «Հա՛յր, շնորհակալ եմ քեզմէ՝ որ լսեցիր զիս:
So they took away the stone. And, Jesus, lifted up his eyes on high, and said—Father! I thank thee, thou didst hear me:
42 Ու ես գիտէի թէ ամէն ատեն կը լսես զիս. բայց ըսի շուրջս կայնող բազմութեան համար, որպէսզի հաւատան թէ դո՛ւն ղրկեցիր զիս»:
I, indeed, knew that, always, unto me, thou dost hearken; but, for the sake of the multitude standing around, I spake, —that they might believe that, thou, didst send me forth.
43 Ասիկա ըսելէն ետք՝ բարձրաձայն պոռաց. «Ղազարո՛ս, դո՛ւրս եկուր»:
And, these things, having said, with a loud voice, he cried out—Lazarus! Come forth!
44 Մեռելն ալ ելաւ՝ ոտքերն ու ձեռքերը պատանքով կապուած, եւ դէմքը՝ վարշամակով պատուած: Յիսուս ըսաւ անոնց. «Արձակեցէ՛ք զինք, ու թո՛յլ տուէք որ երթայ»:
He that was dead came forth, bound feet and hands with bandages, and, his face, with a napkin, was bound about. Jesus saith unto them—Loose him, and let him go.
45 Հրեաներէն շատեր՝ որ եկած էին Մարիամի քով, երբ տեսան Յիսուսի ըրածը՝ հաւատացին իրեն:
Many therefore from among the Jews, who had come unto Mary, and gazed on what he did, believed on him
46 Բայց անոնցմէ ոմանք գացին Փարիսեցիներուն ու պատմեցին անոնց Յիսուսի ըրածը:
but, certain from among them, went away unto the Pharisees, and told them what Jesus had done.
47 Ուստի քահանայապետներն ու Փարիսեցիները ժողով գումարեցին՝՝ եւ ըսին. «Ի՞նչ ընենք, քանի որ այս մարդը բազմաթիւ նշաններ կ՚ընէ:
The High-priests and Pharisees, therefore, brought together a high-council, and were saying—What are we to do, in that, this man, doeth, many signs?
48 Եթէ թոյլ տանք անոր՝ որ այսպէս շարունակէ, բոլորն ալ պիտի հաւատան անոր, ու Հռոմայեցիները պիտի գան եւ կործանեն մեր տեղն ու ազգը»:
If we let him alone thus, all, will believe on him, and the Romans will come, and take away, both our place and nation.
49 Անոնցմէ մէկը՝ Կայիափա անունով, որ այդ տարուան քահանայապետն էր, ըսաւ անոնց.
But, a certain one from among them, Caiaphas, being, High-priest, for that year, said unto them—Ye, know, nothing at all;
50 «Դուք ոչինչ գիտէք, ու չէք ալ մտածեր թէ աւելի օգտակար է մեզի՝ որ մէ՛կ մարդ մեռնի ժողովուրդին համար, եւ ամբողջ ազգը չկորսուի»:
nor do ye take into account, that it is profitable for you that, one man, should die for the people, and not, the whole nation, perish.
51 Բայց այս բանը ո՛չ թէ ինքնիրմէ ըսաւ, հապա այդ տարուան քահանայապետը ըլլալով՝ մարգարէացաւ թէ Յիսուս պիտի մեռնէր ազգին համար.
This, however, from himself, he spake not, but, being, High-priest, for that year, he prophesied, that Jesus was about to die for the nation;
52 եւ ո՛չ միայն ազգին համար, այլ նաեւ հաւաքելով միացնելու համար Աստուծոյ ցրուած որդիները:
and, not for the nation only, but that, the scattered children of God also, he might gather together into one.
53 Ուրեմն այդ օրէն ետք խորհրդակցեցան՝ որ սպաննեն զայն:
From that day, therefore, they took counsel, that they might put him to death.
54 Ուստի ա՛լ Յիսուս բացորոշապէս չէր շրջեր Հրեաներուն մէջ, հապա անկէ գնաց անապատին մօտ երկրամաս մը, քաղաք մը՝ որ Եփրայիմ կը կոչուէր, եւ հոն կեցաւ իր աշակերտներուն հետ:
Jesus, therefore, no longer openly, was walking among the Jews, but departed thence, into the country near the desert, unto a city called, Ephraim; and, there, abode, with his disciples.
55 Երբ Հրեաներուն Զատիկը մօտեցաւ, այդ երկրամասէն շատեր Երուսաղէմ բարձրացան Զատիկէն առաջ՝ որպէսզի մաքրագործեն իրենք զիրենք:
Now the passover of the Jews was at hand, and many went up unto Jerusalem, out of the country, before the passover, that they might purify themselves.
56 Ուստի կը փնտռէին Յիսուսը, ու տաճարին մէջ կեցած ատեն՝ կ՚ըսէին իրարու. «Ի՞նչ է ձեր կարծիքը. արդեօք բնա՛ւ պիտի չգա՞յ այս տօնին»:
They were therefore seeking Jesus, and were saying one to another, in the temple, standing—How seemeth it unto you? that he will in nowise come unto the feast?
57 Իսկ քահանայապետներն ու Փարիսեցիները պատուիրեր էին, որ եթէ մէկը գիտնայ անոր ո՛ւր ըլլալը՝ ցոյց տայ, որպէսզի ձերբակալեն զայն:
Now the High-priests and the Pharisees had given commands, that, if anyone came to know where he was, he should inform [them], so that they might seize him.
