< Katwa Nono Katwa 20 >

1 Nin kidun anit Efisus chino bukurnu kit, Bulus yichila anan yinusauyenu kiti kirum. Amini wa belin nanin iliubun yinnu nin Ugo Isa. Nin deadai nin kidu, anin bele nanin “sai ilonliri” atinna gya udu kusarin Masadonia.
Quando os habitantes de Éfeso pararam de se amotinar, Paulo convocou os cristãos. Ele os animou a [continuar confiando no Senhor Jesus. Pouco ]depois, ele se despediu deles e partiu, rumo à [província da ]Macedônia.
2 Nin kidun amini wa duru kikane, amini wa belin nanin iliubun yinnu nin Ugo Is. Nin nanin atinna a gya udu Ugreece.
[Após chegar ]lá, ele visitou [cada cidadezinha onde havia cristãos ]e os animou. Depois chegou a Grécia, [também chamada de província de Acaia. ]
3 Amini wa ti tipui ti tat nan nya Greece. Nin nanin awa tina akwila udu Siria in kabarak mmen, bar awa lanza a Yahudawa wa chinu umalughe nin chinghe na awa din suo, nin nanin amini wa tinin achina kuntin, amini wa tini a kata tutun udu Macidonia.
Permaneceu lá três meses. Depois resolveu voltar de navio à Síria, mas [ouviu que ]alguns dos judeus [SYN] [daquela região ]pretendiam matá-lo [durante a viagem. Portanto ]resolveu viajar [por terra e regressou ]pela Macedônia.
4 Anit alena wa chinu ninghe udu nan nya Urshalima iwadi Sopater, gonon Pirrus, unuzu ka gbirin Berea; Aristarkus nin Sekundus, ulena awa nuzu ka gbiri Thasalonika; Gaius, ulena awa nuzu kusarin ka gbiri Derbe; Timuntawus, ulena awa nuzu kusarin Galantia; nin Tychikus ah Trophimus, alena ina nuzu kusari Asia.
Os homens que iam acompanhá-lo na viagem [a Jerusalém foram]: Sópatro, filho de Pirro, criado na [cidade de ]Bereia; Aristarco e Segundo, da [cidade de ]Tessalônica; Gaio, da [cidadezinha de ]Derbe; e também Timóteo, [da província da Galácia]; e Tíquico e Trófimo, da [província da ]Ásia.
5 Anit kuzuor ane tinna igha ubun nin Bulus nin mi, Luka, nin ujirgi mme unuzu Macedonia, Imini wa dua ka gbirin Troas inanin wadinin su arik nabâ kikane.
Estes [sete ]homens foram na frente de [Paulo e eu, Lucas, viajando de navio da Macedônia; portanto ]eles ficaram à espera de nós [dois ]em Trôade.
6 Tutun Bulus nin mi ti china kutin udi pit kusarin ka gbiri Philipia. Nin kidun a Yahudawa imonli isalinyist. timini wa piru ujirgi mmen ulena aachinu udu kusarin ka gbirin Troas. Tiduru Utroas nin kidun nayiri ataung tinin zuru nin na mong na iwa nin bun bit. Vat bite ti tinna ti ta ayiri kuzor.
[Mas nós dois ](excl) [viajamos por terra até a cidade de ]Filipos. Depois de terminar o festival [em que os judeus comem ]pães asmos, embarcamos num navio [que partia de Filipos com destino ]à cidade de [Trôade. ]Cinco dias depois, chegamos (excl) em Trôade, onde nos reunimos com os demais homens que tinham viajado [à nossa frente]. Então [todos ]nós ficamos em Trôade durante sete dias.
7 Inwuin giga nin kulelen arik nin nanan yinnusauyenu ti zuro kiti kirum tinin liu umonli jibi Ugo tinin liu kiti kirum. Bulus nin lirina nin nananyinnusauyenu udu nan nya kitik, bar awa chini ugyiu udu Troas nin kui.
Na noite do domingo/primeiro dia da semana, nós (excl) [e os demais cristãos dali ]nos reunimos para comemorar a Santa Ceia [e tomar uma refeição ][SYN]. Paulo falou aos cristãos, e continuava ensinando até à meia-noite, pois planejava sair [de Trôade ]no dia seguinte.
8 Iwa molu inmai tipitinla kuti kitene kan kikana tiwa zuro.
Estavam acesas muitas lamparinas [a óleo ]na sala onde estávamos (excl) reunidos no andar superior da casa, [e por isso a fumaça provocava sono em algumas das pessoas. ]
9 Kan gono kibene lisame wadi Eutykus kikane. Awa sosin kibulun kibene kitene kuti kun tat kilare. Dana Bulus le kubi liru ka, Eutykus. mmoro yiragh. Ninmal, amini wa lanza moro kan. Amini wa tina adeu nuzu kitene kibulin kibene udun kutin. Among anan yinnusauyenu tinna iyirageh. Inanin tutun waseghe libia[aku].
