Fjalët e urta 6
1 Biri im, në qoftë se je bërë garant për të afërmin tënd, në rast se ke dhënë dorën si garanci për një të huaj,
Mein Sohn, hast du dich für deinen Nächsten verbürgt, für einen Fremden dich durch Handschlag verpflichtet;
2 je zënë në lakun e fjalëve të gojës sate, je zënë nga fjalët e gojës sate.
bist du durch ein mündliches Versprechen gebunden, gefangen durch die Reden deines Mundes,
3 Bëj këtë, pra, biri im, dhe shpengohu, sepse ke rënë në duart e të afërmit tënd. Shko, hidhu në këmbët e tij dhe ngul këmbë me të madhe te i afërmi yt.
so tue doch das, mein Sohn: Rette dich; denn du bist in die Hand deines Nächsten geraten! Darum gehe hin, wirf dich vor ihm nieder und bestürme deinen Nächsten.
4 Mos u jep gjumë syve të tu as çlodhje qepallave të tua;
Gönne deinen Augen keinen Schlaf und deinen Augenlidern keinen Schlummer!
5 çlirohu si gazela nga dora e gjahtarit, si zogu nga dora e atij që kap zogjtë.
Rette dich aus seiner Hand wie eine Gazelle und wie ein Vogel aus der Hand des Vogelstellers!
6 Shko te milingona, o përtac, vër re zakonet e saj dhe bëhu i urtë.
Gehe hin zur Ameise, du Fauler, siehe ihre Weise an und lerne:
7 Ajo nuk ka as kryetar, as mbikëqyrës, as zot;
obwohl sie keinen Fürsten, noch Hauptmann, noch Herrscher hat,
8 e gjen ushqimin në verë dhe mbledh zahirenë e saj gjatë korrjes.
bereitet sie dennoch im Sommer ihr Brot und sammelt in der Erntezeit ihre Speise.
9 Deri kur, o përtac, do të rrish duke fjetur? Kur do të shkundesh nga gjumi yt?
Wie lange willst du liegen bleiben, du Fauler? Wann willst du aufstehen von deinem Schlaf?
10 Të flesh pak, të dremitësh pak, të rrish me duar në ije për t’u çlodhur,
«Ein wenig schlafen, ein wenig schlummern, ein wenig die Hände in den Schoß legen, um zu ruhen»:
11 kështu varfëria jote do të vijë si një vjedhës, dhe skamja jote si një njeri i armatosur.
so holt dich die Armut ein wie ein Schnelläufer, und der Mangel wie ein Leichtbewaffneter!
12 Njeriu pa vlerë, njeriu i keq, ecën me një gojë të çoroditur;
Ein Taugenichts, ein nichtswürdiger Mensch ist, wer falsche Reden führt
13 luan syrin, flet me këmbët, bën shenja me gishta;
und dabei mit seinen Augen blinzelt, Kratzfüße macht und die Hände reibt.
14 ka ligësi në zemër, kurdis vazhdimisht të keqen dhe mbjell grindje.
Verkehrtheit ist in seinem Herzen; er schmiedet allezeit Böses, richtet Zänkereien an.
15 Prandaj shkatërrimi i tij do të vijë papritur, në një çast do të shkatërrohet pa rrugëdalje tjetër.
Darum wird sein Schicksal plötzlich über ihn kommen, augenblicklich wird er zusammenbrechen, unrettbar.
16 Zoti i urren këto gjashtë gjëra, madje shtatë janë të neveritshme për të:
Diese sechs [Stücke] haßt der HERR, und sieben sind seiner Seele ein Greuel:
17 sytë krenare, gjuha gënjeshtare, duart që derdhin gjak të pafajshëm,
stolze Augen, falsche Zunge, Hände, die unschuldiges Blut vergießen,
18 zemra që kurdis plane të këqija, këmbët që turren shpejt drejt së keqes,
ein Herz, das böse Pläne schmiedet, Füße, die schnell zum Bösen laufen,
19 dëshmitari i rremë që thotë gënjeshtra dhe ai që shtie grindje midis vëllezërve.
ein falscher Zeuge, der Lügen ausspricht, und wer Zwietracht zwischen Brüder wirft.
