ՄԱՏԹԷՈՍ 22
1 Յիսուս դարձեալ պատասխանեց եւ առակներով ասաց նրանց.
Again Jesus spoke to them in figurative language.
2 «Երկընքի արքայութիւնը նմանուեց մի թագաւորի, որ իր որդու համար հարսանիք արեց:
"The Kingdom of the Heavens," He said, "may be compared to a king who celebrated the marriage of his son,
3 Եւ ուղարկեց իր ծառաներին՝ հրաւիրուածներին հարսանիքի կանչելու. ու նրանք չուզեցին գալ:
and sent his servants to call the invited guests to the wedding, but they were unwilling to come.
4 Դարձեալ ուրիշ ծառաներ ուղարկեց՝ ասելով. «Հրաւիրուածներին ասացէ՛ք՝ ահա իմ ճաշկերոյթը պատրաստեցի. իմ զուարակները եւ իմ պարարտ անասունները մորթուած են, ու ամէն ինչ պատրաստ է, եկէ՛ք հարսանիքի»:
"Again he sent other servants with a message to those who were invited. "'My breakfast is now ready," he said, 'my bullocks and fat cattle are killed, and every preparation is made: come to the wedding.'
5 Սակայն նրանք, բանի տեղ չդնելով, գնացին՝ մէկն իր ագարակը, մէկն իր առեւտրին.
"They however gave no heed, but went, one to his home in the country, another to his business;
6 ուրիշներ էլ բռնեցին նրա ծառաներին, անպատուեցին ու սպանեցին:
and the rest seized the king's servants, maltreated them, and murdered them.
7 Իսկ թագաւորը երբ լսեց, բարկացաւ եւ իր զօրքն ուղարկեց ու բնաջնջեց սպանողներին եւ այրեց նրանց քաղաքը:
So the king's anger was stirred, and he sent his troops and destroyed those murderers and burnt their city.
8 Ապա իր ծառաներին ասաց. «Հարսանիքը պատրաստ է, բայց հրաւիրուածները արժանի չէին:
Then he said to his servants, "'The wedding banquet is ready, but those who were invited were unworthy of it.
9 Արդ, գնացէ՛ք հրապարակները եւ ում որ գտնէք, կանչեցէ՛ք հարսանիքի»:
Go out therefore to the crossroads, and everybody you meet invite to the wedding.'
10 Եւ ծառաները ճանապարհների վրայ ելնելով՝ հաւաքեցին բոլոր նրանց, ում գտան՝ ե՛ւ չարերին, ե՛ւ բարիներին. եւ հարսանիքը լցուեց հրաւիրուածներով:
"So they went out into the roads and gathered together all they could find, both bad and good, and the banqueting hall was filled with guests.
11 Եւ երբ թագաւորը ներս մտաւ հրաւիրուածներին նայելու, այնտեղ տեսաւ մի մարդու, որ հարսանիքի զգեստ չէր հագել, ու նրան ասաց.
"Now the king came in to see the guests; and among them he discovered one who was not wearing a wedding-robe.
12 «Ընկե՛ր, որ հարսանիքի զգեստ չունէիր, ինչպէ՞ս այստեղ մտար»: Եւ նա պապանձուեց:
"'My friend,' he said, 'how is it that you came in here without a wedding robe?'
13 Այն ժամանակ թագաւորը ծառաներին ասաց. «Կապեցէ՛ք դրա ոտքերն ու ձեռքերը եւ դո՛ւրս հանեցէք դրան, արտաքին խաւարը. այնտեղ կը լինի լաց եւ ատամների կրճտում.
"The man stood speechless. Then the king said to the servants, "'Bind him hand and foot and fling him into the darkness outside: there will be the weeping aloud and the gnashing of teeth.'
14 որովհետեւ կանչուածները բազում են, իսկ ընտրեալները՝ սակաւ»:
"For there are many called, but few chosen."
