ՄԱՏԹԷՈՍ 23
1 Այն ժամանակ Յիսուս խօսեց ժողովրդին եւ իր աշակերտներին ու ասաց.
Then spoke Jesus to the multitude, and to his disciples,
2 «Մովսէսի աթոռի վրայ նստեցին օրէնսգէտներն ու փարիսեցիները.
Saying, The scribes and the Pharisees sit in Moses’ seat:
3 ամէն ինչ, որ նրանք ձեզ ասեն, արէ՛ք եւ պահեցէ՛ք, բայց մի՛ արէք ըստ նրանց գործերի, քանի որ ասում են, բայց չեն անում:
All therefore whatever they bid you observe, that observe and do; but do not you after their works: for they say, and do not.
4 Ծանր ու դժուարակիր բեռներ են կապում եւ դնում մարդկանց ուսերի վրայ, բայց իրենց մատով անգամ չեն կամենում շարժել դրանք:
For they bind heavy burdens and grievous to be borne, and lay them on men’s shoulders; but they themselves will not move them with one of their fingers.
5 Եւ իրենց բոլոր գործերն անում են՝ ի ցոյց մարդկանց. լայնացնում են իրենց գրապանակները եւ երկարացնում են իրենց զգեստների ծոպերը:
But all their works they do for to be seen of men: they make broad their phylacteries, and enlarge the borders of their garments,
6 Սիրում են ընթրիքների ժամանակ պատուոյ տեղերը, ժողովարաններում՝ նախապատիւ աթոռները եւ հրապարակներում ողջոյններ առնել
And love the uppermost rooms at feasts, and the chief seats in the synagogues,
7 ու մարդկանցից կոչուել՝ ռաբբի, որ նշանակում է ուսուցիչ:
And greetings in the markets, and to be called of men, Rabbi, Rabbi.
8 Բայց դուք որեւէ մէկին ուսուցիչ մի՛ կոչէք, որովհետեւ ձեր ուսուցիչը մէկ է, եւ դուք բոլորդ եղբայրներ էք:
But be not you called Rabbi: for one is your Master, even Christ; and all you are brothers.
9 Եւ երկրի վրայ ոչ մէկին ձեզ հայր մի՛ կոչէք, որովհետեւ մէ՛կ է ձեր Հայրը, որ երկնքում է:
And call no man your father on the earth: for one is your Father, which is in heaven.
10 Եւ ուսուցիչներ չկոչուէք, որովհետեւ Քրիստոս է ձեր ուսուցիչը:
Neither be you called masters: for one is your Master, even Christ.
11 Եւ ձեզնից մեծը ձեր սպասաւորը պիտի լինի:
But he that is greatest among you shall be your servant.
12 Ով իր անձը բարձրացնում է, կը խոնարհուի. եւ ով խոնարհեցնում է իր անձը, կը բարձրանայ:
And whoever shall exalt himself shall be abased; and he that shall humble himself shall be exalted.
13 Վա՜յ ձեզ կեղծաւորներիդ՝ օրէնսգէտներիդ եւ փարիսեցիներիդ, որ երկնքի արքայութիւնը փակում էք մարդկանց առաջ. դուք չէք մտնում եւ մտնողներին էլ թոյլ չէք տալիս, որ մտնեն:
But woe to you, scribes and Pharisees, hypocrites! for you shut up the kingdom of heaven against men: for you neither go in yourselves, neither suffer you them that are entering to go in.
Woe to you, scribes and Pharisees, hypocrites! for you devour widows’ houses, and for a pretense make long prayer: therefore you shall receive the greater damnation.
