ՂՈԻԿԱՍ 22
1 Մօտեցաւ Բաղարջակերաց տօնը, որը կոչւում էր Պասեք:
La fête des Azymes, que l'on appelle la Pâque, approchait.
2 Իսկ քահանայապետներն ու օրէնսգէտները հնար էին փնտռում, թէ ինչպէս սպանեն նրան, բայց վախենում էին ժողովրդից:
Les chefs des prêtres et les Scribes cherchaient un moyen de se défaire de Jésus; car ils redoutaient le peuple.
3 Ապա սատանան մտաւ Իսկարիովտացի կոչուած Յուդայի մէջ, որ Տասներկուսի թւում էր:
Ce fut alors que Satan entra en Judas surnommé l'Iskariôte, qui était du nombre des douze;
4 Սա գնաց բանակցեց քահանայապետների, օրէնսգէտների եւ ժողովրդի իշխանաւորների հետ, որ Յիսուսին նրանց մատնի:
il alla s'entendre avec les chefs des prêtres et avec les chefs des gardes sur ce qu'il y avait à faire pour le leur livrer.
5 Նրանք ուրախացան եւ խոստացան նրան արծաթ տալ:
Pleins de joie, ils convinrent de lui donner de l'argent.
6 Եւ նա յանձն առաւ ու պատեհ առիթ էր փնտռում՝ նրան մատնելու նրանց՝ ամբոխից մեկուսի:
Il s'engagea, et dès lors chercha une occasion de le leur livrer à l'insu de la multitude.
7 Եկաւ Բաղարջակերաց օրը, երբ օրէնք էր մորթել Պասեքը:
Vint le jour de la fête où il fallait sacrifier la Pâque.
8 Եւ նա ուղարկեց Պետրոսին եւ Յովհաննէսին ու ասաց. «Գնացէ՛ք, պատրաստեցէ՛ք մեզ համար Պասեքի ընթրիքը, որ ուտենք»:
Jésus envoya Pierre et Jean en leur disant: «Allez préparer ce qui nous est nécessaire pour le repas pascal.» —
9 Եւ նրանք ասացին. «Ո՞ւր ես ուզում, որ պատրաստենք»:
«Où veux-tu, lui dirent-ils, que nous le préparions?»
10 Եւ նրանց ասաց. «Ահա՛, երբ քաղաք մտնէք, ձեզ կը հանդիպի մի մարդ՝ ջրի սափորը բարձած. գնացէ՛ք նրա յետեւից այն տունը, ուր նա կը մտնի:
Il leur répondit: «En entrant dans la ville, vous rencontrerez un homme portant une cruche d'eau. Vous le suivrez dans la maison où il entrera;
11 Եւ կ՚ասէք տանտիրոջը. «Վարդապետը քեզ ասում է՝ ո՞ւր է այն հիւրասրահը, որտեղ աշակերտներիս հետ պիտի ուտեմ Պասեքի ընթրիքը»:
et voici ce que vous direz au propriétaire de cette maison: «Le maître te fait dire: Où est la chambre où je mangerai la Pâque avec mes disciples.»
12 Եւ նա ձեզ ցոյց կը տայ զարդարուած մի մեծ վերնատուն, եւ այնտեղ կը պատրաստէք»:
Cet homme alors vous montrera une chambre haute, grande, garnie de tapis. C'est là que vous ferez les préparatifs.»
13 Եւ աշակերտները գնացին գտան, ինչպէս որ իրենց ասել էր. եւ պատրաստեցին Պասեքը:
Ils partirent et trouvèrent toutes choses comme il les leur avait dites et préparèrent la Pâque.
14 Եւ երբ ժամը հասաւ, սեղան նստեց, եւ տասներկու առաքեալներն էլ՝ իր հետ:
Quand vint l'heure, il se mit à table, et les apôtres avec lui.
15 Եւ նրանց ասաց. «Յոյժ ցանկացայ այս Պասեքի ընթրիքը ուտել ձեզ հետ, քանի դեռ չեմ չարչարուել:
Il leur dit: «J'ai désiré — d'un grand désir — manger cette Pâque avec vous avant de souffrir.
16 Բայց ասում եմ ձեզ, թէ այլեւս չեմ ուտելու սրանից, մինչեւ որ Պասեքը կատարուի Աստծու արքայութեան մէջ»:
Je vous le déclare, en effet, je ne mangerai plus semblable Pâque, jusqu'à ce qu'elle s'accomplisse dans le Royaume de Dieu.»
