ՂՈԻԿԱՍ 12
1 Մինչ Յիսուսի շուրջը բիւրաւոր ժողովուրդ հաւաքուեց՝ իրար կոխոտելու աստիճան, նա սկսեց նախ իր աշակերտներին ասել. «Նախ դուք ձեզ զգո՛յշ պահեցէք փարիսեցիների խմորից, որ կեղծաւորութիւնն է,
Il se rassembla, cependant, une si énorme quantité de monde, qu'on se foulait les uns les autres. Il se mit alors à dire à ses disciples: «Avant tout gardez-vous du levain des Pharisiens qui est l'hypocrisie.
2 որովհետեւ չկայ ծածուկ բան, որ չյայտնուի, եւ գաղտնի բան, որ չիմացուի,
Il n'y a rien de caché qui ne doive être révélé, ni de secret qui ne doive être connu.
3 քանի որ, ինչ որ խաւարի մէջ ասէք, լսելի պիտի լինի լոյսի մէջ. եւ ինչ որ շտեմարաններում փսփսաք ականջների մէջ, պիտի քարոզուի տանիքների վրայ:
Aussi, tout ce que vous aurez dit dans les ténèbres sera répété dans la lumière, et ce que vous aurez dit à l'oreille en chambres closes sera prêché sur les toits!»
4 Բայց ասում եմ ձեզ՝ իմ սիրելիներին, մի՛ զարհուրէք նրանցից, որ մարմինն են սպանում եւ դրանից յետոյ աւելի բան անել չեն կարող,
«Et alors je vous dis ceci, à vous, mes amis: «Ne craignez pas ceux qui tuent le corps, et qui, après cela, ne peuvent rien faire de plus.
5 այլ ցոյց կը տամ ձեզ, թէ ումի՛ց պէտք է վախենաք: Վախեցէ՛ք նրանից, ով սպանելուց յետոյ գեհեն նետելու իշխանութիւն ունի: Այո՛, ասում եմ ձեզ, վախեցէ՛ք նրանից: (Geenna g1067)
Je vais vous dire qui vous devez craindre: Vous devez craindre celui qui, après avoir envoyé la mort, a le pouvoir de jeter dans la Géhenne; oui, je vous le déclare, c'est celui-là que vous devez craindre.» (Geenna g1067)
6 Չէ՞ որ հինգ ճնճղուկը երկու դահեկանի է վաճառւում, եւ նրանցից ոչ մէկը Աստծու առաջ մոռացուած չէ:
«Cinq passereaux ne se vendent-ils pas deux as? Et il n'en est pas un seul qui soit oublié devant Dieu!
7 Նոյնիսկ ձեր գլխի բոլոր մազերը հաշուուած են. մի՛ վախեցէք, որովհետեւ դուք շատ աւելի յարգի էք, քան ճնճղուկները»:
Jusqu'aux cheveux de votre tête, tous ils sont comptés! Ne craignez point; vous, êtes de plus de valeur que bien des passereaux.»
8 «Ասում եմ ձեզ, ով որ մարդկանց առաջ խոստովանի ինձ, մարդու Որդին էլ նրան կը խոստովանի Աստծու հրեշտակների առաջ:
«Quiconque, je vous le déclare, me confessera devant les hommes, le Fils de l'homme le confessera aussi devant les anges de Dieu.
9 Իսկ ով որ մարդկանց առաջ ինձ կ՚ուրանայ, Աստծու հրեշտակների առաջ պիտի ուրացուի:
Qui m'aura renié devant les hommes, sera renié devant les anges de Dieu.
10 Եւ ով որ մարդու Որդու դէմ բան ասի, նրան պիտի ներուի, բայց ով որ Սուրբ Հոգուն հայհոյի, նրան չպիտի ներուի:
A quiconque prononcera un mot contre le Fils de l'homme, il sera pardonné; mais à celui qui blasphémera contre le Saint-Esprit, il ne sera pas pardonné.»
11 Իսկ երբ ձեզ տանեն ժողովարանների, կառավարիչների եւ իշխանաւորների առաջ, մի՛ մտահոգուէք, թէ ինչպէս կամ ինչ պատասխան պիտի տաք եւ կամ ինչ պիտի ասէք,
«Quand on vous traînera dans les synagogues, devant les magistrats, devant les autorités, ne vous inquiétez nullement ni de ce que vous direz pour votre défense ni comment vous parlerez.