20 Biri im, ruaje urdhërimin e atit tënd dhe mos harro mësimet e nënës sate.
Bewahre, mein Sohn, das Gebot deines Vaters, und verwirf nicht die Lehre deiner Mutter!
21 Mbaji vazhdimisht të lidhura në zemrën tënde dhe fiksoji rreth qafës sate.
Binde sie beständig auf dein Herz, hänge sie um deinen Hals;
22 Kur do të ecësh, do të të udhëheqin; kur të pushosh, do të të ruajnë; kur të zgjohesh, do të flasin me ty.
auf deinen Gängen sollen sie dich geleiten, auf deinem Lager dich behüten und wenn du aufstehst, dir in den Sinn kommen!
23 Sepse urdhërimi është një llambë, mësimi një dritë, dhe ndreqjet e mësimit janë rruga e jetës,
Denn das Gebot ist eine Leuchte, und die Lehre ist ein Licht, Zucht und Vermahnung sind ein Weg des Lebens.
24 për të të mbrojtur nga gruaja e keqe, nga lajkat e gjuhës të gruas së huaj.
Sie sollen dich bewahren vor dem schlechten Weib, vor der glatten Zunge der Fremden;
25 Mos dëshiro në zemrën tënde bukurinë e saj dhe mos u rrëmbe nga qepallat e saj.
daß du in deinem Herzen nicht nach ihrer Schönheit begehrest und sie dich nicht fange mit ihren Augenwimpern.
26 Sepse për një prostitutë burri katandiset për një copë bukë, dhe gruaja e një tjetri gjuan shpirtin e vyer të një burri.
Denn um einer Hure willen kommt man an den Bettelstab, und eines andern Weib gefährdet die teure Seele!
27 A mund të mbajë burri një zjarr në gji të tij pa djegur rrobat e trupit?
Kann jemand Feuer in seinem Busen tragen, ohne daß seine Kleider in Brand geraten?
28 A mund të ecë burri mbi qymyr të ndezur pa djegur këmbët e tij?
Oder kann einer auf glühenden Kohlen laufen, ohne die Füße zu verbrennen?
29 Në këtë gjendje është ai që shkon tek gruaja e një tjetri; kush e prek nuk do të mbetet pa u ndëshkuar.
Also geht auch keiner ungestraft zu seines Nächsten Eheweib und rührt sie an!
30 Nuk përçmohet hajduti që vjedh për të shuar urinë kur është i uritur;
Man verachtet den Dieb nicht, wenn er stiehlt, um sein Leben zu fristen, wenn er Hunger hat;
31 por në rast se kapet në faj, duhet të kthejë shtatëfishin, dhe të japë tërë pasurinë e shtëpisë së tij.
wird er ertappt, so muß er siebenfach bezahlen und alles hergeben, was er im Hause hat;
32 Por ai që kryen një shkelje kurore me një grua është një njeri pa mend; ai që bën një gjë të tillë shkatërron jetën e tij.
wer aber ein Weib zum Ehebruch verführt, der ist ein herzloser Mensch; er ruiniert seine eigene Seele, indem er solches tut.
33 Do të gjejë plagë dhe përçmim, dhe turpi i tij nuk do t’i hiqet kurrë.
Schläge und Schmach werden ihn treffen, und seine Schande ist nicht auszutilgen;
34 sepse xhelozia e tërbon bashkëshortin, që do të jetë i pamëshirshëm ditën e hakmarrjes.
denn der Zorn des Mannes glüht, und am Tage der Rache wird er nicht schonen;
35 Ai nuk do të pranojë asnjë shpërblim dhe nuk do të kënaqet, edhe sikur t’i bëjnë shumë dhurata.
er sieht kein Lösegeld an und läßt sich durch das größte Geschenk nicht besänftigen.
