ՂՈԻԿԱՍ 7
1 Եւ երբ Յիսուս վերջացրեց իր բոլոր խօսքերը, եւ ժողովուրդը նրան լսեց, Կափառնայում մտաւ:
And when he completed all his sayings in the ears of the people, he entered into Capernaum.
2 Այնտեղ մի հարիւրապետի ծառայ, որ շատ սիրելի էր նրա համար, ծանր հիւանդացել էր եւ մեռնելու մօտ էր:
And a certain centurion's bondman faring badly was going to perish, who was esteemed by him.
3 Երբ լսեց Յիսուսի մասին, հրեաներից աւագներին ուղարկեց, որ աղաչեն նրան, որպէսզի գայ եւ բժշկի իր ծառային:
And having heard about Jesus, he sent elders of the Jews to him who asked him that, having come, he would save his bondman.
4 Եւ նրանք Յիսուսի մօտ գալով՝ թախանձագին աղաչում էին նրան եւ ասում. «Արժանի է նա, որին այս շնորհը պիտի անես,
And when they came to Jesus they urged him earnestly, saying, He is worthy for whom thou may offer this,
5 որովհետեւ նա սիրում է մեր ազգը եւ ժողովարանը նա՛ շինեց մեզ համար»:
for he loves our nation, and he himself built the synagogue for us.
6 Յիսուս գնաց նրանց հետ. երբ տնից շատ հեռու չէր, հարիւրապետը նրա մօտ բարեկամներ ուղարկեց՝ ասելով. «Տէ՛ր, նեղութիւն մի՛ կրիր, որովհետեւ արժանի չեմ, որ իմ յարկի տակ մտնես.
And Jesus went with them. And when he was now not far distant from the house, the centurion sent friends to him, saying to him, Lord, be not troubled, for I am not worthy that thou should come under my roof.
7 դրա համար էլ ինձ արժանի չհամարեցի քեզ մօտ գալու. այլ՝ խօսքով ասա՛, եւ իմ ծառան կը բժշկուի.
Therefore neither did I consider myself worthy to come to thee, but speak by word, and my boy will be healed.
8 որովհետեւ ինքս էլ իշխանութեան ենթակայ մարդ եմ, իմ ձեռքի տակ զինուորներ ունեմ. սրան ասում եմ՝ գնա՛, եւ գնում է, իսկ միւսին, թէ՝ արի՛, եւ գալիս է, եւ իմ ծառային, թէ՝ արա՛ այս բանը, եւ նա անում է»:
For I also am a man set under authority, having soldiers under myself. And I say to this man, Go, and he goes, and to another, Come, and he comes, and to my bondman, Do this, and he does.
9 Եւ երբ Յիսուս այս լսեց, զարմացաւ. դարձաւ ժողովրդին, որ հետեւում էր իրեն, եւ ասաց. «Ճշմարիտ եմ ասում ձեզ, որ Իսրայէլի մէջ անգամ այսչափ հաւատ չգտայ»:
And when Jesus heard these things, he marveled him, and having turned around to the multitude who followed him, he said, I say to you, not even in Israel have I found such great faith.
10 Պատգամաւորները տուն վերադարձան եւ հիւանդ ծառային գտան բժշկուած:
And those who were sent, having returned to the house, found the bondman who was feeble, being well.
11 Հետեւեալ օրը Յիսուս գնում էր մի քաղաք, որ Նային էր կոչւում. նրա հետ էին գնում նաեւ իր աշակերտները եւ բազում ժողովուրդ:
And it came to pass on the next day that he went to a city called Nain, and a considerable number of his disciples went with him, also a large multitude.
12 Երբ քաղաքի դարպասին մօտեցաւ, ահա դուրս էր բերւում մի մեռել, միակ որդին իր մօր, որ մի այրի կին էր. եւ քաղաքից բազում ժողովուրդ նրա հետ էր:
Now when he came near to the gate of the city, behold, an only begotten son who died was being carried out for his mother. And she was a widow, and a considerable crowd of the city was with her.
