ԳՈՐԾՔ ԱՌԱՔԵԼՈՑ 19
1 Մինչ Ապողոս Կորնթոսի մէջ էր, Պօղոս՝ վերի երկրամասերը շրջելէ ետք՝ հասաւ Եփեսոս, եւ գտնելով քանի մը աշակերտներ՝
It came to pass now while Apollos being in Corinth, Paul having passed through the upper parts (to come down *N+kO) to Ephesus and (finding *N+kO) certain disciples
2 ըսաւ անոնց. «Երբ հաւատացիք, արդեօք ստացա՞ք Սուրբ Հոգին»: Անոնք պատասխանեցին իրեն. «Բայց մենք լսած իսկ չենք՝ թէ Սուրբ Հոգի մը կայ»:
he said (also *no) to them; If [the] Spirit Holy did you receive having believed? And (they said *k) to him; But not even that [a] Spirit Holy there is did we hear.
3 Ան ալ ըսաւ անոնց. «Հապա ինչո՞վ մկրտուեցաք»: Անոնք պատասխանեցին. «Յովհաննէսի մկրտութեամբ»:
He said then (to them: *k) Into what then were you baptized? And they said; Into John's baptism.
4 Պօղոս ալ ըսաւ. «Յովհաննէս մկրտեց ապաշխարութեա՛ն մկրտութեամբ, ըսելով ժողովուրդին որ հաւատան անոր՝ որ պիտի գար իրմէ ետք, այսինքն՝ Քրիստոս Յիսուսի»:
Said then Paul; John (indeed *k) baptized a baptism of repentance to the people telling about the [One] coming after him that they may believe, That is in (Christ *K) Jesus.
5 Երբ ասիկա լսեցին՝ մկրտուեցան Տէր Յիսուսի անունով.
Having heard then they were baptized in the name of the Lord Jesus;
6 ու երբ Պօղոս ձեռք դրաւ անոնց վրայ՝ Սուրբ Հոգին եկաւ անոնց վրայ, եւ լեզուներ կը խօսէին ու կը մարգարէանային:
And when was laying on them Paul the hands came the Spirit Holy upon them, they were speaking then in tongues and were prophesying.
7 Բոլորը գրեթէ տասներկու մարդ էին:
There were then the in all men about (twelve. *N+kO)
8 Ապա ժողովարանը մտնելով՝ երեք ամիս համարձակութեամբ կը խօսէր Աստուծոյ թագաւորութեան մասին, եւ կը համոզէր:
Having entered then into the synagogue he was speaking boldly for months three reasoning and persuading concerning the kingdom of God.
9 Բայց երբ ոմանք կը յամառէին ու չէին անսար՝ անիծելով այդ ճամբան բազմութեան առջեւ, հեռացաւ անոնցմէ, զատեց աշակերտները, եւ ամէն օր կը խօսէր Տիւրան անունով մէկու մը դպրանոցին մէջ:
When however some were hardened and they were disbelieving speaking evil of the Way before the multitude, having departed from them he took separately the disciples every day reasoning in the lecture hall of Tyrannus (a certain. *k)
10 Ասիկա տեւեց երկու տարի, այնպէս որ ամբողջ Ասիայի մէջ բնակող Հրեաներն ու Յոյները լսեցին Տէրոջ խօսքը:
This then continued for years two, so that all those inhabiting Asia hearing the word of the Lord (Jesus *K) Jews both and Greeks.
11 Աստուած արտասովոր հրաշքներ կը գործէր Պօղոսի ձեռքով.
Miracles then not being ordinary God was doing through the hands of Paul,
12 մինչեւ իսկ անոր մարմինէն թաշկինակներ ու գոգնոցներ կը տարուէին հիւանդներուն, որոնք կ՚ազատէին իրենց ախտերէն ու չար ոգիները դուրս կ՚ելլէին:
so that even to the ailing (carrying *NK+O) from the skin of him handkerchiefs or aprons and departing from them the diseases the also spirits evil (coming out *N+kO) (from *k) (of them. *K)
13 Ուստի թափառաշրջիկ Հրեաներէն ոմանք, որոնք ոգիներ կը հանէին՝՝, փորձեցին Տէր Յիսուսի անունը կանչել չար ոգիներ ունեցողներուն վրայ՝ ըսելով. «Կ՚երդմնեցնենք ձեզ Յիսուսով՝ որ Պօղոս կը քարոզէ»:
Attempted now some of (also *N+kO) of the itinerant Jewish exorcists to invoke over those having spirits evil the name of the Lord Jesus saying; (I adjure *N+KO) you [by] Jesus whom Paul proclaims.
14 Այս բանը ընողները՝ Սկեւա կոչուած հրեայ քահանայապետի մը եօթը որդիներն էին:
They were now (of a certain *N+kO) of Sceva a Jewish a high priest seven sons this were doing.
