Fjalët e urta 6

1 Biri im, në qoftë se je bërë garant për të afërmin tënd, në rast se ke dhënë dorën si garanci për një të huaj,

[My] son, if you become surety for your friend, you shall deliver your hand to an enemy.

2 je zënë në lakun e fjalëve të gojës sate, je zënë nga fjalët e gojës sate.

For a man's own lips become a strong snare to him, and he is caught with the lips of his own mouth.

3 Bëj këtë, pra, biri im, dhe shpengohu, sepse ke rënë në duart e të afërmit tënd. Shko, hidhu në këmbët e tij dhe ngul këmbë me të madhe te i afërmi yt.

[My] son, do what I command you, and deliver yourself; for on your friend's account you are come into the power of evil [men]: faint not, but stir up even your friend for whom you are become surety.

4 Mos u jep gjumë syve të tu as çlodhje qepallave të tua;

Give not sleep to your eyes, nor slumber with your eyelids;

5 çlirohu si gazela nga dora e gjahtarit, si zogu nga dora e atij që kap zogjtë.

that you may deliver yourself as a doe out of the toils, and as a bird out of a snare.

6 Shko te milingona, o përtac, vër re zakonet e saj dhe bëhu i urtë.

Go to the ant, O sluggard; and see, and emulate his ways, and become wiser than he.

7 Ajo nuk ka as kryetar, as mbikëqyrës, as zot;

For whereas he has no husbandry, nor any one to compel him, and is under no master,

8 e gjen ushqimin në verë dhe mbledh zahirenë e saj gjatë korrjes.

he prepares food for himself in the summer, and lays by abundant store in harvest. Or go to the bee, and learn how diligent she is, and how earnestly she is engaged in her work; whose labors kings and private men use for health, and she is desired and respected by all: though weak in body, she is advanced by honouring wisdom.

9 Deri kur, o përtac, do të rrish duke fjetur? Kur do të shkundesh nga gjumi yt?

How long will you lie, O sluggard? and when will you awake out of sleep?

10 Të flesh pak, të dremitësh pak, të rrish me duar në ije për t’u çlodhur,

You sleep a little, and you rest a little, and you slumber a short [time], and you fold your arms over your breast a little.

11 kështu varfëria jote do të vijë si një vjedhës, dhe skamja jote si një njeri i armatosur.

Then poverty comes upon you as an evil traveller, and lack as a swift courier: but if you be diligent, your harvest shall arrive as a fountain, and poverty shall flee away as a bad courier.

12 Njeriu pa vlerë, njeriu i keq, ecën me një gojë të çoroditur;

A foolish man and a transgressor goes in ways that are not good.

13 luan syrin, flet me këmbët, bën shenja me gishta;

And the same winks with the eye, and makes a sign with his foot, and teaches with the beckonings of his fingers.

14 ka ligësi në zemër, kurdis vazhdimisht të keqen dhe mbjell grindje.

[His] perverse heart devises evils: at all times such a one causes troubles to a city.

15 Prandaj shkatërrimi i tij do të vijë papritur, në një çast do të shkatërrohet pa rrugëdalje tjetër.

Therefore his destruction shall come suddenly; overthrow and irretrievable ruin.

16 Zoti i urren këto gjashtë gjëra, madje shtatë janë të neveritshme për të:

For he rejoices in all things which God hates, and he is ruined by reason of impurity of soul.

17 sytë krenare, gjuha gënjeshtare, duart që derdhin gjak të pafajshëm,

The eye of the haughty, a tongue unjust, hands shedding the blood of the just;

18 zemra që kurdis plane të këqija, këmbët që turren shpejt drejt së keqes,

and a heart devising evil thoughts, and feet hastening to do evil, —[are hateful to God].

19 dëshmitari i rremë që thotë gënjeshtra dhe ai që shtie grindje midis vëllezërve.

An unjust witness kindles falsehoods, and brings on quarrels between brethren.

20 Biri im, ruaje urdhërimin e atit tënd dhe mos harro mësimet e nënës sate.

[My] son, keep the laws of your father, and reject not the ordinances of your mother:

21 Mbaji vazhdimisht të lidhura në zemrën tënde dhe fiksoji rreth qafës sate.

but bind them upon your soul continually, and hang them as a chain about your neck.

22 Kur do të ecësh, do të të udhëheqin; kur të pushosh, do të të ruajnë; kur të zgjohesh, do të flasin me ty.

Whenever you walk, lead this along and let it be with you; that it may talk with you when you wake.

23 Sepse urdhërimi është një llambë, mësimi një dritë, dhe ndreqjet e mësimit janë rruga e jetës,

For the commandment of the law is a lamp and a light; a way of life; reproof also and correction:

24 për të të mbrojtur nga gruaja e keqe, nga lajkat e gjuhës të gruas së huaj.

to keep you continually from a married woman, and from the calumny of a strange tongue.

25 Mos dëshiro në zemrën tënde bukurinë e saj dhe mos u rrëmbe nga qepallat e saj.

Let not the desire of beauty overcome you, neither be you caught by your eyes, neither be captivated with her eyelids.

26 Sepse për një prostitutë burri katandiset për një copë bukë, dhe gruaja e një tjetri gjuan shpirtin e vyer të një burri.

For the value of a harlot is as much as of one loaf; and a woman hunts for the precious souls of men.

27 A mund të mbajë burri një zjarr në gji të tij pa djegur rrobat e trupit?

Shall any one bind fire in his bosom, and not burn his garments?

28 A mund të ecë burri mbi qymyr të ndezur pa djegur këmbët e tij?

or will any one walk on coals of fire, and not burn his feet?

29 Në këtë gjendje është ai që shkon tek gruaja e një tjetri; kush e prek nuk do të mbetet pa u ndëshkuar.

So is he that goes in to a married woman; he shall not be held guiltless, neither any one that touches her.

30 Nuk përçmohet hajduti që vjedh për të shuar urinë kur është i uritur;

It is not to be wondered at if one should be taken stealing, for he steals that when hungry he may satisfy his soul:

31 por në rast se kapet në faj, duhet të kthejë shtatëfishin, dhe të japë tërë pasurinë e shtëpisë së tij.

but if he should be taken, he shall repay sevenfold, and shall deliver himself by giving all his goods.

32 Por ai që kryen një shkelje kurore me një grua është një njeri pa mend; ai që bën një gjë të tillë shkatërron jetën e tij.

But the adulterer through lack of sense procures destruction to his soul.

33 Do të gjejë plagë dhe përçmim, dhe turpi i tij nuk do t’i hiqet kurrë.

He endures both pain and disgrace, and his reproach shall never be wiped off.

34 sepse xhelozia e tërbon bashkëshortin, që do të jetë i pamëshirshëm ditën e hakmarrjes.

For the soul of her husband is full of jealousy: he will not spare in the day of vengeance.

35 Ai nuk do të pranojë asnjë shpërblim dhe nuk do të kënaqet, edhe sikur t’i bëjnë shumë dhurata.

He will not forego [his] enmity for any ransom: neither will he be reconciled for many gifts.