Matiyu 22
1 Yesu kawa anin lira nani nin tinan kuguldo tutung, abenle,
୧ୟୀଶୁ ଆଡଃଗି ଜନ୍କା କାଜିତେ ହଡ଼କକେ କାଜିକେଦ୍କଆ ।
2 “Kilari tigo Kutelle masin umon unit na awa su usaune ubuki ni lumga.
୨“ସିର୍ମା ରାଇଜ୍ ମିଆଁଦ୍ ନେ ଲେକାନାଃ ତାନାଃ । ମିଆଁଦ୍ ରାଜା ହନ୍ତେକଡ଼ାରାଃ ଆଣ୍ଦିରେ ମାରାଙ୍ଗ୍ଜମେୟାଁଃ ବାଇକେଦାଏ ।
3 A too a cin me idi yicila ale na a wa duru nani ilumge idak, na ida ba.
୩ଇନିଃ କେଡ଼ାକାନ୍କକେ ଆଣ୍ଦି ଭୋଜି ଜଜମ୍ ନାଗେନ୍ତେ ହାକାଅ ନାଙ୍ଗ୍ ଆୟାଃ ଦାସିକକେ କୁଲ୍କେଦ୍କଆଏ ମେନ୍ଦ ଇନ୍କୁ ହିଜୁଃ କାକ ସାନାଙ୍ଗ୍କେଦା ।
4 tutung a too among a cin, abenle nani, 'Benlang ale na ina duru nani ilumge, “Yenen, mmalu kanju imonle. Ina nan niyin nighe i malu basu, vat nimong nmalu zuru. Dan kiti nilumge.”'
୪ଇନିଃ ଏଟାଃ ଦାସିକକେ ନେଆଁଁ କାଜିକେଦ୍ତେ ଆଡଃମିସା କୁଲ୍କେଦ୍କଆଏ, ‘ଆଇଙ୍ଗ୍ ମାରାଙ୍ଗ୍ଜମେୟାଁଃ ବାଇୟାକାଦାଇଙ୍ଗ୍, ଆଇଁୟାଃ ମାପ୍ରାଙ୍ଗ୍ କିରିକାନ୍ ଜାଁତୁକ ମାଆଃକେଦ୍ତେ ସବେନାଃ ବାଇସେକାଡ଼ାକାନା, ଆଣ୍ଦି ଭୋଜି ଜଜମ୍ତେ ହିଜୁଃପେ ।’
5 Bara nani na anit an nda ba. Among kpila udu anenmene kagisine kpila udu kitin lesu nin sesu mene.
୫ମେନ୍ଦ କେଡ଼ାକାନ୍କ ଜେତାଏ କାକ ଉଡ଼ୁଃକେଦ୍ତେ ଆକଆଃ କାଜିକାମିରେ ତାଇନ୍ୟାନାକ, ଚିମିନ୍କ ଆକଆଃ ଲୟଙ୍ଗ୍ତେ, ଆଡଃ ଚିମିନ୍କ କିରିଙ୍ଗ୍ ଆଖ୍ରିଙ୍ଗ୍ତେକ ସେନଃୟାନା ।
6 Amen ta acin me imancing, inin molo nani.
୬ଏଟାଃକ ରାଜାରାଃ ଦାସିକକେ ସାବ୍କେଦ୍ତେ ଇନ୍କୁକେ ସାସାତିକେଦ୍କଆକ ଆଡଃ ଗଏଃକେଦ୍କଆକ ।
7 Bara nani ugowe nana ayi. A too anang likum me idi mulsu nani, inin juju kagbire.
୭ରାଜା ନେଆଁଁ ଆୟୁମ୍କେଦ୍ତେ ଖିସ୍ୟାନାଏ ଆଡଃ ଆୟାଃ ସିପାଇକକେ କୁଲ୍କେଦ୍ତେ ଏନ୍ ଗଗଏଃକକେ ଜିୟନ୍କେଦ୍କଆଏ ଆଡଃ ଇନ୍କୁଆଃ ନାଗାର୍କେ ଅଣ୍ଡର୍କେଦା ।
