< مَتَّى 5 >
وَلَمَّا رَأَى ٱلْجُمُوعَ صَعِدَ إِلَى ٱلْجَبَلِ، فَلَمَّا جَلَسَ تَقَدَّمَ إِلَيْهِ تَلَامِيذُهُ. | ١ 1 |
୧ଜୀସୁ ହା଼ରେକା ଲ଼କୁଇଁ ମେସାନା ର଼ ହ଼ରୁ ଲାକ ହାଜାନା କୁଗିତେସି, ଇଞ୍ଜାଁ ସୀସୁୟାଁ ଏ଼ୱାଣି ଡାଗେ ୱା଼ତେରି ।
فَفَتَحَ فَاهُ وعَلَّمَهُمْ قَائِلًا: | ٢ 2 |
୨ଏମ୍ବାଟିଏ ଏ଼ୱାସି ଗୂତି ଏ଼କ୍ହାନା ଜା଼ପ୍ହାଲି ମା଼ଟ୍ହେସି ।
«طُوبَى لِلْمَسَاكِينِ بِٱلرُّوحِ، لِأَنَّ لَهُمْ مَلَكُوتَ ٱلسَّمَاوَاتِ. | ٣ 3 |
୩ଆମ୍ବାଆରି ଜୀୱୁତା ଏ଼ନାଆଁ ହିଲାଆ ଗାଟାରାକି ନେହେଁ, ଏ଼ନିଇଚିହିଁ ଲାକପୂରୁ ରା଼ଜି ଏ଼ୱାରି ୱା଼ଇଁ ।
طُوبَى لِلْحَزَانَى، لِأَنَّهُمْ يَتَعَزَّوْنَ. | ٤ 4 |
୪ଆମ୍ବାଆରି ଦୁକୁତା ଡ଼ୀହିମାନି ଲ଼କୁତାକି ନେହେଁ, ଏ଼ନାଆଁତାକି ଇଚିହିଁ ମାହାପୂରୁ ଏ଼ୱାରି ଦୁକୁ ଡୂକ୍ନେସି ।
طُوبَى لِلْوُدَعَاءِ، لِأَنَّهُمْ يَرِثُونَ ٱلْأَرْضَ. | ٥ 5 |
୫କ଼ପା ହିଲାଆ ଗାଟାରି ନେହେଁ, ଏ଼ନାଆଁତାକି ଇଚିହିଁ ଦାର୍ତିତା ଏ଼ୱାରି ଅଦିକାରା ଆ଼ନେରି ।
طُوبَى لِلْجِيَاعِ وَٱلْعِطَاشِ إِلَى ٱلْبِرِّ، لِأَنَّهُمْ يُشْبَعُونَ. | ٦ 6 |
୬ମାହାପୂରୁ ଦାର୍ମୁତି କାମା କିହାଲି ହାକି ଏ଼ସ୍କି ଗାଟାରି ଏ଼ୱାରାକି ନେହେଁ, ଏ଼ନାଆଁତାକି ଇଚିହିଁ ମାହାପୂରୁ ଏ଼ୱାରାକି ଲ଼ଡ଼ାମାନାଣି ବାରେ ହୀନେସି ।
طُوبَى لِلرُّحَمَاءِ، لِأَنَّهُمْ يُرْحَمُونَ. | ٧ 7 |
୭ଏଟ୍କା ଲ଼କୁଣି କାର୍ମା ମେହ୍ନେରି, ଏ଼ୱାରାକି ନେହେଁ, ଏ଼ନିଇଚିହିଁ ମାହାପୂରୁ ଏ଼ୱାରାଇଁ କାର୍ମା ମେହ୍ନେସି,
طُوبَى لِلْأَنْقِيَاءِ ٱلْقَلْبِ، لِأَنَّهُمْ يُعَايِنُونَ ٱللهَ. | ٨ 8 |
୮ଆମ୍ବାଆରି ସୁଦୁ ହିୟାଁ ଗାଟାରି ଏ଼ୱାରାକି ନେହେଁ, ଏ଼ନିଇଚିହିଁ ଏ଼ୱାରି ମାହାପୂରୁଇଁ ମେହ୍ନେରି ।
طُوبَى لِصَانِعِي ٱلسَّلَامِ، لِأَنَّهُمْ أَبْنَاءَ ٱللهِ يُدْعَوْنَ. | ٩ 9 |
୯ହିତ୍ଡ଼ି ଗାଟି ଲ଼କୁ ନେହେଁ, ଏ଼ନିଇଚିହିଁ ଏ଼ୱାରି ମାହାପୂରୁତି ମୀର୍କା ଇଞ୍ଜିଁ ୱେ଼ଙ୍ଗିନେରି ।
طُوبَى لِلْمَطْرُودِينَ مِنْ أَجْلِ ٱلْبِرِّ، لِأَنَّ لَهُمْ مَلَكُوتَ ٱلسَّمَاوَاتِ. | ١٠ 10 |
