Matiyu 21
1 Na Yisa nin nono katwa me nda duru susut nin urshalima ida U Baitfayi, kusari likup Nzaitan, Yisa tunna a to nono katwa me naba,
耶稣和门徒去了耶路撒冷，来到橄榄山的伯法其小村。耶稣派两个门徒出门，
2 a belle nani, “Can nan nya kagbiri nbune, ima yenu kajaki terin ku, nin gono kajake ku. bunkun ninin ida nei ni ning.
对他们说：“到那个村子里去，在那里，你会看见一头驴被绳子拴在那里，它身边还有一头小驴。把它们解开，牵来给我。
3 Andi umong matirinu ubeleng nining, ima woru, 'Cikilari di nin su nining,' unit une na turun munu nin nining.
如果有人问你们，就要说：‘主需要它们。’他会立刻让你们牵走。”
4 Imone wa so nani inan kulo uliru ulenge na iwa bellin kkiti nnan liru nin nuu Kutelle nworo,
这应验了先知所说：
5 “Bellen ushonon Sihiyona, yene, Ugo fee din cinu udak kitife, Nin toltunu liti kitene kajaki, Kitene kalpadari, gono kajaki.”
“告诉锡安子民，说：‘看哪，你的王来了，他生性谦卑，骑着一头驴，还带着那头驴的幼崽。’”
6 Nono katwa me tunna ido idi su nafo ubellu me.
这两位门徒照着耶稣的吩咐而行，
7 I da nin kayake nin ka gonoe, i tarsa imon nidowo mine kitene, Yisa nin so kitene.
牵了母驴和小驴来，把衣服搭在驴身上，耶稣骑了上去。
8 Ngbardangg nanite nonkuzo imon mine libauwe, among tutuung kezze tilang nace inonkuzo libauwe.
人群中有很多人把自己的衣服铺在路上，也有人从树上把树枝砍下，铺在路上。
9 Ligozin nanite na iwa din nbun in Yisa nin na lenge na iwadi dortughe, jartiza kang, i woro. (Hossana) Liru udu kiti Nsaun Dauda! Unan mmariari ame ulenge na adin cinu nanya lissan Cikilari. Hosanna udya!”
前呼后拥的民众喊叫着：“颂赞归于救世主，大卫的子孙，他奉主之名前来，有福了。高高在上和散那！。”
10 nKubi kongo na Yesu wa piru Urushalima, vat kipine wayissin dang, “Ghari ulele?”
耶稣进了耶路撒冷，全城轰动，城中人问：“此人是谁？”
11 Ligozin nanite kawa, “Yesuari ulele, unan liru nin nuu Kutelle, na ana nuzun Galili.”
人群回答：“这就是先知耶稣，来自加利利的拿撒勒。”
12 Na Yesu npira ukaikali Kutelle, akoo ale na idin sessu ilesse nya kaikale atunna awufuzu atebur na nan kpillizu nikkurfung ghe nan niti lisosin na nan lessu na tattabara.
耶稣进了圣殿，把殿里所有买卖人都赶走，推倒换钱的桌子和卖鸽子小贩的凳子。
13 Aworo nani, “Ina nyertin, 'Kilari nighe iba yicu kinin kilarin nlira,' inani kpilaa kinin ki so lii na kir.”
他对他们说：“经书上写着：‘我的殿应为祷告的殿。’你们竟把它弄成贼窝了。”
14 Aduuwe nanan kentu daa kitime nyan haikali, a shino nin ghinu.
殿里的盲人和瘸腿之人都走过来，耶稣医好了他们。
15 Na udya na priest nin na nan nyerte inyene imon izikiki na a suu, na ilanza nono din teit nyan haikali idin belu, “Huzana kitin gonon Dauda,” nibinei mine nana.
祭司长和宗教老师眼见耶稣所行奇事，又看见小孩子在殿中喊叫“救世主，大卫的子孙”，就很忿怒，对耶稣说：“你听见孩子们说什么吗？”
16 I woroghe, “Ulanza ile imon na anile alele din bele?” Yesu woro nani, “Ee! Na anun sa karanta baa, 'Na iyiru liruu din nucu tinuu nnono nibebene nin ninese baa'?”