Um jovem chamado Êutico estava ali, sentado numa das janelas [abertas. A sala ficava no terceiro andar da casa. ]Enquanto Paulo continuava discursando por muito tempo, Êutico pegou no sono. Finalmente, adormeceu profundamente. Caiu [da janela, ]do terceiro andar [para o chão. Alguns dos cristãos desceram imediatamente ]e o levantaram {ele foi levantado} do chão. [Mas ele já estava ]morto.
10 Bulus nin tinna atolo tutun. Amini wa nakwa kidawo me kitenen gone anin gwaindirghe nin na charame. Amini wabelin anit alena wasisin kupopome, ''Inje iwa gilu; adu nin lai tutun!
Paulo [também ]desceu. Ele se abaixou e se prostrou em cima do jovem, abraçando-o. Então disse [às pessoas ali congregadas: ]“Não se preocupem; ele [voltou ]à vida [agora]!”
11 Bulus, nin na mong, itinna i gnaanaa kitene tutun inin leu inin su ubikin ubulu Ugo. Ninnuzukidun nanin kiti shata uwui nuzu udas a Bulus liru nin nanan yinnusauyenu. Ninanin anin tina gya.
Então Paulo, [em companhia dos outros, ]subiu novamente, e eles comemoraram a Santa Ceia e tomaram sua refeição [SYN]. Depois, Paulo ficou conversando com os cristãos até à madrugada. Depois partiu.
12 Among anit nin yira gone udu kilari, nin kibinai kibo bar awa dinin lai tutun.
Os [outros ]levaram o jovem [para casa ]e ficaram profundamente animados, vendo-o vivo [de novo.]
13 Tinanin tiwa piru ujirgin mmen. Tutun Bulus wa nari udoffunu nari jirgin mmen tinan dua nan nya Troas, bar na awa dinin su ado dadai kutin kusarin kagbiri Assos. Among bite tinna tipira ujirgin mmen tinin gya udu Assos.
Nós (excl) embarcamos no navio. Paulo não embarcou [conosco em Trôade], pois ele preferia viajar [mais depressa ]por terra até [a cidade de ]Assôs. Nós, os outros viajantes, embarcamos e partimos para Assôs.
14 Timinin tiwa zuro nin Bulus nan nya Assos. Amini wa piru ujirge nan nin narik tinanin tiwa kata gbiri Miletus.
Em Assôs, nós (excl) nos reunimos com Paulo, e juntos embarcamos com ele [num navio ]e partimos para [a cidade de ]Mitilene.
15 Nin liri kidun ti duru Mtylene, tinin fita unuzu kikane tinin duru kupopo kitin kios. Nin liri kidun tutun ti fita udu Samos. Nin kui tifita tutun ti chino Samos tinin kata udu ka gbiri Miletus.
No dia depois [da nossa chegada em Mitilene, partimos de lá e chegamos num local ]perto da [ilha de ]Quios. No dia seguinte, viajamos até a [ilha de ]Samos. No próximo dia [saímos de Samos ]e viajamos à [cidadezinha de ]Mileto.
16 Miletus wadi kadas nin ka gbiri Efisus. Bulus wadinin su a yisin kusarin Efisus ba bar awa dinin su a li kubi nan nya Asia ba. Andi uchinghe ma chonghe, adinin su a duru Urshalima inwui bukin faska, kubi bukin faske wadi kusa.
[A caminho para Mileto, o navio passou perto da cidade de Éfeso. ]Paulo tinha resolvido [anteriormente ]não parar/desembarcar em Éfeso, pois não queria demorar [muitos ]dias na [província da ]Ásia. Ele fazia questão de chegar a Jerusalém, se possível, antes do festival de Pentecostes [e este festival estava para chegar.]
17 Na ujirgi mmen duru u Miletus, Bulus nin tuo unan kadura udu Efisus ibelin a kune na nan yinnusauyenu kikane idak ida lirin ninghe
[Ao chegar o navio em ]Mileto, Paulo mandou [um mensageiro ]a Éfeso, convidando os presbíteros da congregação a irem ter com ele/encontrarem-no.
18 Dana akune da kitime, Bulus nin woro nanin, “Unuzu wui ifunu na inwa dak kikane nan nya Asia kafin ichin minu iyiru kap lisosin ni kubi na iwasuo nan ghinu.
Chegados os presbíteros, Paulo lhes disse: “Vocês sabem pessoalmente [como eu me comportava na sua presença enquanto ]eu estava aqui com vocês, desde o primeiro dia que cheguei da [província ]da Ásia [até o dia que saí].