13 Երբ Տէրը կնոջը տեսաւ, խղճաց նրան եւ ասաց. «Մի՛ լար»:
And when the Lord saw her, he felt compassion toward her, and said to her, Weep not.
14 Մօտենալով՝ դագաղին դիպաւ: Դագաղը տանողները կանգ առան: Եւ նա ասաց. «Քե՛զ եմ ասում, ո՛վ պատանի, վե՛ր կաց»:
And having come, he touched the coffin, and the men carrying it stood still. And he said, Young man, I say to thee, arise.
15 Մեռելը վեր կացաւ, նստեց եւ սկսեց խօսել: Եւ Յիսուս նրան մօրը տուեց:
And the dead man sat up, and began to speak. And he gave him to his mother.
16 Եւ ահը պատեց բոլորին. փառաւորում էին Աստծուն եւ ասում. «Մի մեծ մարգարէ է յայտնուել մեր մէջ», եւ՝ «Աստուած այցելութիւն է տուել իր ժողովրդին բարութեամբ»:
And fear seized all. And they glorified God, saying, A great prophet has been raised among us, and, God came to help his people.
17 Եւ նրա մասին այս զրոյցը տարածուեց ամբողջ Հրէաստանում եւ երկրի բոլոր կողմերում:
And this report about him went forth in the whole of Judea, and in all the region around.
18 Եւ Յովհաննէսին այս բոլորի մասին պատմեցին իր աշակերտները:
And the disciples of John informed him about all these things.
19 Եւ Յովհաննէսն իր աշակերտներից մի երկուսին իր մօտ կանչեց ու նրանց ուղարկեց Տիրոջ մօտ՝ ասելու. «Դո՞ւ ես, որ գալու էիր, թէ՞ ուրիշին սպասենք»:
And having summoned a certain two of his disciples, John sent them to Jesus, saying, Are thou he who comes, or do we look for another man?
20 Եւ այդ մարդիկ գալով նրա մօտ՝ ասացին. «Յովհաննէս Մկրտիչը մեզ ուղարկեց քեզ մօտ եւ ասում է. «Դո՞ւ ես, որ գալու էիր, թէ՞ ուրիշին սպասենք»:
And when they came to him, they said, John the immerser has sent us to thee, saying, Are thou he who comes, or do we look for another man?
21 Եւ նոյն ժամին նա շատերին բժշկեց հիւանդութիւններից, ցաւերի հարուածներից, չար ոգիներից եւ բազմաթիւ կոյրերի տեսողութիւն շնորհեց:
And in the same hour he healed many from diseases and plagues and evil spirits. And he granted sight to many blind men.
22 Նա պատասխանեց նրանց եւ ասաց. «Գնացէք պատմեցէ՛ք Յովհաննէսին, ինչ որ դուք տեսաք եւ լսեցիք. որ կոյրերը տեսնում են, կաղերը՝ քայլում, բորոտները մաքրւում են, խուլերը՝ լսում, մեռելները յարութիւն են առնում, աղքատները Բարի լուրն են լսում.
And having answered, Jesus said to them, After going, report to John the things that ye saw and heard: the blind see, the lame walk, the lepers are cleansed, and the deaf hear, the dead are raised up, the poor are preached good news.
23 եւ երանի՜ նրան, որ իմ պատճառով չի գայթակղուի»:
And blessed is he, whoever will not be offended by me.
24 Եւ երբ Յովհաննէսի պատգամաւորները գնացին, նա սկսեց ժողովրդին խօսել Յովհաննէսի մասին. «Ի՞նչ տեսնելու համար դուրս եկաք անապատ. քամուց շարժուող մի եղէ՞գ:
And after John's messengers departed, he began to say to the multitudes about John, What did ye go out into the wilderness to see? A reed shaken with the wind?
25 Հապա ի՞նչ տեսնելու համար դուրս եկաք. փափուկ զգեստներով զարդարուած մի մա՞րդ. ահաւասիկ նրանք, որ փառաւոր զգեստներով են եւ փափուկ կենցաղով են ապրում, արքունիքներում են լինում:
But what did ye go out to see? A man clothed in soft raiment? Behold, those in elegant clothing, and existing in luxury, are in kingly places.