15 Չար ոգին պատասխանեց անոնց. «Կը ճանչնամ Յիսուսը ու գիտեմ Պօղոսը, բայց դուք ո՞վ էք»:
Answering however the spirit evil said (to them: *no) (indeed *no) Jesus I know and Paul I am acquainted with; you yourselves however who are you?
16 Եւ այդ մարդը՝ որուն մէջ էր չար ոգին, ցատկեց անոնց վրայ, տիրապետեց ու յաղթեց անոնց, այնպէս որ դուրս փախան այդ տունէն՝ մերկ եւ վիրաւոր:
And (having leapt *N+kO) the man upon them in whom was the spirit evil, (and *k) (having overpowered *NK+o) (them all *N+KO) he prevailed against them so that naked and wounded fleeing out of the house that.
17 Եփեսոս բնակող բոլոր Հրեաներն ու Յոյները գիտցան այս բանը. վախը համակեց զանոնք բոլորը՝՝, եւ Տէր Յիսուսի անունը կը մեծարուէր:
This now became known to all Jews both also to Greeks who inhabiting Ephesus and (fell *NK+o) fear upon all them and was being magnified the name of the Lord Jesus,
18 Հաւատացեալներէն շատեր կու գային, կը խոստովանէին ու կը յայտարարէին իրենց արարքները:
Many then of those having believed were coming confessing and declaring the deeds of them.
19 Դիւթութիւն կիրարկողներէն շատեր՝ միասին կը բերէին իրենց գիրքերը, ու կ՚այրէին բոլորին առջեւ: Երբ հաշուեցին անոնց գինը, գտան թէ յիսուն հազար կտոր արծաթ կ՚արժէր:
Many now of those the magic arts having practiced having brought together the books were burning [them] before all; And they counted up the prices of them and found [it] of silverlings myriads five.
20 Այսպէս՝ Տէրոջ խօսքը մեծապէս կ՚աճէր ու կը զօրանար:
thus with might of the Lord the word was continuing to increase and was prevailing.
21 Երբ այս բաները կատարուեցան, Պօղոս հոգիին մէջ որոշեց Երուսաղէմ երթալ՝ Մակեդոնիայէն եւ Աքայիայէն անցնելով, ու կ՚ըսէր. «Հոն ըլլալէս ետք՝ պէտք է Հռոմն ալ տեսնեմ»:
After now were fulfilled these things, purposed Paul in the Spirit having passed through Macedonia and Achaia to go to Jerusalem having said that After being me there, it behooves me also Rome to see.
22 Իրեն սպասարկողներէն երկուքը, Տիմոթէոսն ու Երաստոսը, ղրկեց Մակեդոնիա, եւ ինք ժամանակ մըն ալ Ասիա մնաց:
Having sent then into Macedonia two of those ministering to him, Timothy and Erastus, he himself remained for a time in Asia.
23 Այդ ատեն մեծ խլրտում եղաւ՝ Տէրոջ ճամբային համար:
Arose now at the time same a disturbance not small concerning the Way.
24 Որովհետեւ Դեմետրիոս անունով արծաթագործ մը, որ կը շինէր Արտեմիսի փոքրիկ արծաթէ տաճարներ ու մեծ վաստակ կը բերէր արհեստաւորներուն,
Demetrius for a certain [man] named, a silversmith making shrines silver of Artemis, was bringing to the craftsmen no little business
25 համախմբեց զանոնք՝ նոյն արհեստին գործաւորներուն հետ, եւ ըսաւ. «Մարդի՛կ, դուք գիտէք թէ այս գործէ՛ն է մեր եկամուտը.
whom having brought together also the in such things Workmen he said; Men, you know that from this business the wealth (of us *N+kO) is,
26 ու կը տեսնէք եւ կը լսէք թէ այս Պօղոսը ո՛չ միայն Եփեսոսի մէջ, այլ նաեւ գրեթէ ամբողջ Ասիայի մէջ մեծ բազմութիւն մը համոզեց ու մոլորեցուց, ըսելով թէ “ձեռքով շինուածները աստուածներ չեն”:
And you see and hear that not only in Ephesus but almost in all of Asia Paul this having persuaded [them] he has turned away a great many people saying that not they are gods through hands being made.
27 Ուստի վտանգ կայ, որ ո՛չ միայն այս մեր կողմը անարգուի, այլ մեծ աստուածուհիին՝ Արտեմիսի տաճա՛րն ալ ոչինչ սեպուի, եւ խորտակուի մեծափառութիւնը անո՛ր՝ որ ամբողջ Ասիան ու երկրագունդը կը պաշտեն»:
Not only but this is endangered to us the business into disrepute to come but also the of the great goddess Artemis temple as no [thing] to be reckoned, to be (and *N+kO) also deposing (the majesty *N+kO) of her whom all Asia and the world worship.
