< الأمثال 16 >
يَسْعَى الإِنْسَانُ بِالتَّفْكِيرِ وَالتَّدْبِيرِ، إِنَّمَا الرَّبُّ يُعْطِي الْجَوَابَ الْفَاصِلَ. | ١ 1 |
W człowieku są zamysły serca, ale odpowiedź języka jest od PANA.
جَمِيعُ تَصَرُّفَاتِ الإِنْسَانِ تَبْدُو نَقِيَّةً فِي عَيْنَيْ نَفْسِهِ، وَلَكِنَّ الرَّبَّ مُطَّلِعٌ عَلَى حَوَافِزِ الأَرْوَاحِ. | ٢ 2 |
Wszystkie drogi człowieka są czyste w jego oczach, ale PAN waży duchy.
اطْرَحْ عَلَى الرَّبِّ أَعْمَالَكَ فَتَثْبُتَ مَقَاصِدُكَ. | ٣ 3 |
Powierz PANU swe dzieła, a twoje zamysły będą utwierdzone.
لِكُلِّ شَيْءٍ صَنَعَهُ الرَّبُّ غَرَضٌ فِي ذَاتِهِ، حَتَّى الشِّرِّيرِ لِيَوْمِ الضِّيقِ. | ٤ 4 |
PAN uczynił wszystko dla samego siebie, nawet niegodziwego na dzień zła.
كُلُّ مُتَكَبِّرِ الْقَلْبِ رِجْسٌ عِنْدَ الرَّبِّ، وَلَنْ يُفْلِتَ حَتْماً مِنَ الْعِقَابِ. | ٥ 5 |
Każdy, który jest wyniosłego serca, budzi odrazę w PANU; choć weźmie innych do pomocy, nie uniknie kary.
بِالرَّحْمَةِ وَالْحَقِّ يُسْتَرُ الإِثْمُ، وَبِتَقْوَى الرَّبِّ يَتَفَادَى الإِنْسَانُ الْوُقُوعَ فِي الشَّرِّ. | ٦ 6 |
Dzięki miłosierdziu i prawdzie oczyszcza się nieprawość, a w bojaźni PANA oddalamy się od zła.
إِذَا رَضِيَ الرَّبُّ عَنْ تَصَرُّفَاتِ الإِنْسَانِ، جَعَلَ أَعْدَاءَهُ أَيْضاً يُسَالِمُونَهُ. | ٧ 7 |
Gdy drogi człowieka podobają się PANU, to godzi z nim nawet jego nieprzyjaciół.
الْمَالُ الْقَلِيلُ مَعَ الْعَدْلِ خَيْرٌ مِنْ دَخْلٍ وَفِيرٍ حَرَامٍ. | ٨ 8 |
Lepiej mieć mało ze sprawiedliwością niż wiele dochodów nieprawnych.
عَقْلُ الإِنْسَانِ يَسْعَى فِي تَخْطِيطِ طَرِيقِهِ، وَالرَّبُّ يُوَجِّهُ خَطَوَاتِهِ. | ٩ 9 |
Serce człowieka obmyśla swe drogi, ale PAN kieruje jego krokami.
تَنْطِقُ شَفَتَا الْمَلِكِ بِالْوَحْيِ، وَفَمُهُ لاَ يَخُونُ فِي الْقَضَاءِ. | ١٠ 10 |
Wyrok Boży [jest] na wargach króla; jego usta nie błądzą w sądzie.
لِلرَّبِّ مِيزَانُ الْعَدْلِ وَقِسْطَاسُهُ، وَجَمِيعُ مَعَايِيرِ كِيسِ التَّاجِرِ مِنْ صُنْعِهِ. | ١١ 11 |
Sprawiedliwa waga i szale [należą do] PANA i wszystkie odważniki w worku są jego dziełem.
مِنَ الرِّجْسِ أَنْ يَرْتَكِبَ الْمَلِكُ الشَّرَّ، لأَنَّ الْعَرْشَ يَقُومُ عَلَى الْبِرِّ. | ١٢ 12 |
Popełnienie niegodziwości budzi odrazę w królach, bo sprawiedliwością tron jest umocniony.
الشِّفَاهُ النَّاطِقَةُ بِالْعَدْلِ مَسَرَّةُ الْمُلُوكِ، وَهُمْ يُحِبُّونَ الْمُتَكَلِّمَ بِالْحَقِّ. | ١٣ 13 |
Wargi sprawiedliwe są rozkoszą królów, kochają oni tego, który mówi to, co słuszne.
غَضَبُ الْمَلِكِ رَسُولُ الْمَوْتِ، وَعَلَى الْحَكِيمِ اسْتِرْضَاؤُهُ. | ١٤ 14 |
Gniew króla jest posłańcem śmierci, ale mądry człowiek przebłaga go.
فِي بَشَاشَةِ وَجْهِ الْمَلِكِ حَيَاةٌ، وَرِضَاهُ كَسَحَابِ الْمَطَرِ الْمُتَأَخِّرِ. | ١٥ 15 |
W jasności twarzy króla [jest] życie, a jego przychylność jest jak obłok z późnym deszczem.
اقْتِنَاءُ الْحِكْمَةِ أَفْضَلُ مِنَ الذَّهَبِ، وَإِحْرَازُ الْفِطْنَةِ خَيْرٌ مِنَ الْفِضَّةِ. | ١٦ 16 |
O wiele lepiej jest nabyć mądrość niż złoto; a nabyć rozum lepiej niż srebro.
مَنْهَجُ الْمُسْتَقِيمِينَ تَفَادِيهِمْ سَبِيلَ الشَّرِّ، وَمَنْ يَصُونُ مَسْلَكَهُ يَصُونُ نَفْسَهُ. | ١٧ 17 |
Droga prawych [to] odstąpić od zła; kto strzeże swojej drogi, strzeże swej duszy.