26 Հապա ի՞նչ տեսնելու համար դուրս եկաք. մի մարգարէ՞. այո՛, ասում եմ ձեզ, առաւել քան մի մարգարէ.
But what did ye go out to see? A prophet? Yea, I say to you, and much more than a prophet.
27 որովհետեւ Յովհաննէսը նա է, որի մասին գրուած է. «Ահա քո առաջից ուղարկում եմ իմ պատգամաւորին, որպէսզի քո առաջ քո ճանապարհը պատրաստի»:
This is he about whom it is written, Behold, I send my agent before thy face, who will prepare thy way before thee.
28 Ճշմարիտ եմ ասում ձեզ, կանանցից ծնուածների մէջ չկայ աւելի մեծ մարգարէ, քան Յովհաննէսը. բայց Աստծու արքայութեան մէջ ամենափոքրը աւելի մեծ է, քան թէ նա»:
For I say to you, among men born of women there is not one prophet greater than John the immerser, yet the smaller in the kingdom of God is greater than he.
29 Եւ երբ ամբողջ ժողովուրդը լսեց, նոյնպէս եւ մաքսաւորները, ընդունեցին Աստծու արդարութիւնը՝ մկրտուելով Յովհաննէսի մկրտութեամբ:
And all the people having heard, and the tax collectors who were immersed the immersion of John, justified God.
30 Իսկ փարիսեցիները եւ օրինականները իրենց հոգիներում Աստծու խորհուրդն անարգեցին նրանով, որ Յովհաննէսից չմկրտուեցին:
But the Pharisees and the lawyers who were not immersed by him, rejected the purpose of God for themselves.
31 «Արդ, ո՞ւմ նմանեցնեմ այս սերնդի մարդկանց, եւ ո՞ւմ են նման:
To what, then will I compare the men of this generation, and to what are they like?
32 Նրանք նման են մանուկների, որոնք նստում են հրապարակներում, ձայն են տալիս միմեանց եւ ասում. «Փող զարկեցինք ձեզ համար, եւ չպարեցիք. ողբ ասացինք, եւ դուք լաց չեղաք»:
They are like children sitting in the marketplace, and calling to each other, and saying, We piped to you, and ye did not dance. We mourned to you, and ye did not weep.
33 Եկաւ Յովհաննէս Մկրտիչը, չէր ուտում եւ չէր խմում. եւ դուք ասացիք՝ նրա մէջ դեւ կայ:
For John the immerser has come neither eating bread nor drinking wine, and ye say, He has a demon.
34 Եկաւ մարդու Որդին. ուտում է եւ խմում. եւ դուք ասում էք. «Ահա ուտող եւ խմող մի մարդ, մաքսաւորների եւ մեղաւորների բարեկամ»:
The Son of man has come eating and drinking, and ye say, Behold the man, a glutton and a drunkard, a friend of tax collectors and sinners!
35 Եւ իմաստութիւնը արդարացուեց իր որդիներից»:
And wisdom is justified from all her children.
36 Փարիսեցիներից մէկը աղաչում էր նրան, որ իր հետ ճաշ ուտի. եւ նա մտնելով փարիսեցու տունը՝ սեղան նստեց:
And a certain man of the Pharisees asked him that he would eat with him. And having entered into the Pharisee's house, he sat down.
37 Եւ քաղաքում մի մեղաւոր կին կար. երբ նա իմացաւ, որ փարիսեցու տանը սեղան է նստել, մի շիշ ազնիւ իւղ բերելով,
And behold, a woman in the city who was sinful. And when she knew that he sat in the Pharisee's house, having brought an alabaster cruse of ointment,
38 կանգնեց Յիսուսի յետեւ, նրա ոտքերի մօտ. եւ լաց էր լինում ու սկսեց արտասուքներով թրջել նրա ոտքերը եւ իր գլխի մազերով սրբում էր. համբուրում էր նրա ոտքերը եւ այդ իւղով օծում:
and having stood behind near his feet, weeping, she began to wet his feet with the tears, and wiped them with the hair of her head. And she kissed his feet much, and anointed them with the ointment.
