ՄԱՐԿՈՍ 10
1 Յիսուս այնտեղից վեր կացաւ եկաւ Հրէաստանի սահմանները, Յորդանանի միւս կողմը. եւ ժողովուրդը դարձեալ գնում խռնւում էր նրա շուրջը, եւ նա, ինչպէս սովոր էր, նորից ուսուցանում էր նրանց:
Jésus, partant de là, se rendit sur les frontières de la Judée et de l'autre côté du Jourdain. De nouveau, des multitudes se rassemblèrent autour de lui; de nouveau, suivant sa coutume, il les enseignait.
2 Իսկ փարիսեցիները մօտեցան եւ նրան փորձելով՝ հարց տուին ու ասացին. «Օրինաւո՞ր է, որ մարդ իր կնոջն արձակի»:
Les Pharisiens vinrent à lui et lui demandèrent: «Est-il permis à un mari de répudier sa femme?» C'était pour le mettre à l'épreuve.
3 Նա պատասխան տուեց նրանց եւ ասաց. «Մովսէսը ձեզ ի՞նչ պատուիրեց»:
Il leur répondit par ces paroles: «Qu'est-ce que Moïse vous a prescrit?» —
4 Եւ նրանք ասացին. «Մովսէսը հրաման տուեց արձակելու թուղթ գրել եւ արձակել»:
«Moise, dirent-ils, a permis d'écrire un acte de divorce et de la répudier.»
5 Յիսուս պատասխանեց եւ ասաց նրանց. «Ձեր խստասրտութեան պատճառով գրեց այդ պատուիրանը,
Alors Jésus reprit: «C'est à cause de la dureté de vos coeurs qu'il vous a écrit ce commandement.
6 մինչդեռ արարչագործութեան սկզբից Աստուած արու եւ էգ ստեղծեց նրանց»:
Mais au commencement du monde Dieu «a fait un couple, mâle et femelle»,
7 Եւ ասաց. «Դրա համար տղամարդը պիտի թողնի իր հօրն ու մօրը եւ պիտի գնայ իր կնոջ յետեւից:
«à cause de cela l'homme laissera son père et sa mère
8 Եւ երկուսը մի մարմին պիտի լինեն, եւ այլեւս երկու չեն, այլ՝ մէկ մարմին:
et ils seront deux dans une seule chair. Ainsi ils ne sont plus deux, mais une seule chair.
9 Արդ, ինչ որ Աստուած միացրեց, մարդը թող չբաժանի»:
Donc, ce que Dieu a uni, qu'un, homme ne le sépare point.»
10 Եւ աշակերտները տան մէջ դարձեալ նոյնը հարցրին նրան:
Dans la maison, les disciples l'interrogèrent encore sur le même sujet.
11 Եւ նրանց ասաց. «Եթէ մի մարդ արձակի իր կնոջը եւ ուրիշին առնի, շնութիւն արած կը լինի:
«Qui répudie sa femme, leur dit-il, et en épouse une autre, commet un adultère à l'égard de la première.
12 Եւ մի կին եթէ թողնի իր ամուսնուն եւ ուրիշ մարդու կին լինի, շնութիւն արած կը լինի»:
Et si une femme qui a quitté son mari en épouse un autre, elle commet un adultère.»
13 Եւ նրան մանուկներ էին բերում, որպէսզի ձեռքը դնի նրանց վրայ: Իսկ աշակերտները յանդիմանում էին նրանց, ովքեր բերում էին:
Comme on lui apportait des enfants pour qu'il les touchât, les disciples blâmaient ceux qui les lui apportaient.
14 Երբ Յիսուս այս տեսաւ, բարկանալով սաստեց նրանց եւ ասաց. «Թո՛յլ տուէք այդ մանուկներին գալ ինձ մօտ եւ արգելք մի՛ եղէք նրանց, որովհետեւ Աստծու արքայութիւնը այդպիսիներինն է:
Jésus le vit et s'en indigna. Il leur dit: «Laissez les enfants venir à moi; ne les en empêchez pas; car c'est à ceux qui leur ressemblent qu'appartient le Royaume de Dieu.
15 Ճշմարիտ եմ ասում ձեզ, ով Աստծու արքայութիւնը չընդունի որպէս մանուկ, նրա մէջ չի մտնելու»:
En vérité, je vous le dis, qui ne recevra pas, comme un enfant, le Royaume de Dieu, n'y entrera pas.»
16 Եւ նա վերցնելով նրանց իր գիրկը՝ նրանց վրայ ձեռքը դրեց եւ օրհնեց նրանց:
Puis il les embrassa et, posant les mains sur eux, il les bénit.
