< Matiyu 27 >

1 Nene na kitin shanta, vat na didya na priest iyawa nin na kukune na nite kpiliza umolun Yesu ku.
さて,明け方になると,祭司長たちと民の長老たち全員は,イエスを死に渡そうとして相談した。
2 Itere ghe inyaa mung idi nakpa ghe na caran Bilatus, ugumna.
そして彼を縛って連れ出し,総督ポンティウス・ピラトに引き渡した。
3 Ku bi kongo Yahuda, ulenge na awa leu ghe nyene isuu Yesu ku ushara nkul, a deo kutin akurtuno ikurfunghe akut atat na iwa bya ghe na cara na priest didya nin na kune,
その時,イエスを売り渡したユダは,イエスが罪に定められたのを見て後悔し,銀三十枚を祭司長たちと長老たちに返して
4 A woro, “Nati kulapi nlewe unan myii milau, min nan sali kulap.” Amma inun woro, “Ilele nsoo nyan kiti bit? Ulele ulawa ufin.”
言った,「わたしは罪のない血を売り渡して罪を犯した」。 しかし彼らは言った,「それが我々にどうしたのか。自分で始末しろ」。
5 Atoo ikurfunghe nya kuti nlira, atunna anuza anyaa adi bana litime.
彼はそれらの銀を聖所に投げ入れて立ち去った。出て行って,首をつって死んだ。
6 Adya kutii nlire yira ikurfunghe inin woro, “Na ucaun i taa ile ikurfunghe nanya filaiye ba bara na ikurfung myii yari.”
祭司たちはそれらの銀を取って言った,「これらを宝物庫に入れることは許されない。血の代価だからだ」。
7 I kpiliza ulire ligowe idi seru kunen nin nikurfunghe ki ka na ima kasu amaraku.
彼らは相談し,よそ人たちの埋葬のためにそれらで陶器師の畑を買った。
8 Bara nani kunen kune idin yucu kunin, “Kunen nmyii” udak kitimone.
それで,この畑は今日に至るまで「血の畑」と呼ばれている。
9 Nani imon ile na Irimiya na beleng i kulo, na awa woro, “I yira ikurfunghe akut atat, uparashi ule na iwa ti liti me nnuzu na nit me Israila,
その時,預言者エレミヤによって語られたことが果たされた。こう言われていた。 「彼らは銀三十枚を取った,値をつけられた者,イスラエルの子らのある者たちが値をつけた者の代価を。
10 Ining na kiti kunenen, nafo na Cikilare na duru nani.”
そして,陶器師の畑としてそれらを与えた。主がわたしに命じたとおりである」。
11 Nene Yesu yisina nbun ngumna, ugumne nin tiringhe, “Fere ugo na Yahudawe?” Yesu kawaghe, “ubelle nani.”
さて,イエスは総督の前に立った。そこで総督はイエスに尋ねて言った,「お前はユダヤ人の王なのか」。 イエスは彼に言った,「あなたがそう言っている」 。
12 Bara nani na i wa din pizirughe nin kulapi, na akawa nani imon ba.
祭司長たちや長老たちから訴えられている時,彼は何も答えなかった。
13 Bilatus nin woroghe, “Uku lanza imon ile na idin belu litii fe?”
ピラトは彼に言った,「彼らがお前に対してどれほど多くの事を証言しているか,お前は聞こえないのか」。
14 Bara nan na a kawa ligbulang lirumba, bara nani ugumne kifo unuu me.
しかしイエスはそれ以上何一つ答えなかった。そのため総督は非常に驚いた。
15 Kubin buki mene ugadwari ugummne suun nkon kucin ko na anite fere.
さて,総督は祭りの際に,群衆が彼に願い出る囚人を一人,彼らのために釈放するのを慣例としていた。
16 Nkuni kube i wadi nin kon kucim kugbas lisa me Barabas.
その時,彼らにはバラバと呼ばれる有名な囚人がいた。
17 Na izuru vat kiti kirum, Bilatus woro nani, “Ghari idi nin su insun minu ame? Barabas sa Yesu ule idin yicu KKristi?”
それで,彼らが集まって来た時,ピラトは彼らに言った,「お前たちはだれを釈放して欲しいのか。バラバか,それともキリストと呼ばれるイエスか」。
18 Bara na ayiri i wa nakpaghe bara nshinari.
彼らがねたみのためにイエスを引き渡したことに気づいていたからである。
19 Na a wa sosin kutet nwucun nliru uwani me tooghe nin kadura a woro, na uwati imon nin kadura a woro, “Na uwati imon nin nit une ba. Bara na inneu kitimone nanya namoro bara ame.”
