ՂՈԻԿԱՍ 4
1 Եւ Յիսուս Սուրբ Հոգով լի վերադարձաւ Յորդանանից. եւ Հոգով անապատ առաջնորդուեց
Quando o Espírito Santo dominou Jesus totalmente, ele saiu do [vale do Rio ]Jordão.
2 ու քառասուն օր փորձուեց սատանայից: Չկերաւ եւ չխմեց այն օրերին. եւ երբ քառասուն օրերը լրացան, քաղց զգաց:
Durante quarenta dias o Espírito o guiava pela área seca. Durante esse tempo o Diabo estava tentando-o e Jesus não comia nada. Quando esse tempo chegou ao fim, ele estava com [muita ]fome.
3 Եւ սատանան նրան ասաց. «Եթէ Աստծու Որդի ես, այդ քարին ասա՛, որ հաց լինի»:
Então o Diabo disse a Jesus, “Já que [você ]diz que é o Filho de Deus/homem que também é Deus, diga a esta pedra para se tornar pão [para que você possa comê-lo!” ]
4 Յիսուս նրան պատասխանեց եւ ասաց. «Գրուած է. «Միայն հացով չէ, որ կ՚ապրի մարդ, այլ՝ Աստծու ամէն խօսքով»:
Jesus respondeu, “[Não, porque Moisés ]escreveu [nas Escrituras ]que só a comida [comum ]não é suficiente para sustentar as pessoas. [Elas também precisam de comida para seus espíritos].”
5 Եւ սատանան տանելով նրան մի բարձր լեռ, մի վայրկեանում նրան ցոյց տուեց աշխարհի բոլոր թագաւորութիւնները:
Aí o Diabo o levou para [um monte alto ]e lhe mostrou em um instante todas as [áreas no ]mundo onde os reis/chefes [governam].
6 Եւ սատանան նրան ասաց. «Քեզ կը տամ այս ամբողջ իշխանութիւնը եւ սրանց փառքը, որովհետեւ ինձ է տրուած, եւ ում որ կամենամ, կը տամ այն:
Então ele disse a [Jesus], “Eu darei a você a autoridade [de governar ]sobre todas essas áreas e o farei famoso. [Posso fazer isso ]porque [Deus ]tem permitido que [eu controle essas áreas], e posso deixar que governe sobre elas quem eu quiser.
7 Արդ, եթէ դու իմ առաջ ընկած երկրպագես, բոլորը քոնը կը լինի»:
Portanto, se você me adorar, vou [deixar ]que você [governe ]sobre todas elas!”
8 Յիսուս պատասխանեց նրան եւ ասաց. «Գրուած է. «Քո Տէր Աստծո՛ւն պիտի երկրպագես եւ նրա՛ն միայն պիտի պաշտես»:
Mas Jesus respondeu, “[Não, eu não vou adorar você, porque o salmista ]escreveu [nas Escrituras]: Vocês devem adorar o Senhor, seu Deus. Devem servir somente a ele!
9 Եւ տարաւ նրան Երուսաղէմ, կանգնեցրեց տաճարի աշտարակի վրայ ու ասաց նրան. «Եթէ Աստծու Որդի ես, քեզ այստեղից ցա՛ծ գցիր,
Então o Diabo levou [Jesus ]à [cidade de ]Jerusalém. Ele o colocou no ponto mais alto do templo e disse a ele, “Já que [você ]diz que é o filho de Deus/homem que também é Deus, atire-se daqui.
10 որովհետեւ գրուած է. «Իր հրեշտակներին պատուիրուած է քո մասին, որ քեզ պահեն.
[Se fizer isso, não vai se machucar], porque [o salmista ]escreveu [nas escrituras], Deus vai mandar que os anjos dele protejam você.
11 եւ իրենց ձեռքերի վրայ կը բռնեն քեզ, որ քո ոտքը երբեք քարին չխփես»:
E [ele também escreveu, Quando você cair], eles vão segurar você nas mãos, para que uma pedra não fira/machuque o seu pé.
12 Յիսուս պատասխանեց նրան եւ ասաց. «Ասուած է. «Քո Տէր Աստծուն պիտի չփորձես»:
Mas Jesus respondeu, “[Não, eu não vou fazer isso, porque Moisés ]escreveu [nas Escrituras, ] Ninguém deve tentar ver se o Senhor seu Deus [o resgatará depois dele fazer algo tolo/estúpido].