୧୦ମାହାପୂରୁ ଦାର୍ମୁ କାତାତାକି ଦୁକୁ ବେଟାଆ଼ନାରି ଏ଼ୱାରାକି ନେହେଁ, ଏ଼ନିଇଚିହିଁ ଲାକପୂରୁ ରା଼ଜି ଏ଼ୱାରିୱାୟି ।
طُوبَى لَكُمْ إِذَا عَيَّرُوكُمْ وَطَرَدُوكُمْ وَقَالُوا عَلَيْكُمْ كُلَّ كَلِمَةٍ شِرِّيرَةٍ، مِنْ أَجْلِي، كَاذِبِينَ. | ١١ 11 |
୧୧ଏଚିବେ଼ଲା ଲ଼କୁ ମିଙ୍ଗ ନା଼ ତାକି ନିନ୍ଦା କି ଲାଜା କିୟାନେରି, ଅ଼ଡ଼େ ନା଼ ତାକି ଉଜେ ଉଜେଏ ମୀ କ଼ପାଟି ମିଚି କାତା ଜ଼ଲାନେରି, ଆତିହିଁ ମିଙ୍ଗେ ତାକି ନେହେଁ ।
اِفْرَحُوا وَتَهَلَّلُوا، لِأَنَّ أَجْرَكُمْ عَظِيمٌ فِي ٱلسَّمَاوَاتِ، فَإِنَّهُمْ هَكَذَا طَرَدُوا ٱلْأَنْبِيَاءَ ٱلَّذِينَ قَبْلَكُمْ. | ١٢ 12 |
୧୨ରା଼ହାଁ ଆ଼ହାନା ଏ଼ନ୍ଦାଦୁ, ଏ଼ନାଆଁତାକି ଇଚିହିଁ ଲାକପୂରୁତା ମୀ ତାକି ହା଼ରେକା ଦା଼ନା ମାନେ; ଏଲେକିହିଁଏ, ମୀ ନ଼କିତି ମାହାପୂରୁ ଅଣ୍ପୁତି ବ଼ଲୁ ୱେହ୍ନାରାଇଁ ଜିକେଏ ଇଲେକିହିଁ ନିନ୍ଦା କିହାମାଚେରି ।
«أَنْتُمْ مِلْحُ ٱلْأَرْضِ، وَلَكِنْ إِنْ فَسَدَ ٱلْمِلْحُ فَبِمَاذَا يُمَلَّحُ؟ لَا يَصْلُحُ بَعْدُ لِشَيْءٍ، إِلَّا لِأَنْ يُطْرَحَ خَارِجًا وَيُدَاسَ مِنَ ٱلنَّاسِ. | ١٣ 13 |
୧୩ମୀରୁ ବାରେ ଦାର୍ତିତି ହା଼ରୁ ଲେହେଁ, ସାମା ହା଼ରୁ ମୂଆତିହିଁ, ଅ଼ଡ଼େ ଏ଼ଦାଆଁ ଏମ୍ବିୟା ଜିକେଏ ଲେ଼ମ୍ବାଲି ଆ଼ଏ, ଇଞ୍ଜାଁ ଏ଼ଦି ଏ଼ନି କାମାତା ପା଼ଡ଼ା ଆ଼ଏ, ଲ଼କୁ ଏ଼ଦାଆଁ କଡାଁ ଡ଼଼ଇ ୱିସା ହାନେରି ।
أَنْتُمْ نُورُ ٱلْعَالَمِ. لَا يُمْكِنُ أَنْ تُخْفَى مَدِينَةٌ مَوْضُوعَةٌ عَلَى جَبَلٍ، | ١٤ 14 |
୧୪ମୀରୁ ଦାର୍ତିତି ଉଜେଡ଼ି ତେରି, ଆମିନି ଗା଼ଡ଼ା ହ଼ରୁ ଲାକ କେ଼ପି ଆ଼ହାମାନେ, ଏ଼ଦି ଏଚେଲା ଡ଼ୁଗାନା ଡ଼ୟାଲି ଆ଼ଡେଏ ।
وَلَا يُوقِدُونَ سِرَاجًا وَيَضَعُونَهُ تَحْتَ ٱلْمِكْيَالِ، بَلْ عَلَى ٱلْمَنَارَةِ فَيُضِيءُ لِجَمِيعِ ٱلَّذِينَ فِي ٱلْبَيْتِ. | ١٥ 15 |
୧୫ଅ଼ଡ଼େ ଦୀୱଁ ଡ଼ୀସାନା ଆମ୍ବାଆରି ମା଼ଣା ପ୍ଡିକ୍ହାନା ଇଟଅରି, ସାମା ଏ଼ଦାନି ଦୀୱଁ ସ଼ଡ଼ାତା ଇଟିନେରି, ଆତିହିଁ ଇଲୁତା ୱା଼ନି ବାରେ ଲ଼କୁ ଉଜେଡ଼ି ମେହ୍ନେରି ।