8 Anin woro na cin me, 'Ilumge din cinu, uzuru tutung ale na ina belin nani na ida ba.
୮ଏନ୍ତେ ଏନ୍ ଆଣ୍ଦି ଗମ୍କେ ଦାସିକକେ କାଜିୟାଦ୍କଆଏ, ‘ଆଣ୍ଦି ଜମେୟାଃଁ ବାଇୟାକାନା ମେନ୍ଦ କେଡ଼ାକାନ୍କ ଏନା ନାମେଲେକା କାକ ତାଇକେନା ।
9 Bara nani can kitene tibau idi beleng vat ule na iyeneghe adok kitin nilumge.'
୯ଏନା ନାଗେନ୍ତେ ବାରିଆ ହରା ମେସାଅଃତାନ୍ତାଃ ସେନଃପେ ଆଡଃ ଆପେ ନାମ୍ତାନ୍ ସବେନ୍କକେ ଆଣ୍ଦି ଜମେୟାଃଁ ନାଗେନ୍ତେ ହାକାଅକପେ ।’
10 A cine do kitenen libauwe idi yicila va nle na iyeneghe, anit a acine nin na le na idi acine ba, bara nani kutii nilumge wa kula gbem nin nanit.
୧୦ଏନ୍ ଦାସିକ ହରାକରେ ସେନ୍କେଦ୍ତେ ଇନ୍କୁ ନାମ୍କେଦ୍ ସବେନ୍ ଏତ୍କାନ୍ ଆଡଃ ବୁଗିନ୍ ହଡ଼କକେ ହୁଣ୍ଡିକେଦ୍କଆକ ଆଡଃ ଆଣ୍ଦି ଅଡ଼ାଃ ହଡ଼ତେ ପେରେଃୟାନା ।
11 Bara nani na ugowe nda aba da yenu ale na ida kutii nilumge, a yene umun ule na awa shon kultuk nilumghe ba.
୧୧“ରାଜା ଜଜମ୍କକେ ନେନେଲ୍ତେ ବଲୟାନ୍ ଇମ୍ତା, ଆଣ୍ଦି ଲିଜାଃ କା ତୁସିଙ୍ଗ୍କାନ୍ ମିଆଁଦ୍ ହଡ଼କେ ନେଲ୍କିୟାଏ ।
12 Ugowe woroghe, 'Udundun, utiza iyiziyari upira kikane sa kulutuk nilumge?' unite yisina nin kutike.
୧୨ଆଡଃ ଇନିଃ କୁଲିକିୟାଏ, ‘ଏ ଗାତି, ଆମ୍ ଆଣ୍ଦି ଲିଜାଃ କା ତୁସିଙ୍ଗ୍କେଦ୍ତେ ଚିଲ୍କାତେମ୍ ବଲଆକାନା?’ ମେନ୍ଦ ଏନ୍ ହଡ଼ ହାପାୟାନାଏ ।
13 Ugowe nin woro na cin me, 'Teren unit ulele nacara nin nabunu i tuughe ndas nanyan nsirti, kika na ama gilu nin talu nayini.'
୧୩ଏନ୍ତେ ରାଜା ଦାସିକକେ କାଜିକେଦ୍କଆଏ, ‘ଆୟାଃ ତିଃଇ କାଟା ତଲ୍କେଦ୍ତେ ନୁବାଃରେ ହୁରାଙ୍ଗ୍ତାଇପେ, ଏନ୍ତାଃରେ ଇନିଃ ରାଆଃୟାଏ ଆଡଃ ଡାଟା ରିଦେୟାଏ ।’”
14 Bara na anit gbardang na iwa yicila nani ma cunghari ina fere.”
୧୪ଆଡଃ ୟୀଶୁ କାଜିଟୁଣ୍ଡୁକେଦାଏ, “ପୁରାଃକଦ ହାକାଅକାନା ମେନ୍ଦ ହୁଡିଙ୍ଗ୍ଲେକାକ ସାଲାକାନା ।”
15 A Farasiyawa non do idi mune atee ikye inda na ima kifu Yesu nanyan nliru me.
୧୫ଏନ୍ତେ ଫାରୁଶୀକ ସେନଃକେଦ୍ତେ, ଆବୁ ଚିଲ୍କାତେ ୟୀଶୁକେ ଆୟାଃ କାଜିତେବୁ ସାବିଆ, ମେନ୍ତେକ ରଜୋଟକେଦା ।
16 Inin too ghe nono katwa mene, ligowe nan na Hirudiyawa. I woro Yesu ku, “Kumalami, ti yiru fe unan kidegenari unin din dursuzu tibau Kutelle nanya kidegene, tutung na umong ma wantinfi ubenlu kibinai fe ba, na udin feru anit ba.