12 որովհետեւ Սուրբ Հոգին նոյն ժամին կը սովորեցնի ձեզ, թէ ինչ պէտք է խօսել»:
Car le saint Esprit vous enseignera, à l'heure même, ce qu'il faudra que vous disiez.»
13 Ժողովրդի միջից մէկը նրան ասաց. «Վարդապե՛տ, ասա եղբօրս, որ ժառանգութիւնը ինձ հետ բաժանի»:
«Maître, lui dit quelqu'un de la foule, dis à mon frère de partager avec moi notre héritage.»
14 Եւ նա նրան ասաց. «Ո՛վ մարդ, ինձ ո՞վ դատաւոր կամ բաժանարար կարգեց ձեր վրայ»:
Il lui répondit: «Qui m'a constitué juge entre vous, ou faiseur de partages?»
15 Ապա ժողովրդին ասաց. «Տեսէք, որ զգոյշ լինէք ամէն տեսակ ագահութիւնից, որովհետեւ մարդու կեանքը իր կուտակած հարստութեան մէջ չէ»:
Puis il s'adressa aux autres: «Soyez bien attentifs à vous garder de toute avarice, car, en quelque abondance qu'on soit, la vie ne dépend pas de ce qu'on possède.»
16 Եւ նրանց մի առակ պատմեց ու ասաց. «Մի մեծահարուստի արտերը առատ բերք տուեցին.
Puis il leur raconta une parabole: «Le champ d'un homme riche avait beaucoup rapporté;
17 եւ նա խորհեց իր մտքում ու ասաց. «Տեսնեմ ինչ կարող եմ անել, քանի որ բերքս կուտակելու տեղ չկայ:
et il songeait en lui-même: Que ferai-je? car je n'ai pas où serrer ma récolte.
18 Գիտեմ, - ասաց նա, - թէ ինչ պէտք է անեմ. կը քանդեմ իմ շտեմարանները եւ աւելի մեծերը կը շինեմ ու այնտեղ կը հաւաքեմ ցորենը եւ իմ ամբողջ բարիքները.
Ce que je ferai, dit-il, le voici: J'abattrai mes greniers; j'en construirai de plus grands; et j'y ramasserai tous mes produits et tous mes biens.»
19 ու ինքս ինձ կ՚ասեմ՝ ո՛վ մարդ, շատ տարիների համար ամբարուած բազում բարիքներ ունես, հանգի՛ստ արա, կե՛ր, խմի՛ր եւ ուրա՛խ եղիր»:
Et puis je dirai à mon âme: «Mon âme, tu as là en réserve beaucoup de biens, pour beaucoup d'années; repose-toi, mange, bois et te réjouis!»
20 Աստուած նրան ասաց. «Անմի՛տ, հէնց այս գիշեր հոգիդ քեզնից պահանջելու են, իսկ ինչ որ պատրաստել ես, ո՞ւմն է լինելու»:
Mais Dieu lui dit: «Insensé! c'est cette nuit-ci que ton âme te sera redemandée. Et ce que tu t'es préparé, à qui sera-t-il?
21 Նոյնպէս է նաեւ նա, ով իր անձի համար գանձ կը հաւաքի եւ Աստուծով չի հարստանայ»:
Ainsi en sera-t-il de celui qui thésaurise pour lui-même et qui n'est pas riche pour Dieu.»
22 Եւ իր աշակերտներին ասաց. «Դրա համար էլ ասում եմ ձեզ. հոգ մի՛ արէք ձեր հոգու համար, թէ ինչ էք ուտելու, ոչ էլ մարմնի համար, թէ ինչ էք հագնելու,
Voilà pourquoi, ajouta-t-il, s'adressant à ses disciples, je vous dis de ne pas vous inquiéter: — pour votre vie de ce que vous mangerez, — pour votre corps de quoi vous vous vêtirez.
23 որովհետեւ հոգին առաւել է, քան կերակուրը, եւ մարմինը՝ քան հագուստը:
La vie est plus que la nourriture, et le corps plus que le vêtement.