17 Եւ, բաժակը վերցնելով, գոհութիւն յայտնեց Աստծուն եւ ասաց. «Առէ՛ք այս եւ բաժանեցէ՛ք ձեր մէջ.
Tenant une coupe, il rendit grâces. «Prenez-la, dit-il, et partagez-la entre vous;
18 ասում եմ ձեզ, թէ այսուհետեւ որթատունկի բերքից չեմ խմելու, մինչեւ որ գայ Աստծու արքայութիւնը»:
car désormais, je vous le déclare, je ne boirai plus du fruit de la vigne jusqu'à ce que vienne le Royaume de Dieu.»
19 Եւ հաց վերցնելով՝ գոհութիւն յայտնեց Աստծուն, կտրեց, տուեց նրանց եւ ասաց. «Այս է իմ մարմինը, որ շատերի համար է տրուած. այս արէ՛ք իմ յիշատակի համար»:
Prenant du pain, il rendit grâces, il le rompit et le leur donna, en disant: «Ceci est mon corps qui est donné pour vous; faites ceci en mémoire de moi.»
20 Նոյնպէս եւ բաժակը վերցրեց ընթրիքից յետոյ եւ ասաց. «Այս բաժակը նոր Ուխտ է իմ արիւնով՝ ձեզ համար թափուած:
Après le repas, il prit de même la coupe, en disant: «Cette coupe est la nouvelle alliance en mon sang qui est répandu pour vous.
21 Բայց ահաւասիկ իմ մատնիչի ձեռքը ինձ հետ այս սեղանի վրայ է:
Et voilà cependant avec moi, à cette table, la main de celui qui me livre!
22 Եւ մարդու Որդին աշխարհից կը գնայ ըստ սահմանուածի, բայց վա՜յ այն մարդուն, ում ձեռքով կը մատնուի»:
car le Fils de l'homme s'en va selon ce qui a été déterminé, mais malheur à cet homme par qui il est livré!»
23 Եւ նրանք սկսեցին հարցնել իրար մէջ, թէ իրենցից ո՛վ է, որ այդ անելու է:
Ils se mirent à se demander de l'un à l'autre lequel d'entre eux devait faire cela.
24 Եւ նրանց մէջ հակաճառութիւն առաջացաւ, թէ իրենցից ո՛վ պիտի մեծ համարուի:
Il s'éleva aussi un débat sur celui d'entre eux qui devait être estimé le plus grand.
25 Եւ նա նրանց ասաց. «Ազգերի թագաւորները տիրում են իրենց ժողովուրդների վրայ, եւ նրանք, որ իշխում են նրանց վրայ, բարերարներ են կոչւում:
«Les rois des nations, leur dit Jésus, en sont les dominateurs; et ceux qui exercent sur elles un pouvoir impérieux sont appelés «leurs bienfaiteurs».
26 Բայց դուք այդպէս չլինէք, այլ՝ ով որ մեծ է ձեր մէջ, թող լինի ինչպէս կրտսերը, իսկ առաջնորդը՝ ինչպէս սպասաւորը:
Pour vous, n'agissez point ainsi: au contraire, que le plus grand d'entre vous se fasse comme le plus jeune, et que celui qui est le chef se considère comme le serviteur.
27 Ո՞վ է մեծ. սեղան նստո՞ղը, թէ՞ սպասաւորը: Չէ՞ որ՝ սեղան նստողը: Բայց ես ձեր մէջ եմ իբրեւ սպասաւոր»:
Lequel passe pour le plus grand? Celui qui est à table ou celui qui sert? N'est-ce pas celui qui est à table? Moi, pourtant, je suis, au milieu de vous, comme celui qui sert.»
28 «Եւ դուք էք, որ իմ փորձութիւնների մէջ ինձ հետ էիք մնում մինչեւ այժմ:
«Quant à vous, vous m'êtes demeurés fidèles dans mes épreuves.»
29 Եւ ես խոստանում եմ ձեզ, - ինչպէս եւ իմ Հայրը ինձ խոստացաւ տալու արքայութիւնը, -
«Mon Père m'a adjugé un Royaume; eh bien, moi, je vous l'adjuge à mon tour,
30 որ ուտէք եւ խմէք իմ սեղանից իմ արքայութեան մէջ եւ նստէք տասներկու գահերի վրայ՝ դատելու Իսրայէլի տասներկու ցեղերը»:
afin que, dans ce Royaume qui sera le mien, vous mangiez et buviez à ma table, afin aussi que vous y siégiez sur des trônes jugeant les douze tribus d'Israël.»