فَلْيُضِئْ نُورُكُمْ هَكَذَا قُدَّامَ ٱلنَّاسِ، لِكَيْ يَرَوْا أَعْمَالَكُمُ ٱلْحَسَنَةَ، وَيُمَجِّدُوا أَبَاكُمُ ٱلَّذِي فِي ٱلسَّمَاوَاتِ. | ١٦ 16 |
୧୬ଏଲେକିହିଁଏ ମୀ ଉଜେଡ଼ି ଲ଼କୁ ନ଼କିତା ନେହିଁକିଁ ତ଼ଞ୍ଜାଆ଼ପେ, ଏ଼ନିକିଁ ଏ଼ୱାରି ମୀ ନେହିଁ କାମା ମେସାନା ଲାକପୂରୁତି ଆ଼ବାତି ଗାୱୁରମି କିନେରି ।
«لَا تَظُنُّوا أَنِّي جِئْتُ لِأَنْقُضَ ٱلنَّامُوسَ أَوِ ٱلْأَنْبِيَاءَ. مَا جِئْتُ لِأَنْقُضَ بَلْ لِأُكَمِّلَ. | ١٧ 17 |
୧୭ନାଙ୍ଗେ ମ଼ସାତି ମେ଼ରା ଅ଼ଡ଼େ ମାହାପୂରୁ ଅଣ୍ପୁତି ବ଼ଲୁ ୱେହ୍ନାରି ମେ଼ରାତି ମ୍ଣେକ୍ହାଲି ୱା଼ହାମାନେସି ଇଞ୍ଜିଁ ଅଣ୍ପାଆଦୁ; ନା଼ନୁ ମ୍ଣେକ୍ହାଲି ୱା଼ହାହିଲଅଁ ସାମା ଈ ବାରେ ପୂରା କିହାଲି ୱା଼ହାମାଇଁ ।
فَإِنِّي ٱلْحَقَّ أَقُولُ لَكُمْ: إِلَى أَنْ تَزُولَ ٱلسَّمَاءُ وَٱلْأَرْضُ لَا يَزُولُ حَرْفٌ وَاحِدٌ أَوْ نُقْطَةٌ وَاحِدَةٌ مِنَ ٱلنَّامُوسِ حَتَّى يَكُونَ ٱلْكُلُّ. | ١٨ 18 |
୧୮ଏ଼ନାଆଁତାକି ଇଚିହିଁ ନା଼ନୁ ମିଙ୍ଗେ ସାତା ୱେସିମାଞ୍ଜାଇଁ, ହା଼ଗୁପା଼କା ଅ଼ଡ଼େ ଦାର୍ତି ମେଣ୍ଙ୍ଗାଆ ପାତେକା ଇଞ୍ଜାଁ ଈ ବାରେ ଆ଼ଆପାତେକା ମ଼ସା ମେ଼ରାତି ଇଚାୟି ସିନା ଜିକେଏ ମେଣ୍ଙ୍ଗେଏ ।
فَمَنْ نَقَضَ إِحْدَى هَذِهِ ٱلْوَصَايَا ٱلصُّغْرَى وَعَلَّمَ ٱلنَّاسَ هَكَذَا، يُدْعَى أَصْغَرَ فِي مَلَكُوتِ ٱلسَّمَاوَاتِ. وَأَمَّا مَنْ عَمِلَ وَعَلَّمَ، فَهَذَا يُدْعَى عَظِيمًا فِي مَلَكُوتِ ٱلسَّمَاوَاتِ. | ١٩ 19 |
୧୯ଏ଼ନାଆଁତାକି ଇଚିହିଁ ଆମ୍ବାଆସି ଈ ହୁକୁମିଟି ର଼ ଊଣା ହୁକୁମି ମା଼ନୱି ଆ଼ଅସି ଅ଼ଡ଼େ ଲ଼କୁଇଁ ଏଲେକିହିଁଏ ଜା଼ପ୍ନେସି, ଏ଼ୱାସି ଲାକପୂରୁ ରା଼ଜିତା ଊଣା ଇଞ୍ଜିଁ ୱେ଼ଙ୍ଗିନେସି; ସାମା ଆମ୍ବାଆସି ମା଼ନୱି ଆ଼ନେସି ଅ଼ଡ଼େ ଜା଼ପ୍ନେସି ଏ଼ୱାସି ଲାକପୂରୁ କାଜାସି ଇଞ୍ଜିଁ ୱେ଼ଙ୍ଗିନେସି ।
فَإِنِّي أَقُولُ لَكُمْ: إِنَّكُمْ إِنْ لَمْ يَزِدْ بِرُّكُمْ عَلَى ٱلْكَتَبَةِ وَٱلْفَرِّيسِيِّينَ لَنْ تَدْخُلُوا مَلَكُوتَ ٱلسَّماوَاتِ. | ٢٠ 20 |
