Luka 12
1 Nanya nkoni kube, na gbardang limui nanit wa zuro ligowe, gbardang ipalila ati mine, acizina ubellu nono katuwa mye, “Yinnon ubellen nyist na Farisiyawa, unere magunta.
Talak adumaktada, mioi lising lisingna, amaga amaga netsinnaba makhei tillarabada, Jisuna mahakki tung-inbasing aduda hanna haiba hourak-i, “Pharisee-singgi hamei haibadi makhoigi aphasasinnaba adudagi cheksillu.
2 Bara na imomon duku ilenge na inyeshin, ile na iba punu ba, sa itursun ile na iba yinnu ba.
Maramdi phongdokloidaba kupsinba karisu leite, aduga khangloidaba arotpa karisu leite.
3 Bara vat nile imon na ubelle nsirti, iba lanzu nanya nkanang, ile imon na ubelle nanya kutyi, iba beellu kitene kilari.
Adunadi nakhoina amambada ngangkhiba khuding anganbada tagani aduga nakhoina thong thingjinba kanungda nakongda lonna ngangnakhiba khudingmak yumthaktagi laothokkani.”
4 Meng bellin munu adondon nigh, yenje iwa lanz fiu nle na aba molu kidowo, nin nani na idumun nimomon ile na iwasa isu tutun ba.
“Marupsa, eina nakhoida hairibasini, hakchangbu hatlaga matungda madudagi henna karisu touba ngamdaba makhoi adubu kiganu.
5 Nba wunun munu atuff kitene nlenge na iba lanzu fiu mye, lanzan fiu nlenge na awa mdu adinin likara nworu atu kidowo nanya nlah. Nanere nbellin munu lanzan fiu mye. (Geenna g1067)
Adubu nakhoina kanabu kigadabano haibadu eina nakhoida haige. Madudi hatlaba matungda norokta langsingnaba matik leiba Tengban Mapu mahakpu kiyu. Eina nakhoida hairibasini, nakhoina kigadaba adu mahak asini. (Geenna g1067)
6 A na ninari nitaun asa ilewe ikubu iba ba? Vat nani na nkan duku asa ishawa mun ba, nyenjie Kutelle.
“Nakhoina sendrang mangabu peisa anida yonba nattra? Adumak oidunasu Tengban Mapuna makhoi amabusu kaothokpa toude.
7 Vat titi litife ina batiza tinin. Na uwa lanza fiiu ba. Udunin ndaraja ukatin ninari gbardang.
Aduga madudagi hendokna nakhoigi kokta houriba sam adu phaoba masing thiribani. Maram aduna kiganu, nakhoidi sendrang mayam amadagisu mamal yamba helli.
8 Meng bellin munu, vat nle na ayinni nbun nanit, meng ba yinin ghe nbun nanan kadura Kutelle.
“Eina nakhoida masimasu hairi, madudi misinggi mangda eigi tung-inbasingni haina phongdokpa makhoi adubu Migi Machanupa adunasu Tengban Mapugi swarga dutsinggi mamangda maduga chap manana makhoida toubigani.
9 Bara ame ule na ata amusu nigh nbun nanit, meng bati amusu nigh nbun nanan kadura Kutelle.
Adubu misinggi mangda eigini haiba yajadaba makhoi adubudi Tengban Mapugi swargadutsingi mangda yabiroi.
10 Vat nlenge na abelle tigbulang niviran kitenen ngono Kutelle iba shawu, ame ulenge na asu tizogo nin nivira kitene Nruhu, na iba shawu mun ba.
“Amasung Migi Machanupa adugi maiyokta wa ngangba mahak adubudi kokpigani, adubu Thawai Asengbagi mathakta thina ngangba mahak adubudi kokpiroi.
11 Kubi ko na idanin ghinu kiti wucu kidgen, anan tigo, nin na nan nakara, na iwa dama ba, kitene nile imon na iba bellu ubun munu, sa ile imon na iba bellu.
“Aduga nakhoibu wayennaba synagogue-singda, aduga leingak mapusinggi nattraga leingakpasinggi mangda puthokpa matamda nakhoina nasa ngakthokchanaba kari khumgadage amadi kari haigadage haibagidamak karisu waganu.
