ՅՈՎՀԱՆՆՈԻ 11
1 Եւ մի հիւանդ կար, Ղազարոս անունով, Բեթանիայից՝ Մարիամի եւ նրա քոյր Մարթայի գիւղից:
BUT a certain man was sick, Loozar, of the village Bethania: (he was) the brother of Mariam and of Martha.
2 Սա այն Մարիամն էր, որ իւղով օծեց Տիրոջը եւ իր մազերով սրբեց նրա ոտքերը: Եւ սրա եղբայր Ղազարոսը հիւանդ էր:
It was that Mariam who anointed with balsam the feet of Jeshu, and wiped (them) with her hair, whose brother this Loozar was who was sick.
3 Սրա քոյրերը նրա մօտ մարդ ուղարկեցին եւ ասացին. «Տէ՛ր, ահաւասիկ նա, ում դու սիրում էիր, հիւանդացել է»:
And his two sisters sent unto Jeshu, saying, Our Lord, he whom thou lovest is sick.
4 Երբ Յիսուս լսեց, ասաց. «Այդ հիւանդութիւնը մահաբեր չէ, այլ Աստծու փառքի համար է, որպէսզի դրանով Աստծու Որդին փառաւորուի»:
But Jeshu said, This sickness is not of death, but for the glory of Aloha, that the Son of Aloha may be glorified on account of it.
5 Յիսուս սիրում էր Մարիամին, նրա քրոջը՝ Մարթային, եւ Ղազարոսին:
But Jeshu loved Martha and Mariam and Loozar.
6 Լսելուց յետոյ, թէ Ղազարոսը հիւանդացել է, նա տակաւին երկու օր մնաց այնտեղ, ուր գտնւում էր:
And when he heard that he was sick, he remained in the place where he was two days.
7 Ապա դրանից յետոյ իր աշակերտներին ասաց. «Եկէ՛ք վերստին գնանք Հրէաստան»:
And afterwards he saith to his disciples, Come, we will go again into Jihud.
8 Աշակերտները նրան ասացին. «Ռաբբի՛, հրեաները դեռ նոր էին ուզում քեզ քարկոծել, եւ նորից այնտե՞ղ ես գնում»:
His disciples say to him, Raban, now have the Jihudoyee sought to stone thee; and again goest thou thither?
9 Յիսուս պատասխանեց. «Ցերեկը տասներկու ժամ չունի՞. եթէ մէկը ցերեկն է քայլում, չի սայթաքում, որովհետեւ այս աշխարհի լոյսը տեսնում է,
Jeshu saith to them, Are there not twelve hours in the day? If a man walk in the day, he stumbleth not, because he seeth the light of this world;
10 իսկ եթէ մէկը գիշերն է քայլում, սայթաքում է, որովհետեւ հետը լոյս չունի»:
but if a man walk in the night, he stumbleth, because no light is in him.
11 Այս բաներն ասելուց յետոյ նորից ասաց նրանց. «Մեր բարեկամ Ղազարոսը ննջել է, սակայն ես գնում եմ, որ նրան արթնացնեմ»:
These spake Jeshu; and afterwards he said to them, Loozar our friend reposeth; but I go to awake him.
12 Աշակերտները նրան ասացին. «Տէ՛ր, եթէ ննջել է, ապա կ՚առողջանայ»:
His disciples say to him, Our Lord, if he sleep he is healed.
13 Բայց Յիսուս նրա մահուան մասին էր ասում, մինչդեռ նրանց այնպէս թուաց, թէ նա քնով ննջելու մասին է խօսում:
But Jeshu spake concerning his death; and they thought that concerning the repose of sleep he spake.
14 Այն ժամանակ Յիսուս նրանց յայտնապէս ասաց. «Ղազարոսը մեռաւ.
Then said Jeshu to them explicatively, Loozar is dead.
15 բայց ես ուրախ եմ ձեզ համար, որ այնտեղ չէի. որպէսզի դուք ինձ հաւատաք: Արդ, եկէ՛ք գնանք նրա մօտ»:
And I am glad I was not there for your sakes, that you may believe. But let us walk thither.