彼が裁判の席に着いているとき,その妻が彼のもとに人を遣わして言った,「あの義人とかかわりを持たないでください。わたしはその人のために,今朝,夢の中でさんざん苦しめられたのです」。
20 A didya kutiii nlira nang na kukune ntardu nacara kutii nlira risa ligosin na nite i woro, idi nin su Barabas, imolu Yesu ku.
さて,祭司長たちや長老たちは,バラバを求めてイエスを滅ぼすよう群衆を説得した。
21 Ugumne tirino nani, “Ghari nan wabe idi nin su in cin minu ame?” I woro, “Barabas.”
一方,総督は彼らに答えた,「お前たちは二人のうちのどちらを釈放して欲しいのか」。 彼らは言った,「バラバを!」
22 Bilatus woro nani, “I yari mma ti nin Yesu ule na idin yicughe Kristi?” Vat mene kawa i woro, “Kotin ghe kitene kucan nkull.”
ピラトは彼らに言った,「それでは,キリストと呼ばれるイエスはどうしたらよいのか」。 みんなは彼に言った,「はりつけにしろ!」
23 Anin woro na nin, “Bara iyang, kulapin nyanghari ataa?” Bara nani ighantina ti uwi mene kang, “Katin ghe ku can nkull.”
しかし総督は言った,「なぜだ。彼がどんな悪事をしたというのか」。 しかし彼らは激しく叫んで言った,「はりつけにしろ!」
24 Bara na Bilatus nyene na a wa sa a wantina nani ba, banin nani ayene i cizina ufeuj nibinai, i yira myein, akusu acara me mbun ligozin na nite, a woro, “Na myein nin duku nin nang sali kulapi ulele. Yeneng ati mene imon ile na ima tighe.”
そこでピラトは,手のつけようがなく,むしろ騒動になり始めたのを見て,水を取って群衆の前で両手を洗い,「わたしはこの義人の血について罪はない。自分たちで始末せよ」と言った。
25 Anite vat woro, “Na nmyii me so natii bite udu nono bite.”
民全体が答えた,「彼の血は,我々と我々の子孫の上にふりかかってもよい!」
26 Anin suna nani Barabas ku, aning nakpa nani Yesu ku idi kotinghe kucan nkull.
そこでピラトはバラバを釈放した。他方,イエスをむち打ってから,はりつけにするために引き渡した。
27 A sojan gumne yira Yesu ku udu nanya kitin yisizunu kutiin nwucun nliru idi pitirin a soje vat.
総督の兵士たちはイエスをプラエトリウムの中に引いて行き,全部隊を彼のところに呼び集めた。
28 I kalaghe imon kidowome vat itaghe imoon licin kidowe.
彼から衣をはいで,赤い衣を彼にまとわせた。
29 Inin kyele kitik tigoo namart itaghe liti, i taghe uca ncara uleme me inin tumunu nbun me idighe liyom, idin belu, “Ulai dandaun Ugo na Yahudawa!”
イバラの冠を編んで彼の頭に載せ,右手にアシを持たせた。そして彼の前にひざまずいて彼をなぶりものにして,「ユダヤ人の王様,万歳!」と言った。
30 I tufuzunghe ataf, i bolo ucan na cara me i kpizoghe mun kitene liti.
彼につばをかけ,アシを取り上げて彼の頭をたたいた。
31 Na imala usughe liyarne, i kala imonne na itaghe kidowe, ishonghe inme, ini nya ninghe cindi kutinu kucan kull.
彼をなぶりものにした後,彼から衣を脱がせて,もとの衣を着せた。そして,彼をはりつけにするために引いて行った。
32 Na inuzu udas, I se umong unit kunang sirmi lisa me simon, uli na iwa boroghe iyizi a nya nanghinu bara anan yauna kucan nkull me.