12 Bara uruhu ulau ba dursu munu, nanya nkoni kube ile imon na iba bellu.
Maramdi matam aduda nakhoina kari haigadabano haibadu Thawai Asengbana takpigani.”
13 Umon nanya ligoze woroghe, “Unan yiru belle gwana nighe ti kosu ugadu.
Adudagi miyam adugi maraktagi nupa amana Jisuda hanglak-i, “Oja Ibungo, Ipana eikhoigidamak thambiramba lanthum adu eiga yenthoknanaba iyambada khara haibiyu.”
14 Yesu woroghe, “Unit, ghari ntayi unan wucu kidge sa unan yisinu kiyitik mine?”
Maduda Jisuna mangonda khumlak-i, “He Nupa, kanana eingonda nakhoibu wayelnaba nattraga nakhoi anigi lanthum adubu yenthokpinaba matik pibage?”
15 Ame woro nani, “Sun seng i kala ati mine kiti ngbardang nimon nacara mye ba.”
Adudagi Jisuna miyam aduda hairak-i, “Cheksillu aduga makhal khudingmakki kalak mihoubadagi nasabu ngak-senjou; maramdi nahakki punsi adu nahakki lanthum kaya yamna leibage haibaduna chang ongadaba natte.”
16 Yesu belle nani tinan tigold, aworo, “Kunen nmong wa ni kumat kang,
Adudagi Jisuna makhoida pandam asi hairak-i, “Kanagumba inakhunba nupa amagi mahei marong marang kaina thokpa loupham ama leirammi.
17 a kpiliza liti mye aworo, 'Iyaghari nba su, na ndumun kiti kanga na nba ciu ileo nighe ku ba?'
Mahakna masa mathanta asumna khanjarammi, ‘Eigi mahei marong pumnamak asi peisinnaba mapham leitre. Aduna ei houjik kari tougani?’
18 Ame woro, 'Nene nbasu. Nba turzunu illai ile nkee ididia, nceu vat nile imon na ndumun.
Amasung mahak masa mathanta haijarammi, ‘Eina asumna tourage, eina eigi kei asi sidoklaga eigi mahei marongsing amadi atei potsing pumnamak thamnanaba henna chaoba kei ama sarage.
19 Nnin bellin kidowo nighe, “kidowo, ning uceo illyou in nakus gbardang. Shinno, uso ulii, uso nin, lanzu nmang.”'
Adudagi eina isa ithanta haijagani, Laibakphaba nupa! Nahakna chahi kaya chatlagadaba aphaba pot pumnamak peisille; pothajaro, charo, thaklo amadi nungaijaro.’
20 Kutelle worroghe, 'Fe unit ulalang nin kiyitik kane nba seru ulaife, ile imone na uceu iba lawu inghari?'
Adubu Tengban Mapuna mangonda hairak-i, ‘He Apangba! Ngasi ahing asimaktada nahakki thawai louragani. Adu oirabadi nahakna nahak nasagidamak langkhatchariba pumnamaksing asi kanagi oihougadage?’”
21 Nanere umon ba yitu, ulenge na a ceo imon, a na ayita nin nimon kiti Kutelle ba.”
“Makhoi masagidamak lanthum peikhatchariba adubu Tengban Mapugi mityengdadi inak khundaba makhoising aduda thokkadaba adumak masini.”
22 Yesu woro non Katuwa mye, “Bara nani meng nbelling munu, yenje iwa dama nin nlai-sa imon nli, sa imon nshonu kidowo mine.
Adudagi Jisuna mahakki tung-inbasing aduda hairak-i, “Maram aduna eina nakhoida hairi, nakhoina hingnanabagidamak kari chagani aduga hakchanggidamak nakhoina kari setkani haina karisu langtaknaganu.
23 Bara ulai katin imon nlii, kidowo tutun katin imon nshonu.
Maramdi hingbana chinjaktagi aduga hakchangna phijoldagi yamna henna maru oi.
