Luka 1
1 Anit gbardang wa mala unyertinu nadu adu na ana malu kulu nanya bit.
提阿非羅大人哪，有好些人提筆作書，述說在我們中間所成就的事，是照傳道的人從起初親眼看見又傳給我們的。
2 Alenge na iwa di iyizin yenju ucizunun burne ida so acin ligbulang, ida so acin ligbulang, ida belle arike ku.
3 Nani, udu menku gigime wang nin feru nimoon dert oworu uburnu-nnan nyertine inin dert-udak kitin Theofilus unit ugigime.
這些事我既從起頭都詳細考察了，就定意要按着次序寫給你，
4 Ndi nin su iyinin incasarak nimoon ile na ina masu minu.
使你知道所學之道都是確實的。
5 Nanya nayirin Hiridus, ugon Yahudiya, umong unit wa duku ku priest lisa me Zakariya, unuzun likuran Abijah. Uwani me wa di unuzu anashonon Haruna, lisa me Alisabatu.
當猶太王希律的時候，亞比雅班裏有一個祭司，名叫撒迦利亞；他妻子是亞倫的後人，名叫伊利莎白。
6 Vat mine iwa cinu dert mbun Kutelle, icing lau sa utanu vat nanya nadu na Kutelle wa di nin su we.
他們二人在上帝面前都是義人，遵行主的一切誡命禮儀，沒有可指摘的，
7 Na iwa di nin nonol ba, bara na Alisabatu wa di uwanin sali kumat, vat mun wa di imalu ti akune.
只是沒有孩子；因為伊利莎白不生育，兩個人又年紀老邁了。
8 Lon liyiri Zakariya wa di kiti katwa me kan ti priest mbun Kutelle.
撒迦利亞按班次在上帝面前供祭司的職分，
9 A priest nanya nadu ale na imenen sue ifere Zakariya ku a piro nanya kutiin nlira Kutelle a juju uhadaya.
照祭司的規矩掣籤，得進主殿燒香。
10 Ligoo na nite vat wa sosin ndas iyitan nlira kube na iwa jujun hadaye.
燒香的時候，眾百姓在外面禱告。
11 Gono kadura Kutelle tunna a nusno mbun me, a yisina likoot ncara ulime kupo napik njujuzun hadaya.
有主的使者站在香壇的右邊，向他顯現。
12 Zakariya ta zabat kube na awa yeneghe; bara na fiu wa kifoghe kang.
撒迦利亞看見，就驚慌害怕。
13 Gono kadura Kutelle woroghe, “Na uwa lanza fiu ba, Zakariya, bara ina lanza nlira fe. Uwane fe, Alisabatu, ama maru fi gono, uma ni lisa me Yohanna.
天使對他說：「撒迦利亞，不要害怕，因為你的祈禱已經被聽見了。你的妻子伊利莎白要給你生一個兒子，你要給他起名叫約翰。
14 Ima se mmang nin kibinai ki mang bara ame, anit gbardang ma lanzu mang nin maru me.
你必歡喜快樂；有許多人因他出世，也必喜樂。
15 Ame ma yitu unit u dya kiti Kutelle. Na a ma sonu nmyen nanab sa ntoro ba, Ima kulu ngeh nin Ruhu Ulau a dutu nanya liburin nna me.
他在主面前將要為大，淡酒濃酒都不喝，從母腹裏就被聖靈充滿了。
16 A ma ti non Israila grardang i kpilin udak kitin Cikilari Kutelle mine.
他要使許多以色列人回轉，歸於主－他們的上帝。
17 A ma katu mbun me nanyan ruhu nin likaran Iliya. A ma kpiliu nibinai na cif udu kitin nono, a ti anan dortun liru i cunu nanyan yiru nin libau licine. Ama su nani anan ta anit isoo kiti kirum nanya lisosin ncaa ndak Ncikilari.”
他必有以利亞的心志能力，行在主的前面，叫為父的心轉向兒女，叫悖逆的人轉從義人的智慧，又為主預備合用的百姓。」
18 Zakariya woron gono kadura kutelle, “Nmati iyiziari nyimin kubin dak ni le imone? Bara na meng kukune ari, uwani ning tutung mali ti kuwali.”