16 Թովմասը, որ Երկուորեակ էր կոչւում, աշակերտակիցներին ասաց. «Եկէ՛ք մենք էլ գնանք, որ նրա հետ մեռնենք»:
Thoma, who is called the Twin, saith to his fellow-disciples, Let us also go, that we may die with him.
17 Յիսուս եկաւ, նրան գտաւ չորս օրից ի վեր գերեզմանի մէջ:
And Jeshu came to Bethania, and found that he had been four days in the house of burial.
18 Եւ Բեթանիան Երուսաղէմի մօտ էր շուրջ երեք կիլոմետր:
Now Bethania was nigh to Urishlem, being a distance from it of about fifteen stadia.
19 Հրեաներից շատերը եկել էին Մարթայի եւ Մարիամի մօտ, որպէսզի նրանց մխիթարեն իրենց եղբօր մահուան համար:
And many of the Jihudoyee had come to Martha and Mariam, that they might speak to their hearts concerning their brother.
20 Երբ Մարթան լսեց, որ Յիսուս գալիս է, նրան ընդառաջ գնաց. իսկ Մարիամը տանը նստած էր:
Then Martha, when she heard that Jeshu had come, went forth to meet him; but Mariam sat in the house.
21 Մարթան Յիսուսին ասաց. «Տէ՛ր, եթէ դու այստեղ եղած լինէիր, իմ եղբայրը մեռած չէր լինի.
And Martha said to Jeshu, My Lord, if thou hadst been here, my brother had not died.
22 բայց հիմա էլ գիտեմ, թէ ինչ էլ որ Աստծուց ուզես, Աստուած քեզ կը տայ»:
But even now know I that whatsoever thou wilt ask of Aloha, he giveth to thee.
23 Յիսուս նրան ասաց. «Քո եղբայրը յարութիւն կ՚առնի»:
Jeshu saith to her, Thy brother ariseth.
24 Մարթան նրան ասաց. «Գիտեմ, որ յարութեան ժամանակ վերջին օրը յարութիւն կ՚առնի»:
Martha saith to him, I know that he ariseth in the resurrection at the last day.
25 Յիսուս նրան ասաց. «Ես իսկ եմ յարութիւն եւ կեանք. ով հաւատում է ինձ, թէպէտ եւ մեռնի, կ՚ապրի.
Jeshu saith to her, I am the Resurrection and the Life; and (he) who believeth in me, although he will die, shall live.
And every one who liveth and believeth in me, for ever shall not die. Believest thou this? (aiōn g165)
27 Նա ասաց նրան. «Այո՛, Տէ՛ր, ես հաւատում եմ, որ դո՛ւ ես Քրիստոսը՝ Աստծու Որդին, որ աշխարհ էիր գալու»:
She saith to him, Yes, my Lord; I believe that thou art the Meshicha, the Son of Aloha, who cometh into the world.
28 Եւ այս ասելուց յետոյ, գնաց գաղտնաբար կանչեց իր քրոջը՝ Մարիամին եւ ասաց. «Վարդապետն է եկել եւ քեզ է կանչում»:
And when she had said these, she went, called Mariam her sister in secret, and said to her, Our Master hath come, and calleth for thee.
29 Երբ նա լսեց, իսկոյն վեր կացաւ եւ եկաւ նրա մօտ:
When Mariam heard, she arose quickly, and came to him.
30 Յիսուս դեռ գիւղ չէր հասել, այլ դեռեւս այն տեղում էր, ուր Մարթան նրան ընդառաջ էր ելել:
But Jeshu himself had not yet come into the village, but was in that place where Martha met him.
31 Իսկ այն հրեաները, որ նրա հետ տանն էին եւ նրան մխիթարում էին, երբ տեսան Մարիամին, որ վեր կացաւ իսկոյն ու գնաց, իրենք եւս նրա յետեւից գնացին. կարծում էին, թէ գերեզման է գնում, որ այնտեղ լաց լինի:
But those Jihudoyee who were also with her in the house to console her, when they saw that Mariam rose up hastily to go forth, went themselves after her; for they thought that to the sepulchre she went to weep.