13 Եւ սատանան կատարած լինելով բոլոր փորձութիւնները՝ նրանից միառժամանակ հեռու մնաց:
Então, depois do Diabo terminar de tentá-lo de muitas maneiras, ele deixou [Jesus]. Ele queria procurar tentá-lo mais tarde em um momento propício.
14 Եւ Յիսուս Հոգու զօրութեամբ վերադարձաւ Գալիլիա, ու գաւառի բոլոր կողմերում նրա համբաւը տարածուեց:
Enquanto o Espírito deu a ele poder, Jesus voltou ao [distrito da ]Galileia. [As pessoas ]por toda aquela região souberam do que ele [estava fazendo].
15 Եւ նա ուսուցանում էր նրանց ժողովարաններում՝ փառաւորուելով բոլորից:
Ele ensinava as pessoas nas sinagogas/salas de reuniões deles. [Como resultado], todos o louvaram.
16 Եւ եկաւ Նազարէթ, ուր նա սնուել մեծացել էր. եւ ըստ իր սովորութեան՝ շաբաթ օրը ժողովարան մտաւ:
Então [Jesus ]foi a Nazaré, [a cidade ]onde ele foi criado. No sábado ele foi à sinagoga, assim como sempre fazia. Ele levantou-se [para indicar que queria ]ler [a Escritura ]para eles.
17 Եւ նրան տուին Եսայի մարգարէի գիրքը. եւ նա վեր կացաւ ընթերցելու. եւ երբ գիրքը բացեց, գտաւ այն տեղը, ուր գրուած էր.
[Alguém ]deu a ele um rolo que continha [as palavras ]que o profeta Isaías [tinha escrito]. Ele abriu o papel e achou o lugar que [queria ]ler. [Ele leu estas palavras].
18 «Տիրոջ Հոգին իմ վրայ է, դրա համար իսկ օծեց ինձ, ինձ ուղարկեց աղքատներին աւետարանելու, սրտով բեկեալներին բժշկելու,
O Espírito do Senhor/Deus está sobre mim. Ele me tem escolhido para declarar as boas notícias [de Deus ]aos pobres. Ele me tem mandado [para cá ]para proclamar que Deus vai livrar aqueles que [Satanás ]capturou, e ele vai [me ajudar a ]fazer com que os cegos vejam outra vez. Ele vai [me ajudar a ]livrar aqueles que [outros ]têm oprimido.
19 գերիներին ազատում քարոզելու եւ կոյրերին՝ տեսողութիւն, կեղեքուածներին ազատ արձակելու, Տիրոջը ընդունելի տարին հռչակելու»:
Ele me mandou para declarar que agora nesta época Deus vai [mostrar] favor [às pessoas].
20 Եւ փակելով գիրքը՝ տուեց պաշտօնեային ու նստեց. եւ ժողովարանում գտնուողների բոլորի աչքերը նրա վրայ էին սեւեռուած:
Aí ele fechou o livro e deu ao assistente/ajudante, e sentou-se [para ensinar as pessoas]. Todos na sinagoga estavam olhando fixamente para ele.
21 Սկսեց ասել նրանց. «Այսօր այս գրուածքները կատարուեցին, երբ լսում էիք ձեր ականջներով»:
Ele disse para eles, “Hoje ao [me ]ouvirem [falar, estou começando a ]cumprir esta passagem de escritura.”
22 Եւ բոլորը վկայում էին ու զարմանում նրա բերանից ելած շնորհալի խօսքերի վրայ ու ասում. «Սա Յովսէփի որդին չէ՞»:
[No início ]todos ali falaram bem dele, e se maravilharam das palavras bonitas/atraentes que ele falou. [Mas aí ]alguns deles disseram, “Ele é/não é ele [apenas ]o filho de José, [portanto é inútil para nós/por que nós (excl) devíamos ouvir o que ele diz]?”
23 Եւ նա ասաց նրանց. «Անշուշտ, ինձ այս առածը կ՚ասէք. «Բժի՛շկ, բժշկի՛ր ինքդ քեզ»: Այն ամէնը, ինչ արել ես Կափառնայումում, որչափ որ լսեցինք, արա՛ եւ այստեղ, քո գաւառում»:
Ele disse a eles, “Certamente [alguns de ]vocês vão dizer a mim o provérbio que diz, Médico, cure-se a si mesmo. [O que vocês vão querer dizer com isso é], As pessoas nos disseram que você fez milagres na [cidade de ]Cafarnaum, [mas nós (excl) não sabemos se isso é verdade. Então ]faça milagres também aqui na sua própria cidade natal!