撒迦利亞對天使說：「我憑着甚麼可知道這事呢？我已經老了，我的妻子也年紀老邁了。」
19 Gono kadura Kutelle kpana a woro, “Meere Jibrailu, in yisin mbun Kutelle. I wa tuyi nda bellin fi nda nifi uliru umang ulele.
天使回答說：「我是站在上帝面前的加百列，奉差而來對你說話，將這好信息報給你。
20 Yene, uma ti uturo na u ma liru ba se kubi ko na uliru ulele ma kulu, bara unari uyinnu nin tigbulang too ne, ton go na ti ma kulu nanya kubi ku dert.”
到了時候，這話必然應驗；只因你不信，你必啞巴，不能說話，直到這事成就的日子。」
21 Nanya nani, anite wa din ncaan Zakariya iyitan Kpilizue iyang ari ta a mini dandauna tituut nanya kutiin nlire nani.
百姓等候撒迦利亞，詫異他許久在殿裏。
22 Kube na awa nuzu udas, na ayinno uliru nan ngyinu ba, itunna yinno a di yene amoro Kutelle nanya kutiin nlire. A bela nani nin nacara, nna yinno uliru nin nuu ba.
及至他出來，不能和他們說話，他們就知道他在殿裏見了異象；因為他直向他們打手式，竟成了啞巴。
23 Na ayiri katwa me nkulo, a yanya udu kilari.
他供職的日子已滿，就回家去了。
24 Na ayirin nda, uwani me Alisabatu ta liburi. A nyeshe litime tipui titaun, adin su,
這些日子以後，他的妻子伊利莎白懷了孕，就隱藏了五個月，
25 “Ile imone Kutelle ari suui mun. Adin yenjii, aba kalui imon ncing nanya na nit.”
說：「主在眷顧我的日子，這樣看待我，要把我在人間的羞恥除掉。」
26 Nene nanya mpuin toocin nin ti liburin Alisabatu, itoo gono kadura Kutelle Jibrailu udu nanya nkang kagbirin Galili, lisa kanin Nazarat,
到了第六個月，天使加百列奉上帝的差遣往加利利的一座城去（這城名叫拿撒勒），
27 kitin nkong kubura na awa su likawali nin mong unit lisa me Yusufu. A wa di likura nan Dauda, lisa kubure wa di Maryamu.
到一個童女那裏，是已經許配大衛家的一個人，名叫約瑟。童女的名字叫馬利亞；
28 Gono kaddura Kutelle da kiti me, a woro, “Nliso fi, udi gongong kang! Kutelle di ligowe ninfi!”
天使進去，對她說：「蒙大恩的女子，我問你安，主和你同在了！」
29 A tunna ata kpak nin tigbulang to ne, anin kpiliza sa imus ni yapin ilipp ari ine di.
馬利亞因這話就很驚慌，又反覆思想這樣問安是甚麼意思。
30 Gono kadure woroghe, “Na uwa lanza fiu ba, Maryamu, fee nse ngongong kiti Kutelle.
天使對她說：「馬利亞，不要怕！你在上帝面前已經蒙恩了。
31 See, u ma ti liburi u maru gono, u ma ninghe lisa Yesu.
你要懷孕生子，可以給他起名叫耶穌。
32 A ma yitu udya, i ma yicu lisa me Gonon Ngo Udya kitene kani. Kutelle Ucif ma nighe kutett tigo ncif me, Dauda.
他要為大，稱為至高者的兒子；主上帝要把他祖大衛的位給他。
33 A ma su tigo kitene nakuran Yakubu udu sa ligang, na kutii tigo me ma yitu nin nimalin ba.” (aiōn g165)
他要作雅各家的王，直到永遠；他的國也沒有窮盡。」 (aiōn g165)
34 Maryamu woron gono kadure, “Iyiziari ile imone ma ti, meng tutung du kabura?”
馬利亞對天使說：「我沒有出嫁，怎麼有這事呢？」
35 Gono kadura woro nghe, “Uruhu Ulau ma dak Kiti fe nin likara Ndya kitene kani ma kirinfi. Bara nani, unit ulau une na uma maru i ma yicu lisa me Gono Kutelle.
天使回答說：「聖靈要臨到你身上，至高者的能力要蔭庇你，因此所要生的聖者必稱為上帝的兒子 。
36 Yene, Alisabatu likura fe wang di nin fisud (liburi) nanya tiwali me. A di nanyan piu untoocin nin libure, vat nin yicue na iwa yicu nghe uwanin diru kumat.