耶稣说：“我听见了。你没念过这段经文？‘你从小孩和婴儿的口中，听到赞美。’”
17 Yesu suun nani anuzu kipine adoo Ubetani adi moru ku.
耶稣于是离开他们出了城，来到伯大尼，在那里过了一夜。
18 Nin kui ding-ding ghe na akpilla nya kipine, awadin lanzu kukpon.
耶稣第二天清早回城的时候，觉得饿了。
19 Libau we ayene ku ca kupal, adoo kiti kunin, na ase imonku ba sei afa, awore kuce, “Sali gang na iwa se kumat kiti fe ba.” Kitene kuca kupule tunna ku koto. (aiōn g165)
他看见路旁有一棵无花果树，就走过去，但树上除了叶子什么也没有，于是它对树说：“你永远不会结果了。”那棵树就立刻枯萎。 (aiōn g165)
20 Na nono katwa we inyene nani, imone taani zikiki i woro, “Inyizyarin ntaa kuca kupul koni mba tunna ko koto kite?”
门徒看见了，十分惊奇，说：“这棵无花果树为什么立刻枯萎了？”
21 Yesu kawa aworo nani, “Kidegen inbelin minu, i wa dinin kidegen na ikosu nibinei ba, naiba suu ile imon na ina su ku ca kupule kune cas ba, iba bellu likup lole caccana udyun nyan mmen, tutung uba soo nanin.
耶稣回答他们：“告诉你们实话，如果你们相信上帝，不怀疑，不但可以像我对无花果树所做的那样，还可以对这座山说‘移走吧，落入海中’。
22 Asa iyinna vat nile imon na itirina nya nlira iba seru.”
你们祷告，无论求什么，只要相信，必会心想事成。”
23 Na Yesu ndaa nyan haikali, udya na priest nin nakune na nite daa kitime, a ayitan ndursuzu aworo, “Na yapi akarari udin su ile imone? tutung ghari nafi lolikare?”
耶稣走进圣殿，他在教导众人的时候，祭司长和民间长老前来问他：“你凭什么权力做这些事？谁给你这权力？”
24 Yesu kawa aworo ani, “Meng wang ba tirin mi nu utirinu urum, anun wa belli meng wang ba bellu minu sa likara nghari ndin suu ile imon.
耶稣回答他们：“我也要问你们一句，如果你们回答我，我就告诉你们我凭什么权力行这些事。
25 Ubaptisman Yohanna-uwa nuzun weari, unuzu kitene sa nanit?” Igbondilo na timine, iworo, “Tiwa woro, 'Unuzu kitene,' aba woro ari, 'Inyan ghari wa ti na iyinna nin ghe ba?'
约翰的洗礼从何而来？从天上来，还是从人中来？”他们开始商讨：“如果我们说‘从天上来’，他会问我们‘那你们为什么不信他呢？’
26 Tiwa woro unuzu nati, 'Tilanza fiu ligozin,' bara na vat iwa yene Yohanna kufo unan kadura.”
如果我们说‘从人中来’，民众又会对付我们，因为他们会认为约翰就是先知。”
27 Ikawa Yesu ku iworo, “Na tiyiru ba.” Ame wang woro ani na meng ba bellu minu sa nya na kara nghari meng din su ile imone ba.
于是他们回答耶稣：“我们不知道。” 耶稣也对他们说：“那我也不会告诉你们，我凭什么权力行这些事。
28 Iyanghari ukpilzu mine? Unit nin nasaun a ba, adoo kiti kin funu aworo, 'Usaun can kuneng kitimone udu su kataa.'
我来给你们一个比喻。一个人有两个儿子。他对大儿子说：‘孩子，你今天到葡萄园去工作吧。’
29 Usaun kawa aworo, 'Nan ba duba,' na akpilza kibinei me anyaa udu kunene.
儿子回答：‘我不想去。’但后来他改变了主意，去了葡萄园。
30 Unite doo kitin saun unbee abellin ghe fo unan infune. Ule usaune kawa ghe aworo, 'Mba du, Cikilari,' na adoo ba.
父亲同样吩咐小儿子。小儿子说：‘父亲，我会去的。’但却没有去。
31 Nya na saun abe uyemeari wa poo ucif me liburi?” I woro, “Unan finu.” Yesu woro nani, “Kidegennari in belin minu, anan sessun gandu nin nakilaki ba yarin minu npiru kilari Kutelle.
