Fjalët e urta 27

1 Mos u mburr me ditën e nesërme, sepse nuk di atë që mund të sjellë një ditë.

ne glorieris in crastinum ignorans quid superventura pariat dies

2 Le të të lëvdoj një tjetër dhe jo goja jote, një i huaj dhe jo buzët e tua.

laudet te alienus et non os tuum extraneus et non labia tua

3 Guri peshon dhe rëra është e rëndë, por zemërimi i budallait peshon më tepër se të dyja bashkë.

grave est saxum et onerosa harena sed ira stulti utroque gravior

4 Tërbimi është mizor dhe zemërimi është i furishëm, por kush mund t’i bëjë ballë xhelozisë?

ira non habet misericordiam nec erumpens furor et impetum concitati ferre quis poterit

5 Më mirë një qortim i hapur se një dashuri e fshehur.

melior est manifesta correptio quam amor absconditus

6 Besnike janë plagët e një shoku, dhe të rreme të puthurat e një armiku.

meliora sunt vulnera diligentis quam fraudulenta odientis oscula

7 Kush është i ngopur përçmon huallin e mjaltit; por për atë që ka uri çdo gjë e hidhur është e ëmbël.

anima saturata calcabit favum anima esuriens et amarum pro dulce sumet

8 Si zogu që endet larg folesë së tij, kështu është njeriu që endet larg shtëpisë së tij.

sicut avis transmigrans de nido suo sic vir qui relinquit locum suum

9 Vaji dhe parfumi gëzojnë zemrën, kështu bën ëmbëlsia e një shoku me këshillat e tij të përzërmërta.

unguento et variis odoribus delectatur cor et bonis amici consiliis anima dulcoratur

10 Mos e braktis mikun tënd as mikun e atit tënd dhe mos shko në shtëpinë e vëllait tënd ditën e fatkeqësisë sate; është më mirë një që banon afër se sa një vëlla larg.

amicum tuum et amicum patris tui ne dimiseris et domum fratris tui ne ingrediaris in die adflictionis tuae melior est vicinus iuxta quam frater procul

11 Biri im, ji i urtë dhe gëzo zemrën time, kështu do të mund t’i përgjigjem atij që përflet kundër meje.

stude sapientiae fili mi et laetifica cor meum ut possim exprobranti respondere sermonem

12 Njeriu mendjemprehtë e shikon të keqen dhe fshihet, por naivët shkojnë tutje dhe ndëshkohen.

astutus videns malum absconditus est parvuli transeuntes sustinuere dispendia

13 Merr rroben e atij që është bërë garant për një të huaj dhe mbaje si peng për gruan e huaj.

tolle vestimentum eius qui spopondit pro extraneo et pro alienis auferto pignus

14 Ai që bekon të afërmin e tij me zë të lartë në mëngjes herët, do t’ia zënë si mallkim.

qui benedicit proximo suo voce grandi de nocte consurgens maledicenti similis erit

15 Pikëllimi i vazhdueshëm në një ditë shiu të madh dhe një grua grindavece i ngjasin njera tjetrës.

tecta perstillantia in die frigoris et litigiosa mulier conparantur

16 Kush arrin ta përmbajë, mban erën dhe zë vajin me dorën e tij të djathtë.

qui retinet eam quasi qui ventum teneat et oleum dexterae suae vocabit

17 Hekuri mpreh hekurin, kështu njeriu mpreh fytyrën e shokut të tij.

ferrum ferro acuitur et homo exacuit faciem amici sui

18 Kush kujdeset për fikun do të hajë frytin e tij, dhe ai që i shërben zotit të tij do të nderohet.

qui servat ficum comedet fructus eius et qui custos est domini sui glorificabitur

19 Ashtu si në ujë fytyra pasqyron fytyrën, kështu zemra e njeriut e tregon njeriun.

quomodo in aquis resplendent vultus prospicientium sic corda hominum manifesta sunt prudentibus

20 Sheoli dhe Abadoni janë të pangopur, dhe të pangopur janë gjithashtu sytë e njerëzve. (Sheol h7585)

infernus et perditio non replentur similiter et oculi hominum insatiabiles (Sheol h7585)

21 Poçja është për argjendin dhe furra për arin, kështu njeriu provohet nga lëvdata që merr.

quomodo probatur in conflatorio argentum et in fornace aurum sic probatur homo ore laudantis

22 Edhe sikur ta shtypje budallanë në një havan bashkë me grurë me dygeçin e tij, budallallëku nuk do të largohej prej tij.

si contuderis stultum in pila quasi tisanas feriente desuper pilo non auferetur ab eo stultitia eius

23 Përpiqu të njohësh mirë gjendjen e deleve të tua dhe ki kujdes për kopetë e tua,

diligenter agnosce vultum pecoris tui tuosque greges considera

24 sepse pasuritë nuk zgjatin përherë, dhe as një kurorë nuk vazhdon brez pas brezi.

non enim habebis iugiter potestatem sed corona tribuetur in generatione generationum

25 Kur merret bari i thatë dhe del bari i njomë dhe mblidhet forazhi i maleve,

aperta sunt prata et apparuerunt herbae virentes et collecta sunt faena de montibus

26 qengjat do të furnizojnë rrobat e tua, cjeptë çmimin e një are

agni ad vestimentum tuum et hedi agri pretium

27 dhe dhitë mjaft qumësht për ushqimin tënd, për ushqimin e shtëpisë sate dhe për të mbajtur shërbëtoret e tua.

sufficiat tibi lac caprarum in cibos tuos in necessaria domus tuae et ad victum ancillis tuis