15 Վա՜յ ձեզ կեղծաւորներիդ՝ օրէնսգէտներիդ եւ փարիսեցիներիդ, որ շրջում էք ծովի ու ցամաքի վրայ՝ անգամ մէկին նորահաւատ դարձնելու համար, եւ երբ նա այդպիսին է դառնում, նրան ձեզանից կրկնակի անգամ աւելի գեհենի որդի էք դարձնում: (Geenna g1067)
Woe to you, scribes and Pharisees, hypocrites! for you compass sea and land to make one proselyte, and when he is made, you make him twofold more the child of hell than yourselves. (Geenna g1067)
16 Վա՜յ ձեզ, կո՛յր առաջնորդներ, որ ասում էք՝ ով որ երդուի տաճարի վրայ, այդ երդումը ոչինչ չի նշանակում. բայց ով որ երդուի տաճարի մէջ եղած ոսկու վրայ, պարտաւորւում է այն կատարել:
Woe to you, you blind guides, which say, Whoever shall swear by the temple, it is nothing; but whoever shall swear by the gold of the temple, he is a debtor!
17 Յիմարնե՛ր եւ կոյրե՛ր, ի՞նչն է մեծ՝ ոսկի՞ն, թէ՞ տաճարը, որ սրբացնում է ոսկին:
You fools and blind: for whether is greater, the gold, or the temple that sanctifies the gold?
18 Եւ՝ ով որ երդուի սեղանի վրայ, այդ երդումը ոչինչ չի նշանակում. բայց ով որ երդուի նրա վրայ գտնուող ընծայի վրայ, պարտաւորւում է այն կատարել:
And, Whoever shall swear by the altar, it is nothing; but whoever swears by the gift that is on it, he is guilty.
19 Յիմարնե՛ր եւ կոյրե՛ր, ի՞նչն է մեծ՝ ընծա՞ն, թէ՞ սեղանը, որ սրբագործում է ընծան:
You fools and blind: for whether is greater, the gift, or the altar that sanctifies the gift?
20 Իսկ արդ, ով որ երդուեց սեղանի վրայ, երդուած կը լինի նրա վրայ եւ այն ամենի վրայ, որ սեղանի վրայ է:
Whoever therefore shall swear by the altar, swears by it, and by all things thereon.
21 Եւ ով երդուեց տաճարի վրայ, երդուած կը լինի նրա եւ նրա մէջ բնակուող Աստծու վրայ:
And whoever shall swear by the temple, swears by it, and by him that dwells therein.
22 Եւ ով երդուեց երկնքի վրայ, երդուած կը լինի Աստծու աթոռի եւ նրա վրայ նստողի վրայ:
And he that shall swear by heaven, swears by the throne of God, and by him that sits thereon.
23 Վա՜յ ձեզ կեղծաւորներիդ՝ օրէնսգէտներիդ եւ փարիսեցիներիդ, որ տալիս էք անանուխի եւ սամիթի ու չամանի տասանորդը, բայց թողել էք օրէնքի ամենից կարեւորները՝ արդարադատութիւնը, ողորմութիւնը եւ հաւատը. հարկ էր այս անել եւ այն չթողն»լ:
Woe to you, scribes and Pharisees, hypocrites! for you pay tithe of mint and anise and cummin, and have omitted the weightier matters of the law, judgment, mercy, and faith: these you should have done, and not to leave the other undone.
24 Կո՛յր առաջնորդներ, որ մժղուկները քամում էք եւ ուղտերը կուլ էք տալիս:
You blind guides, which strain at a gnat, and swallow a camel.
25 Վա՜յ ձեզ կեղծաւորներիդ՝ օրէնսգէտներիդ եւ փարիսեցիներիդ, որ բաժակի ու պնակի դուրսը մաքրում էք, մինչ ներսից նրանք լի են ձեր գողութեամբ եւ անժուժկալութեամբ:
Woe to you, scribes and Pharisees, hypocrites! for you make clean the outside of the cup and of the platter, but within they are full of extortion and excess.
26 Կո՛յր փարիսեցի, նախ մաքրի՛ր բաժակի եւ պնակի ներսը, որպէսզի դրանց դուրսն էլ մաքուր լինի:
You blind Pharisee, cleanse first that which is within the cup and platter, that the outside of them may be clean also.
