Fjalët e urta 6
1 Biri im, në qoftë se je bërë garant për të afërmin tënd, në rast se ke dhënë dorën si garanci për një të huaj,
Mein Sohn! Hast du für deinen Nächsten dich verbürgt, hast Handschlag du für einen anderen gegeben,
2 je zënë në lakun e fjalëve të gojës sate, je zënë nga fjalët e gojës sate.
bist du verstrickt durch deines Mundes Reden, durch deines Mundes Worte selbst gefangen,
3 Bëj këtë, pra, biri im, dhe shpengohu, sepse ke rënë në duart e të afërmit tënd. Shko, hidhu në këmbët e tij dhe ngul këmbë me të madhe te i afërmi yt.
dann, Sohn, sieh zu, daß du dich rettest, da du doch in die Hand des Nächsten eingeschlagen: Geh ohne Säumen hin! Bestürme deinen Nächsten!
4 Mos u jep gjumë syve të tu as çlodhje qepallave të tua;
Gönn deinen Augen keinen Schlaf, nicht deinen Augenwimpern Schlummer!
5 çlirohu si gazela nga dora e gjahtarit, si zogu nga dora e atij që kap zogjtë.
Errette dich gleich der Gazelle aus der Schlinge, gleich einem Vogel aus des Fängers Hand!
6 Shko te milingona, o përtac, vër re zakonet e saj dhe bëhu i urtë.
Zur Ameise, du Fauler, geh, schau ihre Art und werde klug
7 Ajo nuk ka as kryetar, as mbikëqyrës, as zot;
durch sie die keinen Fürsten hat, nicht Amtmann, nicht Gebieter,
8 e gjen ushqimin në verë dhe mbledh zahirenë e saj gjatë korrjes.
sie, die im Sommer schon ihr Brot bereitet und in der Ernte ihre Speise sammelt!
9 Deri kur, o përtac, do të rrish duke fjetur? Kur do të shkundesh nga gjumi yt?
Wie lange, Fauler, willst du liegen? Wann willst du dich vom Schlaf erheben?
10 Të flesh pak, të dremitësh pak, të rrish me duar në ije për t’u çlodhur,
"Ach noch ein wenig Schlaf, ein wenig Schlummer, ein wenig noch die Hände ineinander legen, um zu ruhen!"
11 kështu varfëria jote do të vijë si një vjedhës, dhe skamja jote si një njeri i armatosur.
Schon kommt die Armut über dich, gleich der des Strolches, und Mangel gleich dem eines Bettlers.
12 Njeriu pa vlerë, njeriu i keq, ecën me një gojë të çoroditur;
Ein Teufelsmann ist der Halunke, der in der Falschheit seines Mundes wandelt,
13 luan syrin, flet me këmbët, bën shenja me gishta;
der mit dem Auge blinzelt, mit dem Fuße deutet, mit seinen Fingern Zeichen gibt
14 ka ligësi në zemër, kurdis vazhdimisht të keqen dhe mbjell grindje.
und der Verkehrtes sinnt im Herzen und allzeit Streitereien anfängt.
15 Prandaj shkatërrimi i tij do të vijë papritur, në një çast do të shkatërrohet pa rrugëdalje tjetër.
Das Unheil, das er stiftet, kommt ganz plötzlich; in einem Augenblicke schlägt er unheilbare Wunden.
16 Zoti i urren këto gjashtë gjëra, madje shtatë janë të neveritshme për të:
Sechs Dinge sind dem Herrn verhaßt; ein Greuel sind ihm sieben:
17 sytë krenare, gjuha gënjeshtare, duart që derdhin gjak të pafajshëm,
hochmütige Augen, falsche Zunge, Hände, die unschuldig Blut vergießen,
18 zemra që kurdis plane të këqija, këmbët që turren shpejt drejt së keqes,
ein Herz, das arge Tücke sinnt, und Füße, die behend zum Schlechten eilen;
19 dëshmitari i rremë që thotë gënjeshtra dhe ai që shtie grindje midis vëllezërve.
wer Lügen haucht als falscher Zeuge; wer Händel zwischen Brüdern stiftet.