19 Iyiru su kata ka na nasu Ugo Isa nin toltunọ kibinai nin kutin nin kon kubi na asan gila. Iyiru inda na tikanchi nin na Yahudawa na ina yininba na iwa chini lanzi ukule.
[Vocês sabem como ]eu servia humildemente o Senhor [Jesus ]e como eu chorava às vezes[, pensando nas outras pessoas. Vocês também sabem o muito que ]sofri quando os judeus [SYN] [incrédulos ]tentavam [frequentemente fazer-me mal. ]
20 Iyiru tutun, dana ina dursuzo mini ka dura Kutellẹ, na ina chin minu nanin sa imong elena ima bunminu ba. Nin yiruminere ina dursuzo mini kadura Kutellẹ kubikona kogha wa diku, nin tutun iwa pichu ni larimine in dursuzo mini kikane.
Vocês também sabem que eu lhes preguei fielmente a [mensagem de Deus, ]sem omitir nada que pudesse ser-lhes útil. Vocês sabem que eu lhes ensinava sempre a [mensagem de Deus ]na presença de muitas outras pessoas e que [também ia às suas casas ]para ensinar lá.
21 Ina su ma dursuze kiti na Yahudawa nin na lena a Yahudawari ba, belin mini ichinvat libau linazan nin nibinai tinanzan inin yinin nin Isa Ugo bite.”
Preguei a judeus e a gentios/não judeus, dizendo-lhes que [todos ]eles deveriam afastar-se do seu comportamento pecaminoso e pedir que Deus [os perdoasse. Também lhes dizia que deveriam ]crer no nosso Senhor Jesus.
22 “Nin nene na indi nchinu udu Urshalima, bar Ufunu Ulau na durai madu kikane sa u lau, imma du sa ula. Na iyiru yari ma sai kikaneba.
“E agora escutem bem: Vou agora a Jerusalém, pois me foi mostrado claramente pelo Espírito [de Deus ]{o Espírito [de Deus ]me mostrou claramente} que devo ir lá. Não sei o que me acontecerá [enquanto estiver lá. ]
23 Tutun inyiru nan nya kokame ka gbiri kana inna piru, Ufunu Ulau wa benli nan nya Urshalima anit mati kuti lichin unanimously mati tikianchi.
Mas sei que, em cada cidade [que visitava na minha viagem, ]o Espírito Santo [me dizia/inspirava os cristãos a me dizerem] que, [em Jerusalém, ]as pessoas me prenderão na cadeia [PRS] e farão-me sofrer [PRS].
24 Tutun nanin nama lanzu fiu ba ko anitma ma moli, andi ifinu ima malu kata kana ana yichilai insu. Ana yichilai bellin anit kadura kachine na Kutellẹ na su nari ubolu.
Mas não me importa–podem até me matar. O que me importa é completar o trabalho [MET] que o Senhor Jesus me mandou [fazer. Ele me nomeou ]para comunicar às pessoas a boa mensagem de que Deus [nos salva], fazendo em nosso benefício algo que não merecemos.
25 Ina dursuzo mini kadura Kutellẹ na ana dura litime amere Ugo. Tutun nene inyiru kitimonere anin anan yinnusauyenu ima yeni uyenu ligan.
Preguei a vocês a mensagem de como Deus deseja governar [a vida dos seres humanos. ]Mas agora sei que hoje é a última vez que vocês, meus irmãos cristãos, ver-me-ão [SYN].
26 Bara indininsu vat alengena ina lanzai udursuzu na iwa kusu sa iyinu nin Isa, nan ima yitu kulapi nin ba,
Por isso quero que todos vocês entendam que se alguém [que me ouviu pregar, ]morrer [sem confiar em Jesus, ]a culpa não é minha [MTY],
27 bar ina belin munu umong ilena Kutellẹ na su arikimun.
pois eu lhes disse [LIT] tudo [HYP] que Deus planejou para nós (incl).
28 Anin adidẹ uchau ili ubun yinnu nin dortu kadura Kutellẹl. Uchau tutun i bun vat alena ina yinninsauyenu, bar anighere Ufunu Ulau nnaniminu yenje nanin. Yenjen litimine nin lipitin na nanan yinusauyenu nafo kunan sukiwọ na asa yenje akam me. Kutellẹ na seru nanin nin mmi michinen saume kitene kuchat.
[Vocês líderes ]devem continuar crendo e seguindo/obedecendo [à mensagem de Deus. Devem também ajudar ]todos os demais cristãos [MET], cujo cuidado o Espírito Santo lhes incumbiu como responsáveis [MTY]. Cuidem de [MET] si mesmos e dos demais cristãos, [como um pastor cuida das suas ovelhas. ]Deus os tornou filhos dele quando [seu Filho derramou ]seu sangue [na cruz para os salvar. ]
29 Iyiru kan nin kidun andi chinminu, among anit ma dãk nan nya mine ida duro mini kinu ima lanzu anan yinnusauyenu ukule kan. Imayitu nafo ka kayim kana kasa ka mọlọ akam.
