ԳՈՐԾՔ ԱՌԱՔԵԼՈՑ 18

1 Ասկէ ետք Պօղոս՝ հեռանալով Աթէնքէն՝ եկաւ Կորնթոս,

After these things Paul departed from Athens and came to Corinth.

2 գտաւ Հրեայ մը՝ Ակիւղաս անունով, ծնունդով՝ Պոնտացի, որ իր Պրիսկիղա կնոջ հետ նոր եկած էր Իտալիայէն (քանի որ Կղօդիոս պատուիրած էր բոլոր Հրեաներուն՝ հեռանալ Հռոմէն), եւ գնաց անոնց քով:

And finding there a certain Jew, named Aquila, a native of Pontus, who was lately come from Italy, with his wife Priscilla, (because Claudius Cesar had ordered all the Jews to depart from Rome, ) he went to them;

3 Քանի ինք արհեստակից էր, անոնց քով բնակեցաւ եւ աշխատեցաւ, որովհետեւ արհեստով վրանագործ էին:

and as he was of the same trade, he staid and worked with them: for they were tent-makers.

4 Իսկ ամէն Շաբաթ օր կը խօսէր ժողովարանին մէջ, եւ կը համոզէր Հրեաներն ու Յոյները:

And he discoursed in the synagogue every sabbath-day, and persuaded both Jews and Greeks.

5 Երբ Շիղա եւ Տիմոթէոս իջան Մակեդոնիայէն, Պօղոս հոգիի կսկիծով կը վկայէր Հրեաներուն թէ Յիսուս՝ Քրիստո՛սն է:

And when Silas and Timothy came down from Macedonia, Paul was very urgent in spirit, testifying to the Jews that Jesus was the Messiah.

6 Բայց երբ անոնք ընդդիմացան ու կը հայհոյէին, իր հանդերձները թօթուելով՝ ըսաւ անոնց. «Ձեր արիւնը ձեր գլո՛ւխը ըլլայ, ես անպարտ եմ. ասկէ ետք՝ հեթանոսներո՛ւն պիտի երթամ»:

But as they opposed and blasphemed, he shook his garment, and said unto them, Your blood be upon your own heads; I am clear of it: from henceforth I will go to the Gentiles.

7 Եւ մեկնելով անկէ՝ մտաւ Յուստոս անունով մէկու մը տունը, որ աստուածապաշտ էր. անոր տունը ժողովարանին կից էր:

And departing thence, he went to the house of one named Justus, who worshipped God, whose house was contiguous to the synagogue.

8 Ժողովարանին պետը՝ Կրիսպոս՝ հաւատաց Տէրոջ իր ամբողջ ընտանիքով: Կորնթացիներէն շատեր ալ լսելով՝ հաւատացին ու մկրտուեցան:

But Crispus the ruler of the synagogue believed on the Lord with all his house: and many of the Corinthians hearing the word believed, and were baptized.

9 Գիշերը տեսիլքի մէջ Տէրը ըսաւ Պօղոսի. «Մի՛ վախնար, հապա խօսէ՛ եւ լուռ մի՛ կենար.

And the Lord said to Paul by a vision in the night, "Fear not, but speak: and be not silent:

10 որովհետեւ ես քեզի հետ եմ, ու ո՛չ մէկը ձեռքը վրադ պիտի դնէ՝ քեզի վնասելու համար. քանի որ ես շատ ժողովուրդ ունիմ այս քաղաքին մէջ»:

for I am with thee, and no man shall lay hands on thee to hurt thee; for I have much people in this city."

11 Հոն տարի մը ու վեց ամիս կեցաւ, եւ Աստուծոյ խօսքը կը սորվեցնէր անոնց մէջ:

And he staid a year and six months, teaching among them the word of God.

12 Աքայիայի փոխ-հիւպատոսին՝ Գաղիոնի օրերը, Հրեաները միաբանելով՝ ըմբոստացան Պօղոսի դէմ, եւ դատարանը տարին զայն՝

But when Gallio was proconsul of Achaia, the Jews with one accord rose against Paul, and brought him to the seat of justice,

13 ըսելով. «Ասիկա կը համոզէ մարդիկը՝ որ պաշտեն Աստուած Օրէնքին հակառակ կերպով»:

saying, this fellow persuadeth men to worship God contrary to the law.

14 Երբ Պօղոս պիտի բանար իր բերանը, Գաղիոն ըսաւ Հրեաներուն. «Եթէ անիրաւութեան մը կամ չար լրբութեան մը համար ըլլար, ո՛վ Հրեաներ, կ՚արժէր որ հանդուրժէի ձեզի.

And when Paul was going to speak, Gallio said to the Jews, If it were indeed an act of injustice, or some wicked crime, it would be reasonable that I should bear with you.

15 բայց եթէ հարցը՝ խօսքի, անուններու եւ ձեր Օրէնքին մասին է, դուք ձեզմէ՛ տեսէք դատը. որովհետեւ ես չեմ փափաքիր այդպիսի բաներու դատաւոր ըլլալ».

