Fjalët e urta 6

1 Biri im, në qoftë se je bërë garant për të afërmin tënd, në rast se ke dhënë dorën si garanci për një të huaj,

Hijo mío, si saliste fiador por tu prójimo, Si empeñaste tu palabra a un extraño,

2 je zënë në lakun e fjalëve të gojës sate, je zënë nga fjalët e gojës sate.

Si te enredaste con tus palabras, Y quedaste atrapado con los dichos de tu boca,

3 Bëj këtë, pra, biri im, dhe shpengohu, sepse ke rënë në duart e të afërmit tënd. Shko, hidhu në këmbët e tij dhe ngul këmbë me të madhe te i afërmi yt.

Haz esto ahora, hijo mío, y líbrate. Ya que caíste en las manos de tu prójimo: Vé, humíllate e importuna a tu prójimo.

4 Mos u jep gjumë syve të tu as çlodhje qepallave të tua;

No concedas sueño a tus ojos, Ni adormecimiento a tus párpados.

5 çlirohu si gazela nga dora e gjahtarit, si zogu nga dora e atij që kap zogjtë.

Líbrate como gacela de la mano [del cazador], Como un ave de la trampa.

6 Shko te milingona, o përtac, vër re zakonet e saj dhe bëhu i urtë.

Mira a la hormiga, oh perezoso, Observa sus caminos y sé sabio,

7 Ajo nuk ka as kryetar, as mbikëqyrës, as zot;

La cual, sin tener jefe, Ni gobernador, ni soberano,

8 e gjen ushqimin në verë dhe mbledh zahirenë e saj gjatë korrjes.

Prepara en el verano su comida. En el tiempo de la cosecha guarda su sustento.

9 Deri kur, o përtac, do të rrish duke fjetur? Kur do të shkundesh nga gjumi yt?

¿Hasta cuándo estarás acostado, oh perezoso? ¿Cuándo te levantarás de tu sueño?

10 Të flesh pak, të dremitësh pak, të rrish me duar në ije për t’u çlodhur,

Un rato duermes, otro dormitas, Un rato cruzas los brazos y descansas.

11 kështu varfëria jote do të vijë si një vjedhës, dhe skamja jote si një njeri i armatosur.

Te llega la miseria como un vagabundo, Y tu necesidad como un hombre armado.

12 Njeriu pa vlerë, njeriu i keq, ecën me një gojë të çoroditur;

Hombre depravado es el hombre inicuo, Que anda en la perversidad de su boca,

13 luan syrin, flet me këmbët, bën shenja me gishta;

Guiña con un ojo, menea los pies, Hace señas con los dedos.

14 ka ligësi në zemër, kurdis vazhdimisht të keqen dhe mbjell grindje.

En su corazón hay perversidades, Maquina maldades, y continuamente busca rencillas.

15 Prandaj shkatërrimi i tij do të vijë papritur, në një çast do të shkatërrohet pa rrugëdalje tjetër.

Por tanto, su calamidad vendrá de repente. Súbitamente será quebrantado y no habrá remedio.

16 Zoti i urren këto gjashtë gjëra, madje shtatë janë të neveritshme për të:

Seis [cosas] aborrece Yavé, Y aun siete repugna su alma:

17 sytë krenare, gjuha gënjeshtare, duart që derdhin gjak të pafajshëm,

Ojos altivos, boca mentirosa, Manos que derraman sangre inocente,

18 zemra që kurdis plane të këqija, këmbët që turren shpejt drejt së keqes,

Corazón que maquina planes perversos, Pies presurosos para correr al mal,

19 dëshmitari i rremë që thotë gënjeshtra dhe ai që shtie grindje midis vëllezërve.

Testigo falso que habla mentiras, Y el que enciende discordias entre sus hermanos.

20 Biri im, ruaje urdhërimin e atit tënd dhe mos harro mësimet e nënës sate.

Hijo mío, guarda el mandamiento de tu padre, Y no abandones la instrucción de tu madre.

21 Mbaji vazhdimisht të lidhura në zemrën tënde dhe fiksoji rreth qafës sate.

Átalos continuamente a tu corazón, Enlázalos en torno a tu cuello.

22 Kur do të ecësh, do të të udhëheqin; kur të pushosh, do të të ruajnë; kur të zgjohesh, do të flasin me ty.

Cuando camines, te guiarán. Cuando duermas, te protegerán. Hablarán contigo al despertar.

23 Sepse urdhërimi është një llambë, mësimi një dritë, dhe ndreqjet e mësimit janë rruga e jetës,

Porque el mandamiento es lámpara, La enseñanza es luz Y camino de vida las reprensiones de la instrucción.

24 për të të mbrojtur nga gruaja e keqe, nga lajkat e gjuhës të gruas së huaj.

Te guardarán de la mala mujer, De la blandura de la boca de la mujer extraña.

25 Mos dëshiro në zemrën tënde bukurinë e saj dhe mos u rrëmbe nga qepallat e saj.

No codicies en tu corazón su hermosura, Ni dejes que te cautive con sus párpados.

26 Sepse për një prostitutë burri katandiset për një copë bukë, dhe gruaja e një tjetri gjuan shpirtin e vyer të një burri.

Porque si la prostituta busca una hogaza de pan, La adúltera caza una vida preciosa.

27 A mund të mbajë burri një zjarr në gji të tij pa djegur rrobat e trupit?

¿Tomará el hombre fuego en su seno, Sin que ardan sus ropas?

28 A mund të ecë burri mbi qymyr të ndezur pa djegur këmbët e tij?

¿Andará un hombre sobre brasas, Sin que se quemen sus pies?

29 Në këtë gjendje është ai që shkon tek gruaja e një tjetri; kush e prek nuk do të mbetet pa u ndëshkuar.

Así sucederá con el que se une a la mujer de su prójimo. Ninguno que la toque quedará impune.

30 Nuk përçmohet hajduti që vjedh për të shuar urinë kur është i uritur;

¿No desprecian al ladrón aunque robe Para llenar su estómago cuando tiene hambre?

31 por në rast se kapet në faj, duhet të kthejë shtatëfishin, dhe të japë tërë pasurinë e shtëpisë së tij.

Si es sorprendido, tiene que pagar siete veces Y entregar todo lo que tiene en su casa.

32 Por ai që kryen një shkelje kurore me një grua është një njeri pa mend; ai që bën një gjë të tillë shkatërron jetën e tij.

Pues el adúltero es hombre sin cordura, Destructor de sí mismo es el que lo hace.

33 Do të gjejë plagë dhe përçmim, dhe turpi i tij nuk do t’i hiqet kurrë.

Heridas y deshonra hallará, Y su afrenta no será borrada.

34 sepse xhelozia e tërbon bashkëshortin, që do të jetë i pamëshirshëm ditën e hakmarrjes.

Porque los celos son la ira del hombre. En el día de la venganza no perdonará,

35 Ai nuk do të pranojë asnjë shpërblim dhe nuk do të kënaqet, edhe sikur t’i bëjnë shumë dhurata.

Ni aceptará algún rescate. No se aplacará aunque ofrezcas muchos regalos.