Fjalët e urta 27

1 Mos u mburr me ditën e nesërme, sepse nuk di atë që mund të sjellë një ditë.

Ne te vante pas du lendemain, car tu ignores ce qu'un jour enfante.

2 Le të të lëvdoj një tjetër dhe jo goja jote, një i huaj dhe jo buzët e tua.

Qu'un autre te loue, et non ta propre bouche, un étranger, et non tes propres lèvres!

3 Guri peshon dhe rëra është e rëndë, por zemërimi i budallait peshon më tepër se të dyja bashkë.

La pierre est lourde, et le sable pesant; mais l'humeur de l'insensé pèse plus que tous deux.

4 Tërbimi është mizor dhe zemërimi është i furishëm, por kush mund t’i bëjë ballë xhelozisë?

La fureur est cruelle, et la colère impétueuse; mais qui pourra tenir devant la jalousie?

5 Më mirë një qortim i hapur se një dashuri e fshehur.

Mieux vaut un reproche franc, qu'une affection dissimulée.

6 Besnike janë plagët e një shoku, dhe të rreme të puthurat e një armiku.

Les coups d'un ami viennent de fidélité; mais un ennemi prodigue les baisers.

7 Kush është i ngopur përçmon huallin e mjaltit; por për atë që ka uri çdo gjë e hidhur është e ëmbël.

L'homme rassasié foule le miel aux pieds; mais pour l'affamé tout ce qui est amer, est doux.

8 Si zogu që endet larg folesë së tij, kështu është njeriu që endet larg shtëpisë së tij.

Tel l'oiseau qui erre loin de son nid, tel est l'homme qui erre loin de ses lieux.

9 Vaji dhe parfumi gëzojnë zemrën, kështu bën ëmbëlsia e një shoku me këshillat e tij të përzërmërta.

L'huile et l'encens réjouissent le cœur, et par un conseil cordial l'ami est doux à l'homme.

10 Mos e braktis mikun tënd as mikun e atit tënd dhe mos shko në shtëpinë e vëllait tënd ditën e fatkeqësisë sate; është më mirë një që banon afër se sa një vëlla larg.

Ne quitte pas ton ami, ni l'ami de ton père, mais ne va pas chez ton frère le jour de ton malheur! Mieux vaut un voisin proche, qu'un parent éloigné.

11 Biri im, ji i urtë dhe gëzo zemrën time, kështu do të mund t’i përgjigjem atij që përflet kundër meje.

Sois sage, mon fils, et réjouis mon cœur, et je saurai que répondre à qui m'outragera.

12 Njeriu mendjemprehtë e shikon të keqen dhe fshihet, por naivët shkojnë tutje dhe ndëshkohen.

Le sage voit la calamité, et se met à l'abri; les inconsidérés vont en avant, et sont punis.

13 Merr rroben e atij që është bërë garant për një të huaj dhe mbaje si peng për gruan e huaj.

Prends-lui son manteau, car il a cautionné autrui, et nantis-toi de lui plutôt que de l'étranger.

14 Ai që bekon të afërmin e tij me zë të lartë në mëngjes herët, do t’ia zënë si mallkim.

Quand de grand matin à haute voix on salue son prochain, cela est regardé comme une imprécation.

15 Pikëllimi i vazhdueshëm në një ditë shiu të madh dhe një grua grindavece i ngjasin njera tjetrës.

L'eau d'une gouttière tombant sans relâche un jour de pluie, et la femme querelleuse sont choses pareilles;

16 Kush arrin ta përmbajë, mban erën dhe zë vajin me dorën e tij të djathtë.

qui l'arrêterait, arrêterait le vent, et sa main appellerait [bientôt] l'huile à son secours.

17 Hekuri mpreh hekurin, kështu njeriu mpreh fytyrën e shokut të tij.

Le fer aiguise le fer, et l'un aiguise la colère de l'autre.

18 Kush kujdeset për fikun do të hajë frytin e tij, dhe ai që i shërben zotit të tij do të nderohet.

Qui garde son figuier, en mange le fruit, et qui a des soins pour son maître, obtient de l'honneur.

19 Ashtu si në ujë fytyra pasqyron fytyrën, kështu zemra e njeriut e tregon njeriun.

Comme dans les eaux un regard [répond] à un regard, ainsi le cœur de l'homme [répond] au cœur de l'homme.

20 Sheoli dhe Abadoni janë të pangopur, dhe të pangopur janë gjithashtu sytë e njerëzve. (Sheol h7585)

Les Enfers et l'abîme ne sont jamais rassasiés, et les yeux de l'homme ne sont jamais rassasiés. (Sheol h7585)

21 Poçja është për argjendin dhe furra për arin, kështu njeriu provohet nga lëvdata që merr.

Ce qu'est le creuset pour l'argent, la fournaise pour l'or, que chacun le soit pour la bouche qui le loue!

22 Edhe sikur ta shtypje budallanë në një havan bashkë me grurë me dygeçin e tij, budallallëku nuk do të largohej prej tij.

Quand tu pilerais le fou dans le mortier, parmi les gruaux avec le pilon, sa folie ne le quittera pas.

23 Përpiqu të njohësh mirë gjendjen e deleve të tua dhe ki kujdes për kopetë e tua,

Examine l'aspect de ton bétail, et sois attentif à tes troupeaux!

24 sepse pasuritë nuk zgjatin përherë, dhe as një kurorë nuk vazhdon brez pas brezi.

Car l'opulence n'est pas éternelle; et une couronne se transmet-elle dans tous les âges?

25 Kur merret bari i thatë dhe del bari i njomë dhe mblidhet forazhi i maleve,

L'herbe disparaît, et la tendre verdure se montre, et l'on recueille les herbes des montagnes;

26 qengjat do të furnizojnë rrobat e tua, cjeptë çmimin e një are

les agneaux te donnent des vêtements, et les boucs, le prix d'un champ;

27 dhe dhitë mjaft qumësht për ushqimin tënd, për ushqimin e shtëpisë sate dhe për të mbajtur shërbëtoret e tua.

le lait des chèvres suffit à ta nourriture, à la nourriture de ta maison, et à l'entretien de tes servantes.