27 Վա՜յ ձեզ կեղծաւորներիդ՝ օրէնսգէտներիդ եւ փարիսեցիներիդ, որ նման էք սպիտակեցրած գերեզմանների, որոնք դրսից գեղեցիկ են երեւում, մինչ ներսից լի են մեռելների ոսկորներով եւ ամենայն ապականութեամբ:
Woe to you, scribes and Pharisees, hypocrites! for you are like to white washed sepulchers, which indeed appear beautiful outward, but are within full of dead men’s bones, and of all uncleanness.
28 Նոյնպէս եւ դուք, դրսից մարդկանց արդար էք երեւում, մինչ ներսից լի էք կեղծաւորութեամբ եւ անօրէնութեամբ:
Even so you also outwardly appear righteous to men, but within you are full of hypocrisy and iniquity.
29 Վա՜յ ձեզ կեղծաւորներիդ՝ օրէնսգէտներիդ եւ փարիսեցիներիդ, որ մարգարէների շիրիմներն էք շինում եւ արդարների գերեզմաններն էք զարդարում ու ասում էք.
Woe to you, scribes and Pharisees, hypocrites! because you build the tombs of the prophets, and garnish the sepulchers of the righteous,
30 «Եթէ մենք մեր հայրերի օրօք լինէինք, մարգարէների սպանութեանը մասնակից չէինք լինի»:
And say, If we had been in the days of our fathers, we would not have been partakers with them in the blood of the prophets.
31 Ապա ուրեմն դուք ինքներդ ձեր մասին վկայում էք, թէ որդիներն էք նրանց, որոնք կոտորում էին մարգարէներին:
Why you be witnesses to yourselves, that you are the children of them which killed the prophets.
32 Ուրեմն դուք էլ լրացրէ՛ք ձեր հայրերի արածը»:
Fill you up then the measure of your fathers.
You serpents, you generation of vipers, how can you escape the damnation of hell? (Geenna g1067)
34 Դրա համար ահա ես ձեզ մօտ ուղարկում եմ մարգարէներ, իմաստուններ ու օրէնսգէտներ. նրանցից ոմանց դուք պիտի սպանէք եւ խաչը պիտի հանէք. նրանցից ոմանց էլ պիտի տանջէք ձեր ժողովարաններում ու քաղաքից քաղաք պիտի հալածէք,
Why, behold, I send to you prophets, and wise men, and scribes: and some of them you shall kill and crucify; and some of them shall you whip in your synagogues, and persecute them from city to city:
35 որպէսզի ձեր վրայ ընկնի մեղքը երկրի վրայ թափուած ամէն արդար արեան՝ արդար Աբէլի արիւնից մինչեւ արիւնը Բարաքիայի որդի Զաքարիայի, որին սպանեցիք տաճարի եւ զոհասեղանի միջեւ:
That on you may come all the righteous blood shed on the earth, from the blood of righteous Abel to the blood of Zacharias son of Barachias, whom you slew between the temple and the altar.
36 Ճշմարիտ եմ ասում ձեզ, այս բոլորը պիտի գայ այս սերնդի վրայ»:
Truly I say to you, All these things shall come on this generation.
37 «Երուսաղէ՜մ, Երուսաղէ՜մ, որ կոտորում էիր մարգարէներին եւ քարկոծում էիր քեզ մօտ ուղարկուածներին. քանի՜ անգամ կամեցայ հաւաքել քո մանուկներին, ինչպէս հաւն է հաւաքում իր ձագերին թեւերի տակ, բայց չկամեցաք:
O Jerusalem, Jerusalem, you that kill the prophets, and stone them which are sent to you, how often would I have gathered your children together, even as a hen gathers her chickens under her wings, and you would not!
38 Ահա ձեր տունը աւերակ կը թողնուի ձեզ.
Behold, your house is left to you desolate.
39 բայց ձեզ ասում եմ, որ այսուհետեւ ինձ այլեւս չէք տեսնի, մինչեւ որ ասէք՝ օրհնեա՜լ է նա, որ գալիս է Տիրոջ անունով»:
For I say to you, You shall not see me from now on, till you shall say, Blessed is he that comes in the name of the Lord.