24 Եւ նա ասաց. «Ճշմարիտ եմ ասում ձեզ, որ մարգարէն ընդունելի չէ իր քաղաքում:
Depois ele disse, Certamente é verdade que [as pessoas ]não aceitam [a mensagem de ]um profeta que fala na sua cidade natal, [assim como vocês não aceitam a minha mensagem agora].
25 Արդարեւ, ասում եմ ձեզ, որ Եղիայի օրով Իսրայէլում բազում այրիներ կային, երբ երկինքը փակուեց երեք տարի ու վեց ամիս, եւ ամբողջ երկրի վրայ մեծ սով եղաւ:
Mas pensem nisso: Havia muitas viúvas em Israel na época em que [vivia o profeta ]Elias. [Naquele tempo], porque não tinha chuva durante três anos e seis meses, havia uma grande fome por todo o país.
26 Սակայն նրանցից ոչ մէկի մօտ Եղիան չուղարկուեց, այլ միայն՝ մի այրի կնոջ՝ սիդոնացիների Սարեփթա քաղաքում:
Mas Deus não mandou Elias para [ajudar ]nenhuma daquelas viúvas [judaicas. Deus o mandou ]à [vila de ]Sarepta perto da [cidade de ]Sidom, para [ajudar ]uma viúva [não judaica].
27 Նաեւ՝ Իսրայէլում Եղիսէ մարգարէի օրով բազում բորոտներ կային, եւ սակայն նրանցից ոչ մէկը չմաքրուեց, այլ միայն՝ Նէեման ասորին»:
Também havia muitos leprosos em Israel na época quando [vivia ]o profeta Eliseu. Mas [Eliseu ]não curou nenhum deles. Ele só curou Naamã, um [não judeu ]da Síria.”
28 Երբ այս լսեցին, ժողովարանում բոլորը լցուեցին բարկութեամբ.
Quando todos na sinagoga ouviram isso, ficaram muito zangados, [porque perceberam que ele estava sugerindo que, de maneira semelhante, ele iria ajudar os não judeus em vez dos judeus].
29 եւ վեր կենալով՝ նրան քաղաքից դուրս հանեցին ու տարան մինչեւ դարաւանդը այն լերան, որի վրայ շինուած էր իրենց քաղաքը, որպէսզի նրան գահավէժ անեն:
Aí todos eles se levantaram e o jogaram da cidade. Eles o levaram para o cúmulo do monte fora de sua cidade para jogarem ele de lá e [matá-lo].
30 Իսկ նա, անցնելով նրանց միջով, գնաց:
Mas ele [só ]passou por meio do grupo e foi embora.
31 Եւ իջաւ Գալիլիայի Կափառնայում քաղաքը ու շաբաթ օրերը ուսուցանում էր նրանց:
[Certo dia ]ele desceu [com seus discípulos ]a Cafarnaum, uma cidade no [distrito da ]Galileia. No sábado (OU, cada sábado) ele ensinou as pessoas [na sinagoga].
32 Նրա ուսուցման վրայ զարմանում էին, որովհետեւ նրա խօսքը լի էր հեղինակութեամբ:
Eles estavam sempre maravilhados com o que ele ensinava, pois [ele falava como falam as pessoas quando têm ]o direito de dizer aos outros o que fazerem.
33 Եւ ժողովարանում մի մարդ կար, որին բռնել էր մի պիղծ դեւի չար ոգին. սա բարձր ձայնով աղաղակեց եւ ասաց.
Na sinagoga aquele dia/um daqueles sábados tinha um homem que era controlado por um Espírito maligno. Aquele homem gritou em voz bem alta,
34 «Թո՛ղ տուր մեզ, Յիսո՛ւս Նազովրեցի, ի՞նչ ես ուզում մեզնից. մեզ կորստեան մատնելո՞ւ եկար. գիտենք, թէ ով ես, Աստծու Սուրբն ես դու»:
“Oh! Jesus, da [cidade de ]Nazaré! [Já que ]nós (excl) não temos nada em comum, [não mexa com/por que devia mexer conosco, os maus espíritos, agora]! Não nos destrua/já veio para nos destruir agora. Eu sei quem você é. Você é o santo [que vem ]de Deus!”