But if it be a question about words, and names, and your law, settle it yourselves; for I will be no judge of these matters.

16 ու զանոնք վռնտեց դատարանէն:

And he ordered them away from the tribunal.

17 Ուստի բոլոր Յոյները բռնեցին Սոսթենէսը, ժողովարանին պետը, եւ ծեծեցին դատարանին առջեւ: Բայց Գաղիոն բնա՛ւ հոգ չէր ըներ այս մասին:

Then all the Greeks took Sosthenes the ruler of the synagogue, and beat him even before the tribunal: but Gallio did not concern himself about the matter.

18 Իսկ Պօղոս, տակաւին շատ օրեր հոն մնալէ ետք, հրաժեշտ առաւ եղբայրներէն ու նաւարկեց դէպի Սուրիա - Պրիսկիղա եւ Ակիւղաս ալ իրեն հետ -, նախապէս իր գլուխը խուզած ըլլալով Կենքրեայի մէջ, որովհետեւ ուխտ ըրած էր:

And after Paul had staid there yet a considerable time, he took leave of the brethren, and sailed from thence to Syria, and with him Priscilla and Aquila, after he had shaved his head at Cenchrea; for he had a vow.

19 Երբ հասաւ Եփեսոս՝ հոն ձգեց զանոնք, իսկ ինք մտնելով ժողովարանը՝ կը խօսէր Հրեաներուն հետ:

And he came to Esphesus, and left them there: but before his departure he himself went into the synagogue, and reasoned with the Jews.

20 Իրեն թախանձեցին որ աւելի՛ երկար ժամանակ մնայ իրենց քով. բայց չհաւանեցաւ,

Though when they desired him to stay longer with them, he did not consent: but took his leave of them,

21 հապա հրաժեշտ առաւ անոնցմէ՝ ըսելով. «Պէտք է որ անպատճառ այս յառաջիկայ տօնը կատարեմ Երուսաղէմի մէջ, բայց՝՝ Աստուծոյ կամքով դարձեալ պիտի վերադառնամ ձեզի»: Ու Եփեսոսէն նաւարկեց

saying, I must by all means keep the approaching feast at Jerusalem; but I will return to you again, God willing. So he sailed from Ephesus;

22 եւ Կեսարիա հասնելով՝ Երուսաղէմ բարձրացաւ, բարեւեց եկեղեցին, ու յետոյ իջաւ Անտիոք:

and landing at Cesarea, went up to Jerusalem, and after he had saluted the church, he went down to Antioch.

23 Ժամանակ մը հոն կենալէ ետք՝ մեկնեցաւ, եւ կարգով Գաղատացիներուն երկիրն ու Փռիւգիա կը շրջէր՝ բոլոր աշակերտները ամրացնելով:

And when he had spent some time there, he departed, and went in order through the country of Galatia and Phrygia strengthening all the disciples.

24 Ապողոս անունով Հրեայ մը, ծնունդով՝ Աղեքսանդրացի, ճարտասան մարդ մը՝ որ հմուտ էր Սուրբ Գիրքերուն, եկաւ հասաւ Եփեսոս:

Now there came to Ephesus a certain Jew named Apollos, an Alexandrian by birth, an eloquent man, and mighty in the scriptures.

25 Ան կրթուած էր Տէրոջ ճամբային մէջ, ու եռանդուն հոգիով՝ կը խօսէր եւ ճշգրտութեամբ կը սորվեցնէր Տէրոջ մասին. բայց ինք գիտէր միայն Յովհաննէսի մկրտութիւնը:

Who had been instructed in the way of our Lord; and being fervent in spirit, he spake and taught clearly the things of the Lord, though he knew only the baptism of John.

26 Ան սկսաւ ժողովարանին մէջ քարոզել համարձակութեամբ: Երբ Ակիւղաս ու Պրիսկիղա լսեցին զայն՝ իրենց քով առին զինք, եւ աւելի ճշգրտութեամբ բացատրեցին իրեն Աստուծոյ ճամբան:

And as he began to speak openly in the synagogue, Aquila and Priscilla heard him and took him home, and expounded to him the way of God more perfectly.

27 Երբ ան փափաքեցաւ երթալ Աքայիա, եղբայրները նամակ գրեցին ու խրախուսեցին այնտեղի աշակերտները՝ որ ընդունին զինք: Եւ հոն հասնելով՝ Աստուծոյ շնորհքով շատ օգտակար եղաւ հաւատացեալներուն.

And as he was inclined to go into Achaia, the brethren wrote to the disciples exhorting them to receive him: who when he arrived, was very helpful to those who had believed through grace.

28 քանի որ հրապարակաւ ուժգնօրէն կը համոզէր Հրեաները, Սուրբ Գիրքերէն ցոյց տալով թէ Յիսուս՝ Քրիստո՛սն է:

For he disputed vehemently with the Jews in public, proving by the scriptures, that Jesus was the Christ.