قَبْلَ الانْكِسَارِ الْكِبْرِيَاءُ، وَقَبْلَ السُّقُوطِ غَطْرَسَةُ الرُّوحِ. | ١٨ 18 |
Pycha poprzedza zgubę, a wyniosły duch – upadek.
اتِّضَاعُ الرُّوحِ مَعَ الْوُدَعَاءِ خَيْرٌ مِنِ اقْتِسَامِ الْغَنِيمَةِ مَعَ الْمُتَكَبِّرِينَ. | ١٩ 19 |
Lepiej być uniżonego ducha z pokornymi, niż dzielić łup z pysznymi.
مَنْ يَتَعَقَّلُ بِكَلِمَةِ اللهِ يُحَالِفُهُ التَّوْفِيقُ، وَطُوبَى لِمَنْ يَتَّكِلُ عَلَى الرَّبِّ. | ٢٠ 20 |
Kto zważa na słowo, znajdzie dobro, a kto ufa PANU, [jest] błogosławiony.
الْحَكِيمُ الْقَلْبِ يُدْعَى فَهِيماً، وَعُذُوبَةُ الْمَنْطِقِ تَزِيدُ مِنْ قُوَّةِ الإِقْنَاعِ. | ٢١ 21 |
Kto [jest] mądrego serca, zwie się rozumnym, a słodycz warg pomnaża wiedzę.
الْفِطْنَةُ يَنْبُوعُ حَيَاةٍ لِصَاحِبِهَا، وَعِقَابُ الْجَاهِلِ فِي حَمَاقَتِهِ. | ٢٢ 22 |
Rozum [jest] zdrojem życia dla tych, którzy go mają, a pouczenie głupich jest głupotą.
عَقْلُ الْحَكِيمِ يُرْشِدُ فَمَهُ، وَيَزِيدُ مَنْطِقَهُ قُوَّةَ إِقْنَاعٍ. | ٢٣ 23 |
Serce mądrego czyni jego usta roztropnymi i dodaje nauki jego wargom.
عُذُوبَةُ الْكَلاَمِ شَهْدُ عَسَلٍ، حُلْوةٌ لِلنَّفْسِ وَعَافِيَةٌ لِلْجَسَدِ. | ٢٤ 24 |
Miłe słowa są [jak] plaster miodu, słodycz dla duszy i lekarstwo dla kości.
رُبَّ طَرِيقٍ تَبْدُو لِلإِنْسَانِ قَوِيمَةً وَلَكِنَّ عَاقِبَتَهَا تُفْضِي إِلَى دُرُوبِ الْمَوْتِ. | ٢٥ 25 |
Jest droga, która [wydaje się] człowiekowi słuszna, ale jej końcem jest droga do śmierci.
شَهِيَّةُ الْعَامِلِ حَافِزُ عَمَلِهِ، لأَنَّ فَمَهُ الْجَائِعَ يَحُثُّهُ عَلَيْهِ. | ٢٦ 26 |
Robotnik pracuje dla siebie, bo usta pobudzają go [do tego].
الرَّجُلُ اللَّئِيمُ يَنْبُشُ الشَّرَّ، وَعَلَى شَفَتَيْهِ تَتَوَهَّجُ نَارٌ مُتَّقِدَةٌ. | ٢٧ 27 |
Człowiek nikczemny wykopuje zło, a na jego wargach jakby ogień płonący.
الْمُنَافِقُ يُثِيرُ الْخُصُومَاتِ، وَالنَّمَّامُ يُفَرِّقُ الأَصْدِقَاءَ. | ٢٨ 28 |
Człowiek przewrotny rozsiewa spory, a plotkarz rozdziela przyjaciół.
الرَّجُلُ الظَّالِمُ يَسْتَغْوِي قَرِيبَهُ، وَيَجْعَلُهُ يَتَنَكَّبُ عَنْ سَوَاءِ السَّبِيلِ. | ٢٩ 29 |
Człowiek gwałtowny zwabia swego bliźniego i wprowadza go na drogę niedobrą.
مَنْ يَغْمِزُ بِعَيْنَيْهِ هُوَ مُتَآمِرٌ بِالْمَكَائِدِ، وَمَنْ يَعُضُّ عَلَى شَفَتَيْهِ فَقَدْ أَتَمَّ خُطَّةَ الشَّرِّ. | ٣٠ 30 |
Mruga swymi oczami, by knuć podstępy; rusza wargami i popełnia zło.
الشَّيْبَةُ إِكْلِيلُ بَهَاءٍ، وَلاَ سِيَّمَا فِي طَرِيقِ الْبِرِّ. | ٣١ 31 |
Siwa głowa [jest] koroną chwały, zdobywa się ją na drodze sprawiedliwości.
الْبَطِيءُ الْغَضَبِ خَيْرٌ مِنَ الْمُحَارِبِ الْعَاتِي، وَالضَّابِطُ أَهْوَاءَ رُوحِهِ خَيْرٌ مِنْ قَاهِرِ الْمُدُنِ. | ٣٢ 32 |
Lepszy jest nieskory do gniewu niż mocarz, a kto panuje nad swym duchem, [jest lepszy] niż ten, kto zdobywa miasto.
تُلْقَى الْقُرْعَةُ فِي الْحِضْنِ، وَلَكِنَّ الْقَرَارَ مَرْهُونٌ كُلُّهُ لأَمْرِ الرَّبِّ. | ٣٣ 33 |
Losy wrzuca się w zanadrze, ale całe rozstrzygnięcie ich zależy od PANA.