ԳՈՐԾՔ ԱՌԱՔԵԼՈՑ 28

1 Երբ փրկուեցան, գիտցան թէ այդ կղզիին անունը Մելիտէ էր: Բնիկ ժողովուրդը արտասովոր մարդասիրութիւն ցոյց տուաւ մեզի.

AND being safe landed, we then understood that the island was called Melita.

2 որովհետեւ կրակ վառեցին եւ մեզ բոլորս ալ ընդունեցին՝ եկած անձրեւին ու ցուրտին պատճառով:

And the rude people treated us with singular humanity; for, lighting a fire, they received us all, because of the violent rain, and because of the cold.

3 Երբ Պօղոս առատ խռիւ ժողվեց եւ դրաւ կրակին վրայ, ջերմութենէն իժ մը ելաւ ու կառչեցաւ անոր ձեռքին:

But as Paul was gathering up a faggot of sticks, and laying them on the fire, there came a viper out of the heat, and fastened on his hand.

4 Երբ բնիկները տեսան այդ անասունը՝ կախուած անոր ձեռքէն, ըսին իրարու. «Անշուշտ ասիկա մարդասպան մըն է. թէպէտ փրկուեցաւ ծովէն, արդարութիւնը չթոյլատրեց որ ան ապրի»:

Now when the rude people saw the venomous animal hanging from his hand, they said one to another, Surely this man is a murderer, whom though preserved from the sea, righteous vengeance suffereth not to live.

5 Իսկ ինք թօթուեց անասունը կրակին մէջ, եւ ո՛չ մէկ վնաս կրեց:

But he then shaking off the venomous animal into the fire, suffered no manner of inconvenience.

6 Անոնք ալ կը սպասէին որ ան ուռի, կամ յանկարծ մեռած իյնայ. բայց երբ շատ սպասեցին ու տեսան թէ ո՛չ մէկ անտեղի բան եղաւ անոր, իրենց կարծիքը փոխելով ըսին թէ “աստուած մըն է”:

Now they expected that a violent inflammation would ensue, or that he would have fallen suddenly dead: but when, after waiting a considerable time, they saw no inconvenience arise to him, they changed their opinion, and said that he was a divinity.

7 Այդ տեղին շրջակայքը կը գտնուէին ագարակները կղզիին գլխաւոր մարդուն, որուն անունը Պոպղիոս էր: Ան ընդունեց մեզ, եւ բարեսրտութեամբ հիւրընկալեց մեզ երեք օր:

Now in the vicinity of that place was the estate of the principal person on the island, named Publius, who received us into his house, and lodged us with great humanity three days.

8 Պոպղիոսի հայրը կը պառկէր՝ տենդով ու թանչքով հիւանդացած: Պօղոս մտաւ անոր քով, եւ աղօթելով՝ ձեռքերը դրաւ անոր վրայ ու բժշկեց զայն:

And it so happened that the father of Publius was then confined to his bed with an attack of fever and dysentery: unto whom Paul went in, and after praying, laid his hands upon him, and healed him.

9 Երբ ասիկա պատահեցաւ, ուրիշ հիւանդներ ալ՝ որ այդ կղզիին մէջ կը գտնուէին՝ եկան եւ բուժուեցան:

This then being the case, all the rest also who had diseases in the island came to him, and were healed.

10 Ասոնք ալ մեծապէս պատուեցին մեզ, ու երբ կը մեկնէինք՝ հայթայթեցին մեզի պէտք եղած բաները:

Then they honoured us with many tokens of respect; and when we were about to sail, laid in for us every necessary store.

11 Երեք ամիս ետք՝ մեկնեցանք աղեքսանդրիական նաւով մը, որ ձմերած էր այդ կղզին եւ ունէր Դիոսկուրացիներուն զինանշանը:

And after three months stay we sailed in a ship which had wintered in the island, from Alexandria, whose sign was Castor and Pollux:

12 Սիրակուսա իջնելով՝ երեք օր մնացինք հոն.

and proceeding on our voyage to Syracuse, we tarried there three days:

13 անկէ ալ շրջագայելով՝ հասանք Հռեգիոն: Մէկ օր ետք, երբ հարաւային հովը փչեց, երկրորդ օրը հասանք Պատեողոս:

from whence we came round, and arrived opposite to Rhegium; and after one day the south wind arising, we came in two more to Puteoli:

14 Հոն գտանք եղբայրներ, որոնք աղաչեցին որ եօթը օր մնանք իրենց քով. եւ այսպէս գացինք Հռոմ:

where finding brethren, we were solicited by them to tarry seven days; and so we went for Rome.

15 Երբ եղբայրները լսեցին մեր մասին, անկէ եկան մինչեւ Ապփիոսի Հրապարակը ու Երեք Պանդոկները՝ դիմաւորելու մեզ: Պօղոս ալ տեսնելով զանոնք՝ շնորհակալ եղաւ Աստուծմէ եւ քաջալերուեցաւ:

And the brethren from thence, when they heard of our motions, came out to meet us as far as Appii Forum and the Three Taverns: whom when Paul saw, he gave thanks to God, and felt fresh courage.

16 Երբ մտանք Հռոմ, հարիւրապետը յանձնեց բանտարկեալները զօրագլուխին. իսկ Պօղոսի արտօնուեցաւ որ առանձին բնակի՝ զինք պահող զինուորի մը հետ:

And when we were come to Rome, the centurion delivered the prisoners to the captain of the guard; but he permitted Paul to have an apartment by himself, with a soldier only who guarded him.