況且你的親戚伊利莎白，在年老的時候也懷了男胎，就是那素來稱為不生育的，現在有孕六個月了。
37 Na imon katin likara Kutelle ba.”
因為，出於上帝的話，沒有一句不帶能力的。」
38 Maryamu woro, “Usoo nani, meng kucin Ncikilari ari.” Na ile imone so dert nafo na ubelle.
馬利亞說：「我是主的使女，情願照你的話成就在我身上。」天使就離開她去了。
39 Nanya nayiri ane Maryamu tunna a fita dedeiughanu udu kipin, udu kang kagbiri nayan Yahudiya.
那時候，馬利亞起身，急忙往山地裏去，來到猶大的一座城；
40 A pira nanya kilarin Zakariya a liso Alisabatu ku.
進了撒迦利亞的家，問伊利莎白安。
41 Kube na Alisabatu wa lanza ilippin Maryamu, gono nanya liburi me tunna ki metiline, Alisabatu tunna a kulo nin Ruhu Ulau.
伊利莎白一聽馬利亞問安，所懷的胎就在腹裏跳動。伊利莎白且被聖靈充滿，
42 A tunna a lirina a ghantina liwui kang a woro, “Fe unan mmari ari nanya nawani, fisudu nanya liburi fe wang di nin mmari.
高聲喊着說：「你在婦女中是有福的！你所懷的胎也是有福的！
43 Iyizi ari nta unan Cikilari ning na dak kiti ning?
我主的母到我這裏來，這是從哪裏得的呢？
44 Kubi kongo na liwui nilip fe wa diu natuf ning, gono nanya liburi ning tunna a zulluno bara ayi aboo.
因為你問安的聲音一入我耳，我腹裏的胎就歡喜跳動。
45 Ame ulenge na ayinna a di nin mmari, bara na uliru ulenge na ina belin litime unuzu kitin Cikilare ma kuluu.”
這相信的女子是有福的！因為主對她所說的話都要應驗。」
46 Maryamu woro, “Ulai ning di liru Kutelle,
馬利亞說： 我心尊主為大；
47 Uruhu ning di nayi abo nin Kutelle unan tucu ning.
我靈以上帝我的救主為樂；
48 Bara na ana ghantin kuchin me kikimon. Nin nene udu ubun ji ma yicui unan mmari.
因為他顧念他使女的卑微； 從今以後， 萬代要稱我有福。
49 Bara na Ame Udya na su imoon ididya bara meng, tutung lisa me di lau.
那有權能的，為我成就了大事； 他的名為聖。
50 Nkune-kune me di kitene kuji udu kuji na nit alenge na idin lanzu fiu me.
他憐憫敬畏他的人， 直到世世代代。
51 Ana su imon likara nin cara me; ana malu kiti nin na lenge na idin ghantizunu ati mine.
他用膀臂施展大能； 那狂傲的人正心裏妄想就被他趕散了。
52 Ana toltizin ago ketene natet tigo mine, anin ghantina kimon.
他叫有權柄的失位， 叫卑賤的升高；
53 Ana niza anan kukpong imonli icine, anin kko anan nimon naacara sa imong nacara mine.
叫飢餓的得飽美食， 叫富足的空手回去。
54 Ana bun kucin me Israila, anan lizino nin
他扶助了他的僕人以色列，
為要記念亞伯拉罕和他的後裔， 施憐憫直到永遠， 正如從前對我們列祖所說的話。 (aiōn g165)
56 Maremu wa so nin Alisabatu tipui titat, anan kpilla udu kilari me.
馬利亞和伊利莎白同住，約有三個月，就回家去了。
57 Na kubin Alisabatu wa duru kongo na ama maru gono me a tunna a mara gono.
伊利莎白的產期到了，就生了一個兒子。
58 A doon lisosinn me nan likura me lanza ubeleng inkune-kune mongo na Kutelle su Maremu ku, inung wang su ayi abo ligowe ninghe.
鄰里親族聽見主向她大施憐憫，就和她一同歡樂。
59 Ituna, na ayiri linuanu me in kulo ayiri kulir, idaa nda kalu kucuru ngone, iwa din nworu inighe lisan Zakariya, nafo lisan incifme.