24 Նայեցէ՛ք ագռաւներին, որոնք ո՛չ սերմանում են եւ ո՛չ հնձում, որոնք ո՛չ շտեմարաններ ունեն եւ ո՛չ էլ ամբարներ, բայց Աստուած կերակրում է նրանց. որքա՜ն եւս առաւել ձեզ, որ շատ աւելի յարգի էք, քան թռչունները:
Observez les corbeaux; ils ne sèment, ni ne moissonnent; ils n'ont ni cellier, ni grenier; et Dieu les nourrit. Combien ne valez-vous pas plus que les oiseaux?
25 Ձեզնից ո՞վ, հոգս անելով, կը կարողանայ իր հասակի վրայ մէկ կանգուն աւելացնել:
Qui de vous peut, par toutes ses préoccupations, ajouter une coudée à la durée de sa vie?
26 Արդ, եթէ փոքր բանի մէջ անկարող էք, այլ բաների համար ինչո՞ւ էք հոգս անում:
Si donc vous ne pouvez même les moindres choses, pourquoi vous inquiéter des autres.
27 Նայեցէ՛ք շուշանին՝ ինչպէս է աճում. ո՛չ աշխատում է եւ ո՛չ հիւսում: Ասում եմ ձեզ՝ Սողոմոնն իսկ իր ամբողջ փառքի մէջ նրանցից մէկի նման չհագնուեց:
Observez comment croissent les lis; ils ne travaillent ni ne filent. Cependant, je vous le déclare, Salomon lui-même dans toute sa gloire n'était pas vêtu comme l'un d'eux.
28 Իսկ եթէ խոտը, որ այսօր բաց դաշտի մէջ է, իսկ վաղը հնոց է նետուելու, Աստուած այդպէ՛ս է հագցնում, որչա՜փ եւս առաւել ձեզ պիտի հագցնի, թերահաւատնե՛ր:
Si donc, dans un champ, l'herbe qui existe aujourd'hui et qui demain sera jetée au four, Dieu la revêt de la sorte, combien plutôt vous-mêmes, gens de petite foi!»
29 Եւ դուք մի՛ մտահոգուէք, թէ ի՛նչ էք ուտելու կամ ի՛նչ էք խմելու, եւ մի՛ մտատանջուէք,
«Ne vous préoccupez donc pas de ce que vous aurez à manger, ou de ce que vous aurez à boire, et ne vous en tourmentez pas l'esprit.
30 որովհետեւ այդ ամէնը աշխարհի հեթանոսներն են, որ փնտռում են: Իսկ ձեր Հայրը գիտէ, որ այդ ամէնը պէտք է ձեզ:
Oui, tout cela les païens du monde s'en enquièrent; mais, vous, votre Père sait que vous en avez besoin.
31 Այլ դուք հետամո՛ւտ եղէք Աստծու արքայութեանը, եւ այդ ամէնը աւելիով կը տրուի ձեզ»:
Cherchez seulement son Royaume et ces choses vous seront données par surcroît.»
32 «Մի՛ վախեցիր, փոքրի՛կ հօտ, որովհետեւ ձեր Հայրը հաճեց տալ ձեզ արքայութիւնը:
Ne crains point, petit troupeau; car il a plu à votre Père de vous donner le Royaume.
33 Վաճառեցէ՛ք ձեր ինչքերը եւ ողորմութիւն տուէք. եւ ձեզ համար շինեցէ՛ք չհնացող քսակներ եւ անհատնում գանձեր երկնքում, ուր ո՛չ գողն է մօտենում, եւ ո՛չ ցեցը՝ փչացնում.
Vendez ce que vous possédez et le donnez en aumônes. Faites-vous des bourses inusables; faites-vous un trésor qui ne vous fasse point défaut dans les cieux, dont le voleur n'approche pas, que le ver ne détruise pas.
34 որովհետեւ, ուր որ ձեր գանձն է, այնտեղ եւ ձեր սրտերը կը լինեն»:
Car là où est votre trésor, là sera aussi votre coeur.»
35 «Թող ձեր գօտիները մէջքներիդ պնդուած լինեն, եւ ճրագներդ՝ վառուած:
«Que vos reins soient ceints et vos lampes allumées.
