Fjalët e urta 8

1 A nuk bërtet vallë dituria dhe maturia a nuk e bën zërin e saj të dëgjohet?

Voici la sagesse qui appelle, la raison qui élève la voix.

2 Ajo qëndron në këmbë mbi majën e lartësive, gjatë rrugës, në kryqëzimet e rrugëve;

Sur la cime des hauteurs qui bordent la route, au croisement des chemins, elle s’est postée.

3 bërtet pranë portave, në hyrje të qyteteve, në prag të dyerve;

Dans le voisinage des portes qui conduisent dans la cité, à l’entrée des avenues, elle fait retentir ses apostrophes:

4 “Ju drejtohem juve, o njerëz dhe zëri im u drejtohet bijve të njeriut.

"Mortels, c’est vous que j’appelle; fils de l’homme, c’est à vous que s’adresse ma voix.

5 Kuptoni, o njerëz të thjeshtë, maturinë, dhe ju, njerëz pa mend, kini një zemër të urtë.

Niais, sachez le prix de la réflexion; sots, sachez le prix de l’intelligence.

6 Më dëgjoni, sepse do të flas për gjëra të rëndësishme dhe buzët e mia do të hapen për të thënë gjëra të drejta.

Ecoutez, car j’énonce de nobles vérités, et mes lèvres s’ouvrent pour des leçons de droiture.

7 Sepse goja ime do të shpallë të vërtetën; pabesia është e neveritshme për buzët e mia.

Oui, ma bouche ne profère que vérité, et mes lèvres ont horreur de l’impiété.

8 Të gjitha fjalët e gojës sime janë të drejta, në to nuk ka asgjë të shtrembër dhe të çoroditur.

Elles sont empreintes de droiture, toutes les paroles de ma bouche; en elles, rien d’équivoque ni de louche.

9 Janë të gjitha të drejta për atë që ka mend dhe për ata që kanë gjetur dijen.

Toutes sont loyales au gré de l’homme intelligent, et probes pour qui possède le savoir.

10 Pranoni mësimin tim dhe jo argjendin, dijen në vend të arit të zgjedhur,

Attachez à ma morale plus de prix qu’à l’argent, à la vraie connaissance plus qu’à l’or de choix.

11 sepse dituria vlen më tepër se margaritarët, të gjitha gjërat që dikush mund dikush të dëshiroje nuk barazohen me të.

C’Est que la sagesse est plus précieuse que les perles: tous les biens réunis ne la valent point.

12 Unë, dituria, rri me maturinë dhe e gjej dijen në meditim.

Je suis la sagesse, en pleine possession de la réflexion; j’atteins la science des habiles conceptions.

13 Frika e Zotit është të urresh të keqen; unë e urrej kryelartësinë, arrogancën, rrugën e keqe dhe gojën e çoroditur.

Craindre l’Eternel, c’est haïr le mal; l’orgueil et l’arrogance, le chemin du malfaiteur, la bouche perverse, voilà ce que je déteste.

14 Mua më takon mendimi dhe dituria e vërtetë; unë jam zgjuarsia, mua më përket forca.

A moi les conseils, gage de succès; je suis l’intelligence, et la force est mon attribut.

15 Nëpërmjet meje mbretërojnë mbretërit dhe princat vendosin drejtësinë.

Par moi règnent les rois, et les princes fondent des lois de justice.

16 Nëpërmjet meje qeverisin krerët, fisnikët, tërë gjykatësit e tokës.

Par moi gouvernent les grands et les nobles, tous ceux qui rendent la justice sur terre.

17 Unë i dua ata që më duan, dhe ata që më kërkojnë me kujdes më gjejnë.

J’Aime qui m’aime, et qui me cherche me trouve.

18 Me mua janë pasuria dhe lavdia, pasuria që zgjat dhe drejtësia.

Avec moi sont richesse et honneur, fortune durable et juste récompense.