17 Երբ նա այնտեղից ճանապարհ ընկաւ, ահա մեծահարուստ մէկը առաջ վազելով ծնկի իջաւ, հարցրեց նրան ու ասաց. «Բարի՛ Վարդապետ, ի՞նչ պէտք է անեմ, որ յաւիտենական կեանքը ժառանգեմ»: (aiōnios g166)
Comme il se mettait en route, quelqu'un courut à lui, se jeta à ses genoux et lui fit cette question: «Bon maître, que dois-je faire pour acquérir la vie éternelle?» (aiōnios g166)
18 Եւ Յիսուս նրան ասաց. «Ինչո՞ւ ես ինձ բարի կոչում. բարի չէ ոչ ոք, այլ միայն՝ Աստուած:
Jésus lui dit: «Pourquoi m'appelles tu bon? nul n'est bon, si ce n'est Dieu seul!
19 Պատուիրանները գիտես. մի՛ շնանար, մի՛ սպանիր, մի՛ գողանար, սուտ մի՛ վկայիրպատուի՛ր քո հօրն ու մօրը»:
Tu connais les commandements: «Tu ne seras point adultère; tu ne seras point meurtrier; tu ne seras point voleur; tu ne rendras point de faux témoignage; tu ne commettras point de fraude; honore ton père et ta mère.»
20 Նա պատասխանեց եւ ասաց նրան. «Վարդապե՛տ, այդ բոլորը իմ մանկութիւնից ի վեր արել եմ. արդ, ի՞նչ եմ պակաս թողել»:
Il répondit: «Tout cela, maître, je l'ai observé dès ma jeunesse.» —
21 Եւ Յիսուս նրան նայելով՝ սիրեց նրան եւ ասաց. «Քեզ մէ՛կ բան է պակասում. եթէ կամենում ես կատարեալ լինել, գնա վաճառի՛ր ինչ որ ունես ու աղքատների՛ն տուր եւ երկնքում գանձեր կ՚ունենաս. եւ վերցրո՛ւ խաչդ եւ արի՛ իմ յետեւից»:
Jésus, le regardant, l'aima et lui dit: «Une chose te manque, va vendre ce que tu as; donnes-en le prix aux pauvres; tu auras alors un trésor dans le ciel; viens ensuite et suis-moi.»
22 Եւ մարդը այդ խօսքի վրայ խոժոռուած՝ գնաց տրտում, որովհետեւ շատ հարուստ էր:
Ce langage l'affligea; il s'en alla tout triste, car il avait beaucoup de biens.
23 Եւ Յիսուս այս կողմ, այն կողմ նայելով՝ ասաց իր աշակերտներին. «Ինչքա՜ն դժուարին է Աստծու արքայութիւն մտնել նրանց համար, որ հարստութիւն ունեն»:
Jésus, regardant autour de lui, dit à ses disciples: «Combien difficilement entreront dans le Royaume de Dieu ceux qui ont des richesses!»
24 Եւ աշակերտները զարմացած էին նրա խօսքերի վրայ. իսկ Յիսուս դարձեալ պատասխանեց նրանց եւ ասաց. «Զաւակնե՛րս, ինչքա՜ն դժուար է Աստծու արքայութիւն մտնել նրանց համար, որ իրենց յոյսը դրել են հարստութեան վրայ:
Ces paroles surprenaient les disciples. Jésus reprit alors en ces termes: «Qu'il est difficile, mes enfants, d'entrer dans le Royaume de Dieu!
25 Աւելի հեշտ է, որ պարանը ասեղի ծակից անցնի, քան թէ մի մեծահարուստ Աստծու արքայութիւնը մտնի»:
Il est plus facile à un chameau de passer par l'ouverture d'une aiguille 'qu'à un riche d'entrer dans le Royaume de Dieu.»
26 Եւ աշակերտները առաւել եւս էին զարմանում ու միմեանց ասում. «Ապա ուրեմն ո՞վ կարող է փրկուել»:
Ils furent absolument consternés: «Qui pourra être sauvé?» se dirent-ils l'un à l'autre.
27 Նայելով նրանց՝ Յիսուս ասաց. «Մարդկանց համար այդ անհնար է, բայց ո՛չ Աստծու համար»:
Jésus leur répondit en les regardant: «Aux hommes, cela est impossible; mais non à Dieu; car tout est possible à Dieu.»
28 Պետրոսն սկսեց նրան ասել. «Ահաւասիկ մենք թողել ենք ամէն բան եւ եկել ենք քո յետեւից»:
Pierre se mit alors à lui dire: «Et nous, nous avons tout quitté! nous t'avons suivi!»