୨୦ଏ଼ନାଆଁତାକି ଇଚିହିଁ ନା଼ନୁ ମିଙ୍ଗେ ୱେସିମାଞ୍ଜାଇଁ, ମୀ ଦାର୍ମୁ ମେ଼ରା ପୁନାରି ଅ଼ଡ଼େ ପାରୁସିୟାଁ ଦାର୍ମୁ କିହାଁ ମୀ ନାମୁ ହା଼ରେକା ଆ଼ଆତିହିଁ, ମୀରୁ ଜିକେଏ ଲାକପୂରୁ ରା଼ଜିତା ହ଼ଡାଲି ଆ଼ଡଅତେରି ।
«قَدْ سَمِعْتُمْ أَنَّهُ قِيلَ لِلْقُدَمَاءِ: لَا تَقْتُلْ، وَمَنْ قَتَلَ يَكُونُ مُسْتَوْجِبَ ٱلْحُكْمِ. | ٢١ 21 |
୨୧“ମୀରୁ ୱେଞ୍ଜାମାଞ୍ଜେରି, ତଲିକା଼ଲାତି ଲ଼କୁଇଁ ୱେସ୍ପିଆ଼ହାମାଚେ, ‘ଲ଼କୁଇଁ ପା଼ୟାଆଦୁ, ଆମ୍ବାଆରି ଲ଼କୁଇଁ ପା଼ୟିନେରି, ଏ଼ୱାସି ନୀହାଁୟି ପାଙ୍ଗାତା ଡଣ୍ତ ବେଟା ଆ଼ନେସି ।’”
وَأَمَّا أَنَا فَأَقُولُ لَكُمْ: إِنَّ كُلَّ مَنْ يَغْضَبُ عَلَى أَخِيهِ بَاطِلًا يَكُونُ مُسْتَوْجِبَ ٱلْحُكْمِ، وَمَنْ قَالَ لِأَخِيهِ: رَقَا، يَكُونُ مُسْتَوْجِبَ ٱلْمَجْمَعِ، وَمَنْ قَالَ: يا أَحْمَقُ، يَكُونُ مُسْتَوْجِبَ نَارِ جَهَنَّمَ. (Geenna ) | ٢٢ 22 |
୨୨ସାମା ନା଼ନୁ ମିଙ୍ଗେ ୱେସିମାଞ୍ଜାଇଁ, ଆମ୍ବାଆସି ତାମି ତାୟି ଲାକ କ଼ପାଆ଼ନେସି, ଏ଼ୱାସି ନୀହାଁୟି ପିଣ୍ତାତା ଡଣ୍ତ ବେଟା ଆ଼ନେସି, ଇଞ୍ଜାଁ ଆମ୍ବାଆସି ତାମି ତାୟିଇଁ କାର୍ବିଗାଟାତି ଇଞ୍ଜିଁ ଇନେସି, ଏ଼ୱାସି ବେ଼ରଣିମାଣ୍ତାତା ଡଣ୍ତ ବେଟା ଆ଼ନେସି; ଅ଼ଡ଼େ ଆମ୍ବାଆସି ପ଼ଲ୍ଆଗାଟାତି ଇଞ୍ଜିଁ ଇନେସି, ଏ଼ୱାସି ହିଚୁ ଗା଼ଡ଼୍ୟୁତା ମେତ୍ପି ଆ଼ନେସି । (Geenna )
فَإِنْ قَدَّمْتَ قُرْبَانَكَ إِلَى ٱلْمَذْبَحِ، وَهُنَاكَ تَذَكَّرْتَ أَنَّ لِأَخِيكَ شَيْئًا عَلَيْكَ، | ٢٣ 23 |
୨୩ଅ଼ଡ଼େ ମାହାପୂରୁତି ପୂଜା ପିଣ୍ତାତା ଦା଼ନା ତାଚିମାନାଟି ମୀ ତାୟି କ଼ପାଟି ଏ଼ନି ହା଼ଡା ମାନେ ଇଞ୍ଜିଁ ଏମ୍ବାଆଁ ଅଣ୍ପୁ ୱା଼ନେ,
فَٱتْرُكْ هُنَاكَ قُرْبَانَكَ قُدَّامَ ٱلْمَذْبَحِ، وَٱذْهَبْ أَوَّلًا ٱصْطَلِحْ مَعَ أَخِيكَ، وَحِينَئِذٍ تَعَالَ وَقَدِّمْ قُرْبَانَكَ. | ٢٤ 24 |
୨୪ଆତିହିଁ ଏ଼ଦିଏମ୍ବାଆଁ ପୂଜା ପିଣ୍ତାତା ମୀ ଦା଼ନା ପିସାନା ହାଜୁ, ଇଞ୍ଜାଁ ମୀ ତାୟିତଲେ ଆଣ୍ଡିତି ଜେ଼ଚ ୱେଣ୍ଡା ୱା଼ହାନା ମାହାପୂରୁ ନ଼କିତା ଏ଼ ଦା଼ନା ହେର୍ପାଦୁ ।