20 Biri im, ruaje urdhërimin e atit tënd dhe mos harro mësimet e nënës sate.
Mein Sohn, beachte das Gebot des Vaters! Verwirf nicht deiner Mutter Mahnung
21 Mbaji vazhdimisht të lidhura në zemrën tënde dhe fiksoji rreth qafës sate.
und bind sie dir aufs Herz für alle Zeit! Leg sie um deinen Hals als Schmuck!
22 Kur do të ecësh, do të të udhëheqin; kur të pushosh, do të të ruajnë; kur të zgjohesh, do të flasin me ty.
Bei deinem Gehen möge sie dich leiten, bei deinem Niederlegen dich bewachen, und dich ansprechen, wachst du auf.
23 Sepse urdhërimi është një llambë, mësimi një dritë, dhe ndreqjet e mësimit janë rruga e jetës,
Denn das Gebot ist eine Leuchte, ein Licht die Weisung; ein Weg zum Leben ist die Mahnung und die Warnung.
24 për të të mbrojtur nga gruaja e keqe, nga lajkat e gjuhës të gruas së huaj.
Denn sie bewahren dich vorm schlimmen Weib und vor der Fremden glatter Zunge.
25 Mos dëshiro në zemrën tënde bukurinë e saj dhe mos u rrëmbe nga qepallat e saj.
Nach ihrer Schönheit giere nicht in deinem Herzen! Sie fange nicht mit ihren Blicken dich!
26 Sepse për një prostitutë burri katandiset për një copë bukë, dhe gruaja e një tjetri gjuan shpirtin e vyer të një burri.
Für eine Dirne geht ein Brotlaib drauf; doch eine Ehefrau macht Jagd auf teures Leben.
27 A mund të mbajë burri një zjarr në gji të tij pa djegur rrobat e trupit?
Kann jemand Feuer in den Schoß einscharren, und seine Kleider würden nicht dabei versengt?
28 A mund të ecë burri mbi qymyr të ndezur pa djegur këmbët e tij?
Auf glühende Kohlen sollte jemand treten, und seine Füße würden nicht verbrannt?
29 Në këtë gjendje është ai që shkon tek gruaja e një tjetri; kush e prek nuk do të mbetet pa u ndëshkuar.
Also ergeht es dem, der zu des Nächsten Weibe geht; wer sie berührt, der bleibt nicht ungestraft.
30 Nuk përçmohet hajduti që vjedh për të shuar urinë kur është i uritur;
Verachtet man nicht einen Dieb, auch wenn er stiehlt, bloß um die Gier zu stillen, dieweil ihn hungert?
31 por në rast se kapet në faj, duhet të kthejë shtatëfishin, dhe të japë tërë pasurinë e shtëpisë së tij.
Wird er ertappt, dann muß er siebenfach ersetzen, muß seines Hauses Hab und Gut hingeben.
32 Por ai që kryen një shkelje kurore me një grua është një njeri pa mend; ai që bën një gjë të tillë shkatërron jetën e tij.
Wer Ehebruch mit einem Weibe treibt, ist unsinnig; nur wer sich selber ins Verderben stürzen will, tut so etwas.
33 Do të gjejë plagë dhe përçmim, dhe turpi i tij nuk do t’i hiqet kurrë.
Nur Schläge, Schande findet er, und seine Schmach ist unauslöschlich.
34 sepse xhelozia e tërbon bashkëshortin, që do të jetë i pamëshirshëm ditën e hakmarrjes.
Des Ehemannes Grimm wird leidenschaftlich aufgeregt; er schont ihn nicht am Tag der Rache.
35 Ai nuk do të pranojë asnjë shpërblim dhe nuk do të kënaqet, edhe sikur t’i bëjnë shumë dhurata.
Mit irgendeinem Reuegeld beruhigt er sich nicht; er gibt sich nicht zufrieden, auch wenn du noch soviel Geschenke gibst.