36 Եւ դուք նմանուեցէ՛ք այն ծառաներին, որոնք սպասում են իրենց տիրոջը, թէ ե՛րբ կը վերադառնայ հարսանիքից, որպէսզի, երբ գայ եւ բախի դուռը, իսկոյն բաց անեն:
Que vous soyez semblables à des hommes qui attendent leur maître revenant du festin de noce, afin de lui ouvrir aussitôt qu'il arrivera et dès qu'il frappera.
37 Երանի՜ այն ծառաներին, որոնց արթուն կը գտնի տէրը, երբ գայ: Ճշմարիտ եմ ասում ձեզ, որ նա գօտի կը կապի մէջքին, սեղան կը նստեցնի նրանց եւ կ՚անցնի նրանց սպասարկելու:
Heureux ces serviteurs que le maître, en arrivant, trouvera veillant de la sorte; je vous le dis en vérité, c'est lui qui se ceindra, qui les fera asseoir à table et qui, passant de l'un à l'autre, se mettra à les servir.
38 Եւ եթէ տէրը գայ կէսգիշերին եւ կամ աւելի ուշ ու գտնի նրանց այդպէս, երանելի են այդ ծառաները:
Qu'il rentre à la seconde veille, qu'il rentre à la troisième, heureux seront ces serviteurs, s'il les trouve veillant ainsi!»
39 Բայց այն էլ իմացէ՛ք, որ եթէ տանտէրը գիտենար, թէ ո՛ր ժամին գող կը գայ, թոյլ չէր տայ, որ իր տունը կտրեն:
Sachez ceci: Si le maître de la maison savait à quelle heure doit venir le voleur, il veillerait et ne laisserait pas forcer sa maison.
40 Դուք էլ պատրա՛ստ եղէք, որովհետեւ այն ժամին, երբ չէք սպասի, կը գայ մարդու Որդին»:
Vous aussi, soyez prêts, parce que c'est à une heure où vous n'y penserez pas que le Fils de l'homme viendra.»
41 Պետրոսն ասաց. «Տէ՛ր, մե՞զ համար ասացիր այդ առակը, թէ՞ բոլորի համար»:
Pierre lui demanda: «Est-ce pour nous, Seigneur, que tu dis cette parabole ou également pour tout le monde?»
42 Եւ Տէրն ասաց. «Ո՞վ է այն հաւատարիմ եւ իմաստուն տնտեսը, որին իր տէրը իր ծառաների վրայ վերակացու կարգեց՝ ժամանակի՛ն կերակուր տալու համար:
Le Seigneur lui répondit: «Quel est l'administrateur. fidèle et prudent que le maître établira sur ses domestiques pour donner à chacun, au moment voulu, sa mesure de froment?
43 Երանի՜ է այն ծառային, որին իր տէրը, երբ որ գայ, այդպէս արած կը գտնի:
C'est celui que le maître, à son arrivée, trouvera agissant ainsi; heureux ce serviteur!
44 Արդարեւ, ասում եմ ձեզ, որ նրան իր բոլոր ինչքերի վրայ վերակացու կը կարգի:
En vérité, je vous le dis, le maître l'établira sur tous ses biens.
45 Իսկ եթէ այդ ծառան իր սրտում ասի՝ «Իմ տէրը ուշանում է գալ», եւ սկսի ծեծել ծառաներին եւ աղախիններին, ուտել, խմել եւ հարբել,
Mais si ce serviteur dit en son coeur: «Mon maître tarde à venir», et qu'il se mette à battre valets et servantes, à manger et à boire, et à s'enivrer,
46 այդ ծառայի տէրը կը գայ այն օրը, երբ նա չէր սպասում, եւ այն ժամին, որ չէր իմանում. նրան մէջքից երկու կտոր կ՚անի եւ նրա բաժինը անհաւատների հետ կը դնի:
son maître surviendra au jour où ce Serviteur ne s'y attend pas et à une heure qu'il ignore et il le déchirera à coups de verge, et lui donnera le même lot qu'aux infidèles.
47 Իսկ այն ծառան, որ գիտէ իր տիրոջ կամքը, բայց նրա կամքի համաձայն չի պատրաստի, շատ ծեծ կ՚ուտի:
Ce serviteur qui connaissait la volonté de son maître et n'a rien préparé ni agi selon sa volonté, recevra plusieurs coups.