كُنْ مُرَاضِيًا لِخَصْمِكَ سَرِيعًا مَا دُمْتَ مَعَهُ فِي ٱلطَّرِيقِ، لِئَلَّا يُسَلِّمَكَ ٱلْخَصْمُ إِلَى ٱلْقَاضِي، وَيُسَلِّمَكَ ٱلْقَاضِي إِلَى ٱلشُّرَطِيِّ، فَتُلْقَى فِي ٱلسِّجْنِ. | ٢٥ 25 |
୨୫ନୀନୁ ଗଡ଼୍ହା ଆ଼ତାଣି ତଲେ ନୀହାଁୟି କିନାଣି ତା଼ଣା ହାନିବେ଼ଲାତା ଜିରୁତେଏ କା଼ଲ୍ୱି ଆୟାଲି ଅଣ୍ପାମୁ, ଆ଼ଆତିଁ ଏ଼ୱାସି ନିଙ୍ଗେ ନୀହାଁୟି କିନାଣି ତା଼ଣା ହେର୍ପାନେସି, ଅ଼ଡ଼େ ନୀହାଁୟି କିନାସି ନିଙ୍ଗେ ଜାମାନାଙ୍ଗା କେୟୁତା ହେର୍ପାନେସି, ଅ଼ଡ଼େ ଏ଼ୱାରି କା଼ୟିଦି ଇଲୁତା ସୁଣ୍ତାନେରି ।
اَلْحَقَّ أَقُولُ لَكَ: لَا تَخْرُجُ مِنْ هُنَاكَ حَتَّى تُوفِيَ ٱلْفَلْسَ ٱلْأَخِيرَ! | ٢٦ 26 |
୨୬ନା଼ନୁ ମିଙ୍ଗେ ସାତା ୱେସିମାଞ୍ଜାଇଁ ମୀ ତାକି କିୱିଆ଼ହାମାନି ର଼ କା଼ନି ଜିକେଏ ହୀଆପାତାକା ଏମ୍ବାଟି ଏ଼ନିଜିକେଏ ହ଼ଚାୱା଼ହାଲି ଆ଼ଡଅତେରି ।
«قَدْ سَمِعْتُمْ أَنَّهُ قِيلَ لِلْقُدَمَاءِ: لَا تَزْنِ. | ٢٧ 27 |
୨୭ମୀରୁ ୱେଞ୍ଜାମାଞ୍ଜେରି, ଇଲେଇଞ୍ଜିଁ ରା଼ସ୍କି ଆ଼ହାମାନେ, ଦା଼ରିକାମା କିଆଦୁ ।
وَأَمَّا أَنَا فَأَقُولُ لَكُمْ: إِنَّ كُلَّ مَنْ يَنْظُرُ إِلَى ٱمْرَأَةٍ لِيَشْتَهِيَهَا، فَقَدْ زَنَى بِهَا فِي قَلْبِهِ. | ٢٨ 28 |
୨୮ସାମା ନା଼ନୁ ମିଙ୍ଗେ ୱେସିମାଞ୍ଜାଇଁ, ଆମ୍ବାଆସି ର଼ ଇୟାନି ଲାଗେଏତି ଅଣ୍ପୁ ତଲେ ସିନିକିନେସି, ଇଞ୍ଜାଁ ଏ଼ୱାସି ଏ଼ଦାନିତଲେ ମ଼ନ ମ଼ନତା ଦା଼ରିକାମା କିତେସିଏ ।
فَإِنْ كَانَتْ عَيْنُكَ ٱلْيُمْنَى تُعْثِرُكَ فَٱقْلَعْهَا وَأَلْقِهَا عَنْكَ، لِأَنَّهُ خَيْرٌ لَكَ أَنْ يَهْلِكَ أَحَدُ أَعْضَائِكَ وَلَا يُلْقَى جَسَدُكَ كُلُّهُ فِي جَهَنَّمَ. (Geenna ) | ٢٩ 29 |
୨୯ଅ଼ଡ଼େ ମୀ ଟିଃନି କାନୁ ମିଙ୍ଗେ ପା଼ପୁ କିୱିକିୟାନେ ଇଚିହିଁ ଏ଼ କାନୁ ଡ଼େୱା କୁତାଦୁ, ଇଚିହିଁ ମୀ ବାରେ ଆଙ୍ଗା ନର୍କତା ରିନି କିହାଁ, ଆଙ୍ଗାତି ର଼ ବା଼ଗା ହିଲାଆଗାଟାଇ ନେହେଁ । (Geenna )
وَإِنْ كَانَتْ يَدُكَ ٱلْيُمْنَى تُعْثِرُكَ فَٱقْطَعْهَا وَأَلْقِهَا عَنْكَ، لِأَنَّهُ خَيْرٌ لَكَ أَنْ يَهْلِكَ أَحَدُ أَعْضَائِكَ وَلَا يُلْقَى جَسَدُكَ كُلُّهُ فِي جَهَنَّمَ. (Geenna ) | ٣٠ 30 |