32 Իսկ Մարիամը, երբ եկաւ այնտեղ, ուր Յիսուս կանգնած էր, ու տեսաւ նրան, ընկաւ նրա ոտքերն ու ասաց. «Տէ՛ր, եթէ այստեղ եղած լինէիր, իմ եղբայրը մեռած չէր լինի»:
But she, Mariam, when she was come where Jeshu was, and saw him, fell down at his feet, saying, If thou hadst been here, my Lord, my brother had not died.
33 Երբ Յիսուս տեսաւ, որ նա լալիս է, եւ նրա հետ եղող հրեաներն էլ լալիս են, սաստիկ խռովուեց իր հոգում եւ ասաց.
But Jeshu, when he saw her weeping, and those Jihudoyee who came with her weeping, he was moved in his spirit, and was troubled,
34 «Ո՞ւր դրիք նրան»: Նրան ասացին. «Տէ՛ր, արի՛ եւ տե՛ս»:
and said, Where have you laid him? And they said to him, Our Lord, come and see.
35 Եւ Յիսուս արտասուեց:
And the tears of Jeshu came.
36 Հրեաներն ասացին. «Տեսէ՛ք ինչքան էր սիրում նրան»:
And the Jihudoyee said, See how he loved him!
37 Նրանցից ոմանք ասում էին. «Սա, որ կոյրի աչքերը բացեց, չէ՞ր կարող նաեւ այնպէս անել, որ սա չմեռնէր»:
But some of them said, Could not this who opened the eyes of that blind have caused also that this should not have died?
38 Յիսուս, դարձեալ խռովուելով ինքն իր մէջ, եկաւ գերեզմանը: Սա մի քարայր էր, որի վրայ մի քար էր դրուած:
Jeshu, groaning within himself, came to the house of burial; and that house of burial was a cave, and a stone was laid at the gate of it.
39 Եւ Յիսուս ասաց. «Այդ քարը մի կողմ դրէք»: Մարթան՝ մեռածի քոյրը, նրան ասաց. «Տէ՛ր, հիմա արդէն նեխած կը լինի, քանի որ չորս օրուայ է»:
And Jeshu said, Take up this stone. Martha, the sister of him (who was) dead, saith to him, My Lord, he now stinketh; for four days are to him.
40 Յիսուս նրան ասաց. «Քեզ չասացի՞. եթէ հաւատաս, կը տեսնես Աստծու փառքը»:
Jeshu said to her, Said I not to thee, that if thou wilt believe, thou shalt see the glory of Aloha?
41 Երբ քարը վերցրին, Յիսուս աչքերը վեր բարձրացրեց ու ասաց. «Հա՛յր, գոհութիւն եմ տալիս քեզ, որ ինձ լսեցիր.
And they took up the stone. And Jeshu lifted his eye upward, and said, Father, I give thanks to thee that thou hast heard me;
42 եւ ես գիտէի, որ ամէն ժամ լսում ես ինձ, բայց այս անում եմ շուրջս կանգնած այս ժողովրդի համար, որպէսզի հաւատան, որ դո՛ւ ինձ ուղարկեցիր»:
and I know that at all times thou hearest me: yet, because of this assembly which standeth, I say these (words), that they may believe that thou hast sent me.
43 Երբ այս ասաց, բարձր ձայնով աղաղակեց եւ ասաց. «Ղազարո՛ս, վե՛ր կաց, դո՛ւրս արի»:
And when he had said these (words), he cried with a high voice, Loozar, come without!
44 Եւ մեռելը ելաւ՝ կապուած ոտքերով, ձեռքերը երիզով ամրացուած եւ երեսը վարշամակով պատած: Եւ Յիսուս նրանց ասաց. «Արձակեցէ՛ք դրան եւ թողէ՛ք, որ գնայ»:
And he, the dead, came forth, his hands and his feet being bound with bandages, and his face in a linen cloth. Jeshu saith to them, Release him, and let (him) go.