24 Yenjen agoron, na idin su tibli sa ugirbi ba. Na idinin kiti kaciso sa filai ba, Kutelle din nli ninghinu. Na anun katin anyine ba!
Kwaksinggi maramda nakhoi wakhal tou; makhoina marusu hunde, loksu lokte aduga makhoigi machinjak peisinpham kei-su leite; adum oinamakpu Tengban Mapuna makhoibu machinjak pibi! Aduga nakhoidi ucheksing asidagi kayada henna mamal yamliba?
25 Nin ghari nanya minne nwasa akpina ngbardanag nayiri mye?
Nakhoi kanana pukning lantaknabana masagi punsi adu mikup ama sangdokhanba ngambra?
26 Andi na iwasu isu ile imon icinghe ba, iyari inta idama nin kagisine?
Aduga nakhoina asigumba apikpa thabak asi phaoba touba ngamdraga ateisinggi maramda nakhoina karigi langtaknabano?
27 Yenjen amamu kusho inda na idin kunju. Na idin su katuwa sa fiyari. Nin nani meng nbelling munu ko Solomon nin ngongon mye wa shon imon nafo umong mine ba.
Lamlakki leirangsingna karamna houriba, nakhoi wakhal tou. Makhoina thabaksu sude aduga makhoi masagidamak phisu sade. Adubu eina nakhoida hairi, Solomonmaknasu mahakki matik mangal pumnamakka loinana phijet leitenglabasu leising asigi maraktagi amana phajaba adugumna phijet leitengkhide.
28 Andi Kutelle din tizu ukpi kusho kuyok, uleng na idiku kitimone, udu nkui ina to nani nlah, iyaghari bati na aba su anunku kuyok ba, anan cing nyinnu sa uyenu!
Aduga ngasidi houriba, hayengdi leirangda hunjingadouriba loubukki napi phaoba Tengban Mapuna asumna phijet leitengbirabadi, he thajaba watpasa, mahakna nakhoibu kayada henna phijet leitengbiroidra?
29 Na iwa dama kitene nimonli sa ile imon na iba sonu, na iwa so nin damuwa ba.
“Maram aduna nakhoina kari chagani, kari thakkani haiba adu thiganu, aduga wasu waruganu.
30 Bara vat nigbir inye din piziru, ile imone, ame Ucif mine yiru au idinin su nile imone.
Maramdi taibangpanda leiriba Tengban Mapu thajadaba mi pumnamakna pot pumnamak asi thi, adubu nakhoigi Napana pumnamaksing asi nakhoida mathou tai haiba khangbi.
31 Piziran kipin tigo mye, kagisin nimone iba kpin munu ku.
Madugi mahutta nakhoina Tengban Mapugi Leibak adu thiyu aduga pot pumnamaksing asi mahakna nakhoida pinabigani.
32 Na iwa lanza fiu, bara na idi kago kabene ba, bara ucif mine din lanzu nmang ani munu kipin tigowe.
“Yao sanggu macha, nakhoi kiganu. Maramdi nakhoida ningthou leibak adu pibiba haibasi nakhoigi Napagi apenbani.
33 Lessen ile imon na idumun Inii anan diru, keen tikka to nati ba jarzu ba, ceon imus kitene kani kika ukiri duku, sa kiyoro ba.
Nakhoigi leijaba pumba yonthoktuna lairabasingda pinou. Aduga nakhoi nasagidamak manthaba naidraba sengao adu thourang toujou, amasung lan-thum hanthaba leiraroidaba, huranbanasu huba ngamlaroidaba, amadi til-kangnasu madubu manghanba ngamlaroidaba mapham swargada nakhoigi lan peisinjou.
34 Kiti kanga na Imus fe duku, kinere kibinaife ba yitu ku.
Maramdi nakhoigi lan leiba maphamda nakhoigi thamoisu lei.”
35 Tern alutuk ajangarang mine gangang, na tipilila mine yita nkasu,
“Thougal tounabagidamak naphi semduna amadi thaomei thanggatuna leiyu.
36 soon nafo annit alenge na idin ncaa Nchikilari mine, ule na aba sa unuzu kitin buki nilugma, asa ada ariyo kibulun ima punghe mun dedei.
