Fjalët e urta 6

1 Biri im, në qoftë se je bërë garant për të afërmin tënd, në rast se ke dhënë dorën si garanci për një të huaj,

Mon fils, si tu t'engages pour un ami, tu livres ta main à un ennemi;

2 je zënë në lakun e fjalëve të gojës sate, je zënë nga fjalët e gojës sate.

car les lèvres de l'homme sont pour lui un filet très fort, et il est pris par les lèvres de sa propre bouche.

3 Bëj këtë, pra, biri im, dhe shpengohu, sepse ke rënë në duart e të afërmit tënd. Shko, hidhu në këmbët e tij dhe ngul këmbë me të madhe te i afërmi yt.

Fais, ô mon fils, ce que je te recommande, et veille à te sauver; à cause de ton ami, tu t'es mis entre les mains des méchants; hâte-toi de t'affranchir, et stimule l'ami pour qui tu as répondu.

4 Mos u jep gjumë syve të tu as çlodhje qepallave të tua;

N'accorde point de sommeil à tes yeux, ni d'assoupissement à tes paupières,

5 çlirohu si gazela nga dora e gjahtarit, si zogu nga dora e atij që kap zogjtë.

pour te sauver comme un daim des filets, et comme un oiseau du piège.

6 Shko te milingona, o përtac, vër re zakonet e saj dhe bëhu i urtë.

Va voir la fourmi, ô paresseux; regarde, et sois envieux de ses voies, et deviens plus sage qu'elle.

7 Ajo nuk ka as kryetar, as mbikëqyrës, as zot;

Car elle n'a ni laboureurs, ni maîtres, ni personne qui la contraigne.

8 e gjen ushqimin në verë dhe mbledh zahirenë e saj gjatë korrjes.

Cependant elle prépare l'été sa nourriture, et en fait d'abondants magasins au temps de la moisson. Ou bien encore va voir l'abeille, et apprends comme elle est industrieuse, et comme son industrie est digne de nos respects; car les rois et les infirmes usent, pour leur santé, des fruits de son labeur. Or elle est glorieuse et désirée de tous, et, si chétive qu'elle soit, on l'honore, parce qu'elle apprécie la sagesse.

9 Deri kur, o përtac, do të rrish duke fjetur? Kur do të shkundesh nga gjumi yt?

Jusques à quand, ô paresseux, resteras-tu couché? Quand sortiras-tu de ton sommeil?

10 Të flesh pak, të dremitësh pak, të rrish me duar në ije për t’u çlodhur,

Tu dors un moment, un moment tu t'assieds, tu t'assoupis un peu, tu te tiens un moment les bras croisés,

11 kështu varfëria jote do të vijë si një vjedhës, dhe skamja jote si një njeri i armatosur.

et cependant arrive sur toi la pauvreté comme un dangereux voyageur, et le besoin comme un agile courrier. Mais si tu es actif, la moisson te viendra comme une fontaine, et l'indigence s'enfuira comme un courrier hors de service.

12 Njeriu pa vlerë, njeriu i keq, ecën me një gojë të çoroditur;

L'homme insensé et pervers chemine en une voie qui n'est point bonne.

13 luan syrin, flet me këmbët, bën shenja me gishta;

Mais il approuve de l'œil, il fait signe du pied, il enseigne par le mouvement de ses doigts.

14 ka ligësi në zemër, kurdis vazhdimisht të keqen dhe mbjell grindje.

Son cœur pervers pense à mal; en tout temps un tel homme porte le trouble dans la cité.

15 Prandaj shkatërrimi i tij do të vijë papritur, në një çast do të shkatërrohet pa rrugëdalje tjetër.

À cause de cela, soudain arrivera sa perte; ce sera une chute, une ruine sans remède.

16 Zoti i urren këto gjashtë gjëra, madje shtatë janë të neveritshme për të:

Il se réjouit de toutes les choses que hait le Seigneur; aussi sera-t-il brisé à cause de l'impureté de son âme.