39 Իսկ փարիսեցին, որ նրան հրաւիրել էր, տեսնելով այդ, իր մտքում ասում էր. «Եթէ սա մարգարէ լինէր, ապա կ՚իմանար, թէ ով կամ ինչպիսի մի կին է մօտենում իրեն, որովհետեւ նա մեղաւոր է»:
But when the Pharisee who invited him saw it, he spoke within himself, saying, This man, if he were a prophet, would know who and what kind the woman is who touches him, that she is sinful.
40 Յիսուս պատասխանեց նրան եւ ասաց. «Սիմո՛ն, քեզ ասելու բան ունեմ»: Եւ սա ասաց. «Ասա՛, Վարդապե՛տ»: Եւ Յիսուս ասաց.
And having responded, Jesus said to him, Simon, I have something to say to thee. And he says, speak Teacher.
41 «Մի փոխատու երկու պարտապաններ ունէր. մէկը հինգ հարիւր դահեկան պարտք ունէր, իսկ միւսը՝ յիսուն:
There were two debtors to a certain creditor, the one owed five hundred denarii, and the other fifty.
42 Եւ քանի որ նրանք հատուցելու ոչինչ չունէին, երկուսին էլ պարտքը շնորհեց. հիմա ասա՛, ո՞վ աւելի շատ կը սիրի նրան»:
And of them not having to repay, he forgave them both. Which of them therefore, do thou say, will love him more?
43 Սիմոնն ասաց. «Ինձ այնպէս է թւում, թէ նա՛՝ ում աւելի շատը շնորհուեց»: Եւ Յիսուս ասաց նրան. «Ուղի՛ղ դատեցիր»:
And having answered, Simon said, I suppose that it was to whom he forgave more. And he said to him, Thou have judged correctly.
44 Եւ դառնալով կնոջ կողմը՝ Սիմոնին ասաց. «Տեսնո՞ւմ ես այս կնոջը. մտայ քո տունը, ոտքերիս համար ջուր չտուիր, իսկ սա իր արտասուքներով թրջեց իմ ոտքերը եւ իր մազերով սրբեց:
And having turned to the woman, he said to Simon, See thou this woman? I entered into thy house; thou gave no water for my feet. But this woman has wet my feet with tears, and wiped them with the hairs of her head.
45 Դու ինձ մի համբոյր էլ չտուիր, սակայն սա ահա տուն մտնելուցս ի վեր չի դադարում ոտքերս համբուրելուց:
Thou gave me no kiss, but this woman, since I came in, has not ceased kissing my feet much.
46 Դու իւղով իմ գլուխը չօծեցիր, սա անուշ իւղով ոտքերս օծեց:
Thou did not anoint my head with olive oil, but this woman has anointed my feet with ointment.
47 Դրա համար քեզ ասում եմ. իր անհամար մեղքերը կը ներուեն սրան, որովհետեւ ուժգին սիրեց. քանզի ում շատ է ներւում, շատ է սիրում, եւ ում սակաւ՝ սակաւ»:
For this reason I say to thee, her many sins are forgiven, because she loved much. But to whom little is forgiven, loves little.
48 Եւ ասաց այն կնոջը. «Քո մեղքերը քեզ ներուած են»:
And he said to her, Thy sins are forgiven.
49 Եւ նրանք, որ նրա հետ սեղան էին նստել, սկսեցին ասել իրենց մտքում. «Ո՞վ է սա, որ մեղքերին թողութիւն է տալիս»:
And those who sat together began to say within themselves, Who is this who even forgives sins?
50 Եւ նա ասաց այդ կնոջը. «Քո հաւա՛տը քեզ փրկեց, գնա՛ խաղաղութեամբ»:
And he said to the woman, Thy faith has saved thee. Go in peace.
