Fjalët e urta 27

1 Mos u mburr me ditën e nesërme, sepse nuk di atë që mund të sjellë një ditë.

Ne te glorifie pas des choses de demain; car tu ne sais pas ce qu'enfantera le jour qui va venir.

2 Le të të lëvdoj një tjetër dhe jo goja jote, një i huaj dhe jo buzët e tua.

Que ton prochain te loue, et non ta bouche; qu'un étranger fasse ton éloge, et non tes lèvres.

3 Guri peshon dhe rëra është e rëndë, por zemërimi i budallait peshon më tepër se të dyja bashkë.

La pierre est lourde et le sable est difficile à transporter; la colère de l'insensé est plus pesante que la pierre et le sable.

4 Tërbimi është mizor dhe zemërimi është i furishëm, por kush mund t’i bëjë ballë xhelozisë?

Le courroux est sans pitié, la colère pénétrante; mais l'envie ne peut rien supporter.

5 Më mirë një qortim i hapur se një dashuri e fshehur.

Mieux vaut le blâme à découvert que des amitiés cachées.

6 Besnike janë plagët e një shoku, dhe të rreme të puthurat e një armiku.

Les blessures faites par un ami sont plus dignes de confiance que les baisers d'un ennemi.

7 Kush është i ngopur përçmon huallin e mjaltit; por për atë që ka uri çdo gjë e hidhur është e ëmbël.

L'âme dans la satiété ne fait aucun cas d'un rayon de miel; à l'âme affamée tout semble doux, même les choses amères.

8 Si zogu që endet larg folesë së tij, kështu është njeriu që endet larg shtëpisë së tij.

L'homme qui s'est expatrié est réduit en esclavage, comme le petit oiseau tombé de son nid.

9 Vaji dhe parfumi gëzojnë zemrën, kështu bën ëmbëlsia e një shoku me këshillat e tij të përzërmërta.

Le cœur se réjouit du vin, des parfums et de l'encens; mais l'âme est déchirée par les malheurs.

10 Mos e braktis mikun tënd as mikun e atit tënd dhe mos shko në shtëpinë e vëllait tënd ditën e fatkeqësisë sate; është më mirë një që banon afër se sa një vëlla larg.

N'abandonne point ton ami ni l'ami de ton père; si tu es en détresse, n'entre point dans la maison de ton frère; mieux vaut un ami auprès de toi qu'un frère qui demeure au loin.

11 Biri im, ji i urtë dhe gëzo zemrën time, kështu do të mund t’i përgjigjem atij që përflet kundër meje.

Sois sage, ô mon fils, afin que ton cœur se réjouisse; éloigne de toi les paroles de blâme.

12 Njeriu mendjemprehtë e shikon të keqen dhe fshihet, por naivët shkojnë tutje dhe ndëshkohen.

L'homme habile, à l'approche d'un malheur, se tient caché; mais les insensés courent au-devant, et en portent la peine.

13 Merr rroben e atij që është bërë garant për një të huaj dhe mbaje si peng për gruan e huaj.

Ôte son manteau à quiconque ravage le champ d'autrui; car c'est un méchant qui a passé là.

14 Ai që bekon të afërmin e tij me zë të lartë në mëngjes herët, do t’ia zënë si mallkim.

Celui qui bénira son ami à haute voix, dès l'aurore, semblera ne différer en rien de celui qui le maudit.

15 Pikëllimi i vazhdueshëm në një ditë shiu të madh dhe një grua grindavece i ngjasin njera tjetrës.

La pluie, en hiver, tombant dans une maison en chasse le maître; il en est de même d'une femme querelleuse dans sa propre maison.

16 Kush arrin ta përmbajë, mban erën dhe zë vajin me dorën e tij të djathtë.

L'aquilon est un vent rigoureux, et pourtant il est réputé de bon augure.

17 Hekuri mpreh hekurin, kështu njeriu mpreh fytyrën e shokut të tij.

Le fer aiguise le fer; ainsi l'ami ranime le visage de son ami.

18 Kush kujdeset për fikun do të hajë frytin e tij, dhe ai që i shërben zotit të tij do të nderohet.

Qui plante un figuier en mange les fruits; qui barde son maître sera honoré.

19 Ashtu si në ujë fytyra pasqyron fytyrën, kështu zemra e njeriut e tregon njeriun.

Les visages ne ressemblent point aux visages; ainsi en est-il des pensées des hommes.

20 Sheoli dhe Abadoni janë të pangopur, dhe të pangopur janë gjithashtu sytë e njerëzve. (Sheol h7585)

L'enfer et la perdition ne sont jamais rassasiés; de même les yeux des hommes sont insatiables; (Sheol h7585)

21 Poçja është për argjendin dhe furra për arin, kështu njeriu provohet nga lëvdata që merr.

On éprouve par le feu l'or et l'argent; l'épreuve de l'homme est la bouche de ceux qui le louent.

22 Edhe sikur ta shtypje budallanë në një havan bashkë me grurë me dygeçin e tij, budallallëku nuk do të largohej prej tij.

Tu auras beau flageller en pleine assemblée l'imprudent qui se déshonore, tu ne lui ôteras point son imprudence.

23 Përpiqu të njohësh mirë gjendjen e deleve të tua dhe ki kujdes për kopetë e tua,

Apprends à bien connaître les besoins de tes brebis, et applique ton cœur au soin de tes grands troupeaux.

24 sepse pasuritë nuk zgjatin përherë, dhe as një kurorë nuk vazhdon brez pas brezi.

La force et le pouvoir de l'homme de durent pas des siècles; ils ne passent pas de génération en génération.

25 Kur merret bari i thatë dhe del bari i njomë dhe mblidhet forazhi i maleve,

Occupe-toi de l'herbe des champs; fauche tes près et recueille du fourrage durant l'été.

26 qengjat do të furnizojnë rrobat e tua, cjeptë çmimin e një are

Si tu veux avoir des brebis pour te vêtir, cultive tes champs pour avoir des agneaux.

27 dhe dhitë mjaft qumësht për ushqimin tënd, për ushqimin e shtëpisë sate dhe për të mbajtur shërbëtoret e tua.

Mon fils, tu tiens de moi des préceptes sûrs pour ta vie et pour la vie de tes serviteurs.