ՅՈՎՀԱՆՆՈԻ 11
1 Եւ մի հիւանդ կար, Ղազարոս անունով, Բեթանիայից՝ Մարիամի եւ նրա քոյր Մարթայի գիւղից:
Now a certain man named Lazarus was sick. He was from Bethany, the village of Mary and her sister Martha.
2 Սա այն Մարիամն էր, որ իւղով օծեց Տիրոջը եւ իր մազերով սրբեց նրա ոտքերը: Եւ սրա եղբայր Ղազարոսը հիւանդ էր:
It was Mary who anointed the Lord with myrrh and wiped his feet with her hair, whose brother Lazarus was sick.
3 Սրա քոյրերը նրա մօտ մարդ ուղարկեցին եւ ասացին. «Տէ՛ր, ահաւասիկ նա, ում դու սիրում էիր, հիւանդացել է»:
The sisters then sent for Jesus, saying, “Lord, see, he whom you love is sick.”
4 Երբ Յիսուս լսեց, ասաց. «Այդ հիւանդութիւնը մահաբեր չէ, այլ Աստծու փառքի համար է, որպէսզի դրանով Աստծու Որդին փառաւորուի»:
When Jesus heard it, he said, “This sickness is not to death, but instead it is for the glory of God so that the Son of God may be glorified by it.”
5 Յիսուս սիրում էր Մարիամին, նրա քրոջը՝ Մարթային, եւ Ղազարոսին:
Now Jesus loved Martha and her sister and Lazarus.
6 Լսելուց յետոյ, թէ Ղազարոսը հիւանդացել է, նա տակաւին երկու օր մնաց այնտեղ, ուր գտնւում էր:
So when he heard that Lazarus was sick, Jesus stayed two more days in the place where he was.
7 Ապա դրանից յետոյ իր աշակերտներին ասաց. «Եկէ՛ք վերստին գնանք Հրէաստան»:
Then after this, he said to the disciples, “Let us go to Judea again.”
8 Աշակերտները նրան ասացին. «Ռաբբի՛, հրեաները դեռ նոր էին ուզում քեզ քարկոծել, եւ նորից այնտե՞ղ ես գնում»:
The disciples said to him, “Rabbi, right now the Jews are trying to stone you, and you are going back there again?”
9 Յիսուս պատասխանեց. «Ցերեկը տասներկու ժամ չունի՞. եթէ մէկը ցերեկն է քայլում, չի սայթաքում, որովհետեւ այս աշխարհի լոյսը տեսնում է,
Jesus answered, “Are there not twelve hours of light in a day? If someone walks in the daytime, he will not stumble, because he sees by the light of this world.
10 իսկ եթէ մէկը գիշերն է քայլում, սայթաքում է, որովհետեւ հետը լոյս չունի»:
However, if he walks at night, he will stumble because the light is not in him.”
11 Այս բաներն ասելուց յետոյ նորից ասաց նրանց. «Մեր բարեկամ Ղազարոսը ննջել է, սակայն ես գնում եմ, որ նրան արթնացնեմ»:
He said these things, and after these things, he said to them, “Our friend Lazarus has fallen asleep, but I am going so that I may wake him out of sleep.”
12 Աշակերտները նրան ասացին. «Տէ՛ր, եթէ ննջել է, ապա կ՚առողջանայ»:
The disciples therefore said to him, “Lord, if he has fallen asleep, he will recover.”
13 Բայց Յիսուս նրա մահուան մասին էր ասում, մինչդեռ նրանց այնպէս թուաց, թէ նա քնով ննջելու մասին է խօսում:
Now Jesus had spoken of his death, but they thought that he was speaking about the sleep of resting.
14 Այն ժամանակ Յիսուս նրանց յայտնապէս ասաց. «Ղազարոսը մեռաւ.
Then Jesus said to them plainly, “Lazarus is dead.