28 Երբ լսեցին ասիկա, զայրոյթով լեցուած կ՚աղաղակէին. «Մե՜ծ է Եփեսացիներուն Արտեմիսը»:
Having heard then and having become full of rage they were crying out saying; Great [is] Artemis of [the] Ephesians.
29 Ամբողջ քաղաքը լեցուեցաւ խառնաշփոթութեամբ, ու յափշտակելով Գայիոս եւ Արիստարքոս Մակեդոնացիները՝ Պօղոսի ճամբորդակիցները՝ բոլորը միաբանութեամբ վազեցին թատրոնը:
And was filled the city (all *K) with confusion; they rushed and with one accord to the theatre having dragged off Gaius and Aristarchus Macedonians, fellow travelers of Paul.
30 Իսկ երբ Պօղոս ուզեց մտնել ամբոխին մէջ, աշակերտները չթոյլատրեցին իրեն:
Paul however intending to go in to the people not were allowing him the disciples;
31 Ասիապետներէն ոմանք ալ, որ իր բարեկամներն էին, մարդ ղրկելով իրեն՝ կ՚աղաչէին որ չյանդգնի երթալ թատրոնը:
Some then also of the Asiarchs being to him friends, having sent to him they were urging [him] not to venture himself into the theatre.
32 Ուստի ոմանք բան մը կ՚աղաղակէին, ուրիշներ՝ ուրիշ բան, որովհետեւ համախմբումը շփոթած էր. շատեր ալ չէին գիտեր թէ ինչո՛ւ համախմբուած են:
Others indeed therefore some thing were crying out; was for the assembly confused, and most not did know for what cause they had assembled.
33 Ապա բազմութեան մէջէն դուրս քաշեցին Աղեքսանդրոսը, որ Հրեաները յառաջ քշեցին. Աղեքսանդրոս ալ՝ ձեռքը շարժելով՝ կ՚ուզէր ջատագովել ինքզինք ամբոխին առջեւ:
Out of now the crowd (brought forward *N+kO) Alexander when were thrusting forward him the Jews; And Alexander having motioned with the hand was wanting to present a defense to the people.
34 Երբ գիտցան թէ ան Հրեայ է, բոլորը միաբերան՝ գրեթէ երկու ժամ աղաղակեցին. «Մե՜ծ է Եփեսացիներուն Արտեմիսը»:
(Having recognized *N+kO) however that a Jew he is, a cry there was one from all (about *NK+o) ongoing hours two crying out; Great [is] Artemis of [the] Ephesians.
35 Սակայն ատենադպիրը՝ հանդարտեցնելով բազմութիւնը՝ ըսաւ. «Եփեսացի՛ մարդիկ, ո՞վ է այն մարդը որ չի գիտեր թէ Եփեսացիներուն քաղաքը՝ պահապանն է մեծ Արտեմիսի ու Դիոսէ ինկած կուռքին տաճարին:
having calmed then the town clerk the crowd he says; Men Ephesians, who for is there (of men *N+kO) who not knows the of [the] Ephesians city temple-keeper as being of the great (goddess *k) Artemis and of that fallen from the sky?
36 Ուրեմն, նկատելով որ այս բաները անվիճելի են, դուք պէտք է հանդարտ կենաք եւ յանդգնութեամբ ոչի՛նչ ընէք:
Undeniable therefore are being these things necessary it is for you quietened to be and nothing rash to do.
37 Քանի որ դուք հոս բերիք այդ մարդիկը, որոնք ո՛չ տաճար կողոպտողներ են, ո՛չ ալ ձեր աստուածուհիին հայհոյողներ:
You brought for men these neither temple plunderers nor blaspheming the (goddess *N+kO) (of us. *N+KO)
38 Ուրեմն, եթէ Դեմետրիոս եւ իրեն հետ եղող արհեստաւորները բան մը ունին ոեւէ մէկուն դէմ, դատի օրեր կան ու փոխ-հիւպատոսներ. թող ամբաստանեն զիրար:
If indeed therefore Demetrius and the with him craftsmen have against anyone a matter courts are conducted and proconsuls there are; they should accuse to one another.
39 Իսկ եթէ ձեր պահանջը ուրիշ բանի մը մասին է, թող բացատրուի օրինաւոր համախմբումի մէջ:
If however anything (beyond this *N+KO) you inquire, in the lawful assembly it will be solved.
40 Որովհետեւ մենք ալ այսօրուան եղածին համար՝ իբր ապստամբ ամբաստանուելու վտանգին մէջ ենք, քանի որ պատճառ մը չկայ՝ որով կարենանք հաշիւ տալ այս խառնիճաղանճին համար»:
And for we are in danger of being accused of insurrection in regard to this day not one cause there is existing concerning which not we will be able (to render *NK+o) a reason (for *no) commotion this.
41 Ու երբ այսպէս խօսեցաւ՝ արձակեց համախմբումը:
And these things having said he dismissed the assembly.