15 Այն ժամանակ փարիսեցիները գնացին խորհուրդ արեցին նրա մասին, թէ ինչպէս խօսքերով նրան որոգայթ լարեն:
Then the Pharisees went and consulted together how they might entrap Him in His conversation.
16 Եւ նրա մօտ ուղարկեցին իրենց աշակերտներից ոմանց՝ հերովդէսականների հետ միասին եւ ասացին. «Վարդապե՛տ, գիտենք, որ ճշմարտախօս ես եւ Աստծու ճանապարհը ճշմարտութեամբ ես ուսուցանում. եւ ոչ մէկից չես քաշւում ու ոչ մի մարդու աչառութիւն չ»ս անում:
So they sent to Him their disciples together with the Herodians; who said, "Teacher, we know that you are truthful and that you faithfully teach God's truth; and that no fear of man misleads you, for you are not biased by men's wealth or rank.
17 Արդ, ասա՛ մեզ, ինչպէ՞ս է քեզ թւում. պէ՞տք է հարկ տալ կայսրին, թէ՞՝ ոչ»:
Give us your judgement therefore: is it allowable for us to pay a poll-tax to Caesar, or not?"
18 Յիսուս հասկացաւ նրանց խորամանկութիւնն ու ասաց. «Ինչո՞ւ էք ինձ փորձում, կեղծաւորնե՛ր,
Perceiving their wickedness, Jesus replied, "Why are you hypocrites trying to ensnare me?
19 ինձ հարկի դահեկա՛ն ցոյց տուէք»: Եւ նրանք մի դահեկան բերեցին:
Show me the tribute coin." And they brought Him a shilling.
20 Եւ նա ասաց նրանց. «Այս պատկերը կամ գիրը ո՞ւմն է»:
"Whose likeness and inscription," He asked, "is this?"
21 Նրանք ասացին՝ կայսրինը: Այն ժամանակ նրանց ասաց. «Գնացէ՛ք, տուէ՛ք կայսրինը՝ կայսեր եւ Աստծունը՝ Աստծուն»:
"Caesar's," they replied. "Pay therefore," He rejoined, "what is Caesar's to Caesar; and what is God's to God."
22 Երբ այս լսեցին, զարմացան եւ թողեցին նրան ու գնացին:
They heard this, and were astonished; then left Him, and went their way.
23 Նոյն օրը նրան մօտեցան սադուկեցիները, որոնք ասում էին, թէ յարութիւն չկայ. հարց տուեցին նրան ու ասացին.
On the same day a party of Sadducees came to Him, contending that there is no resurrection. And they put this case to Him.
24 «Վարդապե՛տ, Մովսէսն ասաց, որ՝ եթէ մէկն անժառանգ մեռնի, նրա եղբայրը նրա կնոջը պիտի առնի եւ իր եղբօրը զաւակ հասցնի:
"Teacher," they said, "Moses enjoined, 'If a man die childless, his brother shall marry his widow, and raise up a family for him.'
25 Մեզ մօտ եօթը եղբայրներ կային. առաջինը կին առաւ ու ապա մեռաւ. եւ որովհետեւ զաւակ չունէր, կնոջն իր եղբօրը թողեց:
Now we had among us seven brothers. The eldest of them married, but died childless, leaving his wife to his brother.
26 Նոյնպէս եւ երկրորդը եւ երրորդը, մինչեւ եօթներորդը:
So also did the second and the third, down to the seventh,
27 Բոլորից յետոյ կինն էլ մեռաւ:
till the woman also died, after surviving them all.
28 Արդ, յարութեան ժամանակ եօթից ո՞ւմ կին կը լինի նա, քանի որ բոլորն էլ նրան իբրեւ կին ունեցան»:
At the Resurrection, therefore, whose wife of the seven will she be? for they all married her."
29 Յիսուս պատասխանեց նրանց ու ասաց. «Մոլորուածնե՛ր, ո՛չ Գրքերն էք հասկանում եւ ո՛չ էլ Աստծու զօրութիւնը.