15 բայց ես ուրախ եմ ձեզ համար, որ այնտեղ չէի. որպէսզի դուք ինձ հաւատաք: Արդ, եկէ՛ք գնանք նրա մօտ»:
I am glad, for your sakes, that I was not there so that you may believe. Let us go to him.”
16 Թովմասը, որ Երկուորեակ էր կոչւում, աշակերտակիցներին ասաց. «Եկէ՛ք մենք էլ գնանք, որ նրա հետ մեռնենք»:
Thomas, who was called Didymus, said to his fellow disciples, “Let us also go so that we may die with Jesus.”
17 Յիսուս եկաւ, նրան գտաւ չորս օրից ի վեր գերեզմանի մէջ:
When Jesus came, he found that Lazarus had already been in the tomb for four days.
18 Եւ Բեթանիան Երուսաղէմի մօտ էր շուրջ երեք կիլոմետր:
Now Bethany was near Jerusalem, about fifteen stadia away.
19 Հրեաներից շատերը եկել էին Մարթայի եւ Մարիամի մօտ, որպէսզի նրանց մխիթարեն իրենց եղբօր մահուան համար:
Many of the Jews had come to Martha and Mary, to comfort them about their brother.
20 Երբ Մարթան լսեց, որ Յիսուս գալիս է, նրան ընդառաջ գնաց. իսկ Մարիամը տանը նստած էր:
Then Martha, when she heard that Jesus was coming, went to meet him, but Mary was sitting in the house.
21 Մարթան Յիսուսին ասաց. «Տէ՛ր, եթէ դու այստեղ եղած լինէիր, իմ եղբայրը մեռած չէր լինի.
Martha then said to Jesus, “Lord, if you had been here, my brother would not have died.
22 բայց հիմա էլ գիտեմ, թէ ինչ էլ որ Աստծուց ուզես, Աստուած քեզ կը տայ»:
Even now, I know that whatever you ask from God, he will give to you.”
23 Յիսուս նրան ասաց. «Քո եղբայրը յարութիւն կ՚առնի»:
Jesus said to her, “Your brother will rise again.”
24 Մարթան նրան ասաց. «Գիտեմ, որ յարութեան ժամանակ վերջին օրը յարութիւն կ՚առնի»:
Martha said to him, “I know that he will rise again in the resurrection on the last day.”
25 Յիսուս նրան ասաց. «Ես իսկ եմ յարութիւն եւ կեանք. ով հաւատում է ինձ, թէպէտ եւ մեռնի, կ՚ապրի.
Jesus said to her, “I am the resurrection and the life; he who believes in me, even if he dies, will live;
and whoever lives and believes in me will never die. Do you believe this?” (aiōn g165)
27 Նա ասաց նրան. «Այո՛, Տէ՛ր, ես հաւատում եմ, որ դո՛ւ ես Քրիստոսը՝ Աստծու Որդին, որ աշխարհ էիր գալու»:
She said to him, “Yes, Lord, I believe that you are the Christ, the Son of God, who is coming into the world.”
28 Եւ այս ասելուց յետոյ, գնաց գաղտնաբար կանչեց իր քրոջը՝ Մարիամին եւ ասաց. «Վարդապետն է եկել եւ քեզ է կանչում»:
When she had said this, she went away and called her sister Mary privately. She said, “The Teacher is here and is calling for you.”
29 Երբ նա լսեց, իսկոյն վեր կացաւ եւ եկաւ նրա մօտ:
When she heard this, she got up quickly and went to him.
30 Յիսուս դեռ գիւղ չէր հասել, այլ դեռեւս այն տեղում էր, ուր Մարթան նրան ընդառաջ էր ելել:
Now Jesus had not yet come into the village but was still in the place where Martha had met him.
31 Իսկ այն հրեաները, որ նրա հետ տանն էին եւ նրան մխիթարում էին, երբ տեսան Մարիամին, որ վեր կացաւ իսկոյն ու գնաց, իրենք եւս նրա յետեւից գնացին. կարծում էին, թէ գերեզման է գնում, որ այնտեղ լաց լինի:
So when the Jews, who were with her in the house and who were comforting her, saw Mary getting up quickly and going out, they followed her, thinking that she was going to the tomb to weep there.