୩୦ଇଞ୍ଜାଁ ମୀ ଟିଃନି କେୟୁ ମିଙ୍ଗେ ପା଼ପୁ କିୱିକିୟାନେ ଇଚିହିଁ ଏ଼ଦାଆଁ ଜା଼ଚାନା କୁତାଦୁ, ଇଚିହିଁ ମୀ ବାରେ ଆଙ୍ଗା ନର୍କତା ରିନିବାଟା ଆଙ୍ଗାତି ର଼ କେୟୁ ହିଲାଆଗାଟାୟି ନେହେଁ । (Geenna )
«وَقِيلَ: مَنْ طَلَّقَ ٱمْرَأَتَهُ فَلْيُعْطِهَا كِتَابَ طَلَاقٍ. | ٣١ 31 |
୩୧ଅ଼ଡ଼େ ରା଼ସ୍କି ଆ଼ହାମାନେ, ଆମ୍ବାଆସି ତାନି ଡକ୍ରିନି ପିହ୍ନେସି, ଇଚିହିଁ ଏ଼ୱାସି ଏ଼ଦାନାକି ପିହ୍ନି ଆ଼କୁ ରା଼ଚାନା ହୀପେସି ।
وَأَمَّا أَنَا فَأَقُولُ لَكُمْ: إِنَّ مَنْ طَلَّقَ ٱمْرَأَتَهُ إلَّا لِعِلَّةِ ٱلزِّنَى يَجْعَلُهَا تَزْنِي، وَمَنْ يَتَزَوَّجُ مُطَلَّقَةً فَإِنَّهُ يَزْنِي. | ٣٢ 32 |
୩୨ସାମା ନା଼ନୁ ମିଙ୍ଗେ ୱେସିମାଞ୍ଜାଇଁ, ଆମ୍ବାଆସି ତାନି ଡକ୍ରିନି ଦା଼ରି କାମାତି ଦ଼ହ ହିଲାଆନା ଡକ୍ରିନି ପିହ୍ନେସି, ଏ଼ୱାସି ଏ଼ଦାନି ଦା଼ରେଣି କିନେସି; ଅ଼ଡ଼େ ଆମ୍ବାଆସି ପିସ୍ତି ଇୟାନି ବୀହା ଆ଼ନେସି, ଏ଼ୱାସି ଜିକେଏ ଦା଼ରେଲା ଆ଼ନେସି ।
«أَيْضًا سَمِعْتُمْ أَنَّهُ قِيلَ لِلْقُدَمَاءِ: لَا تَحْنَثْ، بَلْ أَوْفِ لِلرَّبِّ أَقْسَامَكَ. | ٣٣ 33 |
୩୩ଅ଼ଡ଼େ ମୀରୁ ୱେଞ୍ଜାମାଞ୍ଜେରି, ତଲିକା଼ଲାତି ଲ଼କୁଣି ୱେସ୍ପି ଆ଼ହିମାଚେ, ମୀରୁ ମିଚି ପାର୍ମାଣା କିଆଦୁ, ସାମା ପାର୍ମାଣା କିହାମାନାଣି ଡିକ୍ଆନି, ମାହାପୂରୁ ନ଼କିତା ପୂରା କିଦୁ ।
وَأَمَّا أَنَا فَأَقُولُ لَكُمْ: لَا تَحْلِفُوا ٱلْبَتَّةَ، لَا بِٱلسَّمَاءِ لِأَنَّهَا كُرْسِيُّ ٱللهِ، | ٣٤ 34 |
୩୪ସାମା ନା଼ନୁ ମିଙ୍ଗେ ୱେସିମାଞ୍ଜାଇଁ ପାର୍ମାଣା କିୱୁଏ କିଆଦୁ; ପାର୍ମାଣା କିନି ବେ଼ଲା ଲାକପୂରୁତି ଦ଼ରୁତଲେ ପାର୍ମାଣା କିଆଦୁ, ଏ଼ନାଆଁତାକି ଇଚିହିଁ ଏ଼ଦି ମାହାପୂରୁତି ସିଂଗାସାଣି;
وَلَا بِٱلْأَرْضِ لِأَنَّهَا مَوْطِئُ قَدَمَيْهِ، وَلَا بِأُورُشَلِيمَ لِأَنَّهَا مَدِينَةُ ٱلْمَلِكِ ٱلْعَظِيمِ. | ٣٥ 35 |
୩୫ଅ଼ଡ଼େ ଦାର୍ତିତି ଦ଼ରୁତଲେ ପାର୍ମାଣା କିଆଦୁ, ଏ଼ନାଆଁତାକି ଇଚିହିଁ ଏ଼ଦି ମାହାପୂରୁତି କଡାୟାଁ ଇଟିନି ଟା଼ୟୁ; ଜିରୁସାଲମ ଦ଼ରୁତଲେ ପାର୍ମାଣା କିଆଦୁ, ଏ଼ଦି ଆ଼ହିମାନେ କାଜା ରାଜାତି ଗା଼ଡ଼ା;