୧୬ଇନ୍କୁ ହେରୋଦ୍ଆଃ ହଡ଼କଲଃ, ଆକଆଃ ଚେଲାକକେ ୟୀଶୁତାଃତେକ କୁଲ୍କେଦ୍କଆ ଆଡଃ ଇନ୍କୁ ୟୀଶୁକେ କାଜିକିୟାକ, “ହେ ଗୁରୁ, ଆଲେ ସାରିତାନାଲେ, ଆମ୍ ସାର୍ତିଙ୍ଗ୍ ହଡ଼ ତାନ୍ମେ ଆଡଃ ପାର୍ମେଶ୍ୱାର୍ଆଃ ସାର୍ତି ହରା ଇତୁଆଃମେ ଆଡଃ ଜେତାଏକେ କାମ୍ ବରୱା, ଚିୟାଃଚି ଆମ୍ ହଡ଼କଆଃ ମେଦ୍ମୁହାଁଡ଼୍ କାମ୍ ନେଲାଃ ।
17 Bara nani benle nari iyanghari udin kpilizu? Ukari i ugandu kitin Kaisar ra sa babu?”
୧୭ଆମ୍ ଆଲେକେ କାଜିୟାଲେମ୍, ଆମ୍ ଚିକ୍ନାଃମ୍ ଉଡ଼ୁଃତାନା? କାଇସାର୍କେ ଆଇନ୍ ଲେକାତେ କାର୍ ପାଏସା ଏମଃ ଲାଗାତିଙ୍ଗ୍ୟାଁଃ ଚି କାହା?”
18 Bara nani Yesu yino nibinai ni nanzan mene anin woro, “Iyarin ta idin dumuzuni, anu anan kinuu?
୧୮ମେନ୍ଦ ୟୀଶୁ ଇନ୍କୁଆଃ ଏତ୍କାନାଃ ଆଟ୍କାର୍କେଦ୍ତେ କାଜିୟାଦ୍କଆଏ, “ହେ ବେଦାହଡ଼କ ଚିନାଃ ମେନ୍ତେ ଆଇଙ୍ଗ୍କେ ଚିଟାଇଙ୍ଗ୍ ନାଗେନ୍ତେ ବିଡ଼ାଅତାନାପେ?
19 Duruni fikurfunghe.” Inin da nin fikurfunghe kiti me.
୧୯କାର୍ ପାଏସା ଏମ୍ରେୟାଃ ସିକା ମିଆଁଦ୍ ଏମାଇଙ୍ଗ୍ପେ ।” ଏନ୍ତେ ଇନ୍କୁ ମୁସିଙ୍ଗ୍ରାଃ ନାଲା ସିକା ଇନିଃତାଃତେକ ଆଉକେଦା ।
20 Yesu woro nani, “Kuyelin ghari nin lisa di kiteme fikurfunghe?”
୨୦ଆଡଃ ଇନିଃ ଇନ୍କୁକେ କୁଲିକେଦ୍କଆଏ, “ନେ ସିକାରେ ଅକଏୟାଃ ମୁରୁତ୍ ଆଡଃ ନୁତୁମ୍ ମେନାଃ?”
21 Iworoghe, “Kaisar.” Yesu nin woro nani, “Bara nani nang kaisar ku imon ile na idi Kaisar, in Kutelle tutung imon ile na idi in Kutelle.”
୨୧ଇନ୍କୁ କାଜିକିୟାକ, “କାଇସାର୍ଆଃ,” ଏନ୍ତେ ଇନିଃ ଇନ୍କୁକେ ମେତାଦ୍କଆ, “ଅକ୍ନାଃ କାଇସାର୍ଆଃ ଏନା କାଇସାର୍କେ ଏମାଇପେ, ଅକ୍ନାଃ ପାର୍ମେଶ୍ୱାର୍ଆଃ ଏନା ପାର୍ମେଶ୍ୱାର୍କେ ଏମାଇପେ ।”