32 Իսկ Մարիամը, երբ եկաւ այնտեղ, ուր Յիսուս կանգնած էր, ու տեսաւ նրան, ընկաւ նրա ոտքերն ու ասաց. «Տէ՛ր, եթէ այստեղ եղած լինէիր, իմ եղբայրը մեռած չէր լինի»:
When Mary came to the place where Jesus was and saw him, she fell down at his feet and said to him, “Lord, if you had been here, my brother would not have died.”
33 Երբ Յիսուս տեսաւ, որ նա լալիս է, եւ նրա հետ եղող հրեաներն էլ լալիս են, սաստիկ խռովուեց իր հոգում եւ ասաց.
When Jesus saw her weeping, and the Jews who came with her also weeping, he was deeply moved in his spirit and was troubled;
34 «Ո՞ւր դրիք նրան»: Նրան ասացին. «Տէ՛ր, արի՛ եւ տե՛ս»:
he said, “Where have you laid him?” They said to him, “Lord, come and see.”
35 Եւ Յիսուս արտասուեց:
Jesus wept.
36 Հրեաներն ասացին. «Տեսէ՛ք ինչքան էր սիրում նրան»:
Then the Jews said, “See how much he loved Lazarus!”
37 Նրանցից ոմանք ասում էին. «Սա, որ կոյրի աչքերը բացեց, չէ՞ր կարող նաեւ այնպէս անել, որ սա չմեռնէր»:
But some of them said, “Could not this man, who opened the eyes of a blind man, also have made this man not die?”
38 Յիսուս, դարձեալ խռովուելով ինքն իր մէջ, եկաւ գերեզմանը: Սա մի քարայր էր, որի վրայ մի քար էր դրուած:
Then Jesus again, being deeply moved in himself, went to the tomb. Now it was a cave, and a stone lay against it.
39 Եւ Յիսուս ասաց. «Այդ քարը մի կողմ դրէք»: Մարթան՝ մեռածի քոյրը, նրան ասաց. «Տէ՛ր, հիմա արդէն նեխած կը լինի, քանի որ չորս օրուայ է»:
Jesus said, “Take away the stone.” Martha, the sister of Lazarus, the one who had died, said to Jesus, “Lord, by this time the body will be decaying, for he has been dead for four days.”
40 Յիսուս նրան ասաց. «Քեզ չասացի՞. եթէ հաւատաս, կը տեսնես Աստծու փառքը»:
Jesus said to her, “Did I not say to you that, if you believed, you would see the glory of God?”
41 Երբ քարը վերցրին, Յիսուս աչքերը վեր բարձրացրեց ու ասաց. «Հա՛յր, գոհութիւն եմ տալիս քեզ, որ ինձ լսեցիր.
So they took away the stone. Jesus lifted up his eyes and said, “Father, I thank you that you listened to me.
42 եւ ես գիտէի, որ ամէն ժամ լսում ես ինձ, բայց այս անում եմ շուրջս կանգնած այս ժողովրդի համար, որպէսզի հաւատան, որ դո՛ւ ինձ ուղարկեցիր»:
I knew that you always listen to me, but it is because of the crowd that is standing around me that I said this, so that they may believe that you have sent me.”
43 Երբ այս ասաց, բարձր ձայնով աղաղակեց եւ ասաց. «Ղազարո՛ս, վե՛ր կաց, դո՛ւրս արի»:
After he had said this, he cried out with a loud voice, “Lazarus, come out!”
44 Եւ մեռելը ելաւ՝ կապուած ոտքերով, ձեռքերը երիզով ամրացուած եւ երեսը վարշամակով պատած: Եւ Յիսուս նրանց ասաց. «Արձակեցէ՛ք դրան եւ թողէ՛ք, որ գնայ»:
The dead man came out; his feet and hands were bound with cloths, and his face was bound about with a cloth. Jesus said to them, “Untie him and let him go.”