17 Երեք օր ետք ան հրաւիրեց Հրեաներուն գլխաւորները, ու երբ համախմբուեցան՝ ըսաւ անոնց. «Մարդի՛կ եղբայրներ, թէպէտ ես ժողովուրդին կամ հայրենական սովորութիւններուն դէմ ոչինչ ըրեր էի, Երուսաղէմի մէջ Հռոմայեցիներուն ձեռքը մատնուեցայ իբր բանտարկեալ:

Now it came to pass that after three days Paul called together the principal persons of the Jews. And when they were assembled, he said unto them, Men and brethren, though I have done nothing contrary to the people and the customs of our ancestors, yet have I been delivered up a prisoner into the hands of the Romans.

18 Երբ անոնք հարցաքննեցին զիս՝ ուզեցին արձակել, որովհետեւ իմ վրաս մահուան արժանի ո՛չ մէկ պատճառ կար:

Who, after a full examination, would have discharged me, because there was not the least cause found in me for death.

19 Բայց երբ Հրեաները հակաճառեցին, հարկադրուեցայ բողոքել կայսրին, սակայն առանց որեւէ ամբաստանութիւն ունենալու ազգիս դէմ:

But when the Jews opposed it, I was constrained to appeal unto Caesar; not that I have any accusation to bring against my countrymen.

20 Ուրեմն ասոր համար կանչեցի ձեզ՝ որպէսզի տեսնեմ ձեզ եւ խօսիմ ձեզի. որովհետեւ Իսրայէլի յոյսին համար կը կրեմ այս շղթան»:

For this cause therefore have I invited you hither, to see and to converse with you; for on account of the hope of Israel am I bound with this chain.

21 Անոնք ալ ըսին իրեն. «Մենք քու մասիդ Հրէաստանէն ո՛չ գրութիւն ընդունեցինք, ո՛չ ալ եղբայրներէն մէկը հոս գալով՝ չարութիւն մը պատմեց կամ խօսեցաւ քու մասիդ:

Then they said to him, We have neither received letters concerning thee from Judea, nor hath any one of the brethren who is arrived reported or spoken any thing evil of thee.

22 Բայց արժանավայել է լսել քեզմէ թէ դուն ի՛նչ կը մտածես. որովհետեւ մենք տեղեկացած ենք այդ աղանդին մասին՝ թէ ամէնուրեք ատոր դէմ կը խօսին»:

But we think it highly proper to hear from thee what thy sentiments are; for indeed as to this sect, it is well known to us that everywhere it meets with opposition.

23 Երբ որոշեցին օր մը անոր հետ, շատեր գացին անոր քով՝ իր հիւրանոցը: Անոնց կը բացատրէր Աստուծոյ թագաւորութիւնը եւ կը վկայէր անոր մասին. առտուընէ մինչեւ իրիկուն կը համոզէր զանոնք՝ փաստարկելով Յիսուսի մասին թէ՛ Մովսէսի Օրէնքէն, թէ՛ ալ Մարգարէներէն:

Then having fixed a day with him, still more of them came to him at his lodging, to whom bearing his testimony, he set forth the kingdom of God, and persuaded them of the things relating to Jesus, both out of the law of Moses and the prophets, from morning until evening:

24 Ոմանք անսացին ըսածներուն, ոմանք ալ չհաւատացին:

and some were convinced by the things which were spoken, but others continued in their unbelief.

25 Իրարու հետ չհամաձայնած՝ բաժնուեցան, երբ Պօղոս խօսք մըն ալ ըսաւ. «Սուրբ Հոգին ճիշդ խօսեցաւ մեր հայրերուն՝ Եսայի մարգարէին միջոցով,

So being divided in sentiment among themselves, they broke up, Paul adding one word, That well had the Holy Ghost spoken by Isaiah the prophet unto our fathers,

26 ըսելով. “Գնա՛ այս ժողովուրդին եւ ըսէ՛. «Շատ պիտի լսէք՝ բայց պիտի չհասկնաք, շատ պիտի տեսնէք՝ բայց պիտի չըմբռնէք:

saying, Go to this people, and say, “In hearing ye shall hear, and shall not understand; and seeing ye shall see, yet in nowise perceive.

27 Որովհետեւ այս ժողովուրդին սիրտը թանձրացաւ. իրենց ականջներով ծանր լսեցին եւ իրենց աչքերը գոցեցին, որպէսզի իրենց աչքերով չտեսնեն, ականջներով չլսեն, սիրտով չհասկնան եւ դարձի չգան, ու ես չբժշկեմ զանոնք»”:

For the heart of this people is waxed gross, and with their ears they are thick of hearing, and their eyes have they shut; lest at any time they should see with their eyes, and hear with their ears, and understand with their hearts, and become converts, and I should heal them.”

28 Ուրեմն գիտցէ՛ք թէ Աստուծոյ փրկութիւնը ղրկուեցաւ հեթանոսներուն, եւ անո՛նք մտիկ պիտի ընեն»:

Be it known therefore unto you, that to the Gentiles is the salvation of God sent, and they will hear.

29 Ու երբ ըսաւ ասիկա, Հրեաները մեկնեցան՝ սաստիկ վիճաբանելով իրարու հետ:

And when he had thus spoken, the Jews went away, and had much disputing among themselves.

30 Պօղոս լման երկու տարի բնակեցաւ իր վարձած տունը,

But Paul abode two whole years in his own hired apartment, and received all who came to him,

31 ու կ՚ընդունէր բոլոր իրեն եկողները՝ քարոզելով Աստուծոյ թագաւորութիւնը եւ սորվեցնելով Տէր Յիսուս Քրիստոսի մասին՝ ամբողջ համարձակութեամբ, առանց արգելքի:

preaching the kingdom of God, and teaching the things which concern the Lord Jesus Christ with all freedom of discourse, and without the least interruption.