Luhongbagi chaklendagi mapu aduna halakpa ngairiba misinggum nakhoi oiyu. Madu mahakna halaktuna thong thillaba matamda makhoina khudakta thong adubu hangbagumna oinanabani.
37 Kucin kone unan nmariari ale na Cikilare mine ba dase nani ncaa, kidegen nworo munu, aba bunku kulutuk ku kujangarang mye, ati nani iso, a ni nani imonli.
Mapu aduna halakpa matamda mitseng khangduna leiramba manaising adu yaiphabani. Eina nakhoida tasengnamak hairibasini, madudi mahakna thougal tounaba maphi semgani amasung makhoibu chananaba phamthahangani aduga mahakna makhoibu thougal tougani.
38 Cikilari une nwandak nin lijii kiyitik, sa udu shantu kiti idi se nani idin ncaa, acin ane anan nmariari.
Mahakna ahing nongyaida lakpasu yai natraga madugi matungda lakpasu yai. Adubu mahakna halakpa matamda mitseng khangduna leiramba makhoi adu yaiphabani.
39 Udu Ubune yinno, asa Cikilari Kilare yiru kubi ko na akiri ba dak, na aba yinnu ipuru ghe kilari ba.
Aduga masisu khangngu, karigumba yumbu aduna huranbana lakkadaba pungpham adu khanglamlabadi mahakna mitseng khangduna yum adu sagun touhallamoidabani.
40 Soon nin yiru, na iyiru kubi ko na gono nnite ba dak ba.”
Maram aduna nakhoisu thourang touduna leiyu maramdi nakhoina ningludaba pungphamda Migi Machanupa adu lenglakkani.”
41 Bitrus woroghe “Cikilari, udin bellu to tinan tigoldo bara arika, sa anite vat?”
Adudagi Peter-na hanglak-i, “Ibungo, nahakna pandam asi eikhoikhaktada haibiribra natraga mi pumnamaktara?”
42 Cikilare woro, “Ghara unan nginu sa uyenu, ujinjin ule na Cikilare ba nighe acin mye, ani nani imonli kube dedei ya?
Maduda Ibungona khumlak-i, “Adu oiragadi, mapu aduna imung manung adugi thabak asin arang tounaba amasung atoppa minaising aduda matam chana makhoigi chananaba sharuk pinanabagidamak pannahalliba thajaba yaba amadi asingba minai adu kanano?
43 Unan nmariari kucin kone, ule na Cikilare ba da seghe nsu nile imon na ataghe in suwe?
Mapu aduna halakpa matamda asumna touramba thengnaba minai adu kayada yaiphabano?
44 Kidegene nworo munu, aba nighe imon mye vat.
Eina nakhoida achumba adu hairibasini, mahakpu mapu aduna mahakki leijaba lanthum pumnamakki mathakta pannaba mi oihanbigani.
45 Kucin kone nwa woro kibnei, 'Cikilari ndandauna sa udak,' acizina ufo nacin mye nilime nan nishono, atunna ncii nin nso atah hem,
Adubu minai aduna mapukningda mapu adu matam kuina halakkhiroi khanduna mahakna atoppa minai nupasing amadi nupising animakpu phuba, thak-chaba amadi yu ngaoba hourabadi,
46 cikilari kucin kone ba dak liri lo na adin ncawe ba, sa kubi ko na ayiru ba, aba kezughe agir, a ceoghe kiti na na salin yinnu.
minai aduna halakkani ningludaba amadi mahakna khangdaba numit amada mapu aduna hallakani. Aduga mahakpu matup thokna kakthatkani amasung haiba indabasing mapham adu mahakkisu saruk phanghangani.
47 Kucin kone nin tanni npilizu ncikilare, nin salin nke ncin nye sa asu nafo na Cikilare na bellin, iba foghe nin likuntung.
“Amasung mapugi aningba adu khangba minai amana thourang toudrabadi aduga mapugi aningba adu pangthoktrabadi mahakpu cheiphu kayarak phuduna cheirak pigani.
