Fjalët e urta 6

1 Biri im, në qoftë se je bërë garant për të afërmin tënd, në rast se ke dhënë dorën si garanci për një të huaj,

И оғлум, әгәр достуңға борун болған болсаң, Ят кишиниң қәрзини төләшкә қол беришип вәдә бәргән болсаң,

2 je zënë në lakun e fjalëve të gojës sate, je zënë nga fjalët e gojës sate.

Әгәр өз сөзүңдин илинған болсаң, Өз вәдәң билән бағлинип қалсаң,

3 Bëj këtë, pra, biri im, dhe shpengohu, sepse ke rënë në duart e të afërmit tënd. Shko, hidhu në këmbët e tij dhe ngul këmbë me të madhe te i afërmi yt.

У йеқиниңниң қолиға чүшкәнлигиң үчүн, Амал қилип өзүңни униңдин қутқуз — Дәрһал йеқиниңниң йениға берип, өзүңни кәмтәр тутуп [шу иштин] халий қилишини өтүнүп сора.

4 Mos u jep gjumë syve të tu as çlodhje qepallave të tua;

Җәрән шикарчиниң қолидин қутулушқа тиришқандәк, Қуш овчиниң қолидин чиқишқа тиришқандәк, Қутулмиғичә ухлап ятма, Һәтта үгдәп арамму алма.

5 çlirohu si gazela nga dora e gjahtarit, si zogu nga dora e atij që kap zogjtë.

6 Shko te milingona, o përtac, vër re zakonet e saj dhe bëhu i urtë.

И һорун, чөмүлиниң йениға берип [униңдин үгән], Униң тирикчилик йоллириға қарап дана бол.

7 Ajo nuk ka as kryetar, as mbikëqyrës, as zot;

Уларниң башлиғи, әмәлдари, һөкүмдари йоқ болсиму,

8 e gjen ushqimin në verë dhe mbledh zahirenë e saj gjatë korrjes.

Лекин улар язда жилниң еһтияҗи үчүн аш топливалиду, Һосул пәслидә озуқ тәйярливалиду.

9 Deri kur, o përtac, do të rrish duke fjetur? Kur do të shkundesh nga gjumi yt?

И һорун, қачанғичә ухлап ятисән? Қачан орнуңдин турисән?

10 Të flesh pak, të dremitësh pak, të rrish me duar në ije për t’u çlodhur,

Сән: — Бирдәм көз жумувалай, бирдәм ухливалай, Бирдәм қолумни қоштуруп йетивалай, — дәйсән.

11 kështu varfëria jote do të vijë si një vjedhës, dhe skamja jote si një njeri i armatosur.

Лекин ухлап ятқанда, мискинлик қарақчидәк келип сени басиду, Йоқсуллуқ худди қураллиқ булаңчидәк һуҗумға өтиду.

12 Njeriu pa vlerë, njeriu i keq, ecën me një gojë të çoroditur;

Әрзимәс, пәйли бузуқ адәм һәммила йәрдә ялған ейтип, пәсликни сөзләйду.

13 luan syrin, flet me këmbët, bën shenja me gishta;

У көз қисип, Путлири билән ишарә қилип, Бармақлири билән көрситиду;

14 ka ligësi në zemër, kurdis vazhdimisht të keqen dhe mbjell grindje.

Көңлидә алдамчилиқла ятиду, У дайим рәзилликниң койида болиду, Һәммила йәрдә җедәл-маҗира терийду.

15 Prandaj shkatërrimi i tij do të vijë papritur, në një çast do të shkatërrohet pa rrugëdalje tjetër.

Шуңа униңға бекитилгән балаю-қаза уни туюқсиз басиду, У бирақла давалиғусиз янҗилиду.

16 Zoti i urren këto gjashtë gjëra, madje shtatë janë të neveritshme për të:

Пәрвәрдигар нәпрәтлинидиған алтә нәрсә бар, Бәрһәқ, йәттә нәрсә Униңға жиркиничликтур.

17 sytë krenare, gjuha gënjeshtare, duart që derdhin gjak të pafajshëm,

Улар болса, Тәкәббурлуқ билән қарайдиған көз, Ялған сөзләйдиған тил, Бигуналарниң қенини төкүзидиған қол,

18 zemra që kurdis plane të këqija, këmbët që turren shpejt drejt së keqes,

Сүйқәст ойлайдиған көңүл, Яманлиқ қилишқа тез жүгүрәйдиған путлар,

19 dëshmitari i rremë që thotë gënjeshtra dhe ai që shtie grindje midis vëllezërve.