وَلَا تَحْلِفْ بِرَأْسِكَ، لِأَنَّكَ لَا تَقْدِرُ أَنْ تَجْعَلَ شَعْرَةً وَاحِدَةً بَيْضَاءَ أَوْ سَوْدَاءَ. | ٣٦ 36 |
୩୬ଇଞ୍ଜାଁ ମୀ ତା଼ର୍ୟୁଁତି ପାର୍ମାଣା କିଆଦୁ, ଇଚିହିଁ ମୀ ତା଼ର୍ୟୁଁତି ର଼ ବା଼ଣା କା଼ଡ଼ିୟା ଆ଼ଆତିଁ ଦବ୍ଲା କିହାଲିତାକି ମୀ ବା଼ଡ଼୍ୟୁ ହିଲେଏ,
بَلْ لِيَكُنْ كَلَامُكُمْ: نَعَمْ نَعَمْ، لَا لَا. وَمَا زَادَ عَلَى ذَلِكَ فَهُوَ مِنَ ٱلشِّرِّيرِ. | ٣٧ 37 |
୩୭ସାମା ମୀଦି ହାଅ ଇନି କାତା ହାଅ ଆ଼ପେ, ଇଞ୍ଜାଁ ଆ଼ଏ ଇନି କାତା ଆ଼ଏ ଆ଼ପେ; ଈଦାଆଁ ପିସ୍ପେ ଏ଼ନାଆଁ ଇଚାଣି ଆଗାଡ଼ା କାଲ୍ହିହିଁ ଏ଼ଦି ଲାଗେଏ ତା଼ଣାଟି ୱା଼ନେ ।
«سَمِعْتُمْ أَنَّهُ قِيلَ: عَيْنٌ بِعَيْنٍ وَسِنٌّ بِسِنٍّ. | ٣٨ 38 |
୩୮ମୀରୁ ଈ କାତା ୱେଞ୍ଜାମାଞ୍ଜେରି, ରା଼ସ୍କି ଆ଼ହାମାନେ, କାନୁତି ବାଦୁଲି କାନୁ, ପାଲୁତି ବାଦୁଲି ପାଲୁ ।
وَأَمَّا أَنَا فَأَقُولُ لَكُمْ: لَا تُقَاوِمُوا ٱلشَّرَّ، بَلْ مَنْ لَطَمَكَ عَلَى خَدِّكَ ٱلْأَيْمَنِ فَحَوِّلْ لَهُ ٱلْآخَرَ أَيْضًا. | ٣٩ 39 |
୩୯ସାମା ନା଼ନୁ ମିଙ୍ଗେ ୱେସିମାଞ୍ଜାଇଁ, ମିଙ୍ଗେ ଲାଗେଏ କିୟାନାଣାଇଁ ବାଦୁଲି ଅ଼ଆଦୁ, ସାମା ଆମ୍ବାଆସି ନୀ ଟିଃନି ଗେଏଲାତା ସା଼ପ୍ଡ଼ା ୱେ଼ତାନେସି, ଏ଼ୱାଣାକି ଅ଼ର ଗେଏଲା ଜିକେଏ ତ଼ହ୍ଦୁ ।
وَمَنْ أَرَادَ أَنْ يُخَاصِمَكَ وَيَأْخُذَ ثَوْبَكَ فَٱتْرُكْ لَهُ ٱلرِّدَاءَ أَيْضًا. | ٤٠ 40 |
୪୦ଇଞ୍ଜାଁ ଆମ୍ବାଆସି ନୀହାଁୟି ପାଙ୍ଗାତା ମୀ ସକା ଅ଼ହାଲି ମ଼ନ କିତିହିଁ ଏ଼ୱାଣାକି ମୀ ହିମ୍ବରି ଜିକେଏ ହୀଦୁ ।
وَمَنْ سَخَّرَكَ مِيلًا وَاحِدًا فَٱذْهَبْ مَعَهُ ٱثْنَيْنِ. | ٤١ 41 |
୪୧ଆମିନି ଦେ଼ସା ସା଼ଲୱି କିନାସି ମିଙ୍ଗେ ବ଼ଜୁ ଡେ଼କାନା ତାନିତଲେ ର଼ କିଲମିଟର ହାଜାଲିତାକି ଏଲେଇଞ୍ଜାନେସି, ଏ଼ୱାଣିତଲେ ରୀ କିଲମିଟର ହାଜୁ ।
مَنْ سَأَلَكَ فَأَعْطِهِ، وَمَنْ أَرَادَ أَنْ يَقْتَرِضَ مِنْكَ فَلَا تَرُدَّهُ. | ٤٢ 42 |
୪୨ଆମ୍ବାଆସି ମିଙ୍ଗେ ରୀସ୍ତାନେସି, ଏ଼ୱାଣାକି ହୀଦୁ, ଅ଼ଡ଼େ ଆମ୍ବାଆସି ମୀ ତା଼ଣାଟି ରୀଣା ଅ଼ହାଲି ମ଼ନ କିନେସି ଏ଼ୱାଣାଇଁ ଆ଼ଏ ଇନାଆଦୁ ।