48 Եւ այն ծառան, որ չգիտէ իր տիրոջ կամքը եւ ծեծի արժանի գործ է կատարում, քիչ ծեծ կ՚ուտի. նրան, ում շատ է տրուած, նրանից շատ էլ կ՚ուզուի, եւ ում շատ է վստահուած, նրանից աւելին կը պահանջեն»:
Quant à celui qui n'a pas connu cette volonté et a fait des choses qui méritent des coups, il en recevra peu. A quiconque beaucoup a été donné, beaucoup sera demandé; et de celui à qui on a beaucoup confié, il sera exigé davantage.»
49 «Երկրի վրայ կրակ գցելու եկայ. եւ ինչքա՜ն եմ կամենում, որ արդէն իսկ բորբոքուած լինի:
«Je suis venu mettre le feu sur la terre! Ah! que je voudrais qu’il fût déjà allumé!
50 Եւ մի մկրտութիւն ունեմ մկրտուելու եւ ինչպէ՜ս եմ շտապում, որ կատարուի:
Il est un baptême dont je dois être baptisé, et dans quelle angoisse je suis jusqu'à ce qu'il soit accompli!
51 Կարծում էք, թէ երկրին խաղաղութի՞ւն տալու եկայ. ո՛չ, ասում եմ ձեզ, այլ՝ բաժանում.
Croyez-vous que je sois venu donner la paix à la terre? Non, vous dis-je, c'est la division.
52 որովհետեւ մէկ տան մէջ այսուհետեւ հինգ հոգի իրարից բաժանուած պիտի լինեն. երեքը՝ երկուսի դէմ, եւ երկուսը՝ երեքի:
Car, désormais, cinq personnes étant dans une maison, elles seront partagées: trois contre deux et deux contre trois.
53 Հայրը պիտի բաժանուի որդու դէմ, եւ որդին՝ Հօր, մայրը՝ աղջկայ դէմ, եւ աղջիկը՝ մօր, կեսուրը՝ հարսի դէմ, եւ հարսը՝ իր կեսրոջ»:
Seront divisés: un père contre son fils et un fils contre son père; une mère contre sa fille et une fille contre sa mère; une belle-mère contre sa belle-fille et une belle-fille contre sa belle-mère.»
54 Ժողովրդին էլ ասաց. «Երբ տեսնէք, որ արեւմուտքից ամպ է ելնում, իսկոյն կ՚ասէք, թէ՝ անձրեւ կը գայ: Այդպէս էլ լինում է:
Il disait aussi aux multitudes: «Lorsque vous voyez, au couchant, un nuage apparaître, vous dites aussitôt: la pluie arrive, et elle arrive en effet.
55 Եւ երբ հարաւի քամին փչի, կ՚ասէք, թէ՝ խորշակ կը լինի: Եւ այդպէս էլ լինում է:
Lorsque c'est le vent du midi qui souffle, vous dites: il fera chaud; et il en est ainsi.
56 Կեղծաւորնե՛ր, երկնքի եւ երկրի երեւոյթները քննել գիտէք, իսկ այս ներկայ ժամանակը ինչպէ՞ս չէք քննում:
Hypocrites, vous savez apprécier l'aspect de la terre et du ciel, comment ne savez? vous pas apprécier aussi le temps où vous êtes,
57 Ինչո՞ւ դուք անձնապէս արժանին չէք ընտրում:
et pourquoi ne jugez-vous pas aussi par vous-mêmes de ce qui est juste?»
58 Երբ քո թշնամու հետ գնաս իշխանի մօտ, ճանապարհին հաշիւդ մաքրի՛ր, որ նրանից ազատուես, որովհետեւ գուցէ նա քեզ քարշ տայ դատաւորի մօտ, եւ դատաւորը քեզ բանտապահի ձեռքը յանձնի, եւ բանտապահն էլ՝ բանտ նետի:
«Pendant que tu vas devant un magistrat avec ton adversaire, tâche, en chemin, de sortir d'affaire avec lui, de peur qu'il ne te traîne devant le juge, et que le juge ne te livre au réclamateur, et que le réclamateur ne te jette en prison.
59 Ասում եմ քեզ, այնտեղից դուրս չես գայ, մինչեւ որ չվճարես վերջին գրոշը»:
Tu n'en sortiras pas, je te le déclare, que tu n'aies payé jusqu'à la dernière obole.»