出て行くと,シモンという名のキュレネ人を見つけたが,彼を一緒に来させて,イエスの十字架を運ばせた。
33 Idaa kankiti na idin yicu Ugolgota, kite na idin sumun, “Kiti na kankang nati.”
「ゴルゴタ」,訳せば「どくろの場所」と呼ばれる場所にやって来た。
34 Inaghe nmyein me gbalala a sono. Na a buti minin, na a yino usone ba.
彼らは胆汁を混ぜた酸いブドウ酒を与えた。彼は味を見ると飲もうとしなかった。
35 Na ikofinghe ikoso imoon kito wome nin kuriya.
彼をはりつけにしてから,くじを引いて,互いにその外衣を分けた。
36 Inin suu idin yenju ghe.
そして,そこに座って彼を見張っていた。
37 Kitene litime i Yertine lo ligbulanghe na li woro, “Yesuari, ulele ugo na Yahudawa.”
彼の頭の上には,「これはユダヤ人の王イエス」と書いた罪状書きを掲げた。
38 A kiri aba wa di ninghe kitene kuce, warum ncara ulime, warum ncara ugule.
それから,彼と共に二人の強盗をはりつけにし,一人はその右に,一人はその左に置いた。
39 Ale na idin katizu zugizoghe, idin zinlu ati mene
通りかかった者たちは,頭を振りながら彼を冒とくして
40 inin din belu, “Fe ule na uwadin woru uturiin atat! Tucu litife andi fe Gono Kutelleari, tolo kitene ku can nkull kone!”
言った,「神殿を壊して三日で建てる者よ,自分を救ってみろ! 神の子なら,十字架から降りて来い!」
41 Nanere adidya kutiin nlire wadin sisughe ligowe nanang niyerte nin nakukunen ntardu nacara kutii nlira, nin wor,
同じように,祭司長たちも律法学者たちやファリサイ人たちや長老たちと共に,あざけって言った,
42 “Ana tucu among, na a wasa atucu litime ba. Amere Ugoon Israila. Na atolu kitine kucan nkulle, ti ma nin yinun ninghe.
「ほかの者たちは救ったが,自分は救えないのだ。あれがイスラエルの王なら,今,十字架から降りて来てもらおう。そうしたら彼を信じよう。
43 Ana yinin min Kutelle. Na Kutelle tucughe nene a wadi nin suwe, bara ana woro, 'Meng Gono Kutelleari.'”
彼は神に頼っている。神が彼をお望みなら,救い出してもらうがよい。『わたしは神の子だ』と言ったのだから」。
44 A kire na i wa kutin nani ligowe taghe liyarin lirume.
一緒にはりつけになっていた強盗たちも,同じように彼を非難した。
45 Nene ucizinu kubi kun tocin insirti talo nmgeine vat udu kubi kun zakure.
さて,第六時から闇が全土を覆い,第九時にまで及んだ。
46 Udu kubi kun zakure, Yesu taa intet nin liwui kang a woro, “Eli, Eli, lama sabachthani?” na idin nufi, “Kutelle nin, Kutelle nin, iyarin taa usuni?”
第九時ごろ,イエスは大声で叫んで,「エリ,エリ,リマ,サバクタニ」 と言った。これは,「わたしの神,わたしの神,なぜわたしをお見捨てになったのですか」 という意味である。
47 Na ale na iwa yisin kupoowe nlanza nani, i woro, “Adin yicu Iliya ku.”
そばに立っていた者たちの何人かは,それを聞いて,「この人はエリヤを呼んでいるのだ」と言った。
48 Kitene umong ta ucum a di yiru usoso, a lumu unin nin myein mi gbalala, ataa nca ujangaran a nakpaghe a sono.
すぐに彼らのうちの一人が走って行き,海綿に酢をたっぷり含ませて,アシの先に付け,それを彼に飲まそうとした。
49 Kagisin mene woro, “Sunanghe tiyene sa Iliya ba dak ada tucughe.”
残りの者たちは,「彼をそのままにしておけ。エリヤが彼を救いに来るかどうかを見よう」と言った。
50 Yesu nin ghantina liwui nin teet anin suna nfep me a kuu.
イエスは再び大声で叫んで,自分の霊をゆだねた。
51 Bara nani azanin kesu kiti kilau kutii nlire marta tiba unuzu kitene udak kadase. Kutine nin zuluno kang, apara martiza.
