Fjalët e urta 6

1 Biri im, në qoftë se je bërë garant për të afërmin tënd, në rast se ke dhënë dorën si garanci për një të huaj,

Fili mi, si spoponderis pro amico tuo, defixisti apud extraneum manum tuam:

2 je zënë në lakun e fjalëve të gojës sate, je zënë nga fjalët e gojës sate.

illaqueatus es verbis oris tui, et captus propriis sermonibus.

3 Bëj këtë, pra, biri im, dhe shpengohu, sepse ke rënë në duart e të afërmit tënd. Shko, hidhu në këmbët e tij dhe ngul këmbë me të madhe te i afërmi yt.

Fac ergo quod dico, fili mi, et temetipsum libera, quia incidisti in manum proximi tui. Discurre, festina, suscita amicum tuum.

4 Mos u jep gjumë syve të tu as çlodhje qepallave të tua;

Ne dederis somnum oculis tuis, nec dormitent palpebræ tuæ.

5 çlirohu si gazela nga dora e gjahtarit, si zogu nga dora e atij që kap zogjtë.

Eruere quasi damula de manu, et quasi avis de manu aucupis.

6 Shko te milingona, o përtac, vër re zakonet e saj dhe bëhu i urtë.

Vade ad formicam, o piger, et considera vias ejus, et disce sapientiam.

7 Ajo nuk ka as kryetar, as mbikëqyrës, as zot;

Quæ cum non habeat ducem, nec præceptorem, nec principem,

8 e gjen ushqimin në verë dhe mbledh zahirenë e saj gjatë korrjes.

parat in æstate cibum sibi, et congregat in messe quod comedat.

9 Deri kur, o përtac, do të rrish duke fjetur? Kur do të shkundesh nga gjumi yt?

Usquequo, piger, dormies? quando consurges e somno tuo?

10 Të flesh pak, të dremitësh pak, të rrish me duar në ije për t’u çlodhur,

Paululum dormies, paululum dormitabis, paululum conseres manus ut dormias;

11 kështu varfëria jote do të vijë si një vjedhës, dhe skamja jote si një njeri i armatosur.

et veniet tibi quasi viator egestas, et pauperies quasi vir armatus. Si vero impiger fueris, veniet ut fons messis tua, et egestas longe fugiet a te.

12 Njeriu pa vlerë, njeriu i keq, ecën me një gojë të çoroditur;

Homo apostata, vir inutilis, graditur ore perverso;

13 luan syrin, flet me këmbët, bën shenja me gishta;

annuit oculis, terit pede, digito loquitur,

14 ka ligësi në zemër, kurdis vazhdimisht të keqen dhe mbjell grindje.

pravo corde machinatur malum, et omni tempore jurgia seminat.

15 Prandaj shkatërrimi i tij do të vijë papritur, në një çast do të shkatërrohet pa rrugëdalje tjetër.

Huic extemplo veniet perditio sua, et subito conteretur, nec habebit ultra medicinam.

16 Zoti i urren këto gjashtë gjëra, madje shtatë janë të neveritshme për të:

Sex sunt quæ odit Dominus, et septimum detestatur anima ejus:

17 sytë krenare, gjuha gënjeshtare, duart që derdhin gjak të pafajshëm,

oculos sublimes, linguam mendacem, manus effundentes innoxium sanguinem,

18 zemra që kurdis plane të këqija, këmbët që turren shpejt drejt së keqes,

cor machinans cogitationes pessimas, pedes veloces ad currendum in malum,

19 dëshmitari i rremë që thotë gënjeshtra dhe ai që shtie grindje midis vëllezërve.

proferentem mendacia testem fallacem, et eum qui seminat inter fratres discordias.

20 Biri im, ruaje urdhërimin e atit tënd dhe mos harro mësimet e nënës sate.

Conserva, fili mi, præcepta patris tui, et ne dimittas legem matris tuæ.

21 Mbaji vazhdimisht të lidhura në zemrën tënde dhe fiksoji rreth qafës sate.

Liga ea in corde tuo jugiter, et circumda gutturi tuo.

22 Kur do të ecësh, do të të udhëheqin; kur të pushosh, do të të ruajnë; kur të zgjohesh, do të flasin me ty.

Cum ambulaveris, gradiantur tecum; cum dormieris, custodiant te: et evigilans loquere cum eis.

23 Sepse urdhërimi është një llambë, mësimi një dritë, dhe ndreqjet e mësimit janë rruga e jetës,

Quia mandatum lucerna est, et lex lux, et via vitæ increpatio disciplinæ:

24 për të të mbrojtur nga gruaja e keqe, nga lajkat e gjuhës të gruas së huaj.

ut custodiant te a muliere mala, et a blanda lingua extraneæ.

25 Mos dëshiro në zemrën tënde bukurinë e saj dhe mos u rrëmbe nga qepallat e saj.

Non concupiscat pulchritudinem ejus cor tuum, nec capiaris nutibus illius:

26 Sepse për një prostitutë burri katandiset për një copë bukë, dhe gruaja e një tjetri gjuan shpirtin e vyer të një burri.

pretium enim scorti vix est unius panis, mulier autem viri pretiosam animam capit.

27 A mund të mbajë burri një zjarr në gji të tij pa djegur rrobat e trupit?

Numquid potest homo abscondere ignem in sinu suo, ut vestimenta illius non ardeant?

28 A mund të ecë burri mbi qymyr të ndezur pa djegur këmbët e tij?

aut ambulare super prunas, ut non comburantur plantæ ejus?

29 Në këtë gjendje është ai që shkon tek gruaja e një tjetri; kush e prek nuk do të mbetet pa u ndëshkuar.

sic qui ingreditur ad mulierem proximi sui, non erit mundus cum tetigerit eam.

30 Nuk përçmohet hajduti që vjedh për të shuar urinë kur është i uritur;

Non grandis est culpa cum quis furatus fuerit: furatur enim ut esurientem impleat animam;

31 por në rast se kapet në faj, duhet të kthejë shtatëfishin, dhe të japë tërë pasurinë e shtëpisë së tij.

deprehensus quoque reddet septuplum, et omnem substantiam domus suæ tradet.

32 Por ai që kryen një shkelje kurore me një grua është një njeri pa mend; ai që bën një gjë të tillë shkatërron jetën e tij.

Qui autem adulter est, propter cordis inopiam perdet animam suam;

33 Do të gjejë plagë dhe përçmim, dhe turpi i tij nuk do t’i hiqet kurrë.

turpitudinem et ignominiam congregat sibi, et opprobrium illius non delebitur:

34 sepse xhelozia e tërbon bashkëshortin, që do të jetë i pamëshirshëm ditën e hakmarrjes.

quia zelus et furor viri non parcet in die vindictæ,

35 Ai nuk do të pranojë asnjë shpërblim dhe nuk do të kënaqet, edhe sikur t’i bëjnë shumë dhurata.

nec acquiescet cujusquam precibus, nec suscipiet pro redemptione dona plurima.