29 Յիսուս պատասխանեց եւ ասաց. «Ճշմարիտ եմ ասում ձեզ, չկայ մէկը, որ թողած լինի տուն, կամ եղբայրներ, կամ քոյրեր, կամ հայր, կամ մայր, կամ որդիներ, կամ ագարակներ ինձ համար կամ Աւետարանի համար եւ այժմ,
Jésus répondit: «En vérité je vous le dis, personne, à cause de moi et à cause de l'Évangile,
30 այս ժամանակի մէջ հարիւրապատիկը չստանայ՝ տներ եւ եղբայրներ եւ քոյրեր եւ մայրեր եւ որդիներ եւ ագարակներ՝ հալածանքներ կրելով հանդերձ, եւ այն աշխարհում, որ գալու է՝ յաւիտենական կեանք: (aiōn g165, aiōnios g166)
ne quittera une maison, des frères, des soeurs, une mère, un père, des enfants, des terres, sans qu'il ne reçoive le centuple dès maintenant, en ce temps présent, des maisons, des frères, des soeurs, des mères, des enfants, des terres, avec des persécutions et, dans le siècle à venir, la vie éternelle. (aiōn g165, aiōnios g166)
31 Սակայն շատեր, որ առաջին են, պիտի լինեն վերջին, իսկ վերջիններ՝ առաջին»:
Mais plusieurs des premiers seront derniers et les derniers premiers.»
32 Եւ Երուսաղէմ ելնելու ճանապարհի վրայ էին. Յիսուս աշակերտներից աւելի առաջ էր գնում. իսկ նրանք, որ նրա յետեւից էին գնում, զարմացած էին ու վախենում էին: Եւ նա նորից վերցնելով Տասներկուսին՝ առանձին, սկսեց ասել նրանց, թէ ինչ բաներ պիտի պատահեն իրեն:
Ils étaient en chemin, montant à Jérusalem. Jésus marchait en avant des disciples effrayés; ceux qui le suivaient étaient dans la terreur. De nouveau il réunit les douze et se mit à leur dire ce qui allait lui arriver:
33 «Ահա ելնում ենք Երուսաղէմ. եւ մարդու Որդին պիտի մատնուի քահանայապետներին ու օրէնսգէտներին, եւ նրան մահուան պիտի դատապարտեն ու հեթանոսներին պիտի յանձնեն.
«Voilà que nous montons à Jérusalem; le Fils de l'homme y sera livré aux chefs des prêtres et aux Scribes qui le condamneront à mort; puis ils le livreront aux païens
34 նրան պիտի ծաղրեն. նրան պիտի ծեծեն ու նրա վրայ պիտի թքեն. եւ պիտի սպանեն. եւ երրորդ օրը նա յարութիւն պիտի առնի»:
qui se joueront de lui, lui cracheront au visage, le flagelleront et le tueront et, après trois jours, il ressuscitera.»
35 Զեբեդէոսի որդիները՝ Յակոբոսը եւ Յովհաննէսը, գնացին նրա մօտ եւ ասացին նրան. «Վարդապե՛տ, ինչ որ քեզնից պիտի խնդրենք, կամենում ենք, որ անես մեզ համար»:
Jacques et Jean (les fils de Zébédée) s'approchèrent de lui et lui dirent: «Maître, nous voudrions que tu nous accordes ce que nous allons te demander.»
36 Եւ նա նրանց ասաց. «Ի՞նչ էք կամենում ինձնից, որ անեմ ձեզ համար»:
Il répondit: «Que voudriez-vous que je vous accorde?» —
37 Եւ նրանք ասացին նրան. «Շնո՛րհ արա մեզ, որ նստենք մէկս՝ քո աջում եւ միւսս՝ ձախում, քո փառքի մէջ»:
«Promets-nous, reprirent-ils, que nous siégerons, au jour de ta gloire, l'un à ta droite, l'autre à ta gauche.»
38 Յիսուս պատասխանեց նրանց եւ ասաց. «Չէք իմանում, թէ ինչ էք խնդրում. կարո՞ղ էք խմել այն բաժակը, որ ես խմելու եմ, կամ մկրտուել այն մկրտութեամբ, որով ես մկրտուելու եմ»:
Jésus repartit: «Vous ne savez ce que vous demandez. Pouvez-vous boire la coupe que je bois? ou être baptisés du baptême dont je suis baptisé?» —
39 Եւ նրանք ասացին նրան. «Կարող ենք»: Եւ Յիսուս նրանց ասաց. «Այն բաժակը, որ ես խմելու եմ, կը խմէք, եւ այն մկրտութիւնը, որով ես մկրտուելու եմ, նրանով կը մկրտուէք,
«Nous le pouvons», lui dirent-ils. — Et Jésus répliqua: «La coupe que je bois, vous la boirez; le baptême dont je suis baptisé, vous en serez baptisés.