«سَمِعْتُمْ أَنَّهُ قِيلَ: تُحِبُّ قَرِيبَكَ وَتُبْغِضُ عَدُوَّكَ. | ٤٣ 43 |
୪୩ମୀରୁ ୱେଞ୍ଜାମାଞ୍ଜେରି, ରା଼ସ୍କି ଆ଼ହାମାନେ, ମୀ ପା଼ଡ଼ିତାଣାଇଁ ଜୀୱୁନ଼ଦୁ ଇଞ୍ଜାଁ ସାତ୍ରୁୟାଁଣି ଅ଼ପାଆଦୁ ।
وَأَمَّا أَنَا فَأَقُولُ لَكُمْ: أَحِبُّوا أَعْدَاءَكُمْ. بَارِكُوا لَاعِنِيكُمْ. أَحْسِنُوا إِلَى مُبْغِضِيكُمْ، وَصَلُّوا لِأَجْلِ ٱلَّذِينَ يُسِيئُونَ إِلَيْكُمْ وَيَطْرُدُونَكُمْ، | ٤٤ 44 |
୪୪ସାମା ନା଼ନୁ ମିଙ୍ଗେ ୱେସିମାଞ୍ଜାଇଁ, ମୀ ସାତ୍ରୁୟାଁଇଁ ଜୀୱୁନ଼ଦୁ, ଇଞ୍ଜାଁ ଆମ୍ବାଆରି ମିଙ୍ଗେ ନିନ୍ଦା କିୟାନେରି, ଏ଼ୱାରି ତାକି ପ୍ରା଼ତାନା କିଦୁ ।
لِكَيْ تَكُونُوا أَبْنَاءَ أَبِيكُمُ ٱلَّذِي فِي ٱلسَّمَاوَاتِ، فَإِنَّهُ يُشْرِقُ شَمْسَهُ عَلَى ٱلْأَشْرَارِ وَٱلصَّالِحِينَ، وَيُمْطِرُ عَلَى ٱلْأَبْرَارِ وَٱلظَّالِمِينَ. | ٤٥ 45 |
୪୫ଏ଼ନିକିଁ ମୀରୁ ମୀ ଲାକପୂରୁ ଆ଼ବାତି ମୀର୍କା ଆ଼ଦେରି; ସାମା ମାହାପୂରୁ ନେହାଁରି ଅ଼ଡ଼େ ଲାଗେଏ ପ଼ଲେଏତି ବାରେ ଲ଼କୁତାକି ୱେ଼ଡ଼ା ଉଜେଡ଼ି ହୀନାସି ଅ଼ଡ଼େ ଦାର୍ମୁଗାଟାରି ଅ଼ଡ଼େ ଦାର୍ମୁ ହିଲାଆ ଗାଟାରାକି ଜିକେଏ ପିୟୁ ହୀନେସି ।
لِأَنَّهُ إِنْ أَحْبَبْتُمُ ٱلَّذِينَ يُحِبُّونَكُمْ، فَأَيُّ أَجْرٍ لَكُمْ؟ أَلَيْسَ ٱلْعَشَّارُونَ أَيْضًا يَفْعَلُونَ ذَلِكَ؟ | ٤٦ 46 |
୪୬ଇଞ୍ଜାଁ ଆମ୍ବାଆରି ମିଙ୍ଗେ ଜୀୱୁ ନ଼ୟାଁନେରି ଏ଼ ଲ଼କୁଇଁଦେଁ ଜୀୱୁ ନ଼ତିହିଁ ଏ଼ନାୟି ମେ଼ଡ଼ାଆୟାନେ? ସିସ୍ତୁ ରୀହ୍ନାରି ଜିକେଏ ଏ଼ଦାଆଁ କିଅରିକି?
وَإِنْ سَلَّمْتُمْ عَلَى إِخْوَتِكُمْ فَقَطْ، فَأَيَّ فَضْلٍ تَصْنَعُونَ؟ أَلَيْسَ ٱلْعَشَّارُونَ أَيْضًا يَفْعَلُونَ هَكَذَا؟ | ٤٧ 47 |
୪୭ଅ଼ଡ଼େ ମୀରୁ ମୀ ତାୟିୟାଁଇଁ ଜହରା କିଦେରି, ଏମ୍ବାଟିଏ ଅ଼ଡ଼େ ଏ଼ନି କାମା କିଦେରି? ଜୀହୁଦିଆ଼ଆତାରି ଜିକେଏ ଏ଼ଦାଆଁ କିଅରିକି?
فَكُونُوا أَنْتُمْ كَامِلِينَ كَمَا أَنَّ أَبَاكُمُ ٱلَّذِي فِي ٱلسَّمَاوَاتِ هُوَ كَامِلٌ. | ٤٨ 48 |
୪୮ଏ଼ଦାଆଁତାକି ମୀ ଲାକପୂରୁତି ଆ଼ବା ଏ଼ନିକିଁ ବାରେକିହାଁ ନେହାଁସି ମୀରୁ ଜିକେଏ ଏଲେକିଁ ନେହିଁ ଆ଼ଦୁ ।