The reply of Jesus was, "You are in error, through ignorance of the Scriptures and of the power of God.
30 որովհետեւ յարութեան ժամանակ ո՛չ կին են առնում եւ ո՛չ էլ մարդու գնում, այլ կը լինեն՝ ինչպէս հրեշտակները երկնքում:
For in the Resurrection, men neither marry nor are women given in marriage, but they are like angels in Heaven.
31 Բայց մեռելների յարութեան մասին չէ՞ք կարդացել Աստծուց ձեզ ասուածը.
But as to the Resurrection of the dead, have you never read what God says to you,
32 ե՛ս եմ Աբրահամի Աստուածը, Իսահակի Աստուածը եւ Յակոբի Աստուածը. եւ Աստուած՝ մեռելների Աստուածը չէ, այլ՝ կենդանիների»:
'I am the God of Abraham, the God of Isaac, and the God of Jacob'? He is not the God of dead, but of living men."
33 Երբ ժողովուրդը այս լսեց, զարմացաւ նրա ուսուցման վրայ:
All the crowd heard this, and were filled with amazement at His teaching.
34 Իսկ փարիսեցիները երբ լսեցին, թէ նա պապանձեցրեց սադուկեցիներին, ի մի հաւաքուեցին.
Now the Pharisees came up when they heard that He had silenced the Sadducees,
35 եւ նրանցից մէկը նրան փորձելով՝ հարցրեց ու ասաց.
and one of them, an expounder of the Law, asked Him as a test question,
36 «Վարդապե՛տ, Օրէնքի մէջ ո՞ր պատուիրանն է մեծ»:
"Teacher, which is the greatest Commandment in the Law?"
37 Եւ Յիսուս նրան ասաց. «Պիտի սիրես քո Տէր Աստծուն քո ամբողջ սրտով, քո ամբողջ հոգով ու քո ամբողջ մտքով:
"'Thou shalt love the Lord thy God,'" He answered, "'with thy whole heart, thy whole soul, thy whole mind.'
38 Այս է մեծը եւ առաջին պատուիրանը.
This is the greatest and foremost Commandment.
39 եւ երկրորդը սրա նման է. պիտի սիրես քո ընկերոջը, ինչպէս քո անձը:
And the second is similar to it: 'Thou shalt love thy fellow man as much as thyself.'
40 Այս երկու պատուիրաններից են կախուած ամբողջ Օրէնքը եւ մարգարէները»:
The whole of the Law and the Prophets is summed up in these two Commandments."
41 Եւ երբ փարիսեցիները հաւաքուեցին, Յիսուս նրանց հարցրեց ու ասաց.
While the Pharisees were still assembled there, Jesus put a question to them.
42 «Ի՞նչ կարծիք ունէք Քրիստոսի մասին, ո՞ւմ որդին է»: Նրան ասացին՝ Դաւթի:
"What think you about the Christ," He said, "whose son is He?" "David's," they replied.
43 Յիսուս նրանց ասաց. «Իսկ Դաւիթն ինչպէ՞ս նրան Սուրբ Հոգով կոչում է Տէր եւ ասում է.
"How then," He asked, "does David, taught by the Spirit, call Him Lord, when he says,
44 «Տէրն իմ տիրոջն ասաց՝ նստի՛ր իմ աջ կողմում, մինչեւ որ քո թշնամիներին դնեմ քո ոտքերի տակ իբրեւ պատուանդան»:
"'The Lord said to my Lord, sit at My right hand until I have put thy foes beneath thy feet'?
45 Իսկ եթէ Դաւիթը նրան Տէր է կոչում, ինչպէ՞ս նրա որդին կը լինի»:
"If therefore David calls Him Lord, how can He be his son?"
46 Եւ ոչ ոք նրան մի բառ պատասխան չկարողացաւ տալ: Եւ այդ օրուանից ոչ ոք չէր համարձակւում նրան մի որեւէ բան հարցնել:
No one could say a word in reply, nor from that day did any one venture again to put a question to Him.