Ялған сөзләйдиған сахта гувачи, Бурадәр-қериндашлири арисиға бөлгүнчилик салғучи кишидур.

20 Biri im, ruaje urdhërimin e atit tënd dhe mos harro mësimet e nënës sate.

И оғлум, атаңниң әмригә әмәл қил; Анаңниң көрсәтмисидин чиқма.

21 Mbaji vazhdimisht të lidhura në zemrën tënde dhe fiksoji rreth qafës sate.

Уларниң сөзини қәлбиңгә теңип, Уларни бойнуңға марҗандәк қилип есивал.

22 Kur do të ecësh, do të të udhëheqin; kur të pushosh, do të të ruajnë; kur të zgjohesh, do të flasin me ty.

Йолға чиққиниңда улар сени йетәкләйду, Ухлиғиниңда улар сени сақлайду, Уйқидин ойғанғиниңда улар сени хәвәрләндүриду.

23 Sepse urdhërimi është një llambë, mësimi një dritë, dhe ndreqjet e mësimit janë rruga e jetës,

Чүнки [Худаниң] пәрмани йоруқ чирақ, Униң муқәддәс қануни нурдур; Тәрбийәниң тәнбиһлири болса һаятлиқ йолидур.

24 për të të mbrojtur nga gruaja e keqe, nga lajkat e gjuhës të gruas së huaj.

Улар сени бузуқ хотундин сақлиғучи, Ят хотунниң шерин сөзлиридин жирақ қилғучидур.

25 Mos dëshiro në zemrën tënde bukurinë e saj dhe mos u rrëmbe nga qepallat e saj.

Униң гузәллигигә көңлүңни бағлимиғин, Униң қаш-көз ойнитиши сени әсиргә алмисун.

26 Sepse për një prostitutë burri katandiset për një copë bukë, dhe gruaja e një tjetri gjuan shpirtin e vyer të një burri.

Чүнки бузуқ аяллар түпәйлидин адәмләр бир парчә нанғиму зар болиду, Ят адәмниң [зинахор] аяли болса кишиниң қиммәтлик җенини өзигә ов қиливалиду.

27 A mund të mbajë burri një zjarr në gji të tij pa djegur rrobat e trupit?

Отни қойнуңға салсаң, Өз кийимиңни көйдүрмәмсән?

28 A mund të ecë burri mbi qymyr të ndezur pa djegur këmbët e tij?

Чоғниң үстидә дәссәп маңсаң путуңни көйдүрмәмсән?

29 Në këtë gjendje është ai që shkon tek gruaja e një tjetri; kush e prek nuk do të mbetet pa u ndëshkuar.

Башқиларниң аяли билән бир орунда ятидиған киши шундақ болиду; Ким униңға тегип кәтсә ақивитидин қутулалмайду.

30 Nuk përçmohet hajduti që vjedh për të shuar urinë kur është i uritur;

Ач қалғанда қосиғини тойғузуш үчүн оғрилиқ қилған кишини башқилар кәмситмәйду;

31 por në rast se kapet në faj, duhet të kthejë shtatëfishin, dhe të japë tërë pasurinë e shtëpisë së tij.

Шундақ туруқлуқ у тутулуп қалса, Егисигә йәттини төләшкә тоғра келиду; У өз өйидики һәммә нәрсисини тапшуриду.

32 Por ai që kryen një shkelje kurore me një grua është një njeri pa mend; ai që bën një gjë të tillë shkatërron jetën e tij.

Һалбуки, башқиларниң хотуни билән зина қилғучи униңдинму [бәттәр болуп], толиму ғәпләтликтур; Ундақ қилғучи өз-өзини һалак қилиду.

33 Do të gjejë plagë dhe përçmim, dhe turpi i tij nuk do t’i hiqet kurrë.

У зәхмәт йәйду, шәрмәндә болиду, Униң рәсваси һеч өчүрүлмәйду.

34 sepse xhelozia e tërbon bashkëshortin, që do të jetë i pamëshirshëm ditën e hakmarrjes.

Чүнки күнләш оти әрни дәрғәзәпкә кәлтүриду, Интиқам алған күнидә у һеч рәһим қилмайду.

35 Ai nuk do të pranojë asnjë shpërblim dhe nuk do të kënaqet, edhe sikur t’i bëjnë shumë dhurata.

Төләм пули берәй десәңму у қобул қилмайду, Һәр қанчә соға-салам бәрсәңму уни бесиқтурғили болмайду.