Fjalët e urta 27

1 Mos u mburr me ditën e nesërme, sepse nuk di atë që mund të sjellë një ditë.

Não presumas do dia de amanhã, porque não sabes o que parirá o dia.

2 Le të të lëvdoj një tjetër dhe jo goja jote, një i huaj dhe jo buzët e tua.

Louve-te o estranho, e não a tua boca, o estrangeiro e não os teus lábios.

3 Guri peshon dhe rëra është e rëndë, por zemërimi i budallait peshon më tepër se të dyja bashkë.

Pesada é a pedra, e a areia é carregada; porém a ira do insensato é mais pesada do que elas ambas.

4 Tërbimi është mizor dhe zemërimi është i furishëm, por kush mund t’i bëjë ballë xhelozisë?

Cruel é o furor e a impetuosa ira, mas quem parará perante a inveja?

5 Më mirë një qortim i hapur se një dashuri e fshehur.

Melhor é a repreensão aberta do que o amor encoberto.

6 Besnike janë plagët e një shoku, dhe të rreme të puthurat e një armiku.

Fieis são as feridas feitas pelo que ama, mas os beijos do que aborrece são enganosos.

7 Kush është i ngopur përçmon huallin e mjaltit; por për atë që ka uri çdo gjë e hidhur është e ëmbël.

A alma farta piza o favo de mel, mas à alma faminta todo o amargo é doce.

8 Si zogu që endet larg folesë së tij, kështu është njeriu që endet larg shtëpisë së tij.

Qual é a ave que vagueia do seu ninho, tal é o homem que anda vagueando do seu lugar.

9 Vaji dhe parfumi gëzojnë zemrën, kështu bën ëmbëlsia e një shoku me këshillat e tij të përzërmërta.

O óleo e o perfume alegram o coração: assim a doença do amigo de alguém com o conselho cordial.

10 Mos e braktis mikun tënd as mikun e atit tënd dhe mos shko në shtëpinë e vëllait tënd ditën e fatkeqësisë sate; është më mirë një që banon afër se sa një vëlla larg.

Não deixes a teu amigo, nem ao amigo de teu pai, nem entres na casa de teu irmão no dia da tua adversidade: melhor é o vizinho de perto do que o irmão ao longe.

11 Biri im, ji i urtë dhe gëzo zemrën time, kështu do të mund t’i përgjigjem atij që përflet kundër meje.

Sê sábio, filho meu, e alegra o meu coração; para que tenha alguma coisa que responder àquele que me desprezar.

12 Njeriu mendjemprehtë e shikon të keqen dhe fshihet, por naivët shkojnë tutje dhe ndëshkohen.

O avisado vê o mal, e esconde-se; mas os simples passam e pagam a pena.

13 Merr rroben e atij që është bërë garant për një të huaj dhe mbaje si peng për gruan e huaj.

Quando alguém fica por fiador do estranho, toma-lhe tu a sua roupa; e o penhora pela estranha.

14 Ai që bekon të afërmin e tij me zë të lartë në mëngjes herët, do t’ia zënë si mallkim.

O que bendiz ao seu amigo em alta voz, madrugando pela manhã, por maldição se lhe contará.

15 Pikëllimi i vazhdueshëm në një ditë shiu të madh dhe një grua grindavece i ngjasin njera tjetrës.

O gotejar contínuo no dia de grande chuva, e a mulher contenciosa, uma e outra são semelhantes.

16 Kush arrin ta përmbajë, mban erën dhe zë vajin me dorën e tij të djathtë.

Todos os que a esconderem esconderão o vento: e o óleo da sua dextra clama.

17 Hekuri mpreh hekurin, kështu njeriu mpreh fytyrën e shokut të tij.

Como o ferro com o ferro se aguça, assim o homem aguça o rosto do seu amigo.

18 Kush kujdeset për fikun do të hajë frytin e tij, dhe ai që i shërben zotit të tij do të nderohet.

O que guarda a figueira comerá do seu fruto; e o que atenta para seu senhor, será honrado.

19 Ashtu si në ujë fytyra pasqyron fytyrën, kështu zemra e njeriut e tregon njeriun.

Como na água o rosto corresponde ao rosto, assim o coração do homem ao homem.

20 Sheoli dhe Abadoni janë të pangopur, dhe të pangopur janë gjithashtu sytë e njerëzve. (Sheol h7585)

Como o inferno e a perdição nunca se fartam, assim os olhos do homem nunca se fartam. (Sheol h7585)

21 Poçja është për argjendin dhe furra për arin, kështu njeriu provohet nga lëvdata që merr.

Como o crisol é para a prata, e o forno para o ouro, assim se prova o homem pelos louvores.

22 Edhe sikur ta shtypje budallanë në një havan bashkë me grurë me dygeçin e tij, budallallëku nuk do të largohej prej tij.

Ainda quando pizares o tolo com uma mão de gral entre grãos de cevada pilada, não se irá dele a sua estultícia.

23 Përpiqu të njohësh mirë gjendjen e deleve të tua dhe ki kujdes për kopetë e tua,

Procura conhecer o estado das tuas ovelhas: põe o teu coração sobre o gado.

24 sepse pasuritë nuk zgjatin përherë, dhe as një kurorë nuk vazhdon brez pas brezi.

Porque o tesouro não dura para sempre: ou durará a coroa de geração em geração?

25 Kur merret bari i thatë dhe del bari i njomë dhe mblidhet forazhi i maleve,

Quando se mostrar a erva, e aparecerem os renovos, então ajunta as hervas dos montes.

26 qengjat do të furnizojnë rrobat e tua, cjeptë çmimin e një are

Os cordeiros serão para te vestires, e os bodes para o preço do campo.

27 dhe dhitë mjaft qumësht për ushqimin tënd, për ushqimin e shtëpisë sate dhe për të mbajtur shërbëtoret e tua.

E a abastança do leite das cabras para o teu sustento, para sustento da tua casa, e para sustento das tuas criadas.