Fjalët e urta 28

1 I pabesi ikën me vrap edhe në se askush nuk e ndjek, por i drejti është i sigurt si një luan.

Les méchants prennent la fuite, alors que personne ne les poursuit; les justes, tel un lion, sont pleins de sécurité.

2 Për shkak të mëkatit të një vendi, shumë janë të parët e tij, por me një njeri me mend që ka dituri qëndrueshmëria e tij vazhdon gjatë.

Quand le désordre sévit dans un pays, ses chefs sont nombreux. Un seul homme de sens et d’expérience suffit pour faire durer le bon ordre.

3 Një i varfër që shtyp të mjerët është si një shi me shtamba që nuk jep bukë.

Un homme pauvre qui pressure les humbles est comme une pluie qui ravage tout et amène la famine.

4 Ata që braktisin ligjin lëvdojnë të pabesët; por ata që zbatojnë ligjin i luftojnë ata.

Ceux qui désertent la loi glorifient l’impie, ceux qui l’observent s’indignent contre lui.

5 Njerëzit e këqij nuk e kuptojnë drejtësinë, por ata që e kërkojnë Zotin kuptojnë çdo gjë.

Les hommes pervers ne comprennent rien au droit; mais ceux qui recherchent l’Eternel comprennent tout.

6 Më i mirë është i varfëri që ecën në ndershmëri nga njeriu i paqëndrueshëm që ndjek rrugën dredha-dredha, edhe kur është i pasur.

Mieux vaut le pauvre, marchant dans sa droiture, que le riche aux voies tortueuses.

7 Kush zbaton ligjin është një bir me mend, por shoku i grykësve turpëron atin e tij.

Qui respecte la loi est un fils intelligent; mais qui fraye avec les jouisseurs fait la honte de son père.

8 Kush i shton pasuritë e tij me fajde dhe me fitime të padrejta, i mbledh për atë që i vjen keq për të varfërit.

Augmenter sa fortune par l’intérêt et l’usure, c’est amasser pour l’ami des pauvres.

9 Në rast se dikush e kthen veshin gjetiu për të mos dëgjuar ligjin, vetë lutja e tij do të jetë një gjë e neveritshme.

Fermez l’oreille aux leçons de la loi votre prière même devient un acte abominable.

10 Kush i fut njerëzit e drejtë në një rrugë të keqe, do të bjerë vetë në gropën e tij; por njerëzit e ndershëm do të trashëgojnë të mirën.

Qui entraîne des gens de bien dans une mauvaise voie tombe dans son propre piège; le bonheur est le lot de la droiture.

11 I pasuri mendon se është i matur, por i varfëri që është i zgjuar e kqyr fund e krye.

Le riche se prend pour un sage: un pauvre homme intelligent le perce à fond.

12 Kur të drejtët triumfojnë, ka lavdi të madhe, por kur mbizotërojnë të pabesët njerëzit fshihen.

Quand les justes triomphent, c’est fête générale; quand les méchants s’élèvent, les gens se cachent.

13 Kush i fsheh shkeljet e tij nuk do të ketë mbarësi; por ai që i rrëfen dhe i braktis ato, ka për të fituar mëshirën.

Dissimuler ses péchés ne porte pas bonheur; qui les confesse et y renonce obtient miséricorde.

14 Lum ai njeri që ka frikë vazhdimisht nga Zoti, por ai që e fortëson zemrën e tij do të bjerë në fatkeqësi.

Heureux l’homme constamment timoré! Qui endurcit son cœur tombe dans le malheur.

15 Një i pabesë që sundon mbi një popull të varfër është si një luan që ulërin dhe një ari i uritur.

Un lion rugissant, un ours affamé, tel est un méchant prince pour une nation pauvre,

16 Një princ pa mend zhvat shumë, por ai që urren fitimin e pandershëm ka për t’i zgjatur ditët e tij.

un despote dépourvu de sens et chargé de rapines. Celui qui hait le lucre prolonge ses jours.

17 Njeriu mbi të cilin rëndon një vrasje do të turret deri në varr; asnjë të mos e ndihmojë!

Un homme accablé sous le poids d’un meurtre arrive, dans sa fuite, au bord de la fosse; qu’on ne lui tende pas la main!

18 Ai që ecën me ndershmëri do të shpëtohet, por njeriu i paqëndrueshëm që ndjek rrugë dredha-dredha do të rrëzohet befas.

Qui marche dans l’intégrité sera sauvé, mais qui suit des voies tortueuses tombera d’un coup.

19 Kush punon tokën e tij do të ketë bukë me bollëk, por kush jepet pas kotësive do të ketë varfëri të madhe.

Cultiver sa terre, c’est s’assurer du pain en abondance; poursuivre des choses frivoles, c’est se rassasier de misère.

20 Njeriu besnik do të mbushet me bekime, por ai që nxiton të pasurohet nuk do të jetë pa faj.

L’Homme loyal est comblé de bénédictions; qui a hâte de s’enrichir n’échappe pas au malheur.

21 Nuk është mirë të kesh preferenca vetiake; njeriu kryen mëkat për një copë bukë.

Faire acception de personnes est une mauvaise action; mais il en est qui se rendent coupables pour une miche de pain.

22 Njeriu me sy të keq dëshiron të pasurohet shpejt, por nuk e kupton se do ta pllakosë varfëria.

L’Homme envieux court après la fortune et il ne s’aperçoit pas que la misère viendra fondre sur lui.

23 Kush qorton dikë ka për të gjetur pastaj favor më të madh se ai që i bën lajka me fjalë.

Celui qui reprend les gens finit par gagner leur bienveillance bien mieux que le flatteur.

24 Kush vjedh atin e tij dhe nënën e tij dhe thotë: “Nuk është mëkat”, është shok i atij që shkatërron.

Voler père et mère en disant que ce n’est pas un crime, c’est se faire le compagnon d’un artisan de ruines.

25 Kush e ka zemrën të fryrë nga krenaria nxit grindje, por ai që ka besim te Zoti do të ketë mbarësi.

L’Homme aux appétits insatiables suscite des discordes; qui met sa confiance en l’Eternel jouira de l’abondance.

26 Kush i beson zemrës së tij është budalla, por ai që ecën me urtësi do të shpëtojë.

Se fier à son intelligence, c’est être sot; qui se dirige avec sagesse échappe au danger.

27 Ai që i jep të varfërit nuk do të ketë kurrë nevojë, por ai që i mbyll sytë e vet do të ketë shumë mallkime.

Donner au pauvre, ce n’est pas se priver: qui en détourne les regards est chargé de malédictions.

28 Kur të pabesët lartohen, njerëzit fshihen; por kur vdesin, të drejtët shumohen.

Lorsque les méchants s’élèvent, les gens se cachent; quand ils succombent, les gens de bien se multiplient.