你们说，这两个儿子，哪一个更听父亲的话？” 他们回答：“大儿子。” 耶稣对他们说：“我告诉你们实话，税吏和娼妓都会比你们先进入上帝之国。
32 Yohanna wa dak kitimine nin libau lilau, na iyinna nin ghe ba, anan sessun gandu nin na kilaki yinna nin ghe, anun tutung, na iyene ileli imone, na iba cino alapi mine idan se kubi iyinna ninghe ba.
约翰前来指示你们上帝的正道之路，你们不信他，但税吏和娼妓却信他。你们看见后，仍未改变心意去信他。
33 Lanzan nton tinan tigoldo, umong unit wa duku, unite nin kuneng gbardang, a bilsa a ca ku anin kee udanga ku, awuzu kuu kaciso ku anin kee kutii ncaa ku, anaa kibala kunin, anin nyaa udu mmon mmin.
这里还有一个比喻：有一位家主种了一个葡萄园，四面围上篱笆，在园子里挖了一个踩葡萄酿酒的池子，盖了一座瞭望台，然后把园子租给佃户，就远行去了。
34 Na kubi kusane ndaa susut, atoo aciin me kiti na nan kataa we inighe kumat na ce.
到了收获之时，园主派了仆人到佃户那里，去收属于他的葡萄。
35 Anan kataa kunene kifo aciin me, ifo warun, imolo umong nannyee inin kunene kifo aciin me, ifo warun imolo umong nannyee inin tasa umong nin na tala.
佃户却攻击仆人，打伤一人，杀了一人，又用石头砸死一人。
36 Tutung unan kunene too among aciin me, ngardang mine kata anan finue, anan kataa kunene suu nin ghinu fo anan finue.
于是园主再派其他的仆人去，人数比前一次更多，但佃户用同样的方式对付他们。
37 Nkatu nani, unan kunene too usaun me kitime, aworo, 'Iba ghantinu usauni ghe gongong.”
最后他派了自己的儿子去，说：‘他们必尊敬我的儿子。’
38 Na anan kataa we nyene usaune, I woro nati mine, 'Usau nare ulele. Dan timolu ghe ti li ugadu me.'
佃户看见他的儿子，就开始商量：‘这是继承产业之人，杀了他，我们就能占有他的产业！’
39 Inutung ghe nya kunene, inin imolo ghe.
于是他们抓住园主之子，把他推到葡萄园外杀了。
40 Neenee kubi koo na unan kunene nwadak, nyan gharai aba suu nin na nan kataa kunene?”
那么，如果葡萄园主前来，会怎样对待那些佃户？”
41 Anite woroghe, “Aba molu anan kataa ananzang anee nya libau nsalin kune kune, anin ni kibala kunene kiti nameng, anit ale na iba biu ikurfung kubi ko na imon kunene nyini.”
众人回答：“他会毫不留情地除掉那些恶人，把葡萄园租给按时缴纳葡萄的佃户。”
42 Yesu woro ani, “Na ikaranta nyan litape ba, 'Litala lo na anan makeke na nari linnare nda soo liti ne. Ilele unuzu kitin Cikilari, tutung udi zikiki bite?'
耶稣对他们说：“你可曾记得经上所说：‘建筑工人所弃的石头，成了房屋的奠基石，这是主所为，我们视为奇迹。’
43 Bara nani nbelin minu, iba seru kutii tigoo Kutelle kitimine ini mmin moo na ini maa kazuzu minin kolu kumati te.
所以我要告诉你们，上帝之国将从你们这里取走，赐给那结正道之果的异教徒。
44 Vat nle na deo kitene litala lole aba putuzu agir-agir. Ulenge na litale ndeo litime liba jazilinghe.
摔在这石头上的人，必会粉身碎骨，这石头掉在谁的身上，也必将其压得粉碎。”
45 Na udya na priestoci nin na Farisawa nlanza too tinan tigoldue iyinno adi nliru natimine re.
祭司长和法利赛人听了耶稣这番比喻，知道这是暗指他们。
46 Ko kobe kubi ko na asa imala ukifu ghe, asa ilanza fiu ligozin na nite bara na anit gbardang nyira ghe ame unan nliru nin nuu Kutelleari.
他们想要逮捕耶稣，但又害怕民众，因为他们都认为耶稣是先知。