17 sytë krenare, gjuha gënjeshtare, duart që derdhin gjak të pafajshëm,

Son œil est superbe, sa langue inique; sa main verse le sang du juste;

18 zemra që kurdis plane të këqija, këmbët që turren shpejt drejt së keqes,

et son cœur roule de mauvais desseins, et ses pieds courent vers le mal.

19 dëshmitari i rremë që thotë gënjeshtra dhe ai që shtie grindje midis vëllezërve.

Témoin injuste, il fomente des faussetés, et soulève des discordes entre frères.

20 Biri im, ruaje urdhërimin e atit tënd dhe mos harro mësimet e nënës sate.

Ô mon fils, garde les lois de ton père, et ne rejette pas les préceptes de ta mère.

21 Mbaji vazhdimisht të lidhura në zemrën tënde dhe fiksoji rreth qafës sate.

Tiens-les toujours attachés à ton âme; mets-les comme un collier autour de ton cou.

22 Kur do të ecësh, do të të udhëheqin; kur të pushosh, do të të ruajnë; kur të zgjohesh, do të flasin me ty.

Partout où tu iras, porte-les, et qu'ils soient avec toi; et quand tu dormiras, qu'ils te gardent, afin qu'à ton réveil ils s'entretiennent avec toi.

23 Sepse urdhërimi është një llambë, mësimi një dritë, dhe ndreqjet e mësimit janë rruga e jetës,

Les commandements de la loi sont une lampe, une lumière; c'est la voie de vie, c'est la correction et la discipline,

24 për të të mbrojtur nga gruaja e keqe, nga lajkat e gjuhës të gruas së huaj.

qui te garderont de la femme mariée et des artifices de la langue étrangère.

25 Mos dëshiro në zemrën tënde bukurinë e saj dhe mos u rrëmbe nga qepallat e saj.

Que la convoitise de sa beauté ne triomphe pas de toi; ne te laisse pas prendre par tes yeux, ni ravir par ses paupières.

26 Sepse për një prostitutë burri katandiset për një copë bukë, dhe gruaja e një tjetri gjuan shpirtin e vyer të një burri.

Car la courtisane ne coûte que le prix d'un pain; la femme mariée prends les âmes des hommes qui ont tant de prix.

27 A mund të mbajë burri një zjarr në gji të tij pa djegur rrobat e trupit?

Qui cachera du feu, dans son sein sans brûler sa tunique?

28 A mund të ecë burri mbi qymyr të ndezur pa djegur këmbët e tij?

Qui marchera sur des charbons ardents sans se brûler les pieds?

29 Në këtë gjendje është ai që shkon tek gruaja e një tjetri; kush e prek nuk do të mbetet pa u ndëshkuar.

Tel est celui qui a commerce avec la femme mariée; il ne sera point disculpé, non plus que celui qui l'aura touchée.

30 Nuk përçmohet hajduti që vjedh për të shuar urinë kur është i uritur;

Il n'est pas étonnant qu'un voleur se cache dans la grange; car il vole pour rassasier son âme affamée;

31 por në rast se kapet në faj, duhet të kthejë shtatëfishin, dhe të japë tërë pasurinë e shtëpisë së tij.

et s'il est pris, il rendra au centuple; et, dût-il donner tout ce qu'il possède, il se sauvera lui-même

32 Por ai që kryen një shkelje kurore me një grua është një njeri pa mend; ai që bën një gjë të tillë shkatërron jetën e tij.

mais l'adultère, à cause de l'indigence de son cœur, a causé la perte de son âme;

33 Do të gjejë plagë dhe përçmim, dhe turpi i tij nuk do t’i hiqet kurrë.

il supportera les hontes et les douleurs, et son opprobre ne sera point effacé dans les siècles des siècles.

34 sepse xhelozia e tërbon bashkëshortin, që do të jetë i pamëshirshëm ditën e hakmarrjes.

Car l'âme de l'époux est pleine de jalousie; il ne l'épargnera pas le jour du jugement.

35 Ai nuk do të pranojë asnjë shpërblim dhe nuk do të kënaqet, edhe sikur t’i bëjnë shumë dhurata.

Nul, au prix d'une rançon, n'éteindra sa haine, et il n'est point de dons si nombreux qui puissent l'apaiser.