31 Եւ Տէրն ասաց. «Սիմո՛ն, Սիմո՛ն, ահա սատանան ուզեց ձեզ ցորենի նման մաղել:
«Simon! Simon! voilà que Satan vous a réclamés pour vous passer tous au crible comme du froment.
32 Բայց ես աղօթեցի քեզ համար, որպէսզի քո հաւատը չպակասի, եւ դու, երբ վերադառնաս ինձ, հաստատես քո եղբայրներին»:
Moi, cependant, j'ai prié pour toi, afin que ta foi ne défaille pas. Et toi, quand tu seras un jour changé, fortifie tes frères.» —
33 Եւ Պետրոսն ասաց. «Տէ՛ր, պատրաստ եմ քեզ հետ գնալ ե՛ւ բանտ, ե՛ւ դէպի մահ»:
«Avec toi, Seigneur, lui dit Pierre, je suis prêt à aller en prison, à la mort!» —
34 Եւ նա նրան ասաց. «Ասում եմ քեզ, Պետրո՛ս, այսօր դեռ աքաղաղը կանչած չպիտի լինի, մինչեւ որ դու երեք անգամ ուրանաս՝ ասելով, թէ ինձ չես ճանաչում»:
«Pierre, lui répondit Jésus, je te déclare qu'aujourd'hui même un coq n'aura pas achevé de chanter que, trois fois, tu n'aies nié me connaître.»
35 Եւ նրանց ասաց. «Երբ ուղարկեցի ձեզ առանց քսակի, մախաղի եւ կօշիկների, մի՞թէ որեւէ բանի կարօտ մնացիք»:
Il continua: «Lorsque je vous ai envoyés sans bourse, sans sac, sans chaussures, vous a-t-il manqué quelque chose?» — «Rien, répondirent-ils.» —
36 Եւ նրանք ասացին՝ եւ ո՛չ մի բանի: Ապա ասաց. «Իսկ այժմ՝ ով որ քսակ ունի, թող վերցնի այն, նոյնպէս եւ՝ մախաղ. իսկ ով որ չունի, թող վաճառի իր վերարկուն եւ իր համար սուր գնի:
«Mais à présent, leur dit-il, que celui qui a une bourse la prenne; et un sac, de même; que celui qui n'a pas d'épée vende son manteau pour en acheter une;
37 Բայց ասում եմ ձեզ, այս եւս, որ գրուած է, պէտք է, որ կատարուի իմ վրայ, թէ՝ «Անօրէնների հետ դասուեց». որովհետեւ, ինչ որ ինձ համար է գրուած, կատարուելու վրայ է»:
car, je vous le déclare, il faut que cette parole de l'Écriture s'accomplisse en mois: «... Et il a été compté parmi les impies.» «En effet, ce qui me concerne tire à sa fin.» —
38 Եւ նրանք ասացին. «Տէ՛ր, ահաւասիկ այստեղ երկու սուր կայ»: Եւ նրանց ասաց. «Բաւական են»:
«Seigneur, dirent-ils, voici deux épées.» — «Cela suffit, » leur répondit Jésus.
39 Եւ Յիսուս ըստ իր սովորութեան ելաւ գնաց Ձիթենեաց լեռը. նրա յետեւից գնացին եւ աշակերտները:
Il sortit, et, selon sa coutume, il se dirigea vers le mont des Oliviers. Les disciples le suivirent.
40 Երբ տեղ հասաւ, ասաց նրանց. «Աղօթքի՛ կանգնեցէք, որ փորձութեան մէջ չընկնէք»:
Arrivé en ce lieu, il leur dit: «Priez pour ne pas succomber à l'épreuve.»
41 Եւ ինքը հեռացաւ նրանցից մօտ մի քարընկեց, ծնրադրեց, աղօթում էր եւ ասում.
Il s'éloigna d'eux, à la distance d'un jet de pierre environ; il se mit à genoux, et voici ce qu'il disait dans sa prière:
42 «Հա՛յր, եթէ կամենում ես, այս բաժակը ինձնից հեռացրո՛ւ, բայց ոչ թէ իմ կամքը, այլ քո՛նը թող լինի»:
«Père, si tu voulais écarter loin de moi cette coupe! toutefois que ce ne soit pas ma volonté qui se fasse, mais la tienne.»
43 Եւ նրան երկնքից երեւաց մի հրեշտակ եւ ուժ էր տալիս նրան. նա տագնապի մէջ էր եւ ամբողջ հոգով էր աղօթում:
Alors il lui apparut un ange venu du ciel, qui le fortifia.