45 Հրեաներից շատերը, որոնք եկել էին Մարիամենց մօտ, երբ տեսան, ինչ որ Յիսուս արեց, հաւատացին նրան:
And many of the Jihudoyee who came with Mariam, when they saw the thing which Jeshu did, believed on him.
46 Իսկ նրանցից ոմանք գնացին փարիսեցիների մօտ եւ պատմեցին նրանց, ինչ որ Յիսուս արեց:
And some of them went to the Pharishee, and told them every thing that Jeshu had done.
47 Քահանայապետներն ու փարիսեցիները ատեան գումարեցին եւ ասացին. «Ի՞նչ անենք, քանի որ այդ մարդը բազում նշաններ է անում:
AND the chief priests and Pharishee assembled, and said, What shall we do? because this man doeth many signs;
48 Եթէ նրան այնպէս թողնենք, ամէնքը կը հաւատան նրան, եւ հռոմէացիները կը գան ու կը վերացնեն մեր ազգն ու մեր սրբավայրը»:
and if we leave him thus, all men will believe on him, and the Rumoyee, coming, take away our country and our people.
49 Նրանցից մէկը՝ Կայիափա անունով, որ այդ տարուայ քահանայապետն էր, նրանց ասաց.
But one of them, whose name was Kaiapha, was the high priest of that year; and he said to them, You know not any thing,
50 «Դուք ոչինչ չգիտէք, ոչ իսկ խորհել էք, թէ մեզ համար աւելի լաւ է, որ մէկ մարդ մեռնի ժողովրդի համար, քան թէ ամբողջ ազգը կորչի»:
nor reason that it is expedient for us that one man die for the people, and not all the people perish.
51 Այս բանը նա ինքն իրենից չասաց, այլ, քանի որ այդ տարուայ քահանայապետն էր, մարգարէացաւ, որ Յիսուս մեռնելու էր ազգի համար:
But this from himself he spake not, but because he was high priest of that year, he prophesied that Jeshu should die for the people,
52 Եւ ոչ միայն ազգի համար, այլ՝ որպէսզի նաեւ Աստծու ցրուած որդիներին ի մի հաւաքի:
and not only for (that) people, but also that the children of Aloha who are dispersed he should gather into one.
53 Ապա այն օրուանից խորհուրդ արեցին, որ նրան սպանեն:
And from that day they determined to kill him.
54 Եւ Յիսուս այնուհետեւ այլեւս համարձակ չէր շրջում հրեաների մէջ, այլ այնտեղից գնաց մի շրջան, որ մօտ էր անապատին. գնաց մի քաղաք, որի անունն էր Եփրայիմ, եւ իր աշակերտների հետ այդտեղ էր մնում:
But Jeshu himself walked not openly among the Jihudoyee, but went from thence to the region near the wilderness, to a region which was called Ephrem, and there conversed with his disciples.
55 Եւ հրեաների զատիկը մօտ էր. եւ այդ գաւառից շատերը Երուսաղէմ բարձրացան զատկից առաջ, որպէսզի իրենք իրենց մաքրեն:
NOW the petscha of the Jihudoyee drew nigh; and many went up from the country places to Urishlem before the festival, to purify themselves.
56 Յիսուսին փնտռում էին. եւ մինչ տաճարի մէջ էին, միմեանց ասում էին. «Ինչպէ՞ս է ձեզ թւում, արդեօք այս տօնին չի՞ գայ»:
And they sought for Jeshu, and said one to another in the temple, What think you, that he cometh to the feast?
57 Քահանայապետներն ու փարիսեցիները հրահանգել էին, որ, եթէ մէկն իմանայ, թէ նա որտեղ է, յայտնի, որպէսզի նրան ձ»րբակալ»ն:
But the chief priests and Pharishee had commanded that if any man knew where (he was), he should declare it to them, as that they might apprehend him.