19 Fryti im është më i mirë se ari, po, se ari i kulluar, dhe prodhimi im më tepër se argjendi i zgjedhur.

Mon fruit est meilleur que l’or et les métaux précieux, et mon produit que l’argent de choix.

20 Unë eci në rrugën e drejtësisë, në mes të shtigjeve të drejtësisë,

Je suis avec persévérance la voie de la justice, les sentiers de l’équité,

21 për t’i bërë ata që më duan të trashëgojnë pasurinë e vërtetë dhe për të mbushur thesaret e tyre.

en donnant à ceux qui m’aiment des biens en partage, en remplissant leurs trésors.

22 Zoti më zotëroi në fillim të rrugës së tij, përpara veprave të tij më të lashta.

L’Eternel me créa au début de son action, antérieurement à ses œuvres, dès l’origine des choses.

23 U vendosa nga amshimi, që në krye, para se toka të ekzistonte.

Dès les temps antiques, je fus formée, tout au commencement, bien avant la naissance de la terre.

24 Më prodhuan kur nuk kishte ende humnera, kur nuk kishte burime me ujë të bollshëm.

II n’y avait pas encore d’océan quand je naquis, ni de sources chargées d’eaux.

25 Më prodhuan para se themelet e maleve të ishin përforcuar, para kodrinave,

Avant les montagnes plongeant dans les profondeurs, avant les coteaux, je fus douée de vie,

26 kur nuk kishte sajuar ende as tokën, as fushat dhe as plisat e para të dheut.

avant que Dieu eût fait la terre et ses vastes espaces, la masse des glèbes du sol.

27 Kur ai fiksonte qiejtë, unë isha aty; kur bënte një rreth mbi sipërfaqen e humnerës,

Quand il affermit les cieux, j’étais là, et quand il traça un cercle autour de la surface de l’abîme;

28 kur i bënte të qëndrueshëm qiejtë e epërm, kur përforconte burimet e humnerës,

quand il consolida les nuées dans les régions supérieures, quand jaillirent avec force les sources souterraines;

29 kur i caktonte detit caqet e tij në mënyrë që ujërat të mos kalonin përtej urdhërit të tij, kur vendoste themelet e dheut,

quand il imposa à la mer ses limites, empêchant les eaux d’enfreindre son ordre, et qu’il fixa les fondements de la terre.

30 unë isha pranë tij si një arkitekt, isha çdo ditë kënaqësia e tij, duke u gëzuar çdo çast para tij;

Alors j’étais à ses côtés, habile ouvrière, dans un enchantement perpétuel, goûtant en sa présence des joies sans fin,

31 kënaqesha në pjesën e banueshme të botës dhe gjeja ëndjen time me bijtë e njerëzve.

m’égayant sur son globe terrestre et faisant mes délices des fils de l’homme.

32 Tani, pra, më dëgjoni, o bij; lum ata që ndjekin rrugët e mia!

Et maintenant, mes fils, écoutez-moi: heureux ceux qui suivent fidèlement mes voies!

33 Dëgjoni këto mësime, tregohuni të urtë dhe mos i hidhni poshtë!

Ecoutez la loi morale pour devenir sages, et ne la traitez pas avec mépris.

34 Lum ai njeri që më dëgjon, duke u gdhirë çdo ditë te portat e mia dhe duke ruajtur shtalkat e portave të mia.

Heureux l’homme qui m’obéit, en accourant à mes portes jour par jour et en observant les piliers sur lesquels s’ouvre ma demeure!

35 Sepse ai që më gjen, gjen jetën, dhe siguron përkrahjen e Zotit.

Car celui qui m’a trouvée a trouvé la vie et conquis la bienveillance de l’Eternel."

36 Por ai që mëkaton kundër meje, i bën të keqe vetvetes; të gjithë ata që më urrejnë duan vdekjen”.

Mais qui me manque se perd lui-même: me haïr, c’est aimer la mort!