45 Հրեաներից շատերը, որոնք եկել էին Մարիամենց մօտ, երբ տեսան, ինչ որ Յիսուս արեց, հաւատացին նրան:
Then many of the Jews who came to Mary and saw what Jesus did, believed in him.
46 Իսկ նրանցից ոմանք գնացին փարիսեցիների մօտ եւ պատմեցին նրանց, ինչ որ Յիսուս արեց:
But some of them went away to the Pharisees and told them the things that Jesus had done.
47 Քահանայապետներն ու փարիսեցիները ատեան գումարեցին եւ ասացին. «Ի՞նչ անենք, քանի որ այդ մարդը բազում նշաններ է անում:
Then the chief priests and the Pharisees gathered the council together and said, “What will we do? This man does many signs.
48 Եթէ նրան այնպէս թողնենք, ամէնքը կը հաւատան նրան, եւ հռոմէացիները կը գան ու կը վերացնեն մեր ազգն ու մեր սրբավայրը»:
If we leave him alone like this, all will believe in him; the Romans will come and take away both our place and our nation.”
49 Նրանցից մէկը՝ Կայիափա անունով, որ այդ տարուայ քահանայապետն էր, նրանց ասաց.
However, a certain man among them, Caiaphas, who was high priest that year, said to them, “You know nothing.
50 «Դուք ոչինչ չգիտէք, ոչ իսկ խորհել էք, թէ մեզ համար աւելի լաւ է, որ մէկ մարդ մեռնի ժողովրդի համար, քան թէ ամբողջ ազգը կորչի»:
You do not consider that it is better for you that one man dies for the people than that the whole nation perishes.”
51 Այս բանը նա ինքն իրենից չասաց, այլ, քանի որ այդ տարուայ քահանայապետն էր, մարգարէացաւ, որ Յիսուս մեռնելու էր ազգի համար:
Now this he said not from himself. Instead, being high priest that year, he prophesied that Jesus should die for the nation;
52 Եւ ոչ միայն ազգի համար, այլ՝ որպէսզի նաեւ Աստծու ցրուած որդիներին ի մի հաւաքի:
and not only for the nation, but so that the children of God who are scattered would be gathered together into one.
53 Ապա այն օրուանից խորհուրդ արեցին, որ նրան սպանեն:
So from that day onward they planned how to put Jesus to death.
54 Եւ Յիսուս այնուհետեւ այլեւս համարձակ չէր շրջում հրեաների մէջ, այլ այնտեղից գնաց մի շրջան, որ մօտ էր անապատին. գնաց մի քաղաք, որի անունն էր Եփրայիմ, եւ իր աշակերտների հետ այդտեղ էր մնում:
No longer did Jesus walk openly among the Jews, but he departed from there into the country near to the wilderness into a town called Ephraim. There he stayed with the disciples.
55 Եւ հրեաների զատիկը մօտ էր. եւ այդ գաւառից շատերը Երուսաղէմ բարձրացան զատկից առաջ, որպէսզի իրենք իրենց մաքրեն:
Now the Passover of the Jews was near, and many went up to Jerusalem from the country before the Passover in order to purify themselves.
56 Յիսուսին փնտռում էին. եւ մինչ տաճարի մէջ էին, միմեանց ասում էին. «Ինչպէ՞ս է ձեզ թւում, արդեօք այս տօնին չի՞ գայ»:
They were looking for Jesus, and speaking one with another as they stood in the temple, “What do you think? That he will not come to the festival?”
57 Քահանայապետներն ու փարիսեցիները հրահանգել էին, որ, եթէ մէկն իմանայ, թէ նա որտեղ է, յայտնի, որպէսզի նրան ձ»րբակալ»ն:
Now the chief priests and the Pharisees had given an order that if anyone knew where Jesus was, he should report it so that they might seize him.