到了第八日，他們來要給孩子行割禮，並要照他父親的名字叫他撒迦利亞。
60 Unan gone kpana a woro, “Babu, ima yicu lisame Yohanna ari.”
他母親說：「不可！要叫他約翰。」
61 Anite woroghe, “Na umong duku nanya likura mine na idin yicughe nin lisa lole ba.”
他們說：「你親族中沒有叫這名字的。」
62 Itunna i kpiliya ucifin ngone ulire nin nacara inan yinno lisa longo na ibaa yicu gone mun.
他們就向他父親打手式，問他要叫這孩子甚麼名字。
63 A joorino nin cara inighe imon nanyert, a tuna a nyertine, “Lisa me Yohanna ari.” Vat mine umamaki kifo ani.
他要了一塊寫字的板，就寫上，說：「他的名字是約翰。」他們便都希奇。
64 Na nin nanzu kubi ba unuume tunna upuuno kidowo lileme buntu, a tuma nliru, nin su liru Kutelle.
撒迦利亞的口立時開了，舌頭也舒展了，就說出話來，稱頌上帝。
65 Fiu tunna fi kifo alenge vat na iwa di ligowe kite itunnan belu nimon ilenge na isu vat nanya kipin natala ucin du Uyahidiya.
周圍居住的人都懼怕；這一切的事就傳遍了猶太的山地。
66 Vat na lenge na iwa lanza ubeleng nimon ilele itunan kpilizue nanya nibinai mine iworo nenghe, “Ani nene, gono kane ma yitu Iyiziari?” Bara na iwa yinin ucaran Ncikilari di ligowe ninghe.
凡聽見的人都將這事放在心裏，說：「這個孩子將來怎麼樣呢？因為有主與他同在。」
67 Ucif me Zakariya wa kulun nin Ruhu Ulau, a tunan belu nimon ilenge na ima su mbun,
他父親撒迦利亞被聖靈充滿了，就預言說：
68 “Liru udu kitin Cikilari, Kutellen Israila, bara na ana dak kiti bit a puuno lbaun nutunu nanitme licin.
主－以色列的上帝是應當稱頌的！ 因他眷顧他的百姓，為他們施行救贖，
69 Ana ni nari unan likaran tucu nanya likura kucinme Dauda,
在他僕人大衛家中， 為我們興起了拯救的角，
正如主藉着從創世以來聖先知的口所說的話， (aiōn g165)
71 A na ti nari likawalin tucu nacara na nan nivira bit, nin nacara na lenge na inari arik.
拯救我們脫離仇敵 和一切恨我們之人的手，
72 Ana su nani anan durso nkune-kune udu nan kaa bite, anan nin likawale me,
向我們列祖施憐憫， 記念他的聖約－
73 loli likawale isilinari na awa belin udu kitin kaa bit Ibrahim.
就是他對我們祖宗亞伯拉罕所起的誓－
74 A wa su isilin anan nutun nari nanya nacara na nan nikira bit anan ta nari ti sughe katwa sa fiu,
叫我們既從仇敵手中被救出來，
75 nanyan nlau ni su nimon icine mbun me udu ligan nayiri bit.
就可以終身在他面前， 坦然無懼地用聖潔、公義事奉他。
76 A fee, gonon ning, ima yicufi unan liru nin nuu Kutelle Ugo Udya, bara na uma diu mbun Incikilari ukelee anit bara udak me,
孩子啊！你要稱為至高者的先知； 因為你要行在主的前面， 預備他的道路，
77 unan buuno anit iyinin use ntucu nshawa nin nalapi mine.
叫他的百姓因罪得赦， 就知道救恩。
78 Kutelle bite ma shawa nin nalapi bite bara nkune-nkune migbardan me, kitenen mon kune-kune, unan tucu ulenge na adi nafo uzun nwui, ma dak unuzu kitene kani a da bun mari.
因我們上帝憐憫的心腸， 叫清晨的日光從高天臨到我們，
79 A ma ni nkanang kiti nalenge na isosin nanyan nsirti nin kuyelin nkul. Ama dortu nin nabunu bite nanya libau lisosin limanng.”
要照亮坐在黑暗中死蔭裏的人， 把我們的腳引到平安的路上。
80 Gone tunna ki kuno, ada nin likara kidowo nin ruhu. A wa di so nanya kusho ku kau udu kobi kongo na a wa cizin upicu nanya na nitin Isaraila.
那孩子漸漸長大，心靈強健，住在曠野，直到他顯明在以色列人面前的日子。