35 Յիսուս սաստեց նրան եւ ասաց. «Պապանձուի՛ր եւ դո՛ւրս ելիր դրանից»: Դեւը մէջտեղում գետին զարկեց նրան եւ դուրս ելաւ նրանից ու որեւէ վնաս չտուեց նրան:
Jesus repreendeu [o Espírito maligno], dizendo, “Fique quieto! E saia [daquele homem]! O demônio fez com que o homem caísse no chão no meio do povo. Mas sem fazer mal ao homem, o demônio o deixou.
36 Եւ բոլորին զարմանք պատեց. իրար հետ խօսում էին ու ասում. «Ի՜նչ խօսք է այս, որ իշխանութեամբ եւ զօրութեամբ սաստում է պիղծ ոգիներին, եւ դրանք դուրս են գալիս»:
Todas as pessoas ficaram maravilhadas. Disseram uns aos outros, “Seu ensino [tem grande poder/]que [tipo de ]ensino é este! Ele fala aos espíritos malignos como falam aqueles que têm o direito de dizer aos outros o que fazerem, e como resultado eles deixam as pessoas!
37 Եւ նրա հռչակը տարածւում էր գաւառի շրջակայքի բոլոր տեղերում:
Então as pessoas contaram em [todas as vilas ]naquela região o que [Jesus tinha feito].
38 Եւ նա ժողովարանից դուրս գալով՝ մտաւ Սիմոնի տունը:
Jesus [e seus discípulos ]saíram da sinagoga e entraram na casa de Simão. A sogra de Simão estava doente e tinha febre alta. Então [outros da família de Simão/os discípulos ]pediram que ele a [curasse].
39 Սիմոնի զոքանչը բարձր ջերմութեան մէջ տառապում էր: Նրա համար Յիսուսին աղաչեցին:
Aí ele ajoelhou-se perto dela e repreendeu a febre. Logo ela ficou [curada]! Ela levantou-se e serviu [comida ]a eles.
40 Նա կանգնեց նրա մօտ, սաստեց ջերմին, եւ ջերմը թողեց նրան: Հիւանդը անմիջապէս ոտքի ելաւ եւ սպասարկում էր նրանց:
Quando o sol se punha [aquele dia, e a restrição/lei que diz que não se deve viajar no sábado terminou], muitos cujos [amigos ou parentes ]estavam doentes ou que tinham várias doenças, os levaram a Jesus. Ele pôs as mãos sobre eles e curou [todos ]eles.
41 Եւ երբ արեւը մայր էր մտնում, բոլոր նրանք, որոնք պէսպէս ցաւերով հիւանդներ ունէին, նրա մօտ էին բերում նրանց. եւ նա նրանցից իւրաքանչիւրի վրայ ձեռք էր դնում ու նրանց բժշկում:
Ele também estava [expulsando demônios ]de muitas pessoas. Quando os demônios deixaram aquelas pessoas eles gritaram a Jesus, “Você é o Filho de Deus/o homem que também é Deus!” Mas ele repreendeu aqueles demônios e não deixou que eles falassem [a respeito dele às pessoas], porque eles sabiam que ele era o Messias e [por várias razões ele ainda não queria que todos soubessem isso].
42 Շատերի միջից դեւեր էլ էին ելնում, աղաղակում եւ ասում. «Դո՛ւ ես Աստծու Որդին»: Եւ նա սաստում էր ու թոյլ չէր տալիս նրանց խօսել. որովհետեւ գիտէին, թէ նա Քրիստոսն է:
[Bem cedo ]na manhã seguinte, [Jesus ]saiu daquela casa e foi a um lugar não habitado/vazio [para orar]. Muitas pessoas o procuraram, e quando o acharam eles lhe pediam encarecidamente que não os deixasse.
43 Եւ երբ օրը լուսացաւ, նա ելաւ գնաց մի ամայի տեղ, իսկ ժողովուրդը փնտռում էր նրան. եկան մինչեւ նրա մօտ եւ չէին թողնում նրան, որ հեռանայ իրենցից:
Mas ele disse a eles, “Preciso dizer também [às pessoas ]em outras cidades a boa mensagem sobre como Deus quer governar as vidas deles, porque é isso que [Deus ]me mandou para fazer.”
44 Եւ նա նրանց ասաց. «Աստծու արքայութիւնը ես ուրիշ քաղաքների էլ պիտի աւետարանեմ, որովհետեւ դրա համար իսկ ուղարկուեցի»: Եւ նա քարոզում էր գալիլիացիների ժողովարաններում:
Então ele continuou a pregar nas sinagogas [em várias cidades ]da [província da ]Judeia.