22 Na ilanza nani, ikifo ti nuu mene. Inin sunghe iya.
୨୨ଆଡଃ ଇନ୍କୁ ନେଆଁଁ ଆୟୁମ୍କେଦ୍ତେ ହାଏକାଟ୍ୟାନାକ ଆଡଃ ଇନିଃକେ ବାଗିକେଦ୍ତେ ସେନଃୟାନାକ ।
23 Liri lole amon a Sandukiyawa da kitime, ale na ina woro na ufitun kul duku ba. I tiringhe,
୨୩ଏନ୍ ହୁଲାଙ୍ଗ୍ଗି ଚିମିନ୍ ସାଦୁକିକ ୟୀଶୁତାଃତେକ ହିଜୁଃୟାନା ଆଡଃ ଇନ୍କୁ ଜୀଉବିନିରିଦ୍ ବାନଆଃ ମେନ୍ତେକ କାଜିତାଇକେନା ।
24 i woro, “Kumalami, Musa naworo, 'Unit wa ku na amara go ba, gwane yira uwane a se nono ku bara gwane.'
୨୪ଇନ୍କୁ କାଜିକିୟାକ, “ହେ ଗୁରୁ, ଜେତାଏ ହଡ଼ ବେଗାର୍ ହନ୍ଗାଁଣାତେ ଗଜଃରେଦ, ହାଗାତେ ଇନିୟାଃ କୁଡ଼ିକେ ଆଣ୍ଦିୟଃ ଲାଗାତିଙ୍ଗ୍ୟାଁଃ ଆଡଃ ଗଜାକାନ୍ ହାଗାତେୟାଃ ନାଙ୍ଗ୍ ହନ୍ଗାଁଣା ହାରାକକାଏ ମେନ୍ତେ ମୁଶା ନାବୀ କାଜିକାଦା ।
25 Linwana kuzir wa duku, unan burne ku na asu ilumge, na ase nono ba. A suna gwane uwane.
୨୫ନେଲେମେ, ଆଲେତାଃରେ ସାତ୍ ହାଗିୟା ତାଇକେନାକ ମାରାଙ୍ଗ୍ନିଃ ଆଣ୍ଦିକେଦ୍ତେ ବେଗାର୍ ହନ୍ଗାଁଣାତେ ଗଏଃୟାନାଏ, ଆଡଃ ଏନ୍ ରାଣ୍ଡିକୁଡ଼ିକେ ହାଗାତେ ଆଣ୍ଦିୟାନାଏ ।
26 Unan mbe ta nafo ame, nanere unan tat udu unang zure.
୨୬ଏନ୍ଲେକାଗି ଏଟାଃ ହାଗାତେଲଃ ଆଡଃ ଆପିୟାନିଃଲଃ ହବାୟାନା, ଟୁଣ୍ଡୁରେ ସାତ୍ ହାଗିୟାକ ଇନିଃକେ ଆଣ୍ଦିୟାନାକ ।
27 Kimal mine vat, uwane da kuu.
୨୭ଆଡଃ ସବେନ୍କଆଃ ତାୟମ୍ତେ ଏନ୍ ରାଣ୍ଡି କୁଡ଼ିୟଗି ଗଏଃୟାନାଏ ।
28 Nene lirin fitun nyii, uwanin ghari ba yitu nanya mene? Bara na vat mene wa yininghe nafo uwani.”
୨୮ଏନ୍ତେ ଜୀଉବିନିରିଦ୍ ଇମ୍ତା ଏନ୍ କୁଡ଼ି ଅକଏୟାଃ କୁଡ଼ିତେ ହବାଅଃଆଏ? ସବେନ୍କଦ ଇନିଃକେ ଆଣ୍ଦିୟାନାକ ।”
29 Bara nani Yesu kawa a woro nani, “I tana bara na iyiru uliru Kutelle sa likara me ba.
୨୯ୟୀଶୁ ଇନ୍କୁକେ ମେତାଦ୍କଆ, “ଆପେ ଧାରାମ୍ପୁଥି ଆଡଃ ପାର୍ମେଶ୍ୱାର୍ଆଃ ପେଡ଼େଃ କାପେ ସାରିୟା ଏନା ନାଗେନ୍ତେପେ ଆଦାକାନା ।
30 Bara na nin fitu nanan kull, na ilumga ma yitu ba a na ima nizu ilumga ba. Nnu nani, ima yiti nafo anan kadura Kutelle kitene kane.