44 « Եւ նրանից քրտինքը հոսում էր արեան կաթիլների նման՝ շիթ-շիթ գետին թափուելով:
Étant en agonie, plus ardente était sa prière. Sa sueur était comme de grosses gouttes de sang et tombait jusqu'à terre.
45 Եւ վեր կենալով աղօթքից՝ եկաւ աշակերտների մօտ, նրանց քնած գտաւ տրտմութիւնից
Après avoir prié, il se releva et vint à ses disciples. Il les trouva qui s'étaient endormis dans l'accablement de leur douleur.
46 եւ նրանց ասաց. «Ինչո՞ւ էք քնել. վե՛ր կացէք, աղօթեցէ՛ք, որպէսզի փորձութեան մէջ չընկնէք»:
«Pourquoi dormez-vous, leur dit-il, levez-vous, priez pour ne pas succomber à l'épreuve.»
47 Եւ մինչ նա դեռ խօսում էր, ահա երեւաց մի ամբոխ. եւ նա, որ Յուդա էր կոչւում, Տասներկուսից մէկը, առաջնորդում էր նրանց. երբ Յուդան մօտեցաւ Յիսուսին, համբուրեց նրան, որովհետեւ այն նշանն էր տուել նրանց, թէ՝ «Ում հետ ես համբուրուեմ, նա՛ է, նրա՛ն բռնեցէք»:
Il parlait encore, lorsqu'arriva toute une foule, en avant de laquelle marchait le nommé Judas, un des douze. Il s'approcha de Jésus pour lui donner un baiser.
48 Յիսուս նրան ասաց. «Յուդա՛, համբուրելո՞վ ես մատնում մարդու Որդուն»:
«Judas! lui dit Jésus, c'est par un baiser que tu livres le Fils de l'homme!»
49 Երբ նրա շուրջը գտնուողները տեսան եղածը, նրան ասացին. «Տէ՛ր, սրով նրանց հարուածե՞նք»:
Voyant ce qui allait se passer, ceux qui entouraient Jésus lui dirent: «Seigneur, si nous frappions de l'épée?»
50 Եւ աշակերտներից մէկը հարուածեց քահանայապետի ծառային եւ կտրեց դէն գցեց նրա աջ ականջը:
Et l'un d'entre eux frappa le serviteur du grand-prêtre et lui coupa l'oreille droite.
51 Յիսուս պատասխանեց եւ ասաց. «Թո՛յլ տուէք, բաւ է եղածը»: Եւ դիպչելով ականջին՝ այն բժշկեց:
Mais Jésus prit la parole: «Restez-en là!» dit-il, et touchant l'oreille de l'homme blessé, il le guérit.
52 Եւ իր վրայ եկած քահանայապետներին, տաճարի իշխանաւորներին եւ ծերերին ասաց. «Ինչպէս աւազակի՞ վրայ էք գալիս սրերով ու մահակներով.
Jésus dit ensuite à ceux qui étaient venus à lui, chefs des prêtres, chefs des gardes du Temple et Anciens: «Vous êtes venus comme contre un brigand, avec des épées et des bâtons.
53 միշտ ձեզ հետ էի տաճարում, եւ դուք ինձ վրայ ձեռք չերկարեցիք. սակայն ա՛յս է ձեր ժամը եւ խաւարի իշխանութեան զօրութիւնը»:
Tous les jours j'étais avec vous dans le Temple, et vous n'avez pas mis la main sur moi. Mais cette heure-ci est vôtre, cette heure où les ténèbres règnent.»
54 Եւ բռնելով նրան՝ տարան եւ մտցրին քահանայապետի տունը. իսկ Պետրոսը հեռուից գնում էր նրա յետեւից:
Ils s'emparèrent de lui, l'emmenèrent et le conduisirent à la demeure du grand-prêtre. Pierre suivait de loin.
55 Երբ գաւթի մէջ կրակ վառեցին եւ նստեցին շուրջը, Պետրոսն էլ նստեց նրանց մէջ:
Au milieu de la cour ils allumèrent du feu, ils s'assirent tout autour, et Pierre aussi s'assit parmi eux.
56 Մի աղախին տեսաւ նրան կրակի լոյսի մօտ նստած, հայեացքը սեւեռեց նրան եւ ասաց. «Սա էլ էր նրանցից, որ նրա հետ էին»
Une servante le vit assis à la clarté du foyer, et, le regardant attentivement elle lui dit: «Et celui-là, il était avec lui!»
57 Իսկ Պետրոսն ուրացաւ ու ասաց. «Ես նրան չեմ ճանաչում, ո՛վ կին»:
Et Pierre, reniant Jésus, dit à cette femme: «Je ne le connais pas.»