40 բայց իմ աջում եւ ձախում նստեցնելը ես չէ, որ պիտի տամ, այլ տրուելու է նրանց, որոնց համար պատրաստուած է»:
Mais quant à siéger à ma droite ou à ma gauche, ce n'est pas à moi de l'accorder; ces places sont à ceux pour lesquels elles ont été préparées.»
41 Այդ լսելով՝ տասը առաքեալները սկսեցին բարկանալ Յակոբոսի եւ Յովհաննէսի վրայ:
Les dix autres qui avaient entendu commençaient à s'indigner contre Jacques et Jean;
42 Յիսուս նրանց իր մօտ կանչեց եւ ասաց. «Գիտէք, որ հեթանոսների մէջ իշխանաւորներ համարուածները տիրում են նրանց. եւ նրանց մեծամեծներն իշխում են նրանց վրայ.
Jésus alors les appela et leur dit: «Vous savez que ceux qui passent pour régner sur les nations, en sont les dominateurs, et que les grands, dans ces nations, exercent sur elles un pouvoir impérieux.
43 ձեր մէջ այդպէս չպէտք է լինի. այլ ձեզնից ով կամենայ մեծ լինել, թող լինի ձեր սպասաւորը.
Il n'en est pas ainsi parmi vous. Au contraire, qui voudra devenir grand parmi vous, sera votre serviteur;
44 եւ ձեզնից ով կամենայ առաջին լինել, բոլորին ծառայ թող լինի.
qui voudra devenir le premier parmi vous, sera l'esclave de tous.
45 որովհետեւ մարդու Որդին էլ չեկաւ ծառայութիւն ընդունելու, այլ՝ ծառայելու եւ տալու իր անձը որպէս փրկանք շատերի փոխարէն»:
Car le Fils de l'homme n'est pas venu pour être servi, mais pour servir et donner sa vie comme rançon pour plusieurs.»
46 Եւ եկան Երիքով: Եւ մինչ նա Երիքովից դուրս էր գալիս իր աշակերտներով եւ բազում ժողովրդով, Տիմէի որդին՝ կոյր Բարտիմէոսը, նստել մուրում էր ճանապարհի եզրին:
Ils arrivèrent à Jéricho. Lorsqu'il sortit de la ville avec ses disciples et une foule nombreuse, un aveugle, Bartimée (fils de Timée) mendiait, assis sur le bord de la route.
47 Երբ լսեց, թէ անցնողը Յիսուս Նազովրեցին է, սկսեց աղաղակել եւ ասել. «Դաւթի՛ Որդի, Յիսո՛ւս, ողորմի՛ր ինձ»:
Entendant dire que c'était Jésus de Nazareth, il se mit à crier: «Fils de David, Jésus, aie pitié de moi!»
48 Եւ շատերը նրան սաստում էին, որ լռի, իսկ նա առաւել եւս աղաղակում էր. «Դաւթի՛ Որդի, ողորմի՛ր ինձ»:
Beaucoup le menaçaient pour le faire taire, mais il n'en criait que plus fort: «Fils de David, aie pitié de moi!»
49 Յիսուս կանգնեց եւ հրամայեց, որ նրան կանչեն: Կոյրին կանչեցին եւ նրան ասացին. «Քաջալերուի՛ր, վե՛ր կաց, կանչում է քեզ»:
Jésus s'arrêta. «Appelez-le», dit-il. On appela cet aveugle, on lui dit: «Prends courage, lève-toi, il t'appelle.»
50 Եւ նա, դէն գցելով իր զգեստները, վեր կացաւ եկաւ Յիսուսի մօտ:
Il se dressa aussitôt, rejeta son manteau et s'avança vers Jésus.
51 Յիսուս նրան ասաց. «Ի՞նչ ես ուզում, որ քեզ անեմ»: Կոյրը նրան ասաց. «Վարդապե՛տ, աչքերս թող բացուեն»:
Jésus alors lui adressa ces paroles: «Que veux-tu que je fasse pour toi?» L'aveugle répondit: «Que j'y voie! Rabbouni!»
52 Եւ Յիսուս նրան ասաց. «Գնա՛, քո հաւատը քեզ փրկեց»: Եւ իսկոյն նրա աչքերը բացուեցին, եւ ճանապարհին գնում էր նրա յետեւից:
«Va, lui dit Jésus, ta foi t'a sauvé.» Et subitement il vit, et il suivit Jésus dans le chemin.