୩୦ଜୀଉବିନିରିଦ୍କେଦ୍ତେ ଜେତାଏ କାକ ଆଣ୍ଦିନାଃ, ଚାଏ ଆଣ୍ଦି କାକ ଏମଃଆ, ମେନ୍ଦ ଇନ୍କୁ ସିର୍ମାରେନ୍ ଦୁଁତ୍ଲେକାକ ତାଇନାଃ ।
31 Bara ubelen nfitu nanan kull, na isa yene nanya niyerte ile imon na i wa beleng minu nuzu Kutelle,
୩୧ଆଡଃ ଗଜାକାନ୍କଆଃ ଜୀଉବିନିରିଦ୍ ବିଷାଏରେ ପାର୍ମେଶ୍ୱାର୍ କାଜିୟାକାଦ୍ କାଜିକେ କାପେଚି ପାଢ଼ାଅକାଦା?
32 'Mere Kutellen Ibrahim, Kutellen Ishaku, nin Kutellen Yakub'? Kutelle na Kutelle na beari ba, bara na Kutelle nanang nlai yari.”
୩୨‘ଆଇଙ୍ଗ୍ ଆବ୍ରାହାମ୍ଆଃ ପାର୍ମେଶ୍ୱାର୍, ଇସାକ୍ଆଃ ପାର୍ମେଶ୍ୱାର୍ ଆଡଃ ଯାକୁବ୍ଆଃ ପାର୍ମେଶ୍ୱାର୍ ତାନିଙ୍ଗ୍ ।’ ଇନିଃ ଗଏଃକାନ୍କଆଃ ପାର୍ମେଶ୍ୱାର୍ ନାହାଁଲିଃ ମେନ୍ଦ ଜୀନିଦ୍କଆଃ ପାର୍ମେଶ୍ୱାର୍ ତାନିଃ ।”
33 Na ligozin na nite nlanza nani, ikifo tinuu nin ma dursuzu dursuzu me.
୩୩ଆଡଃ ଗାଦେଲ୍ ହଡ଼କ ନେଆଁଁ ଆୟୁମ୍କେଦ୍ତେ ଇନିୟାଃ ଇନିତୁତେ ହାଏକାଟ୍ୟାନାକ ।
34 Bara na a Farisiyawan nlanza au Yesu ntursu ti nuu na Sandukiyawa, i pitirino ati mene kiti kirum.
୩୪ୟୀଶୁ ସାଦୁକିକକେ ହାପାକେଦ୍କଆଏ ମେନ୍ତେ ଫାରୁଶୀକ ଆୟୁମ୍କେଦ୍ଚି ହୁଣ୍ଡିୟାନାକ ।
35 Umon nanya mene, ulauya, tiringhe a dumunghe-
୩୫ଆଡଃ ଇନ୍କୁଏତେ ମିଆଁଦ୍ ଆଇନ୍ ଇତୁନିଃ ୟୀଶୁକେ ଚିଟାଇ ନାଗେନ୍ତେ ବିଡ଼ାଅକିୟାଏ ଆଡଃ କୁଲିକିୟାଏ,
36 “Kumallami, lome liduari lidya nanya na du fe?”
୩୬“ହେ ଗୁରୁ, ମୁଶାରାଃ ଆଇନ୍ରେୟାଃ ମାରାଙ୍ଗ୍ ଆନ୍ଚୁ ଅକ୍ନାଃ ତାନାଃ?”
37 Yesu woroghe, “'U ma ti usu ncif Kutelle nin kibinaife, nin kidowe fe vat nin kibinai fe.'
୩୭ୟୀଶୁ ଇନିଃକେ କାଜିରୁହାଡ଼୍କିୟାଏ, “‘ଆମାଃ ସବେନ୍ ମନ୍ତେ, ଆମାଃ ସବେନ୍ ଜୀଉତେ ଆଡଃ ଆମାଃ ସବେନ୍ ମନ୍ତେ ପ୍ରାଭୁ ଆମାଃ ପାର୍ମେଶ୍ୱାର୍କେ ଦୁଲାଡ଼ିମେ ।’
