Fjalët e urta 8
1 A nuk bërtet vallë dituria dhe maturia a nuk e bën zërin e saj të dëgjohet?
It is as if wisdom, with great understanding [of many things], is calling [PRS] out [to people].
2 Ajo qëndron në këmbë mbi majën e lartësive, gjatë rrugës, në kryqëzimet e rrugëve;
Wisdom stands on hilltops and at crossroads.
3 bërtet pranë portave, në hyrje të qyteteve, në prag të dyerve;
[Wisdom also stands] at the city gates and shouts loudly,
4 “Ju drejtohem juve, o njerëz dhe zëri im u drejtohet bijve të njeriut.
“I am calling to everyone! I am shouting loudly to all people!
5 Kuptoni, o njerëz të thjeshtë, maturinë, dhe ju, njerëz pa mend, kini një zemër të urtë.
You people who do not know how to do things that are smart to do, get sound judgment; you foolish people, get good understanding!
6 Më dëgjoni, sepse do të flas për gjëra të rëndësishme dhe buzët e mia do të hapen për të thënë gjëra të drejta.
Listen to me, because I have some excellent/important things to say. What I say is what is fair/right.
7 Sepse goja ime do të shpallë të vërtetën; pabesia është e neveritshme për buzët e mia.
I speak what is true; I detest speaking [MTY] what is false/deceptive.
8 Të gjitha fjalët e gojës sime janë të drejta, në to nuk ka asgjë të shtrembër dhe të çoroditur.
Everything that I say is honest; there is nothing that I say that deceives [people].
9 Janë të gjitha të drejta për atë që ka mend dhe për ata që kanë gjetur dijen.
My words are clear to those who have good sense; those who are wise know that what I say is right.
10 Pranoni mësimin tim dhe jo argjendin, dijen në vend të arit të zgjedhur,
[If someone offers you the kind of teaching I give] or offers you silver, choose my teaching. [If he offers to show you how to be wise] or offers you gold, choose to know how to be wise,
11 sepse dituria vlen më tepër se margaritarët, të gjitha gjërat që dikush mund dikush të dëshiroje nuk barazohen me të.
because wisdom is more valuable than jewels. Nothing that you desire [is as valuable] as being wise.
12 Unë, dituria, rri me maturinë dhe e gjej dijen në meditim.
I, wisdom, and understanding of what is smart to do, cannot be separated. We are like two people who live in the same house. I know how to be wise and how to make smart decisions.
13 Frika e Zotit është të urresh të keqen; unë e urrej kryelartësinë, arrogancën, rrugën e keqe dhe gojën e çoroditur.
[All the people] who revere Yahweh hate evil. I, wisdom, hate [people who are] proud and [people] who think they are more important [than others]. I hate [people who] behave in an evil way and those who say things to deceive [others].
14 Mua më takon mendimi dhe dituria e vërtetë; unë jam zgjuarsia, mua më përket forca.
I give [people] good advice and I enable them to do things that are wise. I understand how things really are, and I am strong.
15 Nëpërmjet meje mbretërojnë mbretërit dhe princat vendosin drejtësinë.
When kings are wise, they rule [well]; and when rulers are wise, they make laws that are just/fair.
16 Nëpërmjet meje qeverisin krerët, fisnikët, tërë gjykatësit e tokës.
Rulers govern their people with the help of me, wisdom, and those who have authority decide things fairly/just with my help.
17 Unë i dua ata që më duan, dhe ata që më kërkojnë me kujdes më gjejnë.
I, [wisdom], love [all] those who love me, and [all] those who truly seek me [will] find me.
18 Me mua janë pasuria dhe lavdia, pasuria që zgjat dhe drejtësia.
I enable [people] to become rich and to be honored; [I enable them to have] wealth that will last and to be successful.
19 Fryti im është më i mirë se ari, po, se ari i kulluar, dhe prodhimi im më tepër se argjendi i zgjedhur.
What I can give people is more valuable than fine/pure gold and the best silver.
20 Unë eci në rrugën e drejtësisë, në mes të shtigjeve të drejtësisë,
I always do what is righteous and just/fair.
21 për t’i bërë ata që më duan të trashëgojnë pasurinë e vërtetë dhe për të mbushur thesaret e tyre.
I give wealth to those who love me; I fill their houses with valuable things.
22 Zoti më zotëroi në fillim të rrugës së tij, përpara veprave të tij më të lashta.
Yahweh created me, [wisdom], when he began [to create the world]; he created me [to do my work] before he created anything else.
23 U vendosa nga amshimi, që në krye, para se toka të ekzistonte.
He appointed me long ago, before he created the earth.
24 Më prodhuan kur nuk kishte ende humnera, kur nuk kishte burime me ujë të bollshëm.
I was born before the oceans were [created], when there were no springs from which water flowed.
25 Më prodhuan para se themelet e maleve të ishin përforcuar, para kodrinave,
I was born before the hills and mountains were formed;
26 kur nuk kishte sajuar ende as tokën, as fushat dhe as plisat e para të dheut.
[I, wisdom], was born before Yahweh made the earth, before he made the fields and the soil on the earth.
27 Kur ai fiksonte qiejtë, unë isha aty; kur bënte një rreth mbi sipërfaqen e humnerës,
I was there when Yahweh put the sky in place, when he marked the place [in the distance] where the sky and the oceans [seem to] come together.
28 kur i bënte të qëndrueshëm qiejtë e epërm, kur përforconte burimet e humnerës,
I was there when Yahweh put the clouds above [the earth] and when he caused the water that is inside the earth to be secure.
29 kur i caktonte detit caqet e tij në mënyrë që ujërat të mos kalonin përtej urdhërit të tij, kur vendoste themelet e dheut,
I was there when he fixed a boundary for the seas, so that the water in the seas would not go past those boundaries, and when he put down the foundations which support the earth.
30 unë isha pranë tij si një arkitekt, isha çdo ditë kënaqësia e tij, duke u gëzuar çdo çast para tij;
I was at the side of Yahweh, the master worker (OR, as though I was his child). I caused him to be happy every day, and I was always rejoicing when I was with him.
31 kënaqesha në pjesën e banueshme të botës dhe gjeja ëndjen time me bijtë e njerëzve.
I was delighted with the world that he created; I was happy with the people whom he created, too.
32 Tani, pra, më dëgjoni, o bij; lum ata që ndjekin rrugët e mia!
So, [you people who are like] my sons, listen to me. [I am] pleased with [all] those who obey my teachings.
33 Dëgjoni këto mësime, tregohuni të urtë dhe mos i hidhni poshtë!
Listen [carefully] to what I teach you and become wise. Do not reject my teaching!
34 Lum ai njeri që më dëgjon, duke u gdhirë çdo ditë te portat e mia dhe duke ruajtur shtalkat e portave të mia.
[I am] pleased with those who listen to me, those who are outside my house every day, waiting [for me to come out].
35 Sepse ai që më gjen, gjen jetën, dhe siguron përkrahjen e Zotit.
Those who find me will have [a long] life, and Yahweh [will] be pleased with them.
36 Por ai që mëkaton kundër meje, i bën të keqe vetvetes; të gjithë ata që më urrejnë duan vdekjen”.
But those who stray away from me [just] harm themselves. All those who hate me, [it is as though] [IRO] they are loving death.”