見よ,神殿の幕が上から下まで二つに裂けた。地が揺れ,岩々が割れた。
52 Ni sek wa pozun, abe na nit alau ale na iwa nun fitiza.
幾つもの墓が開き,眠りについていた聖者たちの体が数多く起こされた。
53 I nuzu nanya niseke na ame nfita, a pira kipin kilau, a duro anit gbardan litime.
そして,イエスの復活ののちに墓から出て来て,聖都に入り,大勢の人に現われた。
54 Nene na asoje nyene nani nan nale na iwadin yenjun Yesu ku yene uzulunu kutine nin nimonile na isee feu da nani kang inin woro, “Kidegene Gono Kutelleari kane wadi.”
その時,百人隊長と,イエスを見張っていた者たちは,地震や起きた事柄を見て非常に恐れ,「本当にこの人は神の子だった」と言った。
55 A wani gbardan na iwa dufin Yesu ku unuzun Galili inan di kye ghe waduku idin yenju vat iyisina piit.
そこでは大勢の女たちが遠くから見ていたが,それはガリラヤからイエスに仕えながら従っていた者たちであった。
56 Nanya mene Maryamu Magdaliya, Maryamu unang Yakub, nin Yusufu ning naa nnonon zibide.
その中にはマリア・マグダレネ,ヤコブとヨセの母マリア,それにゼベダイの子らの母がいた。
57 Na kulelen nda, umong unan nikurfung kunan Arimatiya, lisane Yusufu, ule na awadi gono kaduran Yesu.
夕方になると,ヨセフという名で,アリマタヤ出身の富んだ人がやって来た。彼自身もイエスの弟子となっていた。
58 Ada see Bilatus ku atiringhe kidowon Yesu. Bilatuse woro nani i ninghe.
この人がピラトのところへ行き,イエスの体を渡してくれるよう願い出た。それでピラトは死体を与えるよう命じた。
59 Yusufu yira kidowe, a gbincilo nanya mayapi ma boo,
ヨセフは死体を取り降ろして,きれいな亜麻布に包み,
60 a nunku nanya kisek kipese kanga na awa wuzu nanya natala. Anin tarda llitala kibulun kiseke anin nya.
岩に切り掘ってあった自分の新しい墓に横たえた。墓の入り口に大きな石を転がしてから,去って行った。
61 Maryamu Magadaliya nin leli Maryamu wa di kikane, i sosin idin Yenju kideke.
マリア・マグダレネともう一人のマリアは,墓に向かって座っていた。
62 Nin kurtunun koiye, lo na liwa kafin, lirin shiri, a didya kultiin nlira nin na Farisiyawa wa pitirin nan Bilatus.
さて,次の日,すなわち準備の日の翌日,祭司長たちとファリサイ人たちはピラトのもとに集まって
63 I woro, “Cikilari, ti lizino na unang kinu kane wadi nin nlai a wa woro, 'Mbaya nayiri atat nma fitu tutung.'
こう言った。「閣下,わたしたちは,あの詐欺師がまだ生きていたとき,『三日後にわたしは生き返るだろう』と言っていたのを思い出しました。
64 Bara nani ta anit idi yenje kiseke udu liri lin tatte. Bara nono katwa me wada tuughe i belle anit au, 'Afita nanya kiseke.' Kinu kin mbe wa kata kin burne.”
ですから,三日目まで墓を警備するよう命じてください。そうでないと,夜中に弟子たちが来て彼を盗み出し,『彼は死んだ者たちの中から起こされた』などと民に告げるかも知れません。そうなれば,この最後の欺きは最初の欺きよりも悪いものになるでしょう」。
65 Bilatus woro nani, “Yiran unan ncaa. Can idi kiliin kitene vat.”
ピラトは彼らに言った,「お前たちには警備兵がある。行って,できる限りの警備をするがよい」。
66 Bara nani i do idi kilin Kiseke vat, itursu litale inin ceu anan ncauleku.
そこで彼らは警備兵を連れて行き,石に封印をして,墓の警備をした。

< Matiyu 27 >