38 Uleleunare udyawe nin unburne.
୩୮ନେଆଁଁଗି ମାରାଙ୍ଗ୍ ଆଡଃ ପାହିଲା ଆନ୍ଚୁ ତାନାଃ ।
39 Un be masin ulele-'Uma ti usun nang kupoo fe nafo litife.'
୩୯ଆଡଃମିଆଁଦ୍ ମାରାଙ୍ଗ୍ ଆନ୍ଚୁ ଏନ୍ଲେକାଗିୟା, ‘ଆମାଃ ହପର୍ଜାପାଃରେନିଃକେ ଆମାଃ ଲେକା ଦୁଲାଡ଼ିମେ ।’
40 Kitene na le adu abere uduke sosin ku nin liru nin nuu Kutelle.”
୪୦ନେ ବାରିୟା ଆନ୍ଚୁରେ ମୁଶାରାଃ ଆଇନ୍ ଆଡଃ ନାବୀକଆଃ ଇନିତୁରେ ଆସ୍ରାଏତାନା ।”
41 Nene na a Farisiyawa wadu kiti kirum, Yesu tirino nani.
୪୧ଫାରୁଶୀକ ହୁଣ୍ଡିୟାନ୍ ଇମ୍ତା ୟୀଶୁ ଇନ୍କୁକେ କୁଲିକେଦ୍କଆଏ?
42 A woro, “Iyanghari idin kpilizu nin Kristi? Gonon ghari ame?” I woroghe, “Gonon Dauda.”
୪୨“ଆପେ ଖ୍ରୀଷ୍ଟ୍ଆଃ ବିଷାଏରେ ଚିନାଃପେ ଉଡ଼ୁଃତାନା? ଇନିଃ ଅକଏୟାଃ ହନ୍ ତାନିଃ?” ଇନ୍କୁ କାଜିରୁହାଡ଼୍କିୟାକ, “ଦାଉଦ୍ଆଃ ।”
43 Yesu woro nani, “iyarin nta Dauda nanyan Ruhu din yecughe ucef, a benle,
୪୩ୟୀଶୁ ଇନ୍କୁକେ କାଜିୟାଦ୍କଆଏ, “ଦାଉଦ୍, ମାସିକେ ‘ଆଇଁୟାଃ ପ୍ରାଭୁ’ ମେନ୍ତେ ଚିନାଃମେନ୍ତେ ତାମ୍ କାଜିକିୟାଏ? ଚିୟାଃଚି ପାବିତାର୍ ଆତ୍ମାତେ ଇନିଃ ଅଲାକାଦାଏ,
44 'Ucef uworon ncef nin, “Suu ncara uleme ning, saide nta anan nari fe imon patilu na bunu fe.'”
୪୪“‘ପ୍ରାଭୁ ଆଇଁୟାଃ ପ୍ରାଭୁକେ କାଜିକିୟା, ଆଇଙ୍ଗ୍ ଆମାଃ ବାଇରିକକେ ଆମାଃ କାଟା ଲାତାର୍ରେ ଆଉରି ଦହକ ଜାକେଦ୍ ଆମ୍ ଆଇଁୟାଃ ଜମ୍ତିସାଃରେ ଦୁବାକାନ୍ମେ ।’”
45 Andi Dauda din yicu Kristi ku 'Ucif', a ta iyiziari a so Gonon Dauda?”
୪୫“ଦାଉଦ୍ ଖ୍ରୀଷ୍ଟ୍କେ ‘ଆଇଁୟାଃ ପ୍ରାଭୁ’ ମେତାଇତାନ୍ରେଦ, ଇନିଃ ଚିଲ୍କାତେ ଇନିୟାଃ ହନ୍ ତାନିଃ?”
46 Na umong ula kawughe imon ba, na umong kuru a tiringhe imomon tutung ba uworu lire.
୪୬ଆଡଃ ଜେତାଏ ମିଆଁଦ୍ କାଜିୟ ୟୀଶୁକେ କାକ କାଜିରୁହାଡ଼୍ ଦାଡ଼ିକେଦା, ଏନ୍ ହୁଲାଙ୍ଗ୍ତାଃଏତେ ଜେତାଏ ଇନିଃକେ ଜେତ୍ନାଃ କୁଲିନାଙ୍ଗ୍ କାକ ସାହାଁସ୍କେଦା ।
