Fjalët e urta 27

1 Mos u mburr me ditën e nesërme, sepse nuk di atë që mund të sjellë një ditë.

Kik isungri kuom kiny, nikech ok ingʼeyo gima odiechiengʼ nyalo kelo.

2 Le të të lëvdoj një tjetër dhe jo goja jote, një i huaj dhe jo buzët e tua.

We ngʼat moro ema opaki, to ok dhogi iwuon; ngʼato machielo, to ok lewi iwuon.

3 Guri peshon dhe rëra është e rëndë, por zemërimi i budallait peshon më tepër se të dyja bashkë.

Kidi pek to kuoyo bende pek, to chandruok ma ngʼat mofuwo kelo pek moloyo gik moko ariyogo.

4 Tërbimi është mizor dhe zemërimi është i furishëm, por kush mund t’i bëjë ballë xhelozisë?

Mirima kwiny to gero pek moloyo, to en ngʼa manyalo chomore gi nyiego?

5 Më mirë një qortim i hapur se një dashuri e fshehur.

Kwero ngʼato ratiro ber moloyo hera mopandi.

6 Besnike janë plagët e një shoku, dhe të rreme të puthurat e një armiku.

Adhonde moa kuom osiep inyalo geno, to jasigu medo mana nyoth mar masira.

7 Kush është i ngopur përçmon huallin e mjaltit; por për atë që ka uri çdo gjë e hidhur është e ëmbël.

Ngʼat moyiengʼ ok dwar mor kich, to ngʼatno modenyo kata mana gima kech mitne.

8 Si zogu që endet larg folesë së tij, kështu është njeriu që endet larg shtëpisë së tij.

Mana kaka winyo mabayo moa e ode e kaka ngʼatno mabayo aa e dalane.

9 Vaji dhe parfumi gëzojnë zemrën, kështu bën ëmbëlsia e një shoku me këshillat e tij të përzërmërta.

Moo mangʼwe ngʼar gi ubani kelo mor ne chuny, to ber mar osiep ngʼato wuok kuom ngʼado rieko gi adiera.

10 Mos e braktis mikun tënd as mikun e atit tënd dhe mos shko në shtëpinë e vëllait tënd ditën e fatkeqësisë sate; është më mirë një që banon afër se sa një vëlla larg.

Kik ijwangʼ osiepni kod osiep wuonu, to kik idhi e od owadu ka chandruok omaki, ber dhi ir jabuti machiegni moloyo owadu man mabor.

11 Biri im, ji i urtë dhe gëzo zemrën time, kështu do të mund t’i përgjigjem atij që përflet kundër meje.

Bed mariek, wuoda kendo imi chunya mor eka anyalo dwoko ngʼato moro amora machaya.

12 Njeriu mendjemprehtë e shikon të keqen dhe fshihet, por naivët shkojnë tutje dhe ndëshkohen.

Ngʼat mariek neno masira kabiro kendo opondo, to ngʼat mofuwo dhiyo adhiya nyime ma ohinyre.

13 Merr rroben e atij që është bërë garant për një të huaj dhe mbaje si peng për gruan e huaj.

Kaw law ngʼatno mochungʼne ngʼat mokia kaka singo; kawe ka okete singo kar dhako mabayo.

14 Ai që bekon të afërmin e tij me zë të lartë në mëngjes herët, do t’ia zënë si mallkim.

Ka ngʼato ogwedho jabute e lela gokinyi mangʼich, to ochalo mana gi ngʼama kwongʼe.

15 Pikëllimi i vazhdueshëm në një ditë shiu të madh dhe një grua grindavece i ngjasin njera tjetrës.

Dhako ma jakoko chalo gi kodh ajiki,

16 Kush arrin ta përmbajë, mban erën dhe zë vajin me dorën e tij të djathtë.

kwerogo chalo gi gengʼo yamo kata mako moo gi lwedo.

17 Hekuri mpreh hekurin, kështu njeriu mpreh fytyrën e shokut të tij.

Kaka nyinyo piago nyinyo, e kaka ngʼato piago nyawadgi.

18 Kush kujdeset për fikun do të hajë frytin e tij, dhe ai që i shërben zotit të tij do të nderohet.

Ngʼat mopidho ngʼowu biro chamo olembe, to ngʼatno marito ruodhe ibiro miyo luor.

19 Ashtu si në ujë fytyra pasqyron fytyrën, kështu zemra e njeriut e tregon njeriun.

Kirango pi, to wangʼi iwuon ema ineno, kendo kinono chunyi, to in iwuon ema inenori.

20 Sheoli dhe Abadoni janë të pangopur, dhe të pangopur janë gjithashtu sytë e njerëzve. (Sheol h7585)

Tho kod kethruok ok rom ngangʼ, to kata mana wenge dhano bende ok rom. (Sheol h7585)

21 Poçja është për argjendin dhe furra për arin, kështu njeriu provohet nga lëvdata që merr.

Dhahabu gi fedha itemo gi mach, to dhano itemo gi pak moyudo.

22 Edhe sikur ta shtypje budallanë në një havan bashkë me grurë me dygeçin e tij, budallallëku nuk do të largohej prej tij.

Kata bed ni iyoko ngʼat mofuwo e pany, iyoke kaka cham miswago, ok inigol fupe oa kuome.

23 Përpiqu të njohësh mirë gjendjen e deleve të tua dhe ki kujdes për kopetë e tua,

Bed ni ingʼeyo maber kaka jambi chalo; bende rit maber kwethgi;

24 sepse pasuritë nuk zgjatin përherë, dhe as një kurorë nuk vazhdon brez pas brezi.

nimar mwandu ok sik mochwere, to osimbo mar loch ok nobed ne tiengʼ ka tiengʼ.

25 Kur merret bari i thatë dhe del bari i njomë dhe mblidhet forazhi i maleve,

Ka ongʼad lum oko eka manyien twi, to ka ichoko ne jambi lum manie kor got,

26 qengjat do të furnizojnë rrobat e tua, cjeptë çmimin e një are

eka iniyud yie rombe milosgo lewni, kendo iningʼiew lowo gi pesa miyudo kuom diek.

27 dhe dhitë mjaft qumësht për ushqimin tënd, për ushqimin e shtëpisë sate dhe për të mbajtur shërbëtoret e tua.

Ibiro bedo gi chak mangʼeny mar diek ma ibiro pidhorigo gi joodi kendo pidho nyiri matiyoni.