Fjalët e urta 8

1 A nuk bërtet vallë dituria dhe maturia a nuk e bën zërin e saj të dëgjohet?

La sagesse ne crie-t-elle pas? L’intelligence n’élève-t-elle pas sa voix?

2 Ajo qëndron në këmbë mbi majën e lartësive, gjatë rrugës, në kryqëzimet e rrugëve;

C’est au sommet des hauteurs près de la route, C’est à la croisée des chemins qu’elle se place;

3 bërtet pranë portave, në hyrje të qyteteve, në prag të dyerve;

A côté des portes, à l’entrée de la ville, A l’intérieur des portes, elle fait entendre ses cris:

4 “Ju drejtohem juve, o njerëz dhe zëri im u drejtohet bijve të njeriut.

Hommes, c’est à vous que je crie, Et ma voix s’adresse aux fils de l’homme.

5 Kuptoni, o njerëz të thjeshtë, maturinë, dhe ju, njerëz pa mend, kini një zemër të urtë.

Stupides, apprenez le discernement; Insensés, apprenez l’intelligence.

6 Më dëgjoni, sepse do të flas për gjëra të rëndësishme dhe buzët e mia do të hapen për të thënë gjëra të drejta.

Écoutez, car j’ai de grandes choses à dire, Et mes lèvres s’ouvrent pour enseigner ce qui est droit.

7 Sepse goja ime do të shpallë të vërtetën; pabesia është e neveritshme për buzët e mia.

Car ma bouche proclame la vérité, Et mes lèvres ont en horreur le mensonge;

8 Të gjitha fjalët e gojës sime janë të drejta, në to nuk ka asgjë të shtrembër dhe të çoroditur.

Toutes les paroles de ma bouche sont justes, Elles n’ont rien de faux ni de détourné;

9 Janë të gjitha të drejta për atë që ka mend dhe për ata që kanë gjetur dijen.

Toutes sont claires pour celui qui est intelligent, Et droites pour ceux qui ont trouvé la science.

10 Pranoni mësimin tim dhe jo argjendin, dijen në vend të arit të zgjedhur,

Préférez mes instructions à l’argent, Et la science à l’or le plus précieux;

11 sepse dituria vlen më tepër se margaritarët, të gjitha gjërat që dikush mund dikush të dëshiroje nuk barazohen me të.

Car la sagesse vaut mieux que les perles, Elle a plus de valeur que tous les objets de prix.

12 Unë, dituria, rri me maturinë dhe e gjej dijen në meditim.

Moi, la sagesse, j’ai pour demeure le discernement, Et je possède la science de la réflexion.

13 Frika e Zotit është të urresh të keqen; unë e urrej kryelartësinë, arrogancën, rrugën e keqe dhe gojën e çoroditur.

La crainte de l’Éternel, c’est la haine du mal; L’arrogance et l’orgueil, la voie du mal, Et la bouche perverse, voilà ce que je hais.

14 Mua më takon mendimi dhe dituria e vërtetë; unë jam zgjuarsia, mua më përket forca.

Le conseil et le succès m’appartiennent; Je suis l’intelligence, la force est à moi.

15 Nëpërmjet meje mbretërojnë mbretërit dhe princat vendosin drejtësinë.

Par moi les rois règnent, Et les princes ordonnent ce qui est juste;

16 Nëpërmjet meje qeverisin krerët, fisnikët, tërë gjykatësit e tokës.

Par moi gouvernent les chefs, Les grands, tous les juges de la terre.

17 Unë i dua ata që më duan, dhe ata që më kërkojnë me kujdes më gjejnë.

J’aime ceux qui m’aiment, Et ceux qui me cherchent me trouvent.

18 Me mua janë pasuria dhe lavdia, pasuria që zgjat dhe drejtësia.

Avec moi sont la richesse et la gloire, Les biens durables et la justice.