Sei [muito bem ]que depois da minha partida, entrarão no meio de vocês [falsos mestres ][MET], causando muito dano aos cristãos. [Eles serão como ]lobos ferozes que matam as ovelhas.
30 Among ma nan nya lipitin nadidwe kikane ma rusuzu among anan yinnusauyenu nin dursuzu nanin imong inazang. Ima dursuzu minu kadura kana mati among anit yinin mu inan dofuno nanin.
Até no seu próprio grupo de cristãos há alguns por quem os [demais ]cristãos serão enganados, recebendo deles {alguns que enganarão os [demais ]cristãos, ensinando-lhes} mensagens falsas. Eles ensinarão aquelas mensagens para que algumas pessoas [deem fé a elas/acreditem nelas e ]se tornem seguidores deles.
31 Bara nanin yenjen kiti kan, na iwa chin yinnu nin kadura kidegen kitenen Isa Ugo bit! Lizinon nin wui nin kitik akusa tat ina durso mini kadura imini wunun minu atuf kan nin mizin isuamichi kiti Ugo bit
Cuidado, portanto, [para que nenhum de vocês deixe de crer na mensagem verdadeira sobre nosso Senhor Jesus! ]Lembrem-se de que durante uns três anos, noite e dia, eu ensinava fielmente aquela mensagem, [advertindo-os para que não acreditassem nenhuma outra mensagem. ]Sendo que muitas vezes eu chorei [por amor a vocês.]
32 Nene na ima chin minu inta minu inlira (tirino) Kutellẹ yeje minu nin chiminu yinnin nin kadura bolu kana ana sunarimu. Andi iliu ubun nin yinnu kadura kana ina belinmin, imati akara Kutellẹ ma niminu imong chine sa ligang ilena ana silo amani alena di kitime.
“[Ora, ao deixar vocês], peço que Deus os proteja, guardando-os para que continuem acreditando na mensagem [de como Ele nos ](incl) [salva, ]fazendo em nosso benefício algo que nem merecemos. [Se vocês continuarem crendo ]na mensagem [que eu lhes comuniquei, ]ficarão [espiritualmente maduros, ]e Deus lhes dará as boas coisas/bênçãos que Ele prometeu a todos aqueles que lhe pertencem.
33 Men ma litinin, na dininsu nikurfun ko alituk achine kitin mong ba.
[Quanto a mim mesmo], não cobicei o dinheiro ou roupa [fina ]de ninguém [MTY].
34 Anin atimine yiru kap asan su kata nin nacharanin ina se ikubu nin ilemong men ni na adodon ni dinin suwe
Vocês mesmos sabem que trabalhei sempre [com as mãos ][MTY] para ganhar o dinheiro de que eu e meus companheiros precisávamos.
35 Nan nya nimong nan su kap, ina nunaminu uchau tisu kata kan tinan se ikubu kan tinan niza alena kajire mala nanin inin dinin suwe. Ikuru lizino ame Isa litime na woro, 'ucharan nizu katin ucharan sesu nin kibinai kipou.”
Em tudo que fiz, mostrei-lhes que nós (incl) devemos trabalhar muito para ter [o suficiente ]para dar aos necessitados. Nós (incl) devemos lembrar-nos daquilo que nosso Senhor Jesus disse: ‘Nós (incl) ficamos/Deus fica contente(s) quando as pessoas nos dão aquilo que desejamos/precisamos, mas –nós ficamos/Deus fica ainda mais contente(s) ao darmos/ao dar às outras pessoas aquilo que elas desejam / precisam.’”
36 Dana Bulus mmala ulire, amini wa tumun nin vat na kune inin ta ilira.
Terminadas essas palavras, Paulo se ajoelhou em companhia dos presbíteros e orou.
37 Vat mine iwa gilu kan, inin gwidirno Bulus ku nin muju tinu me. (kiss)
Todos eles choraram muito/alto, abraçando e beijando Paulo.
38 Na iwa lanza magba bar na awa woro imasaku yenighe ba tutun. Ina nin wadi kaghe kitin jirgin mmen. (Inanin wa gya ligowe vat ninghe tikin jirgi).
Eles estavam tristes principalmente porque Paulo tinha dito que não iriam vê-lo [SYN] nunca mais. Depois, [todos ]eles o acompanharam até o navio, [e Paulo embarcou. Então os presbíteros voltaram para casa.]

< Katwa Nono Katwa 20 >