58 Եւ քիչ յետոյ մէկ ուրիշը տեսաւ նրան եւ ասաց. «Դո՛ւ էլ նրանցից ես»: Պետրոսն ասաց. «Ո՛վ մարդ, ես նրանցից չեմ»:
Un instant après, un autre dit en le voyant: «Toi aussi, tu en es!» — «Non, je n'en suis pas», dit Pierre à cet homme.
59 Եւ երբ մի ժամ էլ անցաւ, մէկ ուրիշը վիճում էր եւ ասում. «Ճիշտ որ սա էլ նրա հետ էր, որովհետեւ գալիլիացի է»:
Après un intervalle d'une heure environ, un autre devint tout à fait affirmatif: «Il est certain, dit-il, que celui-ci était avec lui, car c'est également un Galiléen.»
60 Պետրոսն ասաց. «Ո՛վ մարդ, չգիտեմ այդ ի՛նչ ես խօսում»: Եւ նոյն պահին, մինչ նա այս ասում էր, աքաղաղը կանչեց:
Mais Pierre dit à cet homme: «Je ne comprends pas ce que tu dis. A l'instant même, pendant qu'il parlait encore, un coq chanta.
61 Տէրը դարձաւ եւ նայեց Պետրոսին. եւ Պետրոսը յիշեց Տիրոջ խօսքը, որ ասել էր իրեն. «Դեռ աքաղաղը չկանչած՝ երեք անգամ պիտի ուրանաս, թէ ինձ չես ճանաչում»:
Le Seigneur se retourna et regarda Pierre. Alors Pierre se souvint de la parole du Seigneur; il se rappela comment il lui avait dit: «Avant qu'un coq chante aujourd'hui, tu me renieras, trois fois.»
62 Եւ Պետրոսը դուրս ելնելով՝ դառնօրէն լաց եղաւ:
Il sortit, et, dehors, il pleura amèrement.
63 Եւ այն մարդիկ, որ նրան պահպանում էին, ծիծաղում էին նրա վրայ եւ խփում,
Ceux qui gardaient Jésus se faisaient un jeu de lui donner des coups;
64 ծածկում էին նրա երեսը եւ տանջում, հարցնում էին նրան եւ ասում. «Մարգարէացի՛ր՝ ո՞վ է, որ քեզ խփեց»:
ils lui avaient couvert le visage d'un voile et puis ils l'interrogeaient: «Fais le prophète! quel est celui qui t'a frappé?»
65 Եւ հայհոյելով՝ ուրիշ շատ բաներ էլ էին ասում նրա երեսին:
et ils proféraient beaucoup d'autres injures contre lui.
66 Եւ երբ լոյսը բացուեց, հաւաքուեց ժողովրդի ծերակոյտը՝ քահանայապետներ եւ օրէնսգէտներ, եւ Յիսուսին քաշեցին բերին իրենց ատեանի առաջ եւ ասացին. «Եթէ դու ես Քրիստոսը, ասա՛ մեզ»:
Quand il fit jour, s'assembla le corps des Anciens du peuple avec des chefs des prêtres et des Scribes. Ils firent comparaître Jésus par devant leur Sanhédrin et lui parlèrent ainsi: «Si tu es le Christ, dis-le-nous.»
67 Նրանց ասաց. «Եթէ ձեզ ասեմ իսկ, չէք հաւատայ:
Il leur répondit: «Quand même je vous le dirais, vous ne me croiriez pas.
68 Եւ եթէ ես ձեզ հարցնեմ, ինձ պատասխան չէք տայ կամ չէք արձակի ինձ:
Et si je vous interrogeais, vous ne me répondriez pas.
69 Բայց սրանից յետոյ մարդու Որդին պիտի նստի Աստծու զօրութեան աջին»:
A partir de maintenant le Fils de l'homme siégera à la droite de la puissance de Dieu.»
70 Եւ ամէնքը միասին ասացին. «Ուրեմն դու Աստծու Որդի՞ն ես»: Եւ նա նրանց ասաց. «Դուք ասում էք, թէ ես եմ»:
Ils dirent tous: «C'est donc toi qui es le Fils de Dieu?» — «Vous dites vous-mêmes que je le suis», leur répondit Jésus. —
71 Եւ նրանք ասացին. «Էլ ի՞նչ վկայութիւն է պէտք մեզ, որովհետեւ մենք ինքներս լսեցինք նրա բերանից»:
«Qu'avons-nous encore besoin de témoignage, dirent-ils; le témoignage, nous venons nous-mêmes de l'entendre de sa propre bouche.»