19 Fryti im është më i mirë se ari, po, se ari i kulluar, dhe prodhimi im më tepër se argjendi i zgjedhur.

Mon fruit est meilleur que l’or, que l’or pur, Et mon produit est préférable à l’argent.

20 Unë eci në rrugën e drejtësisë, në mes të shtigjeve të drejtësisë,

Je marche dans le chemin de la justice, Au milieu des sentiers de la droiture,

21 për t’i bërë ata që më duan të trashëgojnë pasurinë e vërtetë dhe për të mbushur thesaret e tyre.

Pour donner des biens à ceux qui m’aiment, Et pour remplir leurs trésors.

22 Zoti më zotëroi në fillim të rrugës së tij, përpara veprave të tij më të lashta.

L’Éternel m’a créée la première de ses œuvres, Avant ses œuvres les plus anciennes.

23 U vendosa nga amshimi, që në krye, para se toka të ekzistonte.

J’ai été établie depuis l’éternité, Dès le commencement, avant l’origine de la terre.

24 Më prodhuan kur nuk kishte ende humnera, kur nuk kishte burime me ujë të bollshëm.

Je fus enfantée quand il n’y avait point d’abîmes, Point de sources chargées d’eaux;

25 Më prodhuan para se themelet e maleve të ishin përforcuar, para kodrinave,

Avant que les montagnes soient affermies, Avant que les collines existent, je fus enfantée;

26 kur nuk kishte sajuar ende as tokën, as fushat dhe as plisat e para të dheut.

Il n’avait encore fait ni la terre, ni les campagnes, Ni le premier atome de la poussière du monde.

27 Kur ai fiksonte qiejtë, unë isha aty; kur bënte një rreth mbi sipërfaqen e humnerës,

Lorsqu’il disposa les cieux, j’étais là; Lorsqu’il traça un cercle à la surface de l’abîme,

28 kur i bënte të qëndrueshëm qiejtë e epërm, kur përforconte burimet e humnerës,

Lorsqu’il fixa les nuages en haut, Et que les sources de l’abîme jaillirent avec force,

29 kur i caktonte detit caqet e tij në mënyrë që ujërat të mos kalonin përtej urdhërit të tij, kur vendoste themelet e dheut,

Lorsqu’il donna une limite à la mer, Pour que les eaux n’en franchissent pas les bords, Lorsqu’il posa les fondements de la terre,

30 unë isha pranë tij si një arkitekt, isha çdo ditë kënaqësia e tij, duke u gëzuar çdo çast para tij;

J’étais à l’œuvre auprès de lui, Et je faisais tous les jours ses délices, Jouant sans cesse en sa présence,

31 kënaqesha në pjesën e banueshme të botës dhe gjeja ëndjen time me bijtë e njerëzve.

Jouant sur le globe de sa terre, Et trouvant mon bonheur parmi les fils de l’homme.

32 Tani, pra, më dëgjoni, o bij; lum ata që ndjekin rrugët e mia!

Et maintenant, mes fils, écoutez-moi, Et heureux ceux qui observent mes voies!

33 Dëgjoni këto mësime, tregohuni të urtë dhe mos i hidhni poshtë!

Écoutez l’instruction, pour devenir sages, Ne la rejetez pas.

34 Lum ai njeri që më dëgjon, duke u gdhirë çdo ditë te portat e mia dhe duke ruajtur shtalkat e portave të mia.

Heureux l’homme qui m’écoute, Qui veille chaque jour à mes portes, Et qui en garde les poteaux!

35 Sepse ai që më gjen, gjen jetën, dhe siguron përkrahjen e Zotit.

Car celui qui me trouve a trouvé la vie, Et il obtient la faveur de l’Éternel.

36 Por ai që mëkaton kundër meje, i bën të keqe vetvetes; të gjithë ata që më urrejnë duan vdekjen”.

Mais celui qui pèche contre moi nuit à son âme; Tous ceux qui me haïssent aiment la mort.