48 Ame ule na ayiru ba, idinsu ile imon na ibatin ikpizighe, iba kutughe baat bara utanni mye, vat ile na inaghe gbadang, iba piziru gbardan kiti mye, ule na iyinna ninghe, iba tirinu gbardang kiti mye.
Adubu mapugi aningba adudi khangdaba aduga cheirak phangba yaba aranba kharadi touba mahak adubu cheiphu kharatamak phuduna cheirak pigani. Maramdi yamna pibikhiba mahak adudagi yamna tangani aduga yamna henna sinnakhiba mahak adudagi yamna henna tangani.
49 Nnna dak nda tii ulah inye, nda usu nigheri iwadi ita ula ku.
“Eina malem asi mei chakhannaba lakpani; aduga mei adu hannana chakhallamba eina kayada pamjaba!
50 Meng dinin nshintinu ule na nba shintinu munu mun, ndi shotu iwadi imala!
Adubu eina lougadaba baptize ama lei, aduga madu thungdriba paoba eina kayada wariba?
51 Idin kpilizu nafo nna dak, nda ni munu nshau inye? Nani ba, nna dak nda wuso munuari.
Eina taibangpan asida ingthaba piba lakpani haina khanbra? Eina nakhoida hairibasini, natte, adubu khaidok-hannabani.
52 Nene nbellin munu nanya kilari awatua ba yitu ku, anit na tatt ba su ivira nin na nanit natat.
Ngasidagi houna mi manga leiba imung adu tokhai tokhai tanagani; madudi ahumna anigi maiyokta aduga anina ahumgi maiyokta leigani.
53 Iba kosu kidowo, ucif nivira nin nsaune, usaune nivira nin ncif; unna nivira nin nshono, ushon nivira nin nnah; nan nles nivira nin nwul, uwul nivira nin nan nles.”
Mapana machagi maiyokta leigani aduga machana mapagi maiyokta leigani; mamana machanupigi maiyokta aduga machanupigi maiyokta mamana leigani; manemna mamougi maiyokta aduga mamouna manemgi maiyokta leigani.”
54 Yesu wadi nbellu ligoze, tutun, “Asa iyene awut kusari kitene, asa woro, 'Na nin dandaunu,' ba uwauri ba juuy nanere udi.
Jisuna miyam aduda masimasu hairak-i, “Nakhoina nongchuplomdagi amuba leichil pairakpa ubada nong chugadoure haina nakhoina khudakta haigani aduga madu thok-i.
55 Asa iyene ufunu nuzu kadas, asa iworo, 'Kiti ba yitu puu kang,' nanere ba yitu.
Aduga khagi nungsit sitlakpa matamda ngasidi omchaknaba numit oigani haina nakhoina hai aduga madu thok-i.
56 Anun anan rusuzu natiminne, iyiru ubellu nimon inyi nin kitene, ani iyaghari nta na iyiru ubellu kube ko na tidi nanye ba?
Aphasasinnabasa! Nakhoina atiya malemgi phibam yenglaga nongju nungsagi maramda khang-i; adu oiragadi houjikki matam asigi maramda karamna handokkani haiba khangdriba karigino?
57 Iyaghari ntah na idin wucu kidegen nati mine ba?
“Achumba adu tounanaba nakhoi nasana karigi wayenjadribano?
58 Asa uda nin nan nivira kitingo kubi na idi libau udowe keelin uliru baba iwa do idi teru munu kilari tigo.
Nahakna nahakki maiyokta naral siriba mahakka wayelsangda chatpa matamda, nahakna wayelsang youdringeida yetnaba adu yariba makei yasinnanaba nahakna ngamjaba adu hotnou. Adu nattragadi mahakna nahakpu wayel mapugi mangda chingthokpa yai aduga mahakna nangbu phamnaibada sinnagani aduga nahakpu keisumsangda thajingani.
59 Meng bellin munu, na uba nuzu nacara mine ba, se una nari fikubu na udumun vat.”
Eina nangonda hairibasini, nahakna singdokkadaba aroiba senpham adu hek singdoktriba makheidi nahakna mapham adudagi